REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podział majątku dorobkowego – jak ustalić czy zakupiona rzecz wchodzi w skład majątku wspólnego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Podział majątku małżonków fot. shutterstock
Podział majątku małżonków fot. shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sprawy o podział majątku są przeważnie sprawami skomplikowanymi i budzącymi sporo wątpliwości, szczególnie jeśli chodzi o ustalenie czy dany składnik należy do majątku wspólnego. Najlepszym dowodem tego są liczne orzeczenia Sądu Najwyższego rozstrzygające rozterki sądów pojawiające się w toku prowadzenia spraw działowych. W jednej z ostatnich uchwał SN stwierdził, że w przypadku nabycia przedmiotu za środki pochodzące z różnych mas majątkowych małżonków, nabyta rzecz w odpowiednich udziałach wejdzie zarówno do majątku osobistego jak i majątku wspólnego małżonków, chyba że jedno ze świadczeń miało charakter nakładu.

Masy majątkowe w małżeństwie

Masy majątkowe to nic innego jak rodzaje majątków współistniejących w małżeństwie. Co do zasady, w małżeństwie mamy do czynienia z trójpodziałem mas majątkowych. Oczywiście przy założeniu, że pomiędzy małżonkami panuje ustrój wspólności majątkowej, bo tylko wtedy może zaistnieć majątek wspólny małżeński. W życiu codziennym małżonków zderzają się zatem trzy rodzaje majątków: majątek wspólny oraz dwa majątki odrębne należące do każdego z małżonków osobno. Niekiedy granice między tymi majątkami zacierają się i trudno ustalić czy dany składnik należy do majątku wspólnego czy do osobistego któregoś z małżonków. Problem uwidacznia się szczególnie przy dokonywaniu podziału majątku – dlatego też postępowania działowe trwają wiele lat.

REKLAMA

Domniemanie przynależności rzeczy do majątku wspólnego

Jeśli małżonków łączy wspólność majątkowa małżeńska, przyjmuje się domniemanie, że rzeczy zakupione w trakcie trwania małżeństwa wchodzą w skład majątku wspólnego. Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt czy składnik został zakupiony przez oboje małżonków, czy też tylko przez jednego z nich. Znaczenia nie ma także sposób nabycia rzeczy ani też forma czynności prawnej, na mocy której został nabyty dany składnik. Warto także wiedzieć, że samo oświadczenie małżonka złożone w akcie notarialnym, że zakupu dokonuje do swojego majątku osobistego nie będzie przesądzać o przynależności tego składnika do wskazanej masy majątkowej.

Wyjątek od zasady – surogacja

Każda zasada ma swój wyjątek, a domniemanie przynależności zakupionych przedmiotów do majątku wspólnego można obalić. Obalenie będzie wymagało wykazania, że dany składnik powinien wejść do innej masy majątkowej niż wspólna. Oczywiście ciężar udowodnienia wszystkich niezbędnych okoliczności i przesłanek będzie spoczywał na małżonku, który domaga się ustalenia, że dany składnik wszedł do jego majątku osobistego. Małżonek powinien wykazać, że nabyty przedmiot zastąpił poprzedni należący do jego majątku osobistego, czyli że nastąpiła surogacja. Większego problemu nie stanowią sytuacje, gdzie doszło do nabycia w całości danego składnika jako suragatu. Komplikacje mogą pojawić się raczej w sytuacjach, gdy składnik został zakupiony za środki pochodzące z różnych mas majątkowych.

Do jakiego majątku można zaliczyć rzecz, jeśli zakupiona została zarówno ze środków z majątku wspólnego jak i osobistego małżonka?

Sytuacja, w której dana rzecz została zakupiona za środki pochodzące zarówno z majątku wspólnego, jak i majątku osobistego małżonka lub nawet małżonków, jest zdecydowanie bardziej skomplikowana. W orzeczeniach wydawanych w konkretnych sprawach pojawiają się w zasadzie trzy poglądy na temat tego, do jakiej masy majątkowej należy zaliczyć taki składnik.

Pierwsza koncepcja oparta jest na opisanym powyżej domniemaniu, tj. bez znaczenia z jakich środków rzecz została zakupiona i tak wchodzi do majątku wspólnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podstawą drugiej koncepcji jest ustalenie wartości środków przeznaczonych z poszczególnych mas majątkowych na zakup przedmiotu - nabyty przedmiot wchodzi w odpowiednich udziałach zarówno do majątku wspólnego jak i osobistego.

Zgodnie z trzecim poglądem, rzecz wchodzi do tego z majątków, z którego większa część środków została przeznaczona na jego zakup. Z zastrzeżeniem, że jeśli środki z jednego z majątków są nieznaczne, to uznać je należy za nakład rozliczany w oparciu o odpowiednie przepisy (art. 45 k.r.o.). W sytuacjach gdy pomiędzy środkami zaangażowanymi z poszczególnych majątków na zakup rzeczy nie zachodzi znacząca dysproporcja, nabyty przedmiot wchodzi w odpowiednim udziale zarówno do majątku wspólnego, jak i osobistego, chyba że małżonkowie postanowili inaczej.

Który z poglądów jest aktualny?

REKLAMA

Odpowiedzi na to pytanie udzielił ostatnio Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 października 2018r., sygn. akt III CZP 45/18. SN stwierdził, że w przypadku gdy w małżeństwie obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa, to rzecz nabyta zarówno za środki pochodzące z majątku wspólnego, jak i z majątku osobistego małżonka, wchodzi w odpowiednich udziałach (liczonych proporcjonalnie do zainwestowanych środków) do majątku wspólnego i majątku osobistego małżonka, chyba że świadczenie z majątku wspólnego lub osobistego miało charakter nakładu. Wydaje się, że środki zainwestowane mogą być uznane za nakład na majątek w sytuacji gdy stanowiły niewielką część inwestycji, bądź też małżonkowie ustalili taki ich charakter.

Warto jednak pamiętać, że jak w każdej sprawie cywilnej, poza ugruntowanymi poglądami sądów kluczowe znaczenie będą miały konkretne okoliczności faktyczne, które mogą dawać podstawę do przyjęcia innej koncepcji w zakresie ustalenia składu majątku wspólnego, a w dalszej kolejności sposobu jego podziału. Ponadto, przyjmując tę samą koncepcje różne sądy mogą orzekać w inny sposób, bowiem każdy z nich będzie musiał ustalić, czy środki w konkretnej wysokości (stanowiące konkretny procent inwestycji) już uzasadniają przyjęcie, że rzecz w takim udziale wejdzie do danego majątku, czy jednak bardziej adekwatne będzie rozliczenie ich jako nakładu na konkretny majątek.

​Polecamy serwis: Majątek

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Palenie gałęzi na własnej posesji 2025 - czy można palić gałęzie na własnej posesji? Kiedy można palić gałęzie na działce?

Palenie gałęzi i liści, nawet na własnej posesji, może skończyć się mandatem. Zakaz obowiązuje nie tylko w miastach, ale też na wsiach i działkach rekreacyjnych. Sprawdź, co grozi za spalanie gałęzi w 2025 roku i gdzie zgłosić uciążliwego sąsiada, który zadymia okolicę.

Afera z dofinansowaniami z KPO – o co chodzi? PARP zapowiada kontrole, premier: nie zaakceptuję marnowania środków, opozycja mówi o gigantycznym skandalu i podaje kolejne przykłady

Wiele kontrowersji wzbudziła interaktywna mapa projektów, które uzyskały dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy, którą opublikowano na kpo.gov.pl. Co ciekawe od rana 8 sierpnia 2025 r. cała strona kpo.gov.pl nie jest dostępna (występują problemy techniczne z jej wyświetleniem). Szeroko krytykuje się zasadność wydatkowania tych środków zwłaszcza w branży HoReCa. PARP zapowiedział kontrolę w tym sektorze. Premier Tusk powiedział, że nie zaakceptuje żadnego marnotrawienia środków z KPO. Prezes PiS Jarosław Kaczyński nazwał całą sprawę gigantycznym skandalem

Seniorzy nie muszą płacić za wywóz śmieci. Wystarczy, że spełnią ten jeden warunek. Jaki?

W ostatnim czasie w wielu miastach podniesiono opłaty za odbiór śmieci, co szczególnie dotyka polskich emerytów. Częściowe lub całkowite zwolnienie z tych opłat to duża ulga dla ich domowych budżetów. Kto może skorzystać z takiej pomocy? Oto szczegóły.

Darowizna spółdzielczego prawa z majątku wspólnego bez podatku? Oto bezpieczna ścieżka przekazania nieruchomości w rodzinie

Planujesz przekazać mieszkanie bliskim i boisz się podatku? Najnowsza interpretacja skarbówki pokazuje, jak zrobić to legalnie, bez żadnej daniny. Sprawdź, jak darowizna z majątku wspólnego w rodzinie może być całkowicie zwolniona z podatku.

REKLAMA

TSUE zmienia zasady gry dla frankowiczów. Koniec z teorią dwóch kondykcji?

Wyrok TSUE z 19 czerwca 2025 r. może zrewolucjonizować sposób rozliczania nieważnych umów „frankowych”. Sąd unijny opowiedział się za prostszą i tańszą dla konsumentów teorią salda, podważając dominującą dotąd teorię dwóch kondykcji. Dlaczego część prawników bije na alarm i czy naprawdę chodzi o interes kredytobiorców? Oddzielamy fakty od mitów.

Nie zaparkujesz już pod swoim blokiem – koniec z wymogiem 1,5 miejsca postojowego na każde mieszkanie, „na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego”. Prezydent podpisał ustawę popierającą „patodeweloperkę”

W dniu 21 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie ustawa, która znosi obowiązujący dotychczas – na szczeblu krajowym – wymóg co najmniej 1,5 miejsca postojowego (a w przypadku zabudowy śródmiejskiej – co najmniej 1 miejsca postojowego) na każde mieszkanie w ramach realizowanej inwestycji mieszkaniowej. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, którą zmiana ta została wprowadzona – „jest ona spójna z wprowadzanymi przez gminy rozwiązaniami na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego, w tym w obszarach śródmiejskich”, a także ma na celu umożliwienie uwzględniania przy realizacji inwestycji mieszkaniowej m.in. – „lokalizacji terenu inwestycji, stopnia rozwoju transportu publicznego, czy sieci dróg rowerowych”.

ZUS przeliczy świadczenia (osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach czerwcowych) z urzędu – bez wniosków. Wypłaty w nowej wysokości od 2026 roku. Senat za

Od 2026 roku ZUS przeliczy świadczenia osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach, którzy przeszli na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Chodzi o wyrównanie strat wynikających z dawnych przepisów, które nie uwzględniały waloryzacji kwartalnych. Ustawa została przyjęta przez Senat bez poprawek i czeka teraz na podpis prezydenta.

Projekt ustawy dla frankowiczów 2025. Jakie zmiany w sporach z bankami?

Projekt ustawy z 30 czerwca 2025 r. dotyczący spraw frankowych to dokument, który może radykalnie zmienić krajobraz procesów dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Regulacja przedstawia rozwiązania procesowe i materialne, które mają wspierać konsumentów, ale także – co mniej zauważalne –usystematyzować obecność spraw frankowych w przestrzeni prawnej.

REKLAMA

Emerytura bez lat pracy. Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Czy jest to możliwe?

Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Zazwyczaj prawo do emerytury nabywa się po osiągnięciu wymaganego wieku i udokumentowaniu odpowiedniego stażu pracy, jednak istnieją pewne wyjątki od tej reguły. W wyjątkowych sytuacjach przepisy dopuszczają możliwość uzyskania takiej emerytury. Kto może liczyć na emeryturę bez lat pracy i jakie kryteria musi spełnić? Oto szczegóły.

Nowy prezydent, stare napięcia: Polityczny start Karola Nawrockiego i reakcja rządu [Gość Infor.pl]

„Nie będę podejmował decyzji w zgodzie z podziałami politycznymi, będę podejmował decyzje wbrew podziałom politycznym, a w zgodzie z interesem państwa polskiego” – zadeklarował Karol Nawrocki tuż po zaprzysiężeniu. Brzmi dobrze, ale co to oznacza w praktyce?

REKLAMA