Co z 800 plus gdy matka nie-Polka, ojciec nie-Polak a dziecko Polak bądź Polka?

• Co z 800 plus gdy matka nie-Polka, ojciec nie-Polak a dziecko Polak bądź Polka?
• Czy cudzoziemcy mają prawo do 800 plus?
• Niedopuszczalność różnicowania prawa do świadczenia wychowawczego z uwagi na posiadane przez rodziców dziecka obywatelstwo
• Prawo do świadczenia wychowawczego dla obywatela Ukrainy

Co z 800 plus gdy matka nie-Polka, ojciec nie-Polak a dziecko Polak bądź Polka?

W takiej sytuacji dziecku mającemu polskie obywatelstwo świadczenie 800 plus należy się.

Czy cudzoziemcy mają prawo do 800 plus?

Tak, cudzoziemcy mają prawo do 800 plus, muszą spełnić jednak przesłanki ustawy. W przepisie art. 1. 1. ustawa określa warunki nabywania prawa do świadczenia wychowawczego oraz zasady przyznawania i wypłacania tego świadczenia. W dalszej części ust. 2. dookreśla, że prawo do świadczenia wychowawczego przysługuje: 1) obywatelom polskim; 2) cudzoziemcom i tu właśnie zaczynają się schody bo jest wiele warunków w punkcie 2). W zakresie szczegółów odsyłamy do przepisów - tutaj.

Niedopuszczalność różnicowania prawa do świadczenia wychowawczego z uwagi na posiadane przez rodziców dziecka obywatelstwo

Celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Przepisy ustalające prawo do świadczenia wychowawczego należy wykładać z uwzględnieniem konstytucyjnych zasad, przewidujących szeroką ochronę rodziny, macierzyństwa oraz dziecka. Poza art. 18 Konstytucji RP wskazać należy także art. 71 ust. 1 Konstytucji RP, który nakazuje państwu uwzględniać w swojej polityce gospodarczej i społecznej dobro rodziny, zaś szczególnej pomocy udzielać m.in. rodzinom niepełnym - a taka sytuacja występuje w sprawie oraz art. 72 ust. 1, który przewiduje ochronę praw dziecka, w tym także socjalnych. Prawo dziecka do zabezpieczenia socjalnego wynika również z art. 26 ust. 1 konwencji, co także winno znaleźć odzwierciedlenie w procesie wykładni, z uwagi na treść art. 9 ust. 1 i art. 241 ust. 1 Konstytucji RP. Nie może ulegać żadnej wątpliwości, że gwarancje przewidziane powyższymi przepisami Konstytucji obejmują małoletnich obywateli polskich, także w przypadku gdy ich rodzice takiego obywatelstwa nie posiadają (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 października 2023 r., I OSK 1927/21).

Prawo do świadczenia wychowawczego dla obywatela Ukrainy

Jak wiemy zasady i tryb przyznawania świadczenia wychowawczego regulują przepisy ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016 r. poz. 195), jednakże w odniesieniu do obywateli Ukrainy, zastosowanie znajdują dodatkowo przepisy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583), które dotyczą ciągłości pobierania tego świadczenia, jak również przepisy KPA. Obowiązujące przepisy uzależniają przyznanie świadczenia od legalności pobytu, a nie od dokonania odpowiedniej adnotacji w rejestrze. Niewątpliwie rejestr prowadzony przez Komendanta Głównego Straży Granicznej stanowi dowód legalnego pobytu w Polsce, jednakże nie może prowadzić do uznania, że jest to wyłączny dopuszczalny dowód w tym zakresie. Z art. 26 ust. 3i ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy wynika, że ZUS jest obowiązany do weryfikacji dalszego prawa do świadczenia wychowawczego "w szczególności" na podstawie danych dostępnych z rejestrów publicznych, w tym z rejestru, o którym mowa w art. 3 ust. 3, i z rejestru PESEL. Oznacza to, że dane z rejestrów publicznych stanowią tylko jeden z możliwych środków dowodowych (zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 lutego 2025 r., II SA/Po 849/24).

Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2025 r. poz. 619)