REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podział majątku dorobkowego – jak ustalić czy zakupiona rzecz wchodzi w skład majątku wspólnego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Podział majątku małżonków fot. shutterstock
Podział majątku małżonków fot. shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sprawy o podział majątku są przeważnie sprawami skomplikowanymi i budzącymi sporo wątpliwości, szczególnie jeśli chodzi o ustalenie czy dany składnik należy do majątku wspólnego. Najlepszym dowodem tego są liczne orzeczenia Sądu Najwyższego rozstrzygające rozterki sądów pojawiające się w toku prowadzenia spraw działowych. W jednej z ostatnich uchwał SN stwierdził, że w przypadku nabycia przedmiotu za środki pochodzące z różnych mas majątkowych małżonków, nabyta rzecz w odpowiednich udziałach wejdzie zarówno do majątku osobistego jak i majątku wspólnego małżonków, chyba że jedno ze świadczeń miało charakter nakładu.

Masy majątkowe w małżeństwie

Masy majątkowe to nic innego jak rodzaje majątków współistniejących w małżeństwie. Co do zasady, w małżeństwie mamy do czynienia z trójpodziałem mas majątkowych. Oczywiście przy założeniu, że pomiędzy małżonkami panuje ustrój wspólności majątkowej, bo tylko wtedy może zaistnieć majątek wspólny małżeński. W życiu codziennym małżonków zderzają się zatem trzy rodzaje majątków: majątek wspólny oraz dwa majątki odrębne należące do każdego z małżonków osobno. Niekiedy granice między tymi majątkami zacierają się i trudno ustalić czy dany składnik należy do majątku wspólnego czy do osobistego któregoś z małżonków. Problem uwidacznia się szczególnie przy dokonywaniu podziału majątku – dlatego też postępowania działowe trwają wiele lat.

REKLAMA

REKLAMA

Domniemanie przynależności rzeczy do majątku wspólnego

Jeśli małżonków łączy wspólność majątkowa małżeńska, przyjmuje się domniemanie, że rzeczy zakupione w trakcie trwania małżeństwa wchodzą w skład majątku wspólnego. Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt czy składnik został zakupiony przez oboje małżonków, czy też tylko przez jednego z nich. Znaczenia nie ma także sposób nabycia rzeczy ani też forma czynności prawnej, na mocy której został nabyty dany składnik. Warto także wiedzieć, że samo oświadczenie małżonka złożone w akcie notarialnym, że zakupu dokonuje do swojego majątku osobistego nie będzie przesądzać o przynależności tego składnika do wskazanej masy majątkowej.

Wyjątek od zasady – surogacja

Każda zasada ma swój wyjątek, a domniemanie przynależności zakupionych przedmiotów do majątku wspólnego można obalić. Obalenie będzie wymagało wykazania, że dany składnik powinien wejść do innej masy majątkowej niż wspólna. Oczywiście ciężar udowodnienia wszystkich niezbędnych okoliczności i przesłanek będzie spoczywał na małżonku, który domaga się ustalenia, że dany składnik wszedł do jego majątku osobistego. Małżonek powinien wykazać, że nabyty przedmiot zastąpił poprzedni należący do jego majątku osobistego, czyli że nastąpiła surogacja. Większego problemu nie stanowią sytuacje, gdzie doszło do nabycia w całości danego składnika jako suragatu. Komplikacje mogą pojawić się raczej w sytuacjach, gdy składnik został zakupiony za środki pochodzące z różnych mas majątkowych.

Do jakiego majątku można zaliczyć rzecz, jeśli zakupiona została zarówno ze środków z majątku wspólnego jak i osobistego małżonka?

Sytuacja, w której dana rzecz została zakupiona za środki pochodzące zarówno z majątku wspólnego, jak i majątku osobistego małżonka lub nawet małżonków, jest zdecydowanie bardziej skomplikowana. W orzeczeniach wydawanych w konkretnych sprawach pojawiają się w zasadzie trzy poglądy na temat tego, do jakiej masy majątkowej należy zaliczyć taki składnik.

REKLAMA

Pierwsza koncepcja oparta jest na opisanym powyżej domniemaniu, tj. bez znaczenia z jakich środków rzecz została zakupiona i tak wchodzi do majątku wspólnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podstawą drugiej koncepcji jest ustalenie wartości środków przeznaczonych z poszczególnych mas majątkowych na zakup przedmiotu - nabyty przedmiot wchodzi w odpowiednich udziałach zarówno do majątku wspólnego jak i osobistego.

Zgodnie z trzecim poglądem, rzecz wchodzi do tego z majątków, z którego większa część środków została przeznaczona na jego zakup. Z zastrzeżeniem, że jeśli środki z jednego z majątków są nieznaczne, to uznać je należy za nakład rozliczany w oparciu o odpowiednie przepisy (art. 45 k.r.o.). W sytuacjach gdy pomiędzy środkami zaangażowanymi z poszczególnych majątków na zakup rzeczy nie zachodzi znacząca dysproporcja, nabyty przedmiot wchodzi w odpowiednim udziale zarówno do majątku wspólnego, jak i osobistego, chyba że małżonkowie postanowili inaczej.

Który z poglądów jest aktualny?

Odpowiedzi na to pytanie udzielił ostatnio Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 października 2018r., sygn. akt III CZP 45/18. SN stwierdził, że w przypadku gdy w małżeństwie obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa, to rzecz nabyta zarówno za środki pochodzące z majątku wspólnego, jak i z majątku osobistego małżonka, wchodzi w odpowiednich udziałach (liczonych proporcjonalnie do zainwestowanych środków) do majątku wspólnego i majątku osobistego małżonka, chyba że świadczenie z majątku wspólnego lub osobistego miało charakter nakładu. Wydaje się, że środki zainwestowane mogą być uznane za nakład na majątek w sytuacji gdy stanowiły niewielką część inwestycji, bądź też małżonkowie ustalili taki ich charakter.

Warto jednak pamiętać, że jak w każdej sprawie cywilnej, poza ugruntowanymi poglądami sądów kluczowe znaczenie będą miały konkretne okoliczności faktyczne, które mogą dawać podstawę do przyjęcia innej koncepcji w zakresie ustalenia składu majątku wspólnego, a w dalszej kolejności sposobu jego podziału. Ponadto, przyjmując tę samą koncepcje różne sądy mogą orzekać w inny sposób, bowiem każdy z nich będzie musiał ustalić, czy środki w konkretnej wysokości (stanowiące konkretny procent inwestycji) już uzasadniają przyjęcie, że rzecz w takim udziale wejdzie do danego majątku, czy jednak bardziej adekwatne będzie rozliczenie ich jako nakładu na konkretny majątek.

​Polecamy serwis: Majątek

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W 2026 r. trzynasta pensja dla każdego etatowego pracownika na minimalnej płacy – otrzymaj nawet 5.379,20 zł więcej w skali roku

Od września 2025 r. są znane kwoty wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Jest pewien sposób aby zarabiać więcej będąc nadal tylko na minimalnej płacy – nawet o nieco więcej niż jedną dodatkową minimalną pensję w roku! Można otrzymać dodatkowo nawet 5.379,20 zł.

Kolejne pytanie do TSUE o kredyty z WIBOR-em. Czy polskie prawo wystarczająco chroni kredytobiorców?

Sąd Okręgowy w Krakowie w osobie sędzi Anny Baran postanowił skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), pytanie czy polskie regulacje dotyczące zasad oprocentowania kredytów hipotecznych są zgodne z unijnym prawem chroniącym konsumentów. Analizy pytania prejudycjalnego i jego uzasadnienia, dokonuje radca prawny Paweł Stalski, specjalizujący się w prawie ochronnych konsumentów i w sporach sądowych z bankami.

Kto może dostać orzeczenie o niepełnosprawności na stałe? Przepisy w 2025 r.

W czerwcu 2025 r. weszły w życie nowe przepisy, które określają minimalne okresy, na jakie – w określonych przypadkach – można otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu. Czy zmianom uległy również zasady dotyczące wydawania orzeczeń na stałe? Jakie są aktualnie zasady? Rozwiewamy wątpliwości.

Jeśli stać cię na zakup zwierzaka, to musi być cię stać na podatek. Urzędy są zgodne i każą płacić miłośnikom zwierząt. Trzeba też dopełnić formalności

Czy cena psa, kota, czy żółwia to jedyny koszt, jaki ponosimy zapraszając go pod swój dach? Wiele osób tak myśli i nie bierze pod uwagę tego, że zakup zwierzaka może wiązać się z koniecznością zapłaty podatku.

REKLAMA

Dajesz pieniądze dzieciom? Musisz zachować te warunki, aby fiskus się nie przyczepił - karna stawka to nawet 20% darowizny

Któż z nas nie otrzymał lub nie przekazał komuś w rodzinie choćby drobnych sum pieniędzy, na przykład w związku z okazją taką jak rocznica urodzin, czy imieniny? Nie można jednak tego czynić dowolnie, aby nie znaleźć się w polu zainteresowania fiskusa. Nieprawidłowo dokonana darowizna może bowiem oznaczać konieczność zapłacenia karnej stawki podatku, która wynosi 20%, a także odpowiedzialność karno-skarbową! A wystarczy dokonać stosunkowo prostych formalności, by tego uniknąć.

Sektor przemysłowy w Polsce w 2025 roku: między presją kosztową a inwestycjami w przyszłość [Raport wynagrodzeń w sektorze przemysłowym]

Sektor przemysłowy w Polsce w 2025 roku mierzy się z ograniczonym popytem, spadkiem zamówień, zwłaszcza eksportowych oraz rosnącymi kosztami działalności. Z „Raportu wynagrodzeń w sektorze przemysłowym” Grafton Recruitment wynika, że w przetwórstwie przemysłowym odnotowano spadki zatrudnienia, a przedsiębiorstwa koncentrują się na utrzymaniu ciągłości operacyjnej i dostosowaniu do trudnych warunków gospodarczych.

Rząd: Po śmierci bliscy nie odziedziczą Twoich składek. Dostaną je inni emeryci

Emerytka skierowała zapytanie, czy jest możliwe przedłużenie możliwości dziedziczenia środków z subkonta (ZUS). Opisała, że dziś środki zgromadzone w ZUS prócz środków znajdujących się na subkoncie, po osiągnięciu 60 roku życia przez kobiety, przy wyliczaniu ich emerytur są dzielone przez dalsze średnie trwanie życia. Inaczej jest z subkontem – te środki czekają do osiągnięcia 65 r. życia.

Zapadły przełomowe wyroki NSA i WSA: Opłaty pobierane przez cmentarze nielegalne – teraz tysiące Polaków może dochodzić od zarządców cmentarzy niesłusznie pobranych kwot

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. WSA w Warszawie dodał do tego natomiast – ustalane przez samorządy cen grobów i płyt, opłaty za ekshumację zwłok, uprzątnięcie szczątków, przechowywanie zwłok w chłodni, udostępnienie sali do ubierania zwłok i wiele innych. NSA potwierdza w swoich wyrokach, że – organ gminy może ustalić (a cmentarz – na tej postawie) pobierać tylko takie opłaty, które są związane z pochowaniem zwłok.

REKLAMA

Sejm na żywo: 42. posiedzenie Sejmu (7, 8, 9 października 2025) [Transmisja online]

We wtorek, 7 października rozpocznie się trzydniowe posiedzenie Sejmu. Głównym punktem 42. posiedzenia Sejmu, będzie pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1749) oraz projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2026 (druk nr 1750). Prace nad tymi punktami przewidziane są na czwartek, 9 października.

Długi weekend w listopadzie. Rząd podjął decyzję

Listopad 2025 roku przyniesie wyjątkowo korzystny układ dni wolnych. Rząd zdecydował, że 10 listopada część Polaków dostanie dodatkowy dzień wolny, co pozwoli cieszyć się aż czterodniowym weekendem. Sprawdź, kogo obejmuje decyzja i jakie prawa gwarantuje Kodeks pracy.

REKLAMA