REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy przedawnienie roszczeń wobec dłużnika osobistego ma wpływ na dłużnika rzeczowego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Portal  Procesowy
Wydawcą portalu jest kancelaria Wardyński i Wspólnicy.
Przedawnienie roszczeń, umowy.
Przedawnienie roszczeń, umowy.

REKLAMA

REKLAMA

Sam fakt przedawnienia wierzytelności głównej (kredytu) nie uniemożliwia jednak dochodzenia tego kredytu od dłużnika rzeczowego pod warunkiem, że roszczenie wobec niego o spłatę kredytu się nie przedawniło. Są to bowiem dwa różne roszczenia.

W praktyce obrotu gospodarczego coraz częściej zwraca się uwagę na konieczność ustanowienia dodatkowych zabezpieczeń wierzytelności na wypadek niewypłacalności kontrahenta. Z praktyki wynika, że samo skuteczne ustanowienie zabezpieczenia nie daje gwarancji wyegzekwowania zabezpieczonej należności w przypadku, gdy w toku postępowania windykacyjnego nie dojdzie do należytego wykorzystania korzyści płynących z faktu ustanowienia takiego zabezpieczenia.

REKLAMA

Dłużnik osobisty i dłużnik rzeczowy

REKLAMA

Niektóre czynności podejmowane przez wierzyciela w celu przerwania biegu terminu przedawnienia mogą się okazać nieskuteczne w stosunku do dłużnika rzeczowego, niebędącego jednocześnie dłużnikiem osobistym. Może się bowiem zdarzyć, że bank udzieli kredytu jednej osobie, a hipotekę na zabezpieczenie tego kredytu ustanowi druga osoba na należącej do niej nieruchomości. Może być też i tak, że po udzieleniu kredytu kredytobiorca zbywa obciążoną nieruchomość i nabywca z mocy prawa staje się dłużnikiem rzeczowym odpowiadającym za zobowiązanie, w zakresie limitowanym wartością nabytej nieruchomości. W obu opisanych przypadkach mamy do czynienia z dwoma dłużnikami, tj. dłużnikiem osobistym, który zaciągnął kredyt, oraz dłużnikiem rzeczowym – właścicielem nieruchomości obciążonej hipoteką zabezpieczającą spłatę tego kredytu.

Często się zdarza, że wierzyciele, prowadząc negocjacje z dłużnikiem osobistym mające na celu między innymi zmianę sposobu płatności kredytu (np. wydłużenie terminu zapłaty), zapominają jednocześnie podjąć odpowiednie czynności wobec wierzyciela rzeczowego. W takiej sytuacji może się okazać, że kredytobiorca (dłużnik osobisty) ostatecznie uchyli się od obowiązku spłaty kredytu na nowo ustalonych warunkach, zaś roszczenie wobec wierzyciela rzeczowego nie będzie mogło być skutecznie dochodzone na skutek upływu okresu przedawnienia.

Zobacz: Pułapki prawne w umowie sprzedaży – cz. 1


Zabezpieczenie hipoteką

REKLAMA

Hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym na nieruchomości, związanym z oznaczoną wierzytelnością i służącą do jej zabezpieczenia. Jest prawem akcesoryjnym, tzn. może istnieć tylko o tyle, o ile istnieje wierzytelność, którą zabezpiecza. Zatem wygaśniecie wierzytelności, którą hipoteka zabezpiecza, powoduje automatyczne wygaśnięcie hipoteki. Sąd Najwyższy uznał (sygn. akt III CSK 112/08), że wobec utraty bytu prawnego dłużnika i braku następstwa prawnego wierzytelność zabezpieczona hipotecznie wygasa. Należy przy tym pamiętać, że art. 77 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece  wprowadza istotny wyłom od zasady akcesoryjności, gdyż przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej, z wyłączeniem roszczeń o świadczenia uboczne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zatem sam fakt przedawnienia wierzytelności zabezpieczonej hipotecznie nie ma wpływu na skuteczność roszczenia wobec dłużnika rzeczowego, z zastrzeżeniem, że roszczenie wobec dłużnika rzeczowego nie uległo przedawnieniu. Wynika to z faktu, że pomimo istnienia zasady akcesoryjności dłużnik osobisty i rzeczowy zachowują pozycję samodzielną w ramach łączącego ich z wierzycielem stosunku obligacyjnego (np. kredytu) i w konsekwencji zarówno bieg terminu przedawnienia, jak i jego przerwanie następuje niezależnie dla tych podmiotów (uchwała SN z 1 kwietnia 2011, sygn. akt III CZP 8/11). Zatem fakt uznania przez wierzyciela osobistego długu i podpisanie porozumienia w zakresie warunków spłaty nie spowoduje przerwania biegu przedawnienia wobec dłużnika rzeczowego. Okres przedawnienia wobec dłużnika rzeczowego biegnie od dnia wymagalności roszczenia o zapłatę kredytu, czyli w opisywanym przykładzie od dnia, w którym dłużnik osobisty zgodnie z pierwotną umową kredytu powinien spłacić kredyt. Zatem w takiej sytuacji należy pamiętać, że niezależnie od negocjacji prowadzonych z dłużnikiem osobistym należy dokonać zmiany umowy o ustanowienie hipoteki, żeby jednocześnie zmienić termin zapłaty kredytu w umowie ustanowienia hipoteki i uniknąć ryzyka podniesienia przez dłużnika rzeczowego zarzutu przedawnienia.

Zobacz serwis: Pułapki w umowach

Autorka: Sylwia Moreu-Żak, Zespół Nieruchomości i Inwestycji Budowlanych kancelarii Wardyński i Wspólnicy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA