REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Polisolokaty - postanowienia niedozwolone i unieważnienie umowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sylwia Jezierska
Radca prawny/Adwokat kościelny
Jak odzyskać pieniądze z polisolokaty?/Fot. Shutterstock
Jak odzyskać pieniądze z polisolokaty?/Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Na polisolokaty należy spojrzeć z perspektywy ochrony konsumenta – strony umowy faktycznie i ekonomicznie słabszej i dokonać oceny jej zapisów – czy nie stanowią one postanowień niedozwolonych. W wielu przypadkach możemy dochodzić na drodze postępowania sądowego uznania umowy za nieważną w całości.

Pojęcie „polisolokaty”

Polisolokata – to potoczna nazwa umowy ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym (UFK). Początkowo przyjmowano, że UFK są umowami mieszanymi, nienazwanymi z elementami klasycznego modelu ubezpieczenia na życie i postanowieniami charakterystycznymi dla umów oszczędnościowo-inwestycyjnych.

REKLAMA

REKLAMA

Aktualnie sądy badając dokładniej istotę polisolokat często dochodzą do wniosku, że są one umowami o charakterze jedynie inwestycyjnym i stoją w sprzeczności z istotą stosunku prawnego ubezpieczenia. W praktyce można zatem stwierdzić, że pod przykrywką ubezpieczenia na życie sprzedawano produkty inwestycyjne.

W założeniu tzw. polisolokaty miały na celu przynieść klientom zyski. Gromadzone na ich rachunkach składki były lokowane w różnego rodzaju funduszach inwestycyjnych. Jednak jak się okazywało polisolokaty najczęściej nie przynosiły żadnych zysków lub gdy je przynosiły to i tak były one przeznaczane na pokrycie licznych opłat i prowizji pobieranych przez towarzystwa ubezpieczeniowe.

Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Czym są opłaty likwidacyjne, warunkowe, dystrybucyjne, świadczenia wykupu?

W przypadku wcześniejszego wypowiedzenia umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym Ubezpieczyciele potrącają znaczną cześć wpłaconych przez klienta środków tytułem tzw. „opłaty likwidacyjnej”, „opłaty warunkowej”, „opłaty dystrubucyjnej”, „świadczenia wykupu”. W wyniku wcześniejszego rozwiązania umowy konsument zostaje pozbawiony często 40-80% wpłaconych składek, a niekiedy nawet 99-100% (w przypadku zakończenia umowy w 1 lub 2 roku jej obowiązywania).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Postanowienia niedozwolone

REKLAMA

Na UFK należy spojrzeć z perspektywy ochrony konsumenta – strony umowy faktycznie i ekonomicznie słabszej i dokonać oceny jej zapisów – czy nie stanowią one postanowień niedozwolonych w myśl art. 385 ¹ § 1 k.c. Zgodnie bowiem z ww. przepisem postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu tj. w szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przy zawieraniu polisolokaty. UFK zawierające postanowienia odnośnie zatrzymania części środków zgromadzonych przez klienta, kształtują prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Jak odzyskać pieniądze z polisolokaty?

  1. Pierwszym krokiem jest wypowiedzenie umowy ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym (zgodnie z wymogami przyjętymi u konkretnego towarzystwa ubezpieczeniowego).
  2. Jeżeli po wypowiedzeniu polisolokaty towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaciło tylko część oszczędności, a pozostała kwota została potrącona tytułem opłaty likwidacyjnej, warunkowej itd. możemy dochodzić zwrotu bezprawnie zatrzymanych środków na drodze postępowania sądowego.
  3. W wielu przypadkach możemy dochodzić na drodze postępowania sądowego uznania umowy za nieważną w całości.

Unieważnienie umowy – aktualna praktyka sądowa

Obecnie nie ma wątpliwości, że ubezpieczyciele muszą zwrócić wygórowane „opłaty likwidacyjne”. Co jednak w sytuacji, gdy wpłacone przez klienta kwoty przewyższają znacząco „opłaty likwidacyjne”?

Aktualny kierunek obrany przez sądy powszechne wskazuje, że takie umowy można uznać w całości za nieważne:

  • Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 kwietnia 2019 r., sygn. akt I ACa 3/18;
  • Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 maja 2019 r., sygn. akt V ACa 451/18;
  • Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 26 września 2019 r. sygn., akt II Ca1338/19;
  • Wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z dnia 4 grudnia 2019 r., sygn. akt VIII C 155/18.

Powyższe wyroki wskazują m.in., że przedmiotowe polisolokaty są nieważne z uwagi na ich sprzeczność z istotą stosunku prawnego ubezpieczenia. Istotą umowy ubezpieczenia jest ponoszenie ryzyka przez ubezpieczyciela. Polisolokaty przewidują w razie zajścia wypadków ubezpieczeniowych wypłatę świadczenia w zasadzie odpowiadającego wartości wpłaconych do tego czasu składek. Pomimo, że polisolokaty określana się jako umowy ubezpieczenia, to nie dają ochrony ubezpieczanemu, a ubezpieczyciel nie ponosi ryzyka ubezpieczeniowego. Struktura polisolokat ma więc charakter wyłącznie oszczędnościowo-inwestycyjny.

Ponadto wskazania wymaga, że na skutek uznania polisolokaty za nieważną dochodzi do rozliczenia polegającego na zwrocie wzajemnych świadczeń. Ubezpieczający może domagać się zwrotu wszystkich wpłaconych na rzecz ubezpieczyciela składek, a nie wyłącznie pełnej wartości prowadzonego w ramach umowy rachunku. Składki w takiej sytuacji stanowią świadczenie nienależne w rozumieniu art. 410 § 1 i 2 w zw. z art. 405 k.c.

Podsumowanie

Opierając powództwo przeciwko towarzystwu ubezpieczeniowemu na zarzucie nieważności umowy można żądać zwrotu całości wpłaconego ubezpieczycielowi świadczenia.

Polecamy serwis: Umowy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA