Darowizna samochodu – obciążenia podatkowe

Ustalenie podatku, którym opodatkowana jest transakcja

Jeżeli jest to darowizna, tzn. obdarowanym jest osobą fizyczną i darowizna nie jest związana z jego działalnością gospodarczą, a darczyńca nie uzyskał z tego tytułu jakichkolwiek korzyści, to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Opodatkowanie obdarowanego:

Zgodnie z art. 5 ustawy o spadkach i darowiznach, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych – a więc w tym przypadku na siostrzeńcu.

Obowiązek podatkowy w przypadku darowizny samochodu powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia;

Opodatkowanie darczyńcy:

Darczyńca z tytułu dokonanej darowizny nie jest opodatkowany podatkiem dochodowym, ani podatkiem od spadków i darowizn. Jeżeli jest on podatnikiem VAT, to darowizna podlega opodatkowaniu VAT, ale biorąc pod uwagę, iż samochód jest używany, to darczyńca zapewne również jest zwolniony z podatku VAT. Oczywiście należy dokonać analizy tego problemu.

Zobacz także: Uważaj na zwolnione darowizny

Wysokość podatku

Rodzeństwo rodziców zaliczane jest według art. 14 cyt. ustawy do drugiej grupy podatkowej. Zgodnie z art. 9 ust. 1 cyt. ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, z II grupy podatkowej własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 7, 276 tys. zł.

Wysokość podatku od nadwyżki darowizny przekraczającej 7, 276 tys. zł wynosi:
od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej

W omawianym przypadku, wartość pojazdu wynosi 6 tys. zł. Jeżeli jest to pierwsza darowizna od tej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, to darowizna samochodu o wartości 6 tys. zł. nie podlega opodatkowaniu.

Zobacz także: Jakie są grupy podatkowe w podatku od spadków i darowizn

Jeżeli jednak nie jest to pierwsza darowizna od tej samej osoby, to do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. 

Zobacz także: Od podatku nie uciekniesz

Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Gdyby więc wcześniej, np. cztery lata temu wuj ofiarował swojemu siostrzeńcowi kwotę 10 tys. zł, to po otrzymaniu darowizny samochodu wartego 6 tys. zł, siostrzeniec powinien wyliczyć podatek w sposób następujący:

Podatek zapłacony cztery lata temu od 10 tys. zł wynosi:
Podstawa opodatkowania: 10 000 - 7 276 = 2 724,00 zł
Podatek: 2 724,00 x 7% = 190,68 zł
Podatek od łącznej sumy darowizn tj. od 16 tys. zł wynosi:
Podstawa opodatkowania: 16 000 – 7 276 = 8 724,00 zł
Podatek: 8 724,00 x 7% = 610,68 zł
Podatek do zapłacenia od darowizny samochodu:
610,68 – 190,68 = 420,00 zł

Zeznanie podatkowe

Zgodnie z art. 17a ust. 1. podatnicy podatku co do zasady są obowiązani, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Ustawodawca w odrębnym rozporządzeniu ustalił wzór zeznania. Są to druki SD-3 i SD-3/A
Ustawa nie przewiduje zwolnień od opodatkowania takiej darowizny.

Joanna Bobrowska, doradca podatkowy Kancelaria Doradztwa Podatkowego "BUK" , ul. Mrówcza 243, 04-697 Warszawa;
tel/fax: (022) 812-10-15

jbobrowska@buk.com.pl