Zakaz handlu w niedzielę – jakie kary?

Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, kto pomimo zakazu powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu, podlega karze grzywny w wysokości od 1000 do 100000 zł.

Wykonywanie pracy w handlu oraz wykonywanie czynności związanych z handlem w niedziele i święta dotyczy okresu 24 kolejnych godzin przypadających odpowiednio między godziną 24:00 w sobotę a godziną 24:00 w niedzielę.

Kary obowiązują również za naruszenie zakazu po godz. 14:00 w Wigilię oraz w Wielką Sobotę.

Zobacz również: Najważniejsze zmiany w prawie w 2018 r.

Czynności związane z handlem – czyli jakie?

Jak wyjaśnia PIP w uzgodnieniu z MRPiPS, za czynności związane z handlem można uznać czynności wykonywane w placówce handlowej niezbędne do zawarcia transakcji sprzedaży oraz jej realizacji, a także czynności związane z przygotowaniem placówki handlowej do handlu oraz z zakończeniem handlu w danym dniu i zamknięciem placówki. Czynnościami związanymi z handlem będą zatem m.in. realizacja zamówień, ekspozycja towaru, usuwanie przeterminowanych produktów czy rozliczenie utargu. Do czynności bezpośrednio związanych z handlem nie zaliczono tu ochrony obiektu, sprzątania oraz prac konserwatorskich.

Polecamy: Zakaz handlu w niedziele i święta (PDF)

Co z pracą w ramach umów cywilnoprawnych?

Ustawa stanowi, iż powierzyć pracy w niedzielę bez handlu nie można zarówno pracownikowi, jak i zatrudnionemu w placówce handlowej. Przepisy szczegółowo określają zakres tych pojęć. Z tego powodu zakaz dotyczy, nie tylko pracowników, ale również pracowników tymczasowych oraz osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych.

Nowe przestępstwo w Kodeksie karnym

Za uporczywe lub złośliwe łamanie zakazu powierzania pracy w handlu Kodeks karny w art. 218a przewiduje karę grzywny lub ograniczenia wolności. Nowe przepisy obowiązują od 1 marca 2018 r.

Każdy może zgłosić sklep, który łamie prawo

Na stronach internetowych okręgowych inspektoratów pracy można znaleźć numery telefonów, pod którymi przyjmowane będą zgłoszenia sklepów naruszających zakaz handlu. Począwszy od 11 marca (pierwsza niedziela bez handlu) pełniący dyżur inspektorzy będą na bieżąco sprawdzali sygnały, dotyczące naruszeń. Główny Inspektor Pracy Wiesław Łyszczek zapewnia, iż inspektorzy mają możliwości, by kontrole sklepów przeprowadzać także w kolejnych dniach, jeżeli zgłoszeń będzie zbyt wiele. W takich sytuacjach inspekcja może ustalić w jakich dniach sklep prowadził działalność na podstawie dokumentacji pracowników, rejestrów kasowych czy zeznań świadków.

Kto i kiedy może handlować?

W 2018 r. bez zakazu handlu pozostaną co do zasady dwie niedziele w każdym miesiącu. Nie wszystkich sprzedawców obowiązują ograniczenia. Wyjątki przewidziano m.in. dla sklepów internetowych, stacji benzynowych czy cukierni.

Podstawa prawna:

art. 3, 10 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz. U. z 2018 r., poz. 305);

art. 218a ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 2204 z późn. zm.).

Zobacz również: Niedziele wolne od handlu w 2018 r. - kalendarz