Trybunał Konstytucyjny, Ponowne przeliczenie emerytury

ZUS ma dobrą wiadomość: osoby, które były aktywne zawodowo przed 1999 rokiem, mogą ubiegać się o wyższe świadczenia emerytalne. Kluczem jest odnalezienie dawnych dokumentów, które umożliwią złożenie wniosku o podwyżkę. Oto szczegóły.

Dobra wiadomość od ZUS! Wyższa emerytura dla osób, które pracowały przed 1999 rokiem. Wystarczy odnaleźć stare dokumenty, które pozwolą ubiegać się o wyższe świadczenie emerytalne. Jakie to dokumenty? Jak złożyć wniosek? Oto szczegóły.

Twoja obecna emerytura wydaje Ci się za niska? Istnieją sytuacje, w których możesz ubiegać się o ponowne przeliczenie emerytury, co może znacząco zwiększyć Twój comiesięczny dochód, nawet o kilkaset złotych. Dotyczy to osób, które nadal pracują, odnalazły nowe dokumenty potwierdzające wcześniejsze zatrudnienie, lub są objęte nowymi przepisami.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że wniosek o ponowne przeliczenie emerytury może skutecznie złożyć emeryt, jeśli są ku temu podstawy. Jest to możliwe na przykład, gdy emeryt dysponuje nowymi dokumentami dotyczącymi dodatkowego stażu pracy czy dodatkowych zarobków uzyskanych przed lub po przyznaniu świadczenia emerytalnego. 

Od 1 stycznia 2026 roku ZUS automatycznie przeliczy około 103 tysiące emerytur przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019, stosując korzystniejsze zasady waloryzacji. Średnia miesięczna podwyżka dla seniorów wyniesie około 220 zł brutto. ZUS planuje wypłacić te wyższe świadczenia w pierwszym kwartale 2026 roku. Oto szczegóły.

Polscy emeryci mogą złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury. Wiele osób nie wie, że ma taką możliwość. A szkoda, bo w niektórych sytuacjach ponowne przeliczenie emerytury może prowadzić do zwiększenia świadczenia. Kiedy opłaca się ponownie przeliczyć emeryturę? Oto szczegóły.

W podatku od nieruchomości są różne stawki podatku od od garaży - niższe, gdy jest on częścią budynku mieszkalnego, a wyższe, gdy jest np. budynkiem wolnostojącym. Te przepisy zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego I prezes SN Małgorzata Manowska. Przepisy były zmienione po wyroku TK z 2023 r., ale - według skargi - nie rozwiązało to problemów.

Wciąż zapadają kolejne korzystne wyroki przed WSA na rzecz policjantów w sprawie odzyskiwania sporych sum pieniędzy. Jakie przepisy były łamane przy wydawaniu decyzji przez Komendantów Policji? Na jakie świadczenia mogą liczyć policjanci? Szczegóły poniżej.

Nawet kilkaset złotych, tyle pieniędzy można zyskać przy ponownym przeliczeniu emerytury. Zakład Ubezpieczeń Społecznych może to zrobić w kilku konkretnych sytuacjach. Warto sprawdzić, kto jest na liście tych, którzy mają szansę na zwiększenie swojej emeryckiej pensji.

Emeryci seryjnie wygrywają w sądach okręgowych (I instancja) spory o przeliczenie emerytur w związku z wyrokiem TK z 4 czerwca 2024 r. Wyroki te są jednak nieprawomocne. Teraz emeryci wygrywają pierwsze sprawy w sądach apelacyjnych (ZUS próbuje tam podważać niekorzystne dla siebie wyroki sądów I instancji). Wiele wskazuje na to, że opisany w artykule wyrok, to zapowiedź całej ich serii (korzystnych dla emerytów, niekorzystnych dla ZUS). W artykule prezentujemy jedno z pierwszych prawomocnych orzeczeń sądów powszechnych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Emerytka wygrała zarówno podwyższenie emerytury jak i wyrównanie za trzy lata wstecz. Wyrównanie wynosi 29.606,12 zł. Niestety nie rekompensuje to szkody z tytułu zaniżenia emerytury, gdyż ta wynosi za okres od przyznania zaniżonej emerytury w 2017 r. do czerwca 2025 r. – 53.313,56 zł. W sądach są dziesiątki takich spraw. Wszystkie dotyczą ponownego przeliczenie emerytur obniżonych niezgodnie z Konstytucją RP o korzyści z emerytur wcześniejszych.

Orzecznictwo w sprawach wniosków o ponowne przeliczenie emerytury po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. W artykule zostaną przedstawione zarówno wyroki korzystne, jak i niekorzystne.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. dał kilkuset tysiącom emerytów nadzieję na ponowne przeliczenie emerytur. Bo pomniejszono im emerytury przez emerytury wcześniejsze. Wszyscy wiedzą, że wyrok nie będzie opublikowany w Dzienniku Ustaw, co oznacza, że ZUS nie może go zastosować. I trzeba iść do sądu. Jednak do sądu niekiedy idą emeryci, których ZUS nie pokrzywdził - nie obniżył emerytury bo już na niej byli przed wejściem w życie niekorzystnego przepisu.

Infor.pl udostępnia czytelnikom miejsce na naszym portalu. Dziś list czytelnika, który od dekady toczy (z niezadawalającym efektem) boje o ponowne przeliczenie swojej emerytury. Ponowne przeliczanie emerytur stało się medialnym tematem po słynnych wyroku TK z 4 czerwca 20224 r. (słynnym bo daje podwyżki emerytury i wyrównania nawet do 64 000 zł dla około 200 000 osobom, ale nie można z tego skorzystać bez pojedynku z ZUS w sądzie bo wyrok nie jest opublikowany w Dzienniku Ustaw). Nasz czytelni walczy o przeliczenie emerytury dużo wcześniej niż pojawił się ten wyrok. Oto jego historia.

Zestawienie i omówienie korzystnych 43 wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym dwa prawomocne.

System emerytalny w Polsce wyklucza możliwość dziedziczenia kapitału emerytalnego. I zasada ta nie zostanie zmieniona w najbliższym czasie. W artykule prezentujemy opis systemu w jednym z pism rządowych przesłanych emerytce, która postulowała reformę systemu emerytalnego. Emerytka proponowała rządowi rozszerzenie możliwości dziedziczenia np. przez wdowy kapitału emerytalnego. Emerytce chodziło o środki zgromadzone na subkoncie, ale jej pismo otwarło szerszą dyskusję – „Dlaczego w zasadzie przepada 550 000 zł zgromadzonych na koncie emerytalnym zmarłego mężczyzny po 30 latach pracy?”. Wnioski są smutne dla emerytów - "ZUS nie odda 550 000 zł kapitału emerytalnego. Na otarcie łez renta rodzinna albo renta wdowia".

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. daje prawo do dużych pieniędzy emerytom, którym ZUS nawet przez 12 lat pomniejszał miesiąc w miesiąc ich emeryturę (w okresie od 2013 r. do 2025 r. - w zależności od daty przejścia na emeryturę). Mówimy o kwotach 1000 zł miesięcznie i stratach na kolejnych waloryzacjach. Żeby to naprawić trzeba od razu (w 2025 r.) podnieść emeryturę o 1000 zł. Niestety ten wyrok daje prawo do podwyżki emerytury o 1000 zł (średnio) i wyrównania około 60 000 zł (średnio) tylko niektórym poszkodowanym emerytom. TK wziął pod swoją ochronę tylko osoby, które były na wcześniejszej emeryturze przed 2013 r. Jeżeli ktoś znalazł się na wcześniejszej emeryturze np. w 2013 r., w 2014 r., w 2015 r. itd., to nie podlega ochronie TK. Gdzie jest więc problem? Gdzie jest temat? Emeryt (w 2013 r., 2014 r., 2015 r. itd.) przechodząc na wcześniejszą emeryturę powinien otrzymać informację o tym, że nie opłaca mu się to, gdyż straci np. 1000 zł za takie przejście. W artykule dwie historie, gdzie strata wynosi 1000 zł miesięcznie. Miesiąc w miesiąc. Od 11 i 12 lat.

Chodzi o kobiety z dwudziestu roczników, które w 1999 r. nie wybrały OFE i z tego powodu – nie mogły lub nie będą mogły skorzystać z prawa do ponownego przeliczenia wysokości ich emerytury, po osiągnięciu 65 roku życia, na podstawie art. 26c ustawy FUS (który wszedł w życie wiele lat po tym, jak podejmowały one decyzję co do OFE). Kobiety, które wybrały OFE (i w związku z tym – ZUS prowadzi im subkonto) na podstawie ww. przepisu – mogą natomiast uzyskać podwyżkę emerytury o nawet 71,2% (na przestrzeni lat 2017-2023: średnio o 54,4%). Poszkodowane emerytki, nie powinny pozostawać bezczynne – jest kilka sposobów na dochodzenie przez nie swoich praw.

W dniu 23 kwietnia 2025 r., Trybunał Konstytucyjny ogłosił wyrok (o sygn. akt P 3/17), w którym uznał art. 42 par. 4 kodeksu karnego – w zakresie, w jakim zobowiązuje on sąd do orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych – za niezgodny z art. 10 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji. Ustawodawca nie może bowiem zastępować sądu w jego działalności orzeczniczej i wymierzaniu kary, biorąc pod uwagę wyłącznie fakt popełnienia danego czynu zabronionego, a już nie – cechy konkretnego sprawcy, okoliczności czynu oraz stopień zawinienia.

Przeliczyć na nowo emeryturę (kapitał emerytalny) można po dostarczeniu nowych dowodów lub ujawnienie nowych okoliczności. ZUS potrafi zakwestionować nawet tak oczywisty dowód błędnego obliczania emerytury jak listy płac. W artykule przykład wygranego przez emeryta wyroku sądowego na podstawie dokumentów aż z okresu 1971-1974 r.

Najnowsza praktyka orzecznicza sądów okręgowych pokazuje, że kolejne sądy ubezpieczeń społecznych uwzględniają odwołania emerytów od decyzji ZUS-u, dotyczące przeliczenia ich emerytur na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. w sprawie SK 140/20. Przykładem jest wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z 4 grudnia 2024 r., zgodnie z którym ZUS powinien przeliczyć emeryturę, a szacowana podwyżka powinna wynosić około 500 zł miesięcznie, licząc od 2014 r. Do tej kwoty dodać należy jeszcze waloryzacje emerytury liczone od 2015 r. W przypadku dłuższego pobierania emerytury wcześniejszej (przyznanej na skutek wniosku złożonego przed 6 czerwca 2012 r.) podwyżki często wynoszą około 2000 zł miesięcznie - pisze adwokat Konrad Giedrojć.

Emeryci, którzy rozpoczęli korzystanie z emerytur wcześniejszych od 2013 r. (albo później) nie podlegają ochronie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Jeżeli emeryt w takiej sytuacji ma zaniżoną emeryturę o np. 1000 zł miesięcznie, nie uzyska przed sądem cywilnym korekty tej wartości. Osoby w takiej sytuacji czekają na ewentualną specustawę, która byłaby podstawą prawną prawidłowego ustalenia wysokości ich emerytur.

Niekorzystnie rozliczana przez ZUS emerytura wcześniejsza. Dlaczego ją wybierano w 2005 r., 2010 r. 2015 r.? Z dwóch powodów. Pierwszy, to brak wiedzy o tym, ze za świadczenia z tej emerytury zapłaci "karę" w postaci obniżenia emerytury zasadniczej. Jest to "kara" dożywotnia. Miesiąc w miesiąc jest wypłacana niższa emerytura (pracownicy ZUS nie przekazali o tym informacji czytelnikowi, który nie był biegły w przepisach emerytalnych). Jest jednak druga przyczyna przejścia na wcześniejszą emeryturę. To zapowiedź zwolnienia z pracy. Tak wynika z przykładowego listu czytelnika.

W artykule kolejny przykład ponownego przeliczenia emerytury przez ZUS. Raz przy pomocy wskaźnika 247,7 miesięcy średniego dalszego życia (dobry wskaźnik dla emeryta), a potem przy pomocy 264,20 miesięcy (zły wskaźnik - obniża emeryturę). Z perspektywy emeryta został ukarany za pracę pomimo wieku emerytalnego.

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

Przejście na wcześniejszą emeryturę po 2013 r. oznaczało pomniejszenie emerytury zasadniczej o wypłacone pieniądze z emerytury powszechnej.