REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym się różni praca w szczególnych warunkach od pracy o szczególnym charakterze?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Czym się różni praca w szczególnych warunkach od pracy o szczególnym charakterze?/ fot. Fotolia
Czym się różni praca w szczególnych warunkach od pracy o szczególnym charakterze?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Praca w szczególnych warunkach może spowodować nawet trwałe uszkodzenie zdrowia pracownika. Z kolei praca o szczególnym charakterze wymaga od pracownika dużej sprawności psychofizycznej oraz odpowiedzialności.

Pracownicy wykonujący pracę w szczególnych warunkach oraz pracę o szczególnym charakterze z całą pewnością zasługują na szczególną ochronę prawną oraz przywileje. Jednym z nich jest możliwość przejścia na emeryturę w niższym wieku niż ten powszechnie przyjęty. Prace tego typu wykonywane w starszym wieku mogą przyczynić się nawet do powstania trwałego uszczerbku na zdrowiu. Praca w szczególnych warunkach różni się od pracy o szczególnym charakterze. Oba rodzaje pracy zdefiniowane zostały w art. 3 Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych. W tym akcie prawnym można znaleźć również szczegółowy wykaz prac w szczególnych warunkach oraz prac zaliczanych do tych o szczególnym charakterze.

REKLAMA

Praca w szczególnych warunkach

Prace te związane są z czynnikami ryzyka. Z kolei do czynników, o których mowa w zdaniu poprzednim zalicza się pracę pod ziemią, na oraz pod wodą, w powietrzu. Zalicza się tu także prace determinowane procesami technologicznymi, czyli w warunkach gorącego i zimnego mikroklimatu, prace w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego, jak również bardzo ciężkie prace fizyczne oraz ciężkie prace fizyczne związane z bardzo dużym obciążeniem statycznym wynikającym z konieczności pracy w wymuszonej, niezmiennej pozycji ciała.

Zobacz też: Kiedy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę?

To właśnie te czynniki ryzyka mogą wraz z wiekiem przyczyniać się do trwałego uszkodzenia zdrowia.

Do prac w szczególnych warunkach należą:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • Prace bezpośrednio przy przeróbce mechanicznej węgla oraz rud metali lub ich wzbogacaniu;
  • Prace udostępniające lub eksploatacyjne związane z urabianiem minerałów skalnych;
  • Prace pod ziemią bezpośrednio przy drążeniu tuneli w górotworze;
  • Prace bezpośrednio przy zalewaniu form odlewniczych, transportowaniu naczyń odlewniczych z płynnym, rozgrzanym materiałem (żeliwo, staliwo, metale nieżelazne i ich stopy);
  • Prace bezpośrednio przy ręcznej obróbce wykańczającej odlewy: usuwanie elementów układu wlewowego, ścinanie, szlifowanie powierzchni odlewów oraz ich malowanie na gorąco;
  • Prace bezpośrednio przy obsłudze wielkich pieców oraz pieców stalowniczych lub odlewniczych;
  • Prace murarskie bezpośrednio w piecach hutniczych, odlewniczych, bateriach koksowniczych oraz w piecach do produkcji materiałów ceramicznych;
  • Prace bezpośrednio przy ręcznym zestawianiu surowców lub ręcznym formowaniu wyrobów szklanych w hutnictwie szkła;
  • Prace bezpośrednio przy kuciu ręcznym w kuźniach;
  • Prace bezpośrednio przy obsłudze agregatów i urządzeń do produkcji metali nieżelaznych;
  • Prace bezpośrednio przy obsłudze ciągów walcowniczych: przygotowanie, dozorowanie pracy walców lub samotoków, ingerencja przy wypadaniu i zaklinowaniu materiałów;
  • Prace przy obsłudze dźwignic bezpośrednio przy wytapianiu surówki, stopów żelaza lub metali nieżelaznych;
  • Prace bezpośrednio przy produkcji koksu w bateriach koksowniczych;
  • Prace bezpośrednio przy wypychaniu koksu z baterii koksowniczych, gaszeniu lub sortowaniu koksu;
  • Prace bezpośrednio przy produkcji materiałów formierskich lub izolacyjnoegzotermicznych używanych w odlewnictwie i hutnictwie;
  • Prace bezpośrednio przy ręcznym załadunku lub wyładunku pieców komorowych wyrobami ogniotrwałymi;
  • Prace bezpośrednio przy ręcznym załadunku lub rozładunku gorących wyrobów ceramicznych;
  • Prace bezpośrednio przy formowaniu wyrobów ogniotrwałych wielkogabarytowych przy użyciu ręcznych narzędzi wibracyjnych;
  • Prace przy ręcznym formowaniu, odlewaniu, czyszczeniu lub szkliwieniu wyrobów ceramicznych;
  • Prace nurka lub kesoniarza, prace w komorach hiperbarycznych;
  • Prace fizyczne ciężkie bezpośrednio przy przeładunku w ładowniach statku;
  • Prace rybaków morskich;
  • Prace na statkach żeglugi morskiej;
  • Prace na morskich platformach wiertniczych;
  • Prace w powietrzu wykonywane na statkach powietrznych przez personel pokładowy;
  • Prace bezpośrednio przy obsłudze urządzeń wiertniczych i wydobywczych przy poszukiwaniu złóż ropy naftowej lub gazu ziemnego;
  • Prace bezpośrednio przy obróbce odwiertów w górnictwie otworowym: ropy naftowej lub gazu ziemnego;
  • Prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.);
  • Prace bezpośrednio przy malowaniu, nitowaniu lub montowaniu elementów wyposażenia w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.);
  • Prace wewnątrz cystern, kotłów, a także zbiorników o bardzo małej kubaturze po substancjach niebezpiecznych;
  • Prace przy ręcznym układaniu na gorąco nawierzchni z mieszanek mineralno-bitumicznych;
  • Prace bezpośrednio przy przetwórstwie materiałów zawierających azbest lub prace rozbiórkowe związane z ich usuwaniem;
  • Prace garbarskie bezpośrednio przy obróbce mokrych skór;
  • Prace bezpośrednio przy zrywce lub ręcznej ścince drzew przenośną pilarką z piłą łańcuchową;
  • Prace w pomieszczeniach o narzuconej technologią temperaturze powietrza poniżej 0°C;
  • Prace fizyczne ciężkie w podziemnych kanałach ściekowych;
  • Prace tancerzy zawodowych związane z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym;
  • Prace przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości związane z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym;
  • Prace przy kuciu ręcznym w kuźniach przemysłowych oraz obsłudze młotów mechanicznych;
  • Prace przy produkcji węglików spiekanych, elektrod, rud i walczaków oraz żelazostopów.

Prace o szczególnym charakterze

Praca o szczególnym charakterze wymaga od pracownika dużej sprawności psychofizycznej oraz odpowiedzialności.

Do prac o szczególnym charakterze należą:

  • Prace pilotów statków powietrznych (pilot, instruktor);
  • Prace kontrolerów ruchu lotniczego;
  • Prace mechaników lotniczych związane z bezpośrednią obsługą potwierdzającą bezpieczeństwo statków powietrznych na płycie lotniska;
  • Prace nawigatorów na statkach morskich oraz pilotów morskich;
  • Prace maszynistów pojazdów trakcyjnych (maszynista pojazdów trakcyjnych, maszynista instruktor, maszynista zakładowy, maszynista wieloczynnościowych i ciężkich maszyn do kolejowych robót budowlanych i kolejowej sieci trakcyjnej, kierowca lokomotywy spalinowej o mocy do 300 KM, pomocnik maszynisty pojazdów trakcyjnych) i kierowników pociągów;
  • Prace bezpośrednio przy ustawianiu drogi przebiegu pociągów i pojazdów metra (dyżurny ruchu, nastawniczy, manewrowy, ustawiacz, zwrotniczy, rewident taboru bezpośrednio potwierdzający bezpieczeństwo pociągu, dyspozytor ruchu metra, dyżurny ruchu i stacji metra);
  • Prace funkcjonariuszy straży ochrony kolei;
  • Prace kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym;
  • Prace kierowców pojazdów uprzywilejowanych;
  • Prace kierowców pojazdów przewożących towary niebezpieczne wymagające oznakowania pojazdu tablicą ostrzegawczą barwy pomarańczowej, zgodnie z przepisami Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r.;
  • Prace operatorów reaktorów jądrowych;
  • Prace operatorów żurawi wieżowych, do obsługi których są wymagane uprawnienia kategorii IŻ lub równorzędne oraz dźwignic portowych lub stoczniowych;
  • Prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi mogącymi stwarzać zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej ze skutkami dla bezpieczeństwa publicznego;
  • Prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technicznymi mogącymi spowodować awarię techniczną z poważnymi skutkami dla bezpieczeństwa publicznego;
  • Prace bezpośrednio przy produkcji materiałów wybuchowych, środków strzałowych, wyrobów pirotechnicznych oraz ich konfekcjonowaniu;
  • Prace bezpośrednio przy sterowaniu blokami energetycznymi wytwarzającymi energię elektryczną lub cieplną;
  • Prace elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem;
  • Prace członków zespołów ratownictwa medycznego;
  • Prace członków zawodowych ekip ratownictwa (chemicznego, górskiego, morskiego, górnictwa otworowego);
  • Prace pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej uczestniczących bezpośrednio w akcjach ratowniczych;
  • Prace nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych;
  • Prace personelu sprawującego opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej dla przewlekle psychicznie chorych, niepełnosprawnych intelektualnie dzieci i młodzieży lub dorosłych;
  • Prace personelu medycznego oddziałów psychiatrycznych i leczenia uzależnień w bezpośrednim kontakcie z pacjentami;
  • Prace personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru.

Opracowano na podstawie: Ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MSWiA: Policjanci chcą podwyżek. Bo są pieniądze na nowe etaty w służbach mundurowych

Policjanci chcą podwyżek pensji z 13 mld obiecanych policji przez premiera D. Tuska (albo pieniędzy dodatkowych). Bo 10 mld z tych środków idzie na inwestycje rzeczowe, ale 3 mld zł posłuży sfinansowaniu nowych etatów. Oznacza to, że budżet ma środki na wynagrodzenia dla mundurowych.

Sąd: związkowcy nie zawsze chronieni przed zwolnieniem

W serii artykułów poświęconych sądownictwu z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych tym razem przyglądamy się temu, jak orzekał Sąd Najwyższy w ostatnich latach co do ochrony związkowej. Okazuje się bowiem, że są różne linie orzecznicze, bardziej liberalne i mniej. Jednak główny wniosek jak się nasuwa jest taki, że związkowcy nie zawsze są chronieni przed rozwiązaniem umowy, szczególnie w trybie bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Jak chronić prawa autorskie do contentu w social mediach. Treści lifestylowe - praktyczne porady dla twórców i użytkowników

Media społecznościowe w ostatnich latach stały się kluczowym narzędziem komunikacji dla twórców i marek, zwłaszcza w obszarze treści lifestylowych. Niemal każda aktywnie promująca się firma oraz twórcy internetowi codziennie publikują tysiące postów, zdjęć i filmów. Pytanie, czy z wystarczającą uwagą podchodzą do kwestii praw autorskich. Tymczasem respektowanie cudzych praw, a co za tym idzie bezpieczeństwo własnej twórczości, ma kluczowe znaczenie dla ochrony dobrego imienia marki, wiarygodności i unikania sytuacji konfliktogennych. Co podlega ochronie? Jakie zasady obowiązują na popularnych platformach? Jakie prawa mają twórcy w kontekście współpracy z markami? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule.

Darowizna przez ofiaromat: Dlaczego fiskus nie pozwala na odliczenie?

Czy każdą darowiznę na Kościół można odliczyć od podatku? Okazuje się, że nie. Najnowsza interpretacja podatkowa zaskakuje. Dotyczy ona wpłat dokonywanych przez ofiaromaty – nowoczesne terminale płatnicze umożliwiające bezgotówkowe składanie datków w kościołach. Mimo że cel jest szczytny, a intencja czysta, fiskus uznał, że taka forma przekazania środków nie spełnia warunków do ulgi podatkowej. Dlaczego? Rozbijmy to na czynniki pierwsze.

REKLAMA

Ile nieważnych głosów oddano w wyborach?

Ile nieważnych głosów oddano w w wyborach? Z jakiego powodu stwierdza się, że glos jest nieważny? Gdzie zagłosowało najwięcej wyborców?

Głosowanie za granicą: druga tura wyborów prezydenckich 2025

Jak zagłosować za granicą w drugiej turze wyborów prezydenckich 2025 roku? Są dwa sposoby na głosowanie poza granicami Polski w dniu 1 czerwca 2025 roku na nowego Prezydenta Polski.

Do czego uprawnia legitymacja osoby niepełnosprawnej w 2025 roku?

Legitymacja jest ważnym dokumentem osoby z niepełnosprawnością. Kto może ją uzyskać i na jak długo? Jak wygląda taki dokument i co daje w 2025 roku?

ZUS: Nie ma świadczenia wspierającego dla 3 orzeczeń. Jedna osoba niepełnosprawna i 1) stopień znaczny, 2) niesamodzielność i 3) niezdolność do pracy)

Osoba niepełnosprawna ma trzy orzeczenia: 1) orzeczenie o niepełnosprawności (stopień znaczny) 2) orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i 3) orzeczenie o niezdolności do pracy. Ma też 9 poważnych chorób, uszczerbków i deficytów. I na koniec otrzymuje .... 40 punktów w WZON (poziom potrzeby wsparcia). I pisze do nas list z frazą "Możemy razem się pośmiać".

REKLAMA

Od 1 czerwca 2025 r. (Dzień Dziecka) zabierają 800 plus dużej grupie. To koniec: nie spełniasz kryterium, nie masz świadczenia

Od 1 czerwca, przypadającego na Dzień Dziecka, nastąpią zmiany, które pozbawią dużą grupę beneficjentów świadczenia 800 plus. Program Rodzina 800+ – najpopularniejsze wsparcie finansowe przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka – od 1 czerwca 2025 roku zacznie funkcjonować na nowych zasadach

Francuska emerytura: system pełen przywilejów czy tykająca bomba demograficzna?

Choć Francja szczyci się jednym z najbardziej hojnych systemów emerytalnych w Europie, jego struktura przypomina labirynt – z ponad 40 planami zawodowymi, redystrybucją środków i niskim wiekiem przejścia na emeryturę. Mimo reformy z 2023 roku, eksperci biją na alarm: rosnące koszty i starzejące się społeczeństwo mogą pogrążyć system, który już dziś pochłania 14% PKB i spada w światowych rankingach. Czy francuska emerytura to przywilej, który stał się luksusem na kredyt?

REKLAMA