REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Godziny nadliczbowe Vademecum

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Ryś
Pracodawca ma obowiązek zrekompensować pracownikowi pracę w godzinach nadliczbowych. Rekompensatą może być dodatek do wynagrodzenia lub czas wolny. Fot. Fotolia
Pracodawca ma obowiązek zrekompensować pracownikowi pracę w godzinach nadliczbowych. Rekompensatą może być dodatek do wynagrodzenia lub czas wolny. Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Godziny nadliczbowe to praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy. Za pracę po godzinach pracownik ma prawo do dodatku do wynagrodzenia lub do dnia wolnego.

Czym są godziny nadliczbowe

O pracy w godzinach nadliczbowych można mówić w dwóch przypadkach. Po pierwsze, gdy praca jest wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy. Po drugie, gdy praca wykonywana jest ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy.

REKLAMA

Zobacz także: Czym są godziny nadliczbowe

Praca w godzinach nadliczbowych może być wykonywana tylko w dwóch przypadkach. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna po pierwsze w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. Po drugie praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie zaistnienia szczególnych potrzeb pracodawcy.

Zobacz także: Czym jest praca w godzinach nadliczbowych

Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku koniecznością pozostania dłużej w pracy, ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy, nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz także: Ile godzin nadliczbowych może wypracować pracownik w ciągu roku

Praca w godzinach nadliczbowych

Prawo przewiduje zakazy dotyczące pracy pracowników w godzinach nadliczbowych. Bezwzględnie pracować w godzinach nadliczbowych nie mogą pracownicy młodociani, kobiety w ciąży oraz inni pracownicy, jeśli przepisy szczególne tak wskazują (na przykład pracownicy niepełnosprawni). Za zgodę pracownika można polecić pracę w godzinach nadliczbowych pracownikom, którzy opiekują się dzieckiem do 4 roku życia. Przy czym jest to zakaz względny, co oznacza, że osoby te nie mogą zostać zmuszone do pracy po godzinach, ale po uzyskaniu od nich zgody, praca taka jest możliwa.

Zobacz także: Komu nie wolno zlecić pracy w nadgodzinach

Pracownik może odmówić pracy w godzinach nadliczbowych w trzech przypadkach. Po pierwsze, kiedy obowiązuje go zakaz pracy w godzinach nadliczbowych. Po drugie, kiedy pracował po godzinach dłużej niż przewidują to przepisy prawa pracy. Po trzecie pracownik może odmówić pracy w godzinach nadliczbowych, kiedy polecenie wykonania pracy w godzinach nadliczbowych jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Zobacz także: Czy pracownik może odmówić pracy w godzinach nadliczbowych

Zobacz także: Praca w godzinach nadliczbowych bez zgody pracodawcy

Dodatek za pracę z godzinach nadliczbowych

Pracodawca ma obowiązek zrekompensować pracownikowi pracę w godzinach nadliczbowych. Rekompensatą może być dodatek do wynagrodzenia lub czas wolny.

Zobacz także: Jak zrekompensować pracownikowi pracę w godzinach nadliczbowych

Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających: w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy oraz w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Za pracę w godzinach nadliczbowych w każdym innym dniu dodatek wynosi 50 proc. wynagrodzenia.

Wynagrodzenie, które stanowi podstawę obliczania dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych, to wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną.

Zobacz także: Jaka jest wysokość dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych

Dzień wolny za pracę w godzinach nadliczbowych

Pracodawca na wniosek pracownika może udzielić w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych czasu wolnego. Zasadą jak obowiązuje w tym przypadku, to że w zamian za przepracowane godziny nadliczbowe pracownikowi przysługuje czas wolny w takim samym wymiarze.

Wybór pomiędzy dodatkiem a czasem wolny, co do zasady przysługuje pracownikowi. Jednak, że udzielenie czasu wolnego może nastąpić także bez wniosku pracownika, ale z inicjatywy pracodawcy. Pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych. Przy czym nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.

W obu powyższych przypadkach, jeśli pracownikowi za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje czas wolny, to nie przysługuje mu dodatek do wynagrodzenia.

Zobacz także: Jak oddać pracownikowi dzień wolny za nadgodziny

Zobacz także: Czy za godziny nadliczbowe przysługuje dzień wolny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA