REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o pracę jako podstawa nawiązania stosunku pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Łabuzek
Umowa o pracę podstawą stosunku pracy /fot. Fotolia
Umowa o pracę podstawą stosunku pracy /fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Umowa o pracę – zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie pracy - stanowi, obok wyboru, mianowania powołania oraz spółdzielczej umowy o pracę, podstawę nawiązania stosunku pracy. Warto pamiętać, że dzień podpisania umowy o pracę nie musi być jednocześnie dniem nawiązania stosunku pracy.

Obligatoryjne elementy umowy o pracę

Artykuł 29 Kodeksu pracy stanowi, iż zawierana umowa o pracę powinna (obligatoryjnie) określać:

REKLAMA

  • jej strony,
  • rodzaj umowy (tj. czy jest to umowa na czas nieokreślony czy na czas określony, na zastępstwo czy na okres próbny),
  • warunki pracy i płacy oraz
  • datę jej zawarcia.

Elementy obowiązkowe umowy o pracę

Wyszczególniony został również:

  • rodzaj wykonywanej pracy (albo poprzez wskazanie zakresu obowiązków albo wymienienie konkretnych zadań bądź wskazanie stanowiska pracy); 
  • miejsce jej wykonywania (tj. konkretnego punktu lub obszaru geograficznego); Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 kwietnia 1985 roku postanowił, że pojęcie miejsca pracy należy odróżnić od pojęcia siedziby zakładu pracy. Bowiem pierwsze jest obligatoryjnym elementem umowy o pracę, objęty zakazem jednostronnej zmiany. Może być ono określone, jako miejsce zmienne (jeśli to wynika z rodzaju świadczonej pracy), bądź jako stały punkt geograficzny bądź jako obszar, określony np. administracyjnie lub w inny wyraźny sposób;
  • wymiar czasu pracy obowiązujący pracownika (tj. na pełny etat czy w niepełnym wymiarze czasu pracy);
  • termin rozpoczęcia świadczenia pracy (poprzez wskazanie konkretnej daty kalendarzowej bądź wydarzenia); Dzień zawarcia umowy o pracę nie musi bowiem pokrywać się z datą nawiązania stosunku pracy, rozumianą jako dzień faktycznego podjęcia obowiązków pracowniczych; 
  • wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi wykonywanej pracy (tj. zarówno metodę płacy, jak również stawkę płac i składniki wynagrodzenia).

Forma zawarcia umowy

Umowa o pracę zawierana jest na piśmie. W sytuacji niezachowania wymaganej formy pisemnej, pracownikowi powinno zostać dostarczone przez pracodawcę najpóźniej w dniu rozpoczęcia wykonywania pracy pisemne potwierdzenie ustalające strony umowy, rodzaj i jej warunki.

Stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym, jako dzień rozpoczęcia pracy w umowie albo w dniu zawarcia umowy – jeśli takowego terminu nie określono.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 października 2007 roku – stosunek pracy z określonym terminem rozpoczęcia pracy w umowie, nawiązuje się niezależnie od faktu przystąpienia pracownika do pracy. Kolejno, jeśli nieprzystąpienie do pracy było przez niego zawinione, wówczas pracodawca może stosować odpowiednie sankcje aż do momentu rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 Kodeksu pracy. Jednak w okresie pomiędzy zawarciem umowy a dniem określonym, jako dzień nawiązania stosunku, umowę taką można rozwiązać na ogólnych zasadach Kodeksowych.

Powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy

Obowiązki informacyjne pracodawcy wobec pracownika

Pracodawca jest zobowiązany pisemnie poinformować pracownika, maksymalnie w ciągu siedmiu dni od zawarcia umowy o pracę, o:

  • obowiązującej go dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
  • częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę,
  • wymiarze przysługującego mu urlopu wypoczynkowego,
  • obowiązującej go długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  • układzie zbiorowym pracy, którym jest objęty, - a jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy – dodatkowo o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Pracownik musi zostać również pisemnie poinformowany, o zmianie warunków zatrudnienia, o objęciu go układem zbiorowym pracy, a także o jego zmianie, niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu jednego miesiąca od dnia wejścia w życie tych zmian, a gdyby rozwiązanie umowy o pracę miało nastąpić wcześniej – nie później niż do dnia rozwiązania umowy.

Zmiana warunków umowy o pracę wymaga formy pisemnej.

Wyżej wspomniane uregulowania stosuje się odpowiednio do stosunków pracy nawiązanych na innej podstawie niż umowa o pracę.

Rozwiązanie umowy o pracę a zakaz konkurencji

Umowa pracownika delegowanego do pracy za granicę

W przypadku pracowników, których pracodawca deleguje do pracy do państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej na okres przekraczający 1 miesiąc, niezależnie od warunków obligatoryjnych przewidzianych powyżej, takowa powinna określać: czas, przez który będzie wykonywać pracy za granicą a także walutę, w której będzie wypłacane mu wynagrodzenie za czas pracy za granicą.

Przed skierowaniem do takiej pracy, pracownik musi zostać poinformowany pisemnie przez pracodawcę o świadczeniach przysługujących mu z tytułu skierowania do pracy poza granicami kraju (wraz ze zwrotem kosztów przejazdu oraz zapewnienia zakwaterowania) i o warunkach jego powrotu do kraju. Jeżeli nastąpią zmiany warunków zatrudnienia pracownika, wówczas niezwłocznie, ale nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie zmian, a w przypadku gdyby rozwiązanie umowy o pracę miało nastąpić przed upływem tego terminu – nie później niż do dnia rozwiązania umowy – pracodawca ma obowiązek poinformować go o tym na piśmie.

Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio do stosunków pracy nawiązanych na innej podstawie niż umowa o pracę.

Wyrokiem z dnia 16 grudnia 2008 roku Sąd Najwyższy postanowił, iż umowa zawierająca klauzulę z bezwarunkową zgodą pracownika na czasową delegację do innego miejsca pracy niż siedziba pracodawcy jest nieważna bez wskazania miejscowości jej wykonywania oraz okresu, do którego odnosi się delegacja.

Niepełny wymiar czasu pracy

Pracownicy, którzy nawiązali stosunek pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy muszą liczyć się z tym, że wynagrodzenie, które otrzymają będzie niższe niż wynagrodzenie pracowników zatrudnionych na pełny etat, wykonujących taką samą lub podobną pracę. Musi zostać jednak uwzględnione proporcjonalnie.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r., poz. 208 z późn. zm.).

Wyrok SN z dnia 1 kwietnia 1985 r., (Sygn. akt I PR 19/85).

Wyrok SN z dnia 29 października 2007 r.,(Sygn. akt. II PK 56/07).

Wyrok SN z dnia 16 grudnia 2008 r., (Sygn. akt I PK 96/08).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
QUIZ Polscy prezydenci. Dasz radę zdobyć 10/10?
Ile lat w dniu wyborów musi mieć kandydat na prezydenta? Kto był pierwszym prezydentem RP? Ile lat trwa kadencja? Sprawdź swoją wiedzę o przed drugą turą wyborów.
Darowizna w kwocie 4 000 000 zł: Jak przekazać legalnie i bez podatku?

Darowizna na kwotę 4 milionów złotych może brzmieć jak zaproszenie do kontroli skarbowej. Tymczasem obowiązujące przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie tylko dopuszczają taką transakcję bez podatku, ale wręcz jasno określają, jak to zrobić legalnie i bezpiecznie. W najnowszej interpretacji indywidualnej skarbówka potwierdził, że nawet wielomilionowe darowizny mogą być zwolnione z podatku, jeśli spełnione zostaną trzy kluczowe warunki. Jakie? Sprawdzamy.

Zasiłek dla tracących świadczenie pielęgnacyjne (stare). Opiekunowie osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) z problemem

Sądy wykryły trzecią lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym. Pierwsza luka dotyczy wątpliwości, czy opiekunowie osób niepełnosprawnych powinni oddawać świadczenie pielęgnacyjne (stare) za okres rozpatrywania wniosku o określenie poziomu potrzeby wsparcia (liczba punktów w WZON po teście sprawności). Druga luka dotyczy utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez opiekunów za okres rozpatrywania wniosku przez WZON. I teraz jest odkryta trzecia luka.

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

REKLAMA

Do której godziny jest głosowanie na prezydenta?

Cząstkowe, orientacyjne wyniki głosowania na Prezydenta Polski w wyborach 2025 r. znane są już w trakcie dnia, w którym wyborcy oddają głosy. Niektórzy niezdecydowani mogą pod ich wpływem zmienić zdanie i wybrać się do komisji wyborczej. Inni ze względu na plan dnia mogą zagłosować tylko późnym wieczorem. Czy zdążą? Do której godziny można głosować?

WIBOR w umowach kredytowych. Czy wyrok TSUE ujednolici orzeczenia polskich sądów? Złotówkowicze będą triumfować jak frankowicze?

Czy będzie przełom w sprawach WIBOR? Czy zbliżający wielkimi krokami wyrok TSUE w sprawie polskiej okaże się korzystny dla posiadaczy kredytów złotówkowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR i czy wpłynie to na ukształtowanie się linii orzeczniczej polskich sądów. Na te pytania odpowiada Wojciech Ostrowski, radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie wszystkie można łączyć [Przykłady 2025]

Czy można pobierać jednocześnie różne zasiłki i dodatki? To ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Postaramy się pokazać je na kilku ważnych przykładach. W rzeczywistości takich sytuacji jest znacznie więcej.

ZUS: Nadużywanie alkoholu jako przyczyna niezdolności do pracy. Zwolnienie lekarskie z kodem C to brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni

W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach. Źródłem części z nich było nadużywanie alkoholu - informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

REKLAMA

Debata Trzaskowski – Nawrocki już w piątek o 20:00. Sześć tematów, jeden pojedynek, jedna decyzja

W piątek, 24 maja, punktualnie o godzinie 20:00, oczy całej Polski skierują się na debatę prezydencką pomiędzy Rafałem Trzaskowskim, kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. To jedyne potwierdzone bezpośrednie starcie przed II turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.

Dodatek za pracę w nocy od 1 czerwca 2025 r.

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w czerwcu? jak się go oblicza? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

REKLAMA