Tematy - Sąd, Kodeks postępowania cywilnego - INFOR.PL

W polskim prawie zasadą jest że sprawy cywilne w pierwszej instancji rozpatruje sąd rejonowy. Oczywiście kodeks postępowania cywilnego zna szereg odstępstw od tej reguły. Są jednak sytuacje w których sąd rejonowy może przekazać sprawę okręgowemu a my, jako strona nie mamy na to wpływu.

Powód dochodzący przed sądem roszczeń majątkowym musi oznaczyć wartość przedmiotu sporu. Jest to istotny obowiązek bez którego sprawa nie zostanie rozpatrzona. Idąc do sądu warto więc znać zasady , jakimi należy kierować się przy oznaczaniu wartość.

Pokrzywdzony konsument często nie ma wyboru i musi ze swoim roszczeniem udać się po ochronę do sądu. W takich sytuacjach warto wiedzieć, jak poprawnie napisać pozew.

Większość spraw konsumenckich będzie rozstrzygana w trybie postępowania uproszczonego. Sprawy, które kwalifikują się do tego trybą mogą być również czasami rozpatrywane w postępowaniu nakazowym.

Sprzedawcy często starają się uniknąć odpowiedzialności poprzez stwierdzenie, że wada powstała z winy konsumenta. W postępowaniu sądowym będą musieli jednak swoje twierdzenia udowodnić.

Przypozwanie to instytucja procesowa, która pozwala pozwanemu na wezwanie do udziału w procesie osoby trzeciej, wobec której w razie przegranej, przysługiwałyby mu określone roszczenia. Będzie ono konieczne, jeżeli do odpowiedzialności odszkodowawczej zostanie pociągnięty sprawca wypadku.

Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest jednym ze środków, którymi dysponuje prawo karne, obok kar i środków karnych, w zapobieganiu i zwalczaniu przestępczości.

Każdy kto zostanie przez organ procesowy ( prokuratora, sąd) wezwany w charakterze świadka ma obowiązek stawić się na termin przesłuchania w miejscu i czasie oznaczonym w wezwaniu. Oprócz stawiennictwa świadka, jego obowiązkiem jest pozostawanie do dyspozycji organu procesowego, do czasu gdy nie zostanie przez niego zwolniony.

Od 19 lipca 2010 r. pokrzywdzeni przez jedną firmę konsumenci będzie mogła pójść wspólnie do sądu. W sprawach dotyczących ochrony konsumentów, czy też odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny będzie możliwe składanie tzw. pozwów grupowych

Orzekając karę pozbawienia wolności sąd może określić rodzaj i typ zakładu karnego, w którym skazany ma odbywać karę, a także orzec system terapeutyczny jej wykonywania.

Wymierzając karę nieletniemu albo młodocianemu, sąd kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności.

Czasami nieletnia może również zawrzeć małżeństwo, ale wiąże się to z pewnymi dodatkowymi wymogami bowiem w Polsce co do zasady małżeństwo może być zawarte przez dwoje ludzi, którzy ukończyli 18 lat.

Od 1 stycznia 2010 obowiązują przepisy kodeksu postępowania cywilnego, dotyczące elektronicznego postępowania upominawczego- w którym powództwo składane jest przez internet- bez żadnych załączników.

Każdemu z nas może zdarzyć się, że stanie się ofiarą przestępstwa. Dzieje się to wtedy gdy np. zostaniemy pobici, oszukani czy okradną nam mieszkanie. Zgłaszamy ten fakt w prokuraturze lub na policji, ale nie wierzymy, że sprawca zostanie wykryty lub, że spotka go zasłużona kara. Często mamy wrażenie, że nasz los nikogo tak naprawdę nie obchodzi, a oskarżony dzięki sprytnym adwokatom uniknie odpowiedzialności karnej. Jakie są zatem prawa pokrzywdzonego w postępowaniu karnym?

Organem procesowym, który rozstrzyga sprawy o wykroczenia jest sąd. Sądami powszechnymi są sądy apelacyjne, okręgowe i rejonowe. W sprawach o wykroczenia w pierwszej instancji orzeka sąd rejonowy, zgodnie z obowiązującymi właściwościami: rzeczową, miejscową oraz funkcjonalną. Co do zasady sąd orzeka w składzie jednoosobowym.

Istnieje kilka sposobów doręczania pism procesowych, należy dążyć do tego, aby je odebrać, ponieważ brak odbioru pisma w przewidzianym trybie doręczonego na właściwy adres, jak i odmowa przyjęcia pisma (odnotowywana przez doręczającego) powodują zwrot pisma nadawcy i uznanie, iż doręczono je prawidłowo (tzw. fikcja prawidłowego doręczenia), co może rodzić dla strony niekorzystne skutki, np. w postaci kary porządkowej lub upływu terminu procesowego na dokonanie danej czynności.

Przysposobienie (adopcja) jest powstałym z woli osób zainteresowanych stosunkiem prawnym, jaki istnieje pomiędzy rodzicami a dzieckiem. Jest to stosunek rodzicielski, w ramach którego między przysposabiającym (rodzicem adopcyjnym) a przysposobionym (dzieckiem adoptowanym) powstają wszelkie obowiązki i prawa właściwe dla naturalnego stosunku pomiędzy rodzicami a dziećmi.

Pracodawca o terminie rozprawy może być powiadomiony nawet telefonicznie, to samo dotyczy także innych zarządzeń w toku postępowania. Dotyczy to jednak tylko postępowania w sprawach prawa pracy.

Sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości w określony sposób, jeżeli uzna to za celowe, w szczególności ze względu na społeczne oddziaływanie skazania, o ile nie narusza to interesu pokrzywdzonego.

Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.

Jeżeli ustawa przewiduje obniżenie albo nadzwyczajne obostrzenie górnej granicy ustawowego zagrożenia, w wypadku alternatywnego zagrożenia karami wymienionymi w art. 32 pkt 1-3 obniżenie albo obostrzenie odnosi się do każdej z tych kar.

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 12 miesięcy; wymierza się ją w miesiącach. W czasie odbywania kary ograniczenia wolności skazany: nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu, jest obowiązany do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne oraz ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary.

Grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 540. Sąd może wymierzyć grzywnę także obok kary pozbawienia wolności wymienionej w art. 32 pkt 3, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął.

Wyrok to jeden z rodzajów orzeczeń sądowych. Jest to jednocześnie najpopularniejsze, bo najczęściej stosowane orzeczenie sądowe. Sprawy gospodarcze co do zasady kończą się wydaniem wyroku.

Wyrok zaoczny to specyficzna odmiana wyroku. Wydaje się go w sprawach, w których pozwany z własnej woli nie brał czynnego udziału w postępowaniu. Wyrok zaoczny ma taką samą moc prawną jak inne wyroki sądowe.

W postępowaniu cywilnym mogą występować oprócz stron, podmioty na prawach strony. Do takich podmiotów zaliczamy oprócz prokuratora- organizację społeczną, miejskiego rzecznika konsumenta oraz inspektora pracy.

Prokurator to funkcjonariusz publiczny którego zadaniem jest strzeżenie praworządności w naszym kraju. Większości osób prokurator kojarzy się z postępowaniem karnym tymczasem mało kto wie, że może on również brać udział w postępowaniu cywilnym.

W procesie cywilnym oprócz stron mogą występować inne podmioty. Jednym z takich podmiotów jest interwenient. Kodeks postępowania cywilnego wyróżnia dwa rodzaje interwencji- główną i uboczna.

Nie każdy sędzia może rozstrzygać konkretną sprawę. Zgodnie z naczelną zasadą wymiaru sprawiedliwości sędzia powinien być bezstronny w sprawie. Dlatego też kodeks postępowania cywilnego dopuszcza wyłączenie stronniczego sędziego.

Sprawy sądowe rozpatrywane są przez określone przepisami prawa składy orzekające. Ilość sędziów oraz udział ławników w sprawie określa kodeks postępowania cywilnego. Natomiast wydanie orzeczenia przez sąd w złym składzie powoduje nieważność postępowania.

Wartość przedmiotu sporu (w.p.s.) to suma pieniędzy o jaką toczy się dana sprawa. Powód musi prawie zawsze określić wartość przedmiotu sporu w pozwie.

Właściwość przemienna to jedna z „odmian” właściwości miejscowej. W niektórych bowiem sprawach powód może sam zdecydować do jakiego sądu skieruje swój pozew.

Sąd właściwy to ten sąd, który zgodnie z przepisami prawa musi rozpatrzyć dany spór. Właściwość może być rzeczowa i miejscowa. Na podstawie przepisów o właściwości rzeczowej określa się czy władnym do rozpatrzenia sprawy w pierwszej instancji jest sąd rejonowy czy okręgowy. Właściwość miejscowa odpowiada na pytanie gdzie położony jest sąd rozpatrujący daną sprawę.

Podejmując decyzję o wystąpieniu z pozwem czy wnioskiem o separację należy złożyć go we właściwym sądzie. Co prawda złożenie pozwu w niewłaściwym sądzie nie spowoduje odrzucenia pozwu gdyż sąd niewłaściwy zobowiązany jest przekazać sprawę sądowi właściwemu do rozpoznania sprawy, jednakże spowoduje to znaczne opóźnienie w rozpoznaniu sprawy przez sąd właściwy.

W postępowaniu o separację każdy z małżonków może żądać uregulowania przez sąd wzajemnych stosunków dotyczących wspólnie zajmowanego przez nich mieszkania na czas wspólnego w nim zamieszkiwania. Regulacja ta ma na celu umożliwienie małżonkom wspólne zamieszkiwanie pod jednym dachem w sposób jak najbardziej eliminujący ewentualne konflikty dotyczące zamieszkania.

Postępowanie separacyjne możemy zainicjować dwoma sposobami, albo zgodnym wnioskiem stron o separację albo pozwem o separację. Wniosek o separację został omówiony w innym artykule, w tym natomiast postaram się przybliżyć instytucję pozwu o separację.

Wprowadzenie szkoleń dla pracowników sądów, stosowanie nowych technologii w komunikacji z obywatelami, a także ujednolicenie pism sadowych i wprowadzenie czytelnych informacji dla obywateli-to postulaty, które pojawiły się po zaprezentowanym raporcie Fundacji FOR, oraz Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka pt. "Komunikacja sądów z obywatelami - badania empiryczne, wnioski, rekomendacje zmian".

Mediację możemy rozpocząć na każdym etapie trwania sporu, gdy jesteśmy nim zmęczeni lub gdy jesteśmy zaniepokojeni jego negatywnymi skutkami. Wystarczy wtedy zgłosić się do ośrodka mediacyjnego z prośbą o przeprowadzenie mediacji.

Mediacja to alternatywny sposób rozwiązywania sporów. Opiera się ona na autonomii stron. Uczestników mediacji nie można bowiem do niczego zmuszać. Muszą one same wypracować pewien konsensus.

Spory można rozwiązywać nie tylko na drodze sądowej. Polubownemu załatwianiu spraw może służyć mediacja.

Wnosząc pozew do sądu cywilnego należy wraz z nim wnieść opłatę. Wysokość opłat określa ustawa. Nie każdego jednak stać na poniesienie takich wydatków. Dlatego też ta sama ustawa przewiduje możliwość zwolnienia strony od kosztów sądowych.

Od 7 września 2004 roku obowiązuje ustawa o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Została uchwalona w celu realizacji przepisu Konstytucji gwarantującego każdemu prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

Klauzula wykonalności jest aktem sądowym zawierającym stwierdzenie sądu, że tytuł uprawnia do egzekucji oraz oznaczającym w razie potrzeby jej zakres. Treść brzmienia klauzuli określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 21.01.2005r, w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności (Dz. U. Nr 17, poz. 154 ze zm.).

Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka – oznacza to, że co do zasady zawsze mogą występować w imieniu dziecka nie mającego pełnej zdolności do czynności prawnych.

Odrzucenie i oddalenie pozwu to dwie różne sytuacje. Chociaż dla laika niczym się one nie różnią. W obydwu bowiem wypadkach postępowanie w danej sprawie się kończy. Jednak każdy prawnik wie, że nie można utożsamiać tych pojęć.

Zakończone postępowanie karne można wznowić. Nie jest zatem tak, że niewinna osoba skazana przez sąd nie ma żadnych szans oczyszczenie z zarzutów.

Co mogę zrobić w sytuacji gdy sąd w wydanym wyroku pozostawił bez rozstrzygnięcia część moich żądań zgłoszonych w pozwie?

Każda sprawa musi być rozpatrzona przez właściwy sąd. Sąd musi być właściwy rzeczowo oraz miejscowo. Wszystkie te kwestie reguluje kodeks postępowania karnego.

Czeka mnie rozprawa. Sprawa dotyczy pobicia. Odpowiadam z wolnej stopy, tzn. nie jestem w areszcie. Mam takie pytanie czy w mojej sprawie będą orzekać ławnicy? Podobno jak są ławnicy to zapadają łagodniejsze wyroki.

Sąd, Kodeks postępowania cywilnego

Kiedy można przekazać sprawę do sądu wyższej instancji

Jak poprawnie oznaczyć wartość przedmiotu sporu

Jak sformułować pozew

Jak są rozpatrywane sprawy konsumenckie

Kiedy kupujący musi udowodnić odpowiedzialność sprzedawcy

Czym jest przypozwanie?

Warunkowe umorzenie postępowania (art. 66)

Świadek - obowiązek stawiennictwa na wezwanie i wynikające z niego skutki

Pozwy grupowe konsumentów już od lipca

Sposoby oddziaływania na skazanego (art. 62)

Wychowawcze oddziaływanie na nieletniego (art. 54)

Zawarcie małżeństwa przez nieletnią

Na czym polega elektroniczne postępowanie cywilne?

Jakie prawa przysługują pokrzywdzonemu?

Właściwość i skład sądu

Doręczanie pism procesowych

Prawne aspekty przysposobienia

Doręczenia w sprawach z zakresu prawa pracy

Podanie wyroku do publicznej wiadomości (at. 50)

Zakaz prowadzenia pojazdów (art. 42)

Obniżenie lub nadzwyczajne obostrzenie kary (art. 38)

Obowiązki skazanego w czasie ograniczenia wolności (art. 34)

Zasady wymiaru grzywny (art. 33)

Wyrok w postępowaniu gospodarczym

Kiedy sąd wydaje wyrok zaoczny?

Inne podmioty postępowania cywilnego

Kiedy w postępowaniu cywilnym występuje prokurator?

Kim jest interwenient?

Kiedy sędzia podlega wyłączeniu?

Skład sądu w sprawach gospodarczych

Jak określić wartość przedmiotu sporu?

Kiedy mamy do czynienia z właściwością przemienną?

Właściwość miejscowa sądu gospodarczego

Separacja - właściwość sądu

Separacja - rozstrzygnięcie o wspólnym mieszkaniu

Jak sporządzić pozew o separację?

Komunikacja sądów z obywatelami

Koszty sądowe

Jak rozpocząć mediację

Etapy mediacji

Czym jest mediacja?

Kiedy można być zwolnionym z kosztów procesu?

Skarga na przewlekłość postępowania

Nadanie klauzuli wykonalności

Jak rodzice reprezentują dziecko przed urzędami i sądem

Odrzucenie i oddalenie pozwu

Kiedy można wznowić postępowanie?

Wniosek o uzupełnienie wyroku

Właściwość sądu w sprawach karnych

Skład sądu w sprawie karnej