Błąd a odpowiedzialność cywilna adwokata w Niemczech

§ 12 niemieckiej ustawy o adwokaturze (skrót BRAO) przewiduje, że już samo wręczenie dokumentu nominacji na adwokata uzależnione jest od przedłożenia odpowiedniej umowy ubezpieczenia.

Ubezpieczenie musi wynosić co najmniej 250.000,-- EUR za każde zdarzenie objęte umową ubezpieczenia.

Obowiązki adwokata wynikają z umowy zawartej między nim a klientem. Nie każdy błąd adwokata prowadzi automatycznie do powstania roszczeń odszkodowawczych klienta.

Przy ustaleniu wysokości odszkodowania stosuje się tzw. Differenzhypothese. Oznacza to, że porównuje się stan majątkowy klienta po niedopełnieniu obowiązków ze stanem majątkowym jaki byłby on w przypadku ich dopełnienia.

Na kliencie ciąży obowiązek udowodnienia związku przyczynowego między błędem a powstałą szkodą materialną.

Adwokat odpowiada  także za lekką nieumyślność.

Roszczenia odszkodowawcze ulegają przedawnieniu w regule w ciągu trzech lat, przy czym bieg przedawnienia rozpoczyna się dopiero od końca roku, w którym powstało roszczenie odszkodowawcze.

Najważniejsze jest jednak, że bieg przedawnienia zakłada wiadomość klienta o okolicznościach uzasadniających roszczenie odszkodowawcze § 199 ust. 1 niem. Kodeksu cywilnego. Ale to nie wszystko.Trybunał Związkowy rozwinął odnośnie początku  przedawnienia roszczeń odszkodowawczych przeciwko adwokatom własną formułę, która opiera się na następującym fakcie:
Powstanie roszczenia o odszkodowanie zakłada poza niedopełnieniem obowiązku też pogorszenie się sytuacji majątkowej klienta. Samo ryzyko pogorszenia się tej sytuacji nie powoduje powstanie tego roszczenia. Dopóki to ryzyko ( np. niewłaściwe doradztwo przy sporządzeniu testamentu) się nie zrealizuje, dopóty  nie biegnie przedawnienie.

Przypominamy, że najdłuższy termin przedawnienia wynosi lat trzydzieści.

Najczęściej w praktyce mamy do czynienia z błędami, które polegają na nie zachowaniu terminów przewidzianych w przepisach prawa procesowego. Adwokat musi - na podstawie orzecznictwa Trybunału Związkowego – znać wszystkie ustawy, przepisy prawne, orzecznictwo i literaturę prawniczą.

Procesy regresyjne przeciwko adwokatom w Niemczech  nie są zjawiskiem rzadkim.

Wymogi stawiane są adwokatowi w Niemczech ilustruje najlepiej wyrok Trybunału Związkowego z dn. 18.12.2008r. ( Bundesgerichthof,  Az.: IX ZR 179/07). W rozpatrywanym przez Trybunał przypadku, adwokat złożył rewizję od wyroku pierwszej instancji i nie wskazał w swoich pismach procesowych na najnowsze orzeczenie Trybunału Związkowego, które  uzasadniało wnioski rewizji. Sąd też przeoczył też to orzeczenie i oddalił rewizję. Powódka wniosła pozew o odszkodowanie i zwrot kosztów sądowych i adwokackich przeciwko kancelarii adwokackiej.
Sądy pierwszej i drugiej instancji oddaliły to powództwo uzasadniając to tym, że przeoczenie orzeczenia Trybunału Związkowego przez sąd, przerywa związek przyczynowy między błędem adwokata a powstałą szkodą. Inne stanowisko zajął Trybunał powołując się na swoje dotychczasowe orzecznictwo. Zgodnie z nim adwokat ma obowiązek wszystkie fakty i ich ocenę prawną  - jak tylko to jest możliwe – przedstawić sądowi.