Kiedy żądać uzupełnienia wyroku?

Dlaczego pozew jest ważny?

Pozew w postępowaniu cywilnym pełni doniosłą rolę. Nie tylko z uwagi na fakt, iż wszczyna samo postępowanie procesowe, lecz także dlatego, iż wyznacza przedmiotowe i podmiotowe granice tego postępowania. Wskazuje wobec kogo kierujemy roszczenie (osoba pozwanego), czego dokładnie żądamy oraz jakie są podstawy faktyczne naszego żądania. Sformułowania pozwu nie muszą być ostateczne, z uwagi na możliwość zmiany jego treści (zarówno co do osoby pozwanego, jak i żądania oraz okoliczności faktycznych). Zmiana taka jest dopuszczalna w większości spraw.

Zobacz: Co zrobić, gdy do wyroku sądu zakradł się błąd?

Niemniej jednak treść pozwu jest dla sądu wiążąca. Zgodnie z art. 321 Kodeksu postępowania cywilnego sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, jak również zasądzać ponad granice żądania. Przykładowo sąd nie będzie mógł w wyroku zasądzić na rzecz powoda odsetek za spóźnione świadczenie pieniężne pozwanego, jeżeli sam powód tego nie żądał.

Zakaz orzekania ponad żądanie nie dotyczy kwestii o których sąd orzeka z urzędu.

Zakaz orzekania ponad żądanie ma także swoją „drugą stronę medalu”. Wiąże się z nim bowiem obowiązek orzekania co do całości żądania strony. Niezależnie od tego czy wyrok jest po myśli powoda czy nie, sąd powinien wypowiedzieć co do jego całego żądania. Nie może zatem przykładowo w sprawie o zasądzenie 100 tys. zł przyznać powodowi 50 tys. zł, a pozostałą część żądanej kwoty przemilczeć.

Należy jednak pamiętać o istnieniu tzw. wyroków częściowych, kiedy zachodzą przesłanki art. 317 kodeksu postępowania cywilnego.

Uzupełnienie wyroku

 W praktyce oznacza to, że sąd orzekając powinien wypowiedzieć się o całości żądania powoda. W sytuacji, gdy sąd wyda taki niepełny wyrok, tzn. nie odniesienie do całości naszego żądania, krokiem jaki należy poczynić jest skierowanie do sądu wniosku o uzupełnienie na podstawie art. 351 Kodeksu postępowania cywilnego. Taki wniosek powinien spełniać wszelkie wymogi przeznaczone dla pisma procesowego.

Zobacz: Pismo procesowe

Tak samo należy postąpić, kiedy sąd nie orzekł o natychmiastowej wykonalności wyroku albo nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które powinien był zamieścić z urzędu. Zwłaszcza ten drugi przypadek może mieć znaczenie dla stron, które w procesie nie są reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników. Zgodnie z art. 109 par. 1 Kodeksu postępowania cywilnego w takiej sytuacji sąd orzeka z urzędu o kosztach procesu należnych tej stronie. Często mowa jest tutaj o niemałych kwotach (opłata stosunkowa od pozwu to 5 proc. wartości przedmiotu sporu).

Jeżeli zatem sąd, zasądzając na rzecz powoda występującego bez profesjonalnej reprezentacji, nie orzeknie o przyznaniu mu zwrotu kosztów procesu, ten będzie mógł wystąpić do tego samego sądu z wnioskiem o uzupełnienie wyroku. Sąd wyda osobne postanowienie zasądzające zwrot kosztów procesu.