REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podział majątku dorobkowego – jak ustalić czy zakupiona rzecz wchodzi w skład majątku wspólnego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Podział majątku małżonków fot. shutterstock
Podział majątku małżonków fot. shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sprawy o podział majątku są przeważnie sprawami skomplikowanymi i budzącymi sporo wątpliwości, szczególnie jeśli chodzi o ustalenie czy dany składnik należy do majątku wspólnego. Najlepszym dowodem tego są liczne orzeczenia Sądu Najwyższego rozstrzygające rozterki sądów pojawiające się w toku prowadzenia spraw działowych. W jednej z ostatnich uchwał SN stwierdził, że w przypadku nabycia przedmiotu za środki pochodzące z różnych mas majątkowych małżonków, nabyta rzecz w odpowiednich udziałach wejdzie zarówno do majątku osobistego jak i majątku wspólnego małżonków, chyba że jedno ze świadczeń miało charakter nakładu.

Masy majątkowe w małżeństwie

Masy majątkowe to nic innego jak rodzaje majątków współistniejących w małżeństwie. Co do zasady, w małżeństwie mamy do czynienia z trójpodziałem mas majątkowych. Oczywiście przy założeniu, że pomiędzy małżonkami panuje ustrój wspólności majątkowej, bo tylko wtedy może zaistnieć majątek wspólny małżeński. W życiu codziennym małżonków zderzają się zatem trzy rodzaje majątków: majątek wspólny oraz dwa majątki odrębne należące do każdego z małżonków osobno. Niekiedy granice między tymi majątkami zacierają się i trudno ustalić czy dany składnik należy do majątku wspólnego czy do osobistego któregoś z małżonków. Problem uwidacznia się szczególnie przy dokonywaniu podziału majątku – dlatego też postępowania działowe trwają wiele lat.

REKLAMA

Domniemanie przynależności rzeczy do majątku wspólnego

Jeśli małżonków łączy wspólność majątkowa małżeńska, przyjmuje się domniemanie, że rzeczy zakupione w trakcie trwania małżeństwa wchodzą w skład majątku wspólnego. Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt czy składnik został zakupiony przez oboje małżonków, czy też tylko przez jednego z nich. Znaczenia nie ma także sposób nabycia rzeczy ani też forma czynności prawnej, na mocy której został nabyty dany składnik. Warto także wiedzieć, że samo oświadczenie małżonka złożone w akcie notarialnym, że zakupu dokonuje do swojego majątku osobistego nie będzie przesądzać o przynależności tego składnika do wskazanej masy majątkowej.

Wyjątek od zasady – surogacja

Każda zasada ma swój wyjątek, a domniemanie przynależności zakupionych przedmiotów do majątku wspólnego można obalić. Obalenie będzie wymagało wykazania, że dany składnik powinien wejść do innej masy majątkowej niż wspólna. Oczywiście ciężar udowodnienia wszystkich niezbędnych okoliczności i przesłanek będzie spoczywał na małżonku, który domaga się ustalenia, że dany składnik wszedł do jego majątku osobistego. Małżonek powinien wykazać, że nabyty przedmiot zastąpił poprzedni należący do jego majątku osobistego, czyli że nastąpiła surogacja. Większego problemu nie stanowią sytuacje, gdzie doszło do nabycia w całości danego składnika jako suragatu. Komplikacje mogą pojawić się raczej w sytuacjach, gdy składnik został zakupiony za środki pochodzące z różnych mas majątkowych.

Do jakiego majątku można zaliczyć rzecz, jeśli zakupiona została zarówno ze środków z majątku wspólnego jak i osobistego małżonka?

Sytuacja, w której dana rzecz została zakupiona za środki pochodzące zarówno z majątku wspólnego, jak i majątku osobistego małżonka lub nawet małżonków, jest zdecydowanie bardziej skomplikowana. W orzeczeniach wydawanych w konkretnych sprawach pojawiają się w zasadzie trzy poglądy na temat tego, do jakiej masy majątkowej należy zaliczyć taki składnik.

Pierwsza koncepcja oparta jest na opisanym powyżej domniemaniu, tj. bez znaczenia z jakich środków rzecz została zakupiona i tak wchodzi do majątku wspólnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podstawą drugiej koncepcji jest ustalenie wartości środków przeznaczonych z poszczególnych mas majątkowych na zakup przedmiotu - nabyty przedmiot wchodzi w odpowiednich udziałach zarówno do majątku wspólnego jak i osobistego.

Zgodnie z trzecim poglądem, rzecz wchodzi do tego z majątków, z którego większa część środków została przeznaczona na jego zakup. Z zastrzeżeniem, że jeśli środki z jednego z majątków są nieznaczne, to uznać je należy za nakład rozliczany w oparciu o odpowiednie przepisy (art. 45 k.r.o.). W sytuacjach gdy pomiędzy środkami zaangażowanymi z poszczególnych majątków na zakup rzeczy nie zachodzi znacząca dysproporcja, nabyty przedmiot wchodzi w odpowiednim udziale zarówno do majątku wspólnego, jak i osobistego, chyba że małżonkowie postanowili inaczej.

Który z poglądów jest aktualny?

REKLAMA

Odpowiedzi na to pytanie udzielił ostatnio Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 października 2018r., sygn. akt III CZP 45/18. SN stwierdził, że w przypadku gdy w małżeństwie obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa, to rzecz nabyta zarówno za środki pochodzące z majątku wspólnego, jak i z majątku osobistego małżonka, wchodzi w odpowiednich udziałach (liczonych proporcjonalnie do zainwestowanych środków) do majątku wspólnego i majątku osobistego małżonka, chyba że świadczenie z majątku wspólnego lub osobistego miało charakter nakładu. Wydaje się, że środki zainwestowane mogą być uznane za nakład na majątek w sytuacji gdy stanowiły niewielką część inwestycji, bądź też małżonkowie ustalili taki ich charakter.

Warto jednak pamiętać, że jak w każdej sprawie cywilnej, poza ugruntowanymi poglądami sądów kluczowe znaczenie będą miały konkretne okoliczności faktyczne, które mogą dawać podstawę do przyjęcia innej koncepcji w zakresie ustalenia składu majątku wspólnego, a w dalszej kolejności sposobu jego podziału. Ponadto, przyjmując tę samą koncepcje różne sądy mogą orzekać w inny sposób, bowiem każdy z nich będzie musiał ustalić, czy środki w konkretnej wysokości (stanowiące konkretny procent inwestycji) już uzasadniają przyjęcie, że rzecz w takim udziale wejdzie do danego majątku, czy jednak bardziej adekwatne będzie rozliczenie ich jako nakładu na konkretny majątek.

​Polecamy serwis: Majątek

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA