Kiedy emerytowi przysługują dodatki do emerytury

Dodatek pielęgnacyjny

Dodatek przysługuje uprawnionemu do emerytury lub renty, jeżeli został on uznany za całkowicie niezdolnego do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Ponadto osoba taka musi ukończyć 75 rok życia.

Orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji wydaje lekarz orzecznik ZUS. Lekarz wyda orzeczenie, jeśli stwierdzi naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokojeniu podstawowych potrzeb życiowych. Orzeczenie lekarza orzecznika stanowi podstawę dla organu rentowego do wydania decyzji o ustaleniu prawa do dodatku pielęgnacyjnego.

Na wniosek osoby ubiegającej się o dodatek pielęgnacyjny wydawana jest decyzja o przyznaniu tego dodatku. W przypadku, gdy osoba ukończy 75 rok życia, ZUS z urzędu przyznaje prawo do dodatku pielęgnacyjnego.

Dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty przebywającej w domu pomocy społecznej, w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym.

Dodatek dla sieroty zupełnej

Dodatek ten przysługuje osobie, której oboje rodzice nie żyją. Ponadto przysługuje dziecku, któremu zmarła matka, a ojciec jest nieznany. Dodatek dla sieroty zupełnej przysługuje wyłącznie osobie uprawnionej do renty rodzinnej lub jej części i faktycznie pobierającej to świadczenie.

Osoba zainteresowana dodatkiem musi złożyć wniosek do ZUS, ponieważ ZUS nie przyznaje tego dodatku z urzędu.

Fakt przebywania sieroty zupełnej w rodzinie zastępczej nie stanowi przeszkody w przyznaniu przez ZUS omawianego dodatku. Natomiast w przypadku przysposobienia dziecka nie przysługuje mu omawiany dodatek, gdyż w takim przypadku dziecko przestaje być z formalnego punktu widzenia sierotą zupełną. Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym przez przysposobienie powstaje między przysposabiającym a przysposobionym taki stosunek, jak między rodzicami a dziećmi. W związku z tym, dopiero śmierć obojga przysposabiających mogłaby być podstawą do uznania przysposobionego dziecka za sierotę zupełną i do ewentualnego przyznania mu dodatku z tego tytułu.

Dodatek kombatancki

Dodatek ten przysługuje kombatantom i innym osobom będącym ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Kombatantami są osoby, które brały udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych, walczący o suwerenność i niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej.

Przyznanie dodatku kombatanckiego możliwe jest na podstawie pisemnego wniosku zgłoszonego do jednostki ZUS wypłacającej emeryturę lub rentę. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych stwierdzającego okresy działalności kombatanckiej lub represji.

Dodatek za tajne nauczanie

Dodatkowe świadczenie przyznawane jest osobom, które w czasie okupacji prowadziły tajne nauczanie, lub przed dniem 1 września 1939 r. nauczały w języku polskim w szkołach polskich na terenie III Rzeszy Niemieckiej oraz byłego Wolnego Miasta Gdańska.

Ważne: Osobie uprawnionej do dodatku kombatanckiego i dodatku za tajne nauczanie przysługuje tylko jeden dodatek kombatancki.

Świadczenie pieniężnedla byłych żołnierzy górników

Przyznawane jest na podstawie żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w:

• kopalniach węgla,
• kamieniołomach,
• zakładach rud uranu i batalionach budowlanych

Świadczenie to jest przyznawane i wypłacane przez organy rentowe na podstawie zaświadczenia organu wojskowego. Organem wojskowym wydającym zaświadczenie jest Wojskowa Komenda Uzupełnień. W zaświadczeniu musi się znaleźć informacja potwierdzająca rodzaj i okres wykonywania przymusowego zatrudnienia w ramach zastępczej służby wojskowej.

Świadczenie pieniężnedla deportowanych

Dodatkowe świadczenie przysługuje osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR.

Świadczenie pieniężne przysługuje za każdy pełny miesiąc trwania pracy nie więcej jednak łącznie niż za 20 miesięcy pracy przymusowej.

Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych przyznawane jest poprzez decyzję kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Wypłacane jest przez organy rentowe.

Ważne: W razie zbiegu świadczenia ze świadczeniem pieniężnym dla byłych żołnierzy górników przysługuje jedno z tych świadczeń.

Świadczenie pieniężne dla deportowanych przysługuje osobie, która nie ma ustalonego prawa do dodatku kombatanckiego oraz dodatku za tajne nauczanie.

Świadczenie pieniężnedla niewidomych ofiar działań wojennych

Świadczenie przysługuje cywilom, niewidomym ofiarom działań wojennych. Osobom, które nie wchodziły w skład formacji wojskowych, zmilitaryzowanych służb państwowych lub formacji zbrojnych ruchu oporu. Ubiegający się o świadczenie musiał doznać naruszenia organizmu powodującego całkowitą niezdolność do pracy, poprzez utratę wzroku. Do takiego uszkodzenia musiało dojść w wyniku działań wojennych w okresie wojny 1939-1945 lub też eksplozji niewypałów lub niewybuchów pozostałych po wojnie 1939-1945, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Świadczenie dla cywilnych niewidomych ofiar wojny przysługuje w kwocie renty socjalnej.

Dodatek kompensacyjnyi ryczałt energetyczny

Dodatek przysługuje kombatantom oraz innym osobom będącym ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.

Ryczałt przysługuje kombatantom oraz innym osobom będącym ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych.

Ryczałt przysługuje w wysokości w wysokości 50% taryfowych opłat za korzystanie z energii elektrycznej, gazowej i cieplnej na cele domowe przysługuje

Dodatek kompensacyjny i ryczałt energetyczny może być przyznany także wdowom lub wdowcom po kombatancie. Wymagane jest w tym celu zaświadczenia Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych potwierdzające uprawnienie jako członka rodziny po kombatancie.

Ekwiwalent pieniężnydo bezpłatnego węgla

Ekwiwalent przysługuje byłym pracownikom kopalni całkowicie likwidowanej.

Do ZUS z wnioskiem o wypłatę ekwiwalentu występuje przedsiębiorstwo górnicze. Wcześniej musi ono uzyskać od emeryta lub rencisty oświadczenia o rezygnacji z prawa do pobierania deputatu węglowego w naturze.

Wysokość ekwiwalentu stanowi iloczyn ilości węgla objętego uprawnieniami, która nie może być wyższa niż 3 Mg węgla kamiennego rocznie i przeciętnej średniorocznej ceny zbytu węgla.

Ekwiwalent pieniężny dla byłych pracowników kolejowych

Ekwiwalent przysługuje byłym pracownikom kolejowym, którym przysługiwało prawo do deputatu węglowego w zatrudnieniu, z którego powstało prawo do emerytury lub renty.

Ekwiwalent ten przysługuje w związku z komercjalizacją i prywatyzacją "Polskich Kolei Państwowych”. Organ rentowy wypłaca deputat węglowy. Jego wysokość to 1800 kg węgla kamiennego rocznie w formie ekwiwalentu pieniężnego.