REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Na czym polega nadużycie pozycji dominującej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Na czym polega nadużycie pozycji dominującej?/fot.Fotolia
Na czym polega nadużycie pozycji dominującej?/fot.Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Staramy się wyjaśnić możliwie przystępnym językiem te pojęcia lub instytucje prawne, które występują w codziennym życiu i mają często doniosłe znaczenie, ale których charakterystyka i skutki nie zawsze są zrozumiałe dla ogółu obywateli.

Pojęcie konkurencji

Konkurencja polega na rywalizacji w osiąganiu tych samych celów gospodarczych, tzn. np. w zdobywaniu klientów zainteresowanych nabywaniem dóbr zaspokajających określone potrzeby. Taka rywalizacja konkurentów jest ograniczona lub wręcz niemożliwa, gdy jeden z przedsiębiorców działających na rynku ma pozycję monopolisty. Stan konkurencji jest oczywiście stanem pożądanym, jednak również dążenie przedsiębiorców do zdobycia jak największego udziału w rynku jest zachowaniem zupełnie naturalnym. Dlatego też prawo nie zakazuje zdobywania lub utrzymywania tzw. pozycji dominującej na rynku, jednak celem złagodzenia negatywnych skutków takiego stanu rzeczy, zakazuje nadużywania pozycji dominującej.  

REKLAMA

Regulacje prawne

Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331 ze zm., dalej „ustawa”), zakazane jest nadużywanie pozycji dominującej na rynku właściwym przez jednego lub kilku przedsiębiorców.

Zobacz:  Jakie ustawy powinien znać konsument?

Pozycja dominująca

REKLAMA

Przez pozycję dominującą rozumie się taką pozycję przedsiębiorcy, która umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym, przez stworzenie możliwości działania niezależnie od konkurentów, kontrahentów i konsumentów. Innymi słowy, przedsiębiorca ma pozycję dominującą jeżeli jest najsilniejszym podmiotem prowadzącym działalność na danym rynku, dzięki czemu może on np. dowolnie kształtować ceny, ponieważ kontrahenci są niejako zmuszeni do korzystania z produktów takiego przedsiębiorcy, wobec braku możliwości skorzystania z oferty realnej konkurencji.

W celu uproszczenia oceny, czy w przypadku danego przedsiębiorcy można mówić o pozycji dominującej, wprowadzono domniemanie, zgodnie z którym przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeżeli jego udział w rynku przekracza 40 %. Przekroczenie progu 40 % udziału w rynku właściwym nie przesądza jednak automatycznie o posiadaniu pozycji dominującej. Można bowiem dowodzić, że pomimo tak istotnego udziału w rynku, pozycja innych przedsiębiorców działających na tym rynku jest na tyle istotna, że umożliwia im skuteczne konkurowanie. Taka sytuacja może mieć miejsce np. na rynkach tzw. oligopolistycznych, gdzie działa niewielka liczba przedsiębiorców o podobnej pozycji. Należy jednak pamiętać, że pozycję dominującą może posiadać także kilku przedsiębiorców wspólnie, jeśli podejmują oni skoordynowane działania (tzw. kolektywna pozycja dominująca).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustalenie pozycji dominującej

Aby ustalić, czy przedsiębiorca ma pozycję dominującą na rynku, konieczne jest określenie rynku właściwego, na którym prowadzi on swoją działalność gospodarczą. Rynek właściwy to rynek towarów (również usług), które ze względu na ich przeznaczenie, cenę czy właściwości są uznawane przez ich nabywców za substytuty (rynek właściwy produktowo) oraz są oferowane na obszarze, na którym panują zbliżone warunki konkurencji (rynek właściwy terytorialnie). Określenie rynku właściwego jest niezbędne dla oceny siły rynkowej konkretnego przedsiębiorcy (np. rynkiem właściwym terytorialnie dla podmiotu zajmującego się transportem miejskim jest teren miasta, na którym on funkcjonuje).

Nadużycie pozycji dominującej

Kiedy mamy do czynienia z nadużyciem pozycji dominującej? Jak wyżej wskazano, zgodnie z ustawą, samo posiadanie pozycji dominującej przez przedsiębiorcę nie jest zabronione. Zakazane jest natomiast nadużywanie takiej pozycji. Może ono polegać np. na stosowaniu nieuczciwych praktyk cenowych (np. narzucaniu nadmiernie wygórowanych lub rażąco niskich cen). Nadużyciem pozycji dominującej może być także sztuczne ograniczanie wielkości produkcji lub zbytu towarów, ze szkodą dla kontrahentów lub konsumentów. Podobnie, nadużyciem może być także stosowanie niejednolitych warunków umów stwarzających zróżnicowane warunki konkurencji. Przykładowe wymienienie tego rodzaju zakazanych praktyk zawiera art. 9 ust. 2 ustawy. Istotne jest przy tym, że wymienione w ustawie sposoby działania uważane za nadużycie pozycji dominującej są oparte o sformułowania nieostre, które mogą być różnie interpretowane. Ważne jest zatem, aby przedsiębiorcy, którzy mogą być uznani za posiadających pozycję dominującą na rynku, szczególnie ostrożnie podchodzili do podejmowanych działań rynkowych, tak aby nie narażali się na zarzut stosowania praktyk ograniczających konkurencję, a w razie sporu z organem antymonopolowym potrafili uzasadnić zgodność z prawem stosowanej polityki rynkowej.

Zobacz: Interes publiczny przy ochronie konkurencji i konsumentów

Podsumowanie

Podsumowując, choć prawo nie zakazuje dążenia do zdobycia i utrzymywania pozycji dominującej, zakazane jest nadużycie takiej pozycji. Aby stwierdzić, czy przedsiębiorca ma w ogóle pozycję dominującą, a co za tym idzie, czy może jej nadużyć, należy określić tzw. rynek właściwy na którym działa. Nadużycie pozycji dominującej może w szczególności polegać na stosowaniu nieuczciwych praktyk cenowych, czy narzucaniu nieuczciwych warunków umów. Przepisy ustawy wymieniające przykładowe sposoby nadużycia pozycji dominującej, z uwagi na ogólny charakter, mogą być różnie interpretowane. Przedsiębiorcy posiadający pozycję dominującą, powinni zatem zachowywać szczególną ostrożność w ramach prowadzonej polityki rynkowej, aby nie narazić się na zarzut takiego nadużycia.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dodatek mieszkaniowy 2025: dla kogo, ile, kryteria dochodowe i normatywy

W trakcie pierwszych miesięcy bieżącego roku, koszty mieszkaniowe nie rosły już tak dynamicznie jak wcześniej. Musimy jednak pamiętać o skali wcześniejszych zmian. Przykładowo, w lipcu 2024 r. prąd dla gospodarstw domowych podrożał o około 20%. Główny Urząd Statystyczny podaje, że przez rok (od maja 2024 r.) użytkowanie mieszkania lub domu razem z nośnikami energii zdrożało o około 11%. Trudno się więc dziwić, że użytkownicy mieszkań i domów narzekają na koszty. Mamy jednak dla nich pewną dobrą wiadomość. Mianowicie, niedawno wzrosły kryteria dochodowe dotyczące dodatku mieszkaniowego. Warto przypomnieć na czym polega taka forma pomocy mieszkaniowej.

Waloryzacja emerytur i rent 2026: Projekt rozporządzenia Rady Ministrów już gotowy [RD216]

Rząd przygotował projekt rozporządzenia ws. waloryzacji emerytur i rent w 2026 roku [RD216]. Zgodnie z propozycją, świadczenia wzrosną jedynie o ustawowe minimum – 20% realnego wzrostu płac. Brak porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego sprawił, że decyzję podjęła sama Rada Ministrów.

UE szykuje nowy wspólny dług i nowe podatki. Anna Bryłka alarmuje: to finansowa pułapka dla Polski i krok w stronę federalizacji Unii Europejskiej

Komisja Europejska chce wprowadzić nowe źródła dochodów budżetowych i zaciągnąć kolejny wspólny dług. posłanka do Parlamentu Europejskiego Anna Bryłka przestrzega: to zagrożenie dla suwerenności i budżetu Polski.

Który prezydent ułaskawił najwięcej osób?

Ile ułaskawień w ciągu swoich dwóch kadencji wydał Andrzej Duda? Który prezydent ułaskawił najwięcej osób? Ile było odmów ułaskawienia? Dane z kancelarii prezydenta.

REKLAMA

Równa płaca dla kobiet i mężczyzn – nowe obowiązki, nowe możliwości dla controllingu

Nadchodzące zmiany prawne, wynikające z unijnej Dyrektywy o jawności wynagrodzeń (2023/970), wymuszają na firmach nie tylko zwiększenie przejrzystości w polityce płacowej, ale również wprowadzenie zupełnie nowych standardów raportowania i analizy danych personalnych. Eksperci firmy Controlling Systems wskazują, że to zadanie wymaga ścisłej współpracy działów HR, IT oraz controllingu, który coraz częściej wychodzi poza swoją tradycyjną rolę finansową i staje się strategicznym partnerem w zarządzaniu kapitałem ludzkim.

Czy UE zakaże faktycznie używania kominków na drewno? Eksperci ostrzegają przed skutkami zmian w Ekoprojekcie

W Brukseli odbyło się 25 czerwca 2025 r. forum konsultacyjne Komisji Europejskiej poświęcone rewizji tzw. rozporządzenia ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (MOP), czyli m.in. kominków, pieców i wkładów opalanych drewnem. Nowe propozycje zmian wzbudzają poważne kontrowersje i obawy wśród producentów, przedstawicieli organizacji branżowych oraz ekspertów, a przede wszystkim wśród użytkowników takich urządzeń. W opinii wielu uczestników spotkania, w tym reprezentantów polskiej branży, propozycje Komisji mogą w praktyce doprowadzić do likwidacji legalnego rynku urządzeń grzewczych na drewno w całej Unii Europejskiej.

Podwyżka minimalnej stawki godzinowej o zaledwie 90 groszy w 2026 roku wywołała burzę. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu

Zaledwie 90 groszy więcej za godzinę pracy – tyle wynosi rządowa propozycja podwyżki stawki minimalnej na 2026 rok. „To wstyd, nie podwyżka” – grzmią związkowcy i ostrzegają: taka decyzja to cios w usługi publiczne i dalsze spłaszczanie płac. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu.

Koniec z przerwą na papierosa (i e-papierosa) w miejscu pracy (nawet na takiego, który nie zawiera w swoim składzie nikotyny). Nowe przepisy, eliminujące nadużywaną przez pracowników lukę prawną, już obowiązują

W dniu 5 lipca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniły definicję papierosów elektronicznych (potocznie zwanych e-papierosami), obejmując nią również wyroby niezawierające w swoim składzie nikotyny. Tym samym – niemożliwym stało się „obchodzenie” przez pracowników zakazu palenia w pomieszczeniach zakładu pracy, zasłaniając się tym, że używane jest urządzenie z płynem beznikotynowym, czego – w praktyce – pracodawca nie mógł w żaden sposób zweryfikować.

REKLAMA

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Nowy rodzaj oszustwa

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Na rynku pojawił się nowy rodzaj oszustwa. Polega ono na tym, że przestępcy oferują pomoc w próbie wyłudzenia środków od banku z tytułu rzekomych luk w jego systemach. W rzeczywistości żadnych luk nie ma, a osoba składająca wniosek reklamacyjny, oparty na nieistniejących podstawach, może zostać pociągnięta nawet do odpowiedzialności karnej.

Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

REKLAMA