Tematy - Skazany, Postępowanie karne

Zjawiska przemocy i mowy nienawiści stanowią jedne z najbardziej palących wyzwań współczesnych społeczeństw. Przybierają one różnorodne formy – od agresji fizycznej i psychicznej po mowę nienawiści w przestrzeni publicznej i wirtualnej. Jako takie godzą one w fundamenty demokratycznego państwa prawa, godność jednostki oraz spójność społeczną.

Jest apel o zmianę prawa karnego wykonawczego. Według Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO), skazani powinni samodzielnie stawiać się w zakładzie karnym w wyznaczonym terminie, a dopiero w drodze wyjątku być doprowadzani na wezwanie sądu.

Kandydat skazany, ale nie wpisany do Krajowego Rejestru Karnego, bierze udział w wyborach, chyba że sam zrezygnuje - poinformował PAP dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Białymstoku Marek Rybnik.

Resocjalizacja to proces, który ma na celu przywrócenie jednostce, która popełniła przestępstwo, funkcjonowania zgodnego z normami społeczeństwa. To wieloetapowe działanie ma zapobiegać powtarzalności przestępstw poprzez zmianę postaw, zachowań i umiejętności osoby skazanej.

W niniejszym artykule będzie mowa o możliwości świadczenia pracy przez osoby wykonujące karę pozbawienia wolności. Pokrótce opiszę o zasadach wynagrodzenia takich pracowników i zasadach przyznawania pracy.

W zależności od powagi zarzutów i stopnia zaawansowania sprawy kontakt z niemieckim wymiarem sprawiedliwości następuje poprzez:
1) przesłanie formularza z pytaniami przez policję,
2) przesłanie nam nakazu karnego (Strafbefehl) / aktu oskarżenia,
3) wezwanie na przesłuchanie bądź zatrzymanie przez policję.

Gwarancje procesowe przysługujące podejrzanym lub oskarżonym poniżej 18. roku życia mają być dostosowane do dyrektyw unijnych. Sejmowa komisja sprawiedliwości przyjęła rządowy projekt. Do projektu wprowadzono poprawki synchronizujące jego treść z niedawnymi zmianami w Kodeksie postępowania karnego.

Senat przyjął nowelę Kodeksu postępowania cywilnego dostosowującą do prawa unijnego przepisy o jurysdykcji ws. małżeńskich, odpowiedzialności rodzicielskiej oraz uprowadzeniach dzieci za granicę. Przesunięto też termin wejścia w życie reformy prawa karnego.

To część druga serii artykułów na temat obrazu życia więźniów za murami zakładu karnego. W dzisiejszej części przyjrzymy się kolejnym zagadnieniom związanym z pobytem osadzonych w jednostkach penitencjarnych.

Niejednokrotnie można usłyszeć, że przestępcom w zakładach karnych jest zbyt dobrze. Pojawiają się głosy, że powinni być surowiej traktowani i że zakłady karne oferują im „cieplarniane” warunki. O tym jak jest naprawdę mogą zaświadczyć w zasadzie jedynie sami osadzeni lub nadzorująca ich Służba Więzienna, natomiast ze swojej strony, jako adwokat oraz sympatyk kwestii związanych z więziennictwem w Polsce i podkulturą więzienną, chciałabym przedstawić czytelnikom tegoż artykułu kilka interesujących – mam nadzieję – faktów z „życia za murami”.

Wypadek w ruchu drogowym to bardzo trudne doświadczenie zarówno dla osoby, która w jego wyniku ucierpiała, jak i dla jej najbliższych. Oprócz traumy i niejednokrotnie długotrwałej rekonwalescencji związanej z uszczerbkiem na zdrowiu, ofiary muszą mierzyć się z załatwieniem wielu formalności. Często, skupiając się na roszczeniach dochodzonych od sprawcy wypadku i ubezpieczyciela w postępowaniu cywilnym, nie zdają sobie sprawy z możliwości dochodzenia swoich praw również w ramach prowadzonego postępowania karnego. Jaką więc rolę w postępowaniu karnym w sprawie wypadku może pełnić osoba pokrzywdzona?

Rzecznik Praw Dziecka przedstawił projekt systemowej analizy przypadków śmierci dzieci. Do najważniejszych rozwiązań należy powołanie rady ekspertów, która będzie badać okoliczności tragedii i uzupełnienie uprawnień rzecznika o możliwość występowania w sprawach karnych.

22 czerwca 2021 r. weszła w życie nowelizacja dotycząca procedur karnych w okresie pandemii. Zmiany dotyczą m.in. liczebności składów orzekających.

„Świadek koronny” jest pojęciem dość znanym. Zazwyczaj ludziom kojarzy się, że przysługują mu „jakieś korzyści”.

Nowelizację procedury karnej w okresie pandemii zakłada nowelizacja, którą przyjął Sejm. Co się zmieni?

Wzmocnienie ochrony prawnej pokrzywdzonych dzieci w postępowaniach karnych zakłada rządowa ustawa przyjęta przez senacką komisję. Na czym polega domniemanie małoletności pokrzywdzonego? co oznacza tzw. indywidualna ocena pokrzywdzonego?

Akta sprawy sądowej udostępnia się stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym. W jednej ze spraw prokurator utrudniał podejrzanemu dostęp do akt sprawy. Jego obrońca znalazł jednak na to sposób. Jaki?

W Dzienniku Ustaw zostały opublikowane rozporządzenia określające wzory pouczeń dla świadka, podejrzanego i pokrzywdzonego w postępowaniu karnym. Nowe akty prawne wejdą w życie 5 października 2020 r.

Wyrok nakazowy jest wydany bez przeprowadzenia rozprawy i bez udziału stron postępowania. O jego treści dowiadujemy się w momencie doręczenia odpisu z sądu. Co wówczas może zrobić strona, jaki jest termin na zaskarżenie i o czym należy pamiętać?

Instytucja warunkowego umorzenia postępowania jest swoistym testem dla sprawcy, który popełnił przestępstwo, jednak jego osobiste okoliczności pozwalają na zwolnienie od kary. Kto może liczyć na warunkowe umorzenie postępowania, jakie obowiązki ma sprawca w okresie próby i kiedy podejmuje się warunkowo umorzone postępowanie?

Apelacja opiekuna prawnego (matki), która nie została wezwana do sądu i kwestionowała poczytalność syna, została przez sąd odwoławczy uznana za niedopuszczalną. Rzecznik Praw Obywatelskich uznał, iż sąd odwoławczy błędnie ocenił, iż skoro opiekun prawny nie był uczestnikiem sprawy w I instancji, to nie może apelować i złożył kasację do Sądu Najwyższego. SN uwzględnił kasację, stwierdzając, iż matka oskarżonego miała prawo wnieść apelację.

Zabezpieczenie majątkowe jest środkiem przymusu, którego celem jest zabezpieczenie wykonania przyszłego wyroku skazującego w zakresie grożących podejrzanemu (oskarżonemu) dolegliwości o charakterze majątkowym. W założeniu ma ono zapobiegać ukryciu lub wyzbyciu się przez podejrzanego (oskarżonego) jego majątku i tym samym uchronić przed utrudnieniem lub udaremnieniem możliwości wykonania wyroku w zakresie grzywien, środków kompensacyjnych i innych świadczeń.

Łacińskie określenie "in dubio pro reo" jest często używane w mediach i stanowi część szerszej zasady określanej domniemaniem niewinności. Jaki jest zatem zakres zasady in dubio pro reo?

Prekluzja dowodowa jest jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych przez nowelizację Kodeksu postępowania karnego. Nowe przepisy weszły w życie 5 października 2019 r. Czy skutkiem tych zmian może być odejście od zasady prawdy materialnej?

Definicji mediacji nie znajdziemy w Kodeksie postępowania karnego. Czym zatem jest mediacja? O jakich zasadach warto wiedzieć?

Świadek koronny jest tytułem, który można nadać podejrzanemu, jeśli ujawnił konkretne przestępstwo, w którym sam jest podejrzanym. Jakie kryteria należy spełnić aby zostać świadkiem koronnym, w jaki sposób są traktowane zeznania świadka koronnego i kiedy przysługuje ochrona?

Zdaniem RPO projekty pouczeń o uprawnieniach i obowiązkach podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka w sprawach karnych zawierają wady. Jakich informacji brakuje w proponowanych wzorach?

Nowelizacja procedury karnej zbliża się wielkimi krokami. Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 14 sierpnia 2019 r. Dnia 4 września 2019 r. ogłoszono ją z kolei w Dzienniku Ustaw. Większość przepisów wchodzi w życie po 30 dniach, wobec czego już w początkach października sądy karne będą procedować na nowych zasadach. Jedną z istotniejszych zmian, które budzić mogą wątpliwości z punktu widzenia prawa oskarżonego do obrony, jest możliwość prowadzania postępowania dowodowego pod usprawiedliwioną nieobecność oskarżonego, a niekiedy także jego obrońcy. Podstawowym celem jest tu rzecz jasna przyśpieszenie postępowania.

W polskim porządku prawnym przestępstwa są ścigane z urzędu, na wniosek pokrzywdzonego lub z oskarżenia prywatnego. Często zdarza się, że sprawcy unikają odpowiedzialności karnej z uwagi na brak wiedzy pokrzywdzonych odnośnie swoich praw. W związku z powyższym pojawia się pytanie, jakie przestępstwa wymagają złożenia wniosku przez pokrzywdzonego.

Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego ma na celu przyspieszenie procesu. Jakie zmiany znajdziemy w uchwalonej przez Sejm ustawie?

Pojęcie pokrzywdzonego jest jednym z ważniejszych pojęć w procesie karnym, gdyż uzyskanie tego miana pozwala na aktywny udział w postępowaniu przygotowawczym, a w ostateczności pozwala na bycie jednym z oskarżycieli, po uprzednim złożeniu stosownego wniosku w sytuacji gdy sprawa trafi do sądu.

Zatarcie skazania jest pewnego rodzaju nagrodą dla skazanego, który w przeszłości popełnił przestępstwo, wykonał karę i od tej chwili przestrzega porządku prawnego. Dzięki kodeksowej możliwości zatarcia skazania ustawodawca pozwala na usunięcie danych skazanego z rejestru skazanych i posługiwanie się mianem niekaranego.

Sąd Najwyższy, uwzględniając kasację Rzecznika Praw Obywatelskich, orzekł 7 marca 2019 r., że postępowanie karne przeciwko osobie zaczyna się, gdy postanowienie o zarzucie zostaje jej ogłoszone, a nie gdy tylko zostaje ono sporządzone. Kasacja i wyrok SN dotyczyły sprawy, w której dwa sądy zawyżyły karę grożącą podsądnemu i błędnie uznały, że postępowanie zaczyna się od sporządzenia zarzutu - przez co o 5 lat wydłużyły termin przedawnienia karalności.

Względem skazanego na karę ograniczenia wolności, który odbył co najmniej połowę orzeczonej kary ograniczenia wolności, sąd może orzec o zwolnieniu go z reszty kary, jeśli skazany przestrzegał w tym czasie porządku prawnego. W tym celu skazany, jego obrońca lub kurator sądowy powinni złożyć do sądu wniosek o skrócenie kary ograniczenia wolności.

Z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwany jest z rejestru skazanych. Na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat. Jak powinien wyglądać wniosek o zatarcie skazania?

Co do zasady, kara pozbawienia wolności powinna zostać wykonana niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku skazującego. W wyjątkowych sytuacjach wskazanych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, możliwe jest odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Jak powinien wyglądać wniosek o odroczenie kary?

W razie zaistnienia przesłanek określonych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, sąd ma prawo lub obowiązek odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności. Kiedy sąd może, a kiedy musi odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności? Czy możliwe jest odwołanie odroczenia?

Przepisy Kodeksu karnego wykonawczego przewidują możliwość umorzenia grzywny w całości lub w części. Instytucja umorzenia grzywny, choć w praktyce rzadko stosowana, może zostać wykorzystana, jeżeli skazany, z przyczyn od niego niezależnych, nie uiścił grzywny, a wykonanie tej kary w innej drodze okazało się niemożliwe lub niecelowe. Jak powinien wyglądać wzór wniosku o całkowite lub częściowe umorzenie grzywny?

W postępowaniu karnym o przestępstwa seksualne postępowanie dowodowe często opiera się na relacjach sprawcy i ofiary. W takich przypadkach sąd musi zachować należytą ostrożność i szczególną wnikliwość w ocenie tych zeznań.

Nadchodzą duże zmiany w polskim procesie karnym - projekt z dnia 4 grudnia 2018 r. zawiera propozycję nowelizacji Kodeksu postępowania karnego, a także Kodeksu karnego wykonawczego oraz Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Nowe przepisy mają przyspieszyć postępowanie poprzez rezygnację ze zbędnego formalizmu, wprowadzić ułatwienia dla uczestników postępowania, związanych z udziałem w nim, oraz zapewnić szersze zabezpieczenie interesu społecznego w postępowaniu. Zapraszamy do zapoznania się z przewodnikiem po zmianach.

Czynność podjętą po upływie terminu zawitego przewidzianego do jej dokonania uważa się za bezskuteczną. W sytuacji, gdy niedotrzymanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od strony lub innej osoby, istnieje możliwość przywrócenia terminu zawitego do dokonania danej czynności. Jak powinien wyglądać wniosek o przywrócenie terminu zawitego?

Wiele terminów obecnych w postępowaniu karnym to tzw. terminy zawite. Czynność podjęta po upływie terminu zawitego jest bezskuteczna. Jednakże w sytuacji, gdy niedotrzymanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od strony, może ona starać się o przywrócenie terminu zawitego do dokonania danej czynności. O czym należy pamiętać przywracając termin w postępowaniu karnym?

Jednym z najważniejszym uprawnień oskarżonego w postępowaniu karnym jest prawo do obrony, w tym prawo do korzystania z pomocy obrońcy, o czym powinien zostać pouczony. Oskarżony, który nie jest reprezentowany przez obrońcę z wyboru, może żądać, aby wyznaczono mu obrońcę z urzędu, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Poniżej wzór wniosku o ustanowienie obrońcy z urzędu.

Umorzenie absorpcyjne jest to jeden ze sposobów umorzenia postępowania. Możliwość zastosowania umorzenia absorpcyjnego pojawia się po spełnieniu warunków określonych w art. 11 Kodeksu postępowania karnego (k.p.k.). Jakie są przesłanki zastosowania umorzenia absorpcyjnego?

Rośnie liczba skazanych za przestępstwa zniesławienia i znieważenia. Dane ministerstwa sprawiedliwości wskazują, że w ub. roku sądy rejonowe wydały łącznie 729 takich wyroków, a w I połowie 2018 r. było ich już 387. Najczęściej zasądzaną karą za popełnienie tgo typu czynu zabronionego była grzywna - w wielu przypadkach warunkowo umarzano postępowanie, rzadziej zasądzano prace społeczne.

Obecność w postępowaniu karnym możliwości ugodowego jego zakończenia jest obecnie zjawiskiem powszechnym w procedurach karnych wielu krajów. Pierwowzorem skazania bez rozprawy, jakie funkcjonuje od 1997 r. w prawie polskim była instytucja patteggiamento, istniejąca od 1981 roku we Włoszech.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało reformę Kodeksu postępowania karnego. Proces ma być szybszy., a uzasadnienia wyroków bardziej zrozumiałe.

Pojęcie "pozew o zniesławienie" występuje w języku potocznym, natomiast w języku prawniczym określany jest jako pozew o ochronę dóbr osobistych. Jak napisać taki pozew? Czy konieczne jest uiszczenie opłaty?

W postępowaniu karnym generalną zasadą jest doręczanie pism adresatowi osobiście. Za doręczenie przesyłek odpowiada poczta, inny niż poczta podmiot trudniący się doręczaniem korespondencji, pracownik organu wysyłającego lub Policja. Co jednak w sytuacji, gdy adresata nie ma w mieszkaniu?

Skazany, Postępowanie karne

Środki reakcji prawnej na przemoc i nienawiść

Niefortunna zmiana prawa. RPO: skazani powinni sami stawiać się w zakładzie karnym w wyznaczonym terminie, a dopiero w drodze wyjątku być doprowadzani

KBW: kandydat skazany, ale nie wpisany do KRK, może brać udział w wyborach, chyba że zrezygnuje

Resocjalizacja – ważny proces reintegracji osób skazanych

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 6

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 4

Sprawa karna w Niemczech. Co trzeba wiedzieć? Jak się zachować?

Gwarancje dla nieletnich przestępców mają być zgodne z unijnymi dyrektywami

Przesunięty termin wejścia w życie reformy prawa karnego?

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 2

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 1

Prawa pokrzywdzonego w wypadku komunikacyjnym w ramach postępowania karnego

Systemowa analiza przypadków śmierci dzieci - projekt RPD

Nowelizacja procedur karnych w okresie pandemii

Świadek koronny, czyli jaki?

Procedura karna w okresie pandemii - zmiany

Prace nad ustawą wzmacniającą ochronę pokrzywdzonych dzieci

Utrudniony dostęp do akt sprawy - czy jest na to sposób?

Nowe wzory pouczeń w postępowaniu karnym w 2020 r.

Sprzeciw od wyroku nakazowego w sprawach karnych i w sprawach o wykroczenie (przykłady)

Warunkowe umorzenie postępowania - podstawowe informacje

SN: Opiekun prawny osoby ubezwłasnowolnionej może złożyć apelację w jej sprawie

Zabezpieczenie majątkowe w postępowaniu karnym

Zasada in dubio pro reo w procesie karnym

Prekluzja dowodowa w sprawach karnych - możliwe skutki nowelizacji KPK

Mediacja w postępowaniu karnym - definicja i zasady

Świadek koronny - podstawowe informacje

Projekty pouczeń dla podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka - wady według RPO

Postępowanie dowodowe pod nieobecność oskarżonego

Jakie przestępstwa są ścigane na wniosek pokrzywdzonego według Kodeksu karnego?

Przyspieszenie postępowania karnego - projektowane zmiany

Kto jest pokrzywdzonym w procesie karnym?

Zatarcie skazania w rozumieniu Kodeksu karnego

Kiedy rozpoczyna się postępowanie karne przeciwko osobie

Zwolnienie z reszty kary ograniczenia wolności

Wniosek o zatarcie skazania – WZÓR

Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – WZÓR

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Wniosek o całkowite lub częściowe umorzenie grzywny – WZÓR

Przestępstwa seksualne - jakie dowody?

Duże zmiany w procesie karnym - przewodnik po nowelizacji

Wniosek o przywrócenie terminu zawitego w postępowaniu karnym 2019 – WZÓR

Przywrócenie terminu w postępowaniu karnym

Wniosek o ustanowienie obrońcy z urzędu 2018/2019 – WZÓR

Czym jest umorzenie absorpcyjne w postępowaniu karnym?

Rośnie liczba skazań za zniesławienia i znieważenia

Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?

Reforma Kodeksu postępowania karnego - proces ma być szybszy

Jak napisać pozew o zniesławienie?

Jak doręczane są przesyłki w postępowaniu karnym?