Od podatku nie uciekniesz

Czym może być darowizna?

Mówiąc o podatku od spadków i darowizn warto zwrócić uwagę na to czym jest darowizna. Wbrew obiegowemu mniemaniu darowizna nie musi polegać na… dawaniu (np. pieniędzy, samochodu, mieszkania itp.). Innym przejawem darowizny jest umorzenie długu (np. pożyczki) lub cesja praw. Podatkowi podlega również nieodpłatne zniesienie współwłasności – od wartości nadwyżki ponad udział danego współwłaściciela.

Co warte wzmianki- podatkiem od spadków i darowizn objęte jest również zasiedzenie nieruchomości.

Ruchomy moment powstania obowiązku podatkowego

Dla celów omówienia przedawniania się zobowiązania podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn należy przyjrzeć się bliżej momentowi powstania obowiązku podatkowego- on bowiem stanowi początek biegu terminu przedawnienia.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn reguluje moment powstania obowiązku podatkowego w art. 6. Z niego można wywnioskować 3 podstawowe momenty powstania obowiązku podatkowego:
1. W momencie uzyskania własności przedmiotu nabytego w drodze :
- dziedziczenia- z momentem przyjęcia spadku
- zapisu i polecenia – w momencie ich wykonania
- zachowku – w momencie uzyskania całości lub części świadczenia
- darowizny – w momencie jej otrzymania – lub sporządzenia aktu notarialnego (jeśli taka forma została lub musiała być zastosowana)
2. W momencie poświadczenia nabycia pismem- chodzi tu o dokumenty dokumentujące nabycia (np. pisma bankowe, urzędowe itp.) – w przypadku orzeczeń sądów, obowiązek podatkowy powstaje wraz z datą ich uprawomocnienia.
3. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Skutki ruchomego obowiązku

To, że obowiązek podatkowy może powstać kilkukrotnie – budzie pewne wątpliwości doktrynalne, szczególnie co do charakteru odnowienia – oraz tego, czy jeśli od momentu powstania pierwotnego obowiązku podatkowego do kolejnego minął okres przedawnienia – obowiązek podatkowy może powstać ponownie.

  
Porównaj- Kiedy podatek może się przedawnić. 
       

Większość przedstawicieli doktryny, łącznie z orzecznictwem sądów administracyjnych wskazuje jednak, że upływ czasu pomiędzy różnymi etapami powstawania obowiązku podatkowego, nie ma wpływu na odnowienie obowiązku podatkowego. Stąd – niezależnie od upływu czasu –okoliczność powodująca powstanie obowiązku podatkowego zawsze skutkuje odnowieniem tego obowiązku. Stąd wniosek de facto obowiązek podatkowy w zakresie podatku od spadków i darowizn w praktyce się nie przedawnia i nie może się przedawnić. W ostateczności może powstać wraz z wszczęciem kontroli przez urząd skarbowy i powołaniem się na darowiznę.