Odpowiedzialność karna gospodarcza a ryzyko gospodarcze

Prowadzenie spraw o przestępstwa gospodarcze wymaga zarówno od obrońców, jak i od sądów diametralnie innego podejścia niż w przypadku spraw kryminalnych. Często bowiem zdarza się, że osądzając przestępstwa gospodarcze sądy nie zwracają uwagi na kwestie dla nich charakterystyczne.

Konsekwencje naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa

Ryzyko gospodarcze

Jedną z takich kategorii jest ryzyko gospodarcze, które rzadko kiedy w ramach procesu karnego-gospodarczego jest badane. A przecież dla każdego winno być oczywiste, że menedżerowie podejmują codziennie wiele decyzji, niektóre są trafione, inne błędne. Większość z nich obarczona jest mniejszym lub większym ryzykiem. Obrót gospodarczy jest przecież swego rodzaju grą rynkową i jak w każdej grze wyniki podejmowanych decyzji obarczone są elementem niepewności.

Jak zatem spośród wszystkich decyzji wskazać te, które powinny rodzić odpowiedzialność karną oraz te, z którymi taka odpowiedzialność absolutnie nie może się wiązać?

Ograniczona odpowiedzialność menadżerów

Odpowiedź na tak ogólnie postawione pytanie nie jest prosta, jeżeli w ogóle możliwa. Menedżerowie nie powinni jednak ponosić odpowiedzialności karnej w przypadku, gdy podjęte przez nich decyzje gospodarcze nie przekraczały granic dopuszczalnego ryzyka gospodarczego. Takie bowiem działania nie mogą być uznane za przestępstwa gospodarcze.

Określenie poziomu dopuszczalnego ryzyka gospodarczego nie jest procesem prostym. Jednakże w wielu sprawach karnych gospodarczych działania określające poziom tego ryzyka winny zostać bezwzględnie podjęte. W konkretnej sprawie należy więc badać poziom dopuszczalnego ryzyka towarzyszącego działaniom konkretnego menedżera odnosząc go do ryzyka towarzyszącego podobnym działaniom wykonywanym przez innych menedżerów w praktyce obrotu gospodarczego. Należy ocenić czy podejmowane przez biznesmena działanie stwarzało szanse na osiągnięcie pozytywnych efektów i jakie było prawdopodobieństwo ich osiągnięcia. Wypada też oceniać zachowanie menadżera przez pryzmat celu, jaki zamierzał osiągnąć, czy taki cel był w ogóle możliwy do osiągnięcia w konkretnej dziedzinie życia gospodarczego i jakie było prawdopodobieństwo jego osiągnięcia.

Kto w świetle polskiego prawa jest przedsiębiorcą?

Przestępstwa gospodarcze

Powyższe wytyczne winny być stosowane w  procesach o przestępstwa gospodarcze w celu oceny prawidłowości działania konkretnego menedżera, pamiętać przy tym należy, że poruszanie się przez biznesmena w ramach dopuszczalnego ryzyka, jakie wiąże się z konkretną działalnością nie może skutkować odpowiedzialnością karną za przestępstwo gospodarcze. Prowadzenie działalności gospodarczej zawsze bowiem związane jest z pewnym ryzykiem i nie sposób oceniać każdego błędnego posunięcia jako wypełniającego znamiona przestępstwa gospodarczego.

Polecamy również: Sprawy karne