Większa ochrona konsumentów w umowach z deweloperami

16 września 2011 r. sejm uchwalił ostateczny tekst ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, zwanej również „ustawą deweloperską”. Ustawa zawiera szczegółowe regulacje mające na celu ochronę klientów firm deweloperskich przy transakcjach zakupu nieruchomości, poprzez zapewnienie ustawowych środków ochrony wpłat pieniężnych dokonywanych przez nabywców oraz ustalenie praw i obowiązków stron umowy deweloperskiej (w szczególności deweloperów). Warto zaznaczyć jednak, iż ustawa deweloperska w swoim ostatecznym brzmieniu nieco złagodziła obowiązki nałożone na deweloperów, umożliwiając ustanowienie otwartego rachunku powierniczego bez żadnego zabezpieczenia.

POBIERZ WZÓR: Umowa powierniczego przelewu wierzytelności

Środki ochronne dla nabywcy – 4 opcje dla dewelopera

W celu ochrony wpłat dokonanych przez nabywcę lokalu lub domu jednorodzinnego przed ostatecznym przeniesieniem tytułu do nieruchomości ustawa nakłada na dewelopera obowiązek ustanowienia rachunku powierniczego, na który będą przelewane środki od nabywców. Rachunek ten może być prowadzony jako zamknięty rachunek powierniczy (wypłata środków zgromadzonych na rachunku następuje jednorazowo, po przeniesieniu na nabywcę prawa własności nieruchomości) lub otwarty rachunek powierniczy (wypłata środków zgromadzonych na rachunku następuje zgodnie z harmonogramem przedsięwzięcia deweloperskiego określonego w umowie). Otwarty rachunek powierniczy może występować w trzech różnych wariantach: samodzielnie (tzn. bez dodatkowych zabezpieczeń) lub z zabezpieczeniem ze strony dewelopera w formie gwarancji bankowej lub gwarancji ubezpieczeniowej (udzielanej przez zakłady ubezpieczeniowe). Możliwość skorzystania z otwartego rachunku powierniczego bez zapewnienia dodatkowych zabezpieczeń została wprowadzona przez senat na etapie ostatnich poprawek do projektu ustawy deweloperskiej, aby małe i średnie firmy deweloperskie mogły sprostać obowiązkom ustanowienia środków ochrony nabywców.

Zobacz: odpowiedzialność dewelopera za niewykonanie umowy

Jak będzie funkcjonował „mieszkaniowy rachunek powierniczy”?

Ustawa dość szczegółowo reguluje konstrukcję mieszkaniowego rachunku powierniczego oraz sposób dokonywania wypłat środków zgromadzonych na takim rachunku deweloperowi, a także kwestię zwrotu nabywcy środków (lub ich podziału między stronami) zdeponowanych na rachunku w razie odstąpienia od lub rozwiązania umowy deweloperskiej. Ponieważ Prawo bankowe, oprócz ramowej regulacji dotyczącej umowy rachunku powierniczego, pozostawia stronom umowy swobodę w ustaleniu warunków wypłat zdeponowanych środków, nowe regulacje zawarte w ustawie deweloperskiej niewątpliwie przyczynią się do zapewnienia wyższego poziomu ochrony dla klientów firm deweloperskich.