Wybory do Parlamentu Europejskiego - zasady

Wybory do Parlamentu Europejskiego co pięć lat

Spośród instytucji Unii Europejskiej jedynie Parlament Europejski wybierany jest w wyborach bezpośrednich. Wybory odbywają się co pięć lat.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym, wybory do Parlamentu Europejskiego są powszechne, równe, bezpośrednie i proporcjonalne. Odbywają się one w głosowaniu tajnym.

Liczba wybieranych posłów wynika z przepisów prawa Unii Europejskiej.

Posłowie PE w lutym 2018 r. głosowali za zmniejszeniem liczby mandatów w wyborach w 2019 r. z 751 do 705 ze względu na możliwe odejście posłów brytyjskich. Część tych mandatów przypadłaby niektórym z państw, pozostałe tworzyłyby rezerwę w przypadku rozszerzenia UE. W takim przypadku Polsce przypadłyby 52 mandaty (obecnie 51).

Termin wyborów do PE

Głosowanie odbywa się w okresie wyborczym, który jest ustalony przepisami prawa Unii Europejskiej. Wybory zarządza Prezydent Rzeczypospolitej, w drodze postanowienia, nie później niż na 90 dni przed dniem wyborów, wyznaczając ich datę na dzień wolny od pracy przypadający w okresie wyborczym.

Najbliższy okres wyborczy potrwa od 23 do 26 maja 2019 r. Zgodnie z zapowiedziami KBW wybory powinny odbyć się 26 maja 2019 r.

Czynne i bierne prawo wyborcze

Czynne prawo wyborcze przysługuje obywatelowi polskiemu, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 18 lat oraz obywatelowi Unii Europejskiej.

Prawa wybierania nie ma osoba, która jest:

• pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
• pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
• ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.

Kandydatem do PE może być osoba mająca prawo wybierania w tych wyborach, która najpóźniej w dniu głosowania kończy 21 lat, i od co najmniej 5 lat stale zamieszkuje w Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Prawa wybieralności pozbawiona jest osoba:

• skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
• wobec której wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające utratę prawa wybieralności, o którym mowa w art. 21a ust. 2a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2017 r. poz. 2186 oraz z 2018 r. poz. 538).

Ponadto, prawa wybieralności nie ma obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, pozbawiony prawa wybieralności w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem.