Mediacja w konfliktach rodzinnych

 Rodzina w mediacji

Każda rodzina ma własną strukturę i tworzy system rodzinny. Oznacza to, że jest złożona z pojedynczych jednostek, które pozostają w interakcji podczas wspólnego życia. W literaturze podkreślany jest jednak fakt, że są one więcej niż tylko sumą. Tworzą odrębną całość, która odróżnia je od  innych systemów.

Pracując z rodziną w ujęciu systemowym szczególną uwagę zwraca się na komunikację i relacje jakie w niej panują. Działania jakie podejmują jej członkowie można zrozumieć obserwując ich interakcje z całą rodziną. System rodzinny dzieli się na mniejsze podsystemy, w które włączeni są członkowie rodziny i w których zmiana powoduje również przekształcenia w innych podsystemach. Diagnoza w rodzinie i pomoc w rozwiązywaniu problemów jakie dotykają człowieka jest niemożliwa bez poznania i zrozumienia jego relacji z najbliższymi oraz bez obserwacji środowiska w którym żyje. System rodzinny dąży do zachowania homeostazy czyli równowagi oznaczającej stałe, dające się powtarzać wzorce zachowań wszystkich członków rodziny. Charakteryzuje się także dążeniem do utrzymania prawidłowych relacji w rodzinie (koherencja) oraz równowagi i stabilności całego systemu. Jeśli systemowi, w którym żyje rodzina grozi destabilizacja, członkowie podejmują działania mające na celu utrzymanie jego trwałości.

Zobacz również: Rozwód przed sądem czy mediacja?

Posiadając wiedzę na temat funkcjonowania systemu rodzinnego mediator jest w stanie uświadomić i pokazać stronom ich wzajemne zależności oraz dotychczasowy sposób komunikowania się w rodzinie. To pozwala im lepiej zrozumieć własne zachowania i motywacje oraz skoncentrować się na próbie wspólnego rozwiązania zaistniałego problemu. Wówczas zamiast wzajemnych oskarżeń jest szansa na wspólne propozycje rozwiązań konfliktu.

Konflikty rodzinne im głębsze, tym więcej niosą ze sobą emocji. Mechanizmem obronnym człowieka w takich sytuacjach jest indywidualna reakcja na konflikt. Różni się ona między innymi w zależności od indywidualnych cech strony lub wybranej  przez nią strategii. W małżeństwie wyróżnić można podstawowe style reakcji na konflikt. Jednym z nich jest przekierowanie uwagi na dziecko. Małżonek ogranicza swą funkcję w rodzinie do wypełniania roli matki lub ojca, jednocześnie przestając funkcjonować w podsystemie, jaki do tej pory tworzył z drugą stroną.

Wejście w konflikt to reakcja skoncentrowana na wzajemnym ataku i walce. Inną często spotykaną formą zachowania jest utrzymywanie przez jedną lub obie strony dystansu emocjonalnego. Może być on fizyczny lub psychiczny. Jest spowodowany lękiem przed bliskimi kontaktami. Partnerzy podobnie jak w przypadku przekierowania zainteresowania na dzieci, koncentrują się na wypełnianiu innej roli społecznej. Przykładem może być całkowite zaangażowanie się w sprawy zawodowe lub wejście w relacje pozamałżeńskie.