Alimenty na pełnoletnie dziecko - czy można uchylić się od płacenia?

Kiedy można uchylić się od płacenia alimentów na pełnoletnie dziecko

Wielu osobom wydaje się, że obowiązek alimentacyjny automatycznie wygasa wraz z uzyskaniem przez dziecko pełnoletności. Nic bardziej mylnego. Skończenie przez potomstwo 18. roku życia może natomiast umożliwić uchylenie się od świadczenia alimentacyjnego. Konieczna będzie jednak zmiana stosunków, jak również wniesienie odpowiedniego pozwu.

Polecamy: Alimenty. Jak szybko dostać pieniądze na dziecko

Zasadą jest, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Ustawodawca przewidział jednak sytuacje, w których możliwe będzie uchylenie od świadczeń alimentacyjnych na dorosłe dziecko. Są one związane ze zmianą sytuacji majątkowej obowiązanego, jak również brakiem podjęcia stosownej inicjatywy zmierzającej do usamodzielnienia się przez uprawnionego.

Nadmierny uszczerbek dla rodziców

Zgodnie z treścią art. 133 par. 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

- Choć obowiązek dostarczania środków finansowych dziecku, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać jest niezwykle ważny, to pamiętajmy o tym, że życie pisze różne scenariusze. Rodzic bowiem może z przyczyn niezależnych od siebie popaść w niedostatek. – wskazuje Adam Walas, prezes Fundacji Smart Law.

Dodaje, że uchylenie się od obowiązku takiego świadczenia możliwe jest np. wtedy, gdy zobowiązany rodzic wykaże, że po opłacaniu zasądzonych alimentów, nie zostanie mu pieniędzy na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych takich jak jedzenie czy leki – kwituje Adam Walas.

Czy każda zmiana sytuacji majątkowej rodzica będzie uzasadniała uchylenie się od świadczenia alimentacyjnego? Otóż nie. Warto w tym miejscu przytoczyć treść uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2000 r. (I CKN 1538/99), w którym wskazał, że „trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Zmuszeni są oni dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle. W sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu wymagać nawet będzie poświęcenia części składników majątkowych.”.