REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop ojcowski - krótszy okres na wykorzystanie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Guza
Łukasz Guza
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Urlop ojcowski - krótszy okres na wykorzystanie. Urlop rodzicielski 2 miesiące dla taty. Nowa dyrektywa w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów.
Urlop ojcowski - krótszy okres na wykorzystanie. Urlop rodzicielski 2 miesiące dla taty. Nowa dyrektywa w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów.
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Termin na wykorzystanie urlopu ojcowskiego może ulec skróceniu. Obecnie urlop ojcowski trwa 2 tygodnie i można go wykorzystać w okresie 2 lat od urodzenia dziecka. Zmiany mogą wejść w życie w ciągu najbliższych lat.

Ojcowie na opiece, ale jak długo? Polskie przepisy mogą nie spełnić wymogów

Urlop ojcowski bije rekordy popularności, ale obecny trend może odwrócić zmiana przepisów, którą wymusza Bruksela. Wszystko zależy od przyszłego kształtu krajowych regulacji.

REKLAMA

W ciągu pięciu ostatnich lat liczba mężczyzn, którzy korzystają z urlopu ojcowskiego, wzrosła o ponad 70 proc. Ta pozytywna tendencja może jednak przyhamować w związku z koniecznymi zmianami w prawie. Kraje członkowskie Unii Europejskiej mają ok. 2,5 roku na wdrożenie dyrektywy w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. Wpłynie ona na zasady wykorzystywania urlopów na dzieci, w tym przez ojców. Zyskają oni wyłączne prawo do co najmniej dwóch miesięcy urlopu rodzicielskiego, ale jednocześnie mogą stracić obecną swobodę co do terminu skorzystania z ojcowskiego. A to prawdopodobnie wpłynie na jego popularność.

Polecamy: Świadczenia dla pracujących rodziców. Urlopy, zasiłki, ochrona

Polskie przepisy mogą nie spełnić wymogów

Obecnie pracujący mężczyzna-rodzic ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do dwóch tygodni. Może je wykorzystać w ciągu dwóch pierwszych lat życia dziecka. Tak ukształtowane uprawnienie rodzicielskie systematycznie zyskuje na popularności. W pierwszej połowie 2019 r. skorzystało z niego rekordowe 88,5 tys. pracowników (czyli o 24,7 tys. więcej niż w 2016 r. i aż o 37,1 tys. więcej niż w 2014 r.).

Ta znacząca swoboda co do terminu skorzystania z ojcowskiego może być jednak ograniczona. Wynika to ze wspomnianej dyrektywy 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. (Dz.U. L 188/79). Jej przepisy nie przesądzają tego wprost – art. 4 zobowiązuje jedynie państwa członkowskie UE do zapewnienia pracownikom prawa do urlopu ojcowskiego w wymiarze co najmniej dziesięciu dni roboczych, który przysługuje z okazji narodzin dziecka. Ale już motyw 19. dyrektywy wskazuje, że urlop ojcowski powinien być wykorzystywany w okresie narodzin dziecka i wyraźnie wiązać się z tym wydarzeniem, a jego celem powinno być sprawowanie opieki. Ma to nie tylko zachęcić do dzielenia się obowiązkami rodzicielskimi między kobietami i mężczyznami, ale także „umożliwić wczesne tworzenie więzi między ojcami i dziećmi”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Takie sformułowanie sugeruje, że polskie przepisy najprawdopodobniej nie spełniają wymogu wynikającego z dyrektywy. Trudno bowiem uznać, że okres dwóch lat od przyjścia dziecka na świat to „okres jego narodzin”. Jeśli ustawodawca zdecyduje się skrócić czas na wykorzystanie ojcowskiego (np. do pół roku od narodzin), to może to wpłynąć na jego popularność. Będzie znacznie mniej czasu na jego wykorzystanie.

Trzeba uważać, by nie wylać dziecka z kąpielą

Trudno jednoznacznie przewidzieć, w jaki sposób ewentualna zmiana przepisów wpłynie na decyzje mężczyzn o skorzystaniu z urlopu ojcowskiego. Ale trzeba liczyć się z ryzykiem zmniejszenia się liczby korzystających z takiego uprawnienia – wskazuje prof. Mirosław Grewiński, prezes Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej.

Podobnie uważa dr Dorota Głogosz z Zakładu Problemów Rodziny Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych.

Urlopy ojcowskie i rodzicielskie

Urlopy ojcowskie i rodzicielskie.

Dziennik Gazeta Prawna

Dziennik Gazeta Prawna

Powinniśmy starannie rozważyć tę kwestię, aby nie wylać dziecka z kąpielą. Polskie przepisy dotyczące uprawnień rodzicielskich są równie korzystne, a w pewnych zakresach nawet korzystniejsze od tych unijnych. Są też dostosowane do naszego modelu rodziny – tłumaczy.

Eksperci zalecają nie tylko rozwagę, ale też szczegółowe przeanalizowanie obecnych tendencji.

Trzeba sprawdzić, w jakich okresach – na przestrzeni dopuszczalnych dwóch lat – mężczyźni korzystają obecnie z ojcowskiego. Moim zdaniem nie powinniśmy obecnie zmieniać przepisów, które regulują jego udzielanie. Dłuższy okres na wybranie urlopu zachęca do skorzystania z niego – wyjaśnia prof. Irena Kotowska z Instytutu Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

Dwa miesiące na opiekę, ale czy płatne?

Ewentualną rekompensatą dla mężczyzn (jeśli skróciłby się czas na wybranie ojcowskiego) może być to, że zyskają oni większe gwarancje w zakresie urlopu rodzicielskiego. Dyrektywa wskazuje, że państwa członkowskie mają zapewnić rodzicom prawo do co najmniej czterech miesięcy takiej płatnej opieki nad dzieckiem, z których dwa nie mogą być przeniesione na drugiego z opiekunów (czyli np. ojciec nie może zrzec się ich na rzecz matki).

Taka zmiana nie oznacza jednak, że mężczyźni automatycznie zaczną częściej korzystać z rodzicielskiego. Zapewne będą brać pod uwagę wiele czynników, w tym te finansowe. Wspomniany urlop jest płatny w 60 proc. lub 80 proc. (w zależności od początkowej deklaracji rodziców; urlop ojcowski jest płatny w 100 proc.). A mężczyźni przeciętnie zarabiają więcej niż kobiety.

Czynnik finansowy ma bardzo istotne znaczenie przy podejmowaniu decyzji o wykorzystaniu urlopów na dzieci. Rodzice biorą pod uwagę, w jaki sposób wpłynie to na budżet domowy – wskazuje prof. Grewiński.

Ostatecznie to rząd będzie musiał wyważyć wszystkie tego typu argumenty (w trakcie dostosowywania polskich przepisów do dyrektywy).

Moim zdaniem lepszym rozwiązaniem jest zachowanie dobrowolności w zakresie korzystania z uprawnień przysługujących na dzieci. Rodzice powinni zachować w tym zakresie jak najszersze prawo wyboru – uważa dr Głogosz.

Zwolennicy rozwiązań zawartych w dyrektywie też przedstawiają jednak istotne argumenty.

Zmiany, które wprowadzają przepisy unijne, przyczynią się do większej akceptacji społecznej dla dzielenia się obowiązkami rodzicielskimi – podsumowuje prof. Kotowska. 

Ojcowie mają zyskać prawo do dwóch miesięcy urlopu rodzicielskiego, ale mogą stracić obecną swobodę dotyczącą terminu skorzystania z ojcowskiego.

 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nareszcie koniec tej opłaty - rząd podaje konkrety

Wreszcie został ogłoszony projekt ustawy, która definitywnie zniesie obowiązek tej przykrej opłaty obciążającej budżet niemal każdego gospodarstwa domowego, ale także przedsiębiorców korzystających z radia lub telewizora. Chodzi bowiem o zniesienie opłaty za abonament radiowotelewizyjny. Rząd, a konkretnie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wreszcie ogłosiła konkrety.

Skomplikowane. Najpierw otrzymuje się świadczenie pielęgnacyjne. Potem oddaje. Można uprościć, ale traci się do 847 zł miesięcznie

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

MOPS: Można dostać 6 zasiłków w 3 miesiące. Czytelnik: Nie można [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

REKLAMA

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Należy do nich wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy przysługuje każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

REKLAMA

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba będzie spełnić, będzie odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy.

REKLAMA