REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ligęzowscy & Partnerzy. Adwokaci i Radcowie Prawni Spółka Partnerska.
Kompleksowa obsługa prawna na rzecz przedsiębiorców i klientów indywiduwalnych
Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną/ Fot. Fotolia
Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, czyli ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa ma miejsce wyjątkowo, w szczególności jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu. Orzekając o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, sąd powinien mieć na uwadze interesy zarówno rodziny, jak i wierzycieli małżonków.

Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. Co do zasady, wspólność ustaje z datą wytoczenia powództwa. W wyroku z dnia 11 grudnia 2008 r. (II CSK 371/08) Sąd Najwyższy wyraził rygorystyczny pogląd, iż ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej między małżonkami, którzy pozostawali we wspólności ustawowej lub umownej, z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa jest dopuszczalne w zasadzie tylko wtedy, gdy z powodu separacji faktycznej (życia w rozłączeniu) niemożliwe było już w tym dniu ich współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym.

REKLAMA

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Rozdzielność majątkowa pozostających w separacji

REKLAMA

Warto podkreślić, że separacja faktyczna musi cechować się brakiem możliwości współdziałania w zarządzie majątkiem wspólnym (wyrok SN z 13.05.1997, III CKN 51/97). Sytuacja taka wiąże się zasadniczo z zagrożeniem interesów majątkowych jednego bądź obojga małżonków. W judykaturze przyjęło się, że w sprawach o roszczenie z art. 52 § 1 k.r.o., tj. o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej na żądanie jednego z małżonków, decydujące znaczenie mają kwestie czysto majątkowe i możliwość porozumienia małżonków w sprawach związanych z ich majątkiem (wyrok SN z 4.11.2004, V CK 215/04). Dla ustalenia istnienia separacji nie jest istotne, czy zachodzi zupełny i trwały rozkład pożycia, stanowiący przesłankę orzeczenia rozwodu. Obojętne jest także, który z małżonków jest winny separacji. Z powództwem o ustanowienie rozdzielności majątkowej może również wystąpić małżonek, który jest wyłącznie winny separacji. Kwestia winy, jak też wzgląd na dobro rodziny lub pozwanego małżonka powinny być brane pod rozwagę jedynie przy ocenie zasadności powództwa z punktu widzenia zasad współżycia społecznego (wyrok SN z 13.05.1997, III CKN 51/97, wyrok SN z 8.05.2003, II CKN 78/01).

Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą aniżeli dzień wytoczenia powództwa może nastąpić tylko wówczas, gdy „ważne powody”, o których mowa w art. 52 § 1 k.r.o. istniały już w tej wcześniejszej dacie. Takim „ważnym powodem” może być m.in. separacja faktyczna.

"Ważne powody" rozdzielności majątkowej

W związku z brakiem ustawowej definicji pojęcia „ważnych powodów”, należy sięgnąć do wykładni ww. pojęcia, wypracowanej w judykaturze. Przez „ważne powody”, uzasadniające ustanowienie rozdzielności majątkowej, przyjęło się rozumieć wytworzenie się takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych wywołuje stan pociągający za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny (zob. wciąż aktualna uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 27.03.1972, III CZP 69/70, OSNCP 1973, nr 2, poz. 20). W wyroku z dnia 29 marca 2000 r. (I CKN 542/98, niepubl.) Sąd Najwyższy stwierdził, że przy braku ustawowej definicji niedookreślonego pojęcia „ważnych powodów”, zasadnicza rola wypełnienia go konkretną treścią przypada sądom.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czy można ustanowić rozdzielność majątkową przed rozwodem?

Rozdzielność majątkowa między małżonkami

REKLAMA

WAŻNE POWODY: m.in. separacja faktyczna (życie w rozłączeniu), wynikająca z nieporozumień małżeńskich utrata zdolności do wykonywania zarządu majątkiem wspólnym, alkoholizm, narkomania, hazard, trwonienie majątku, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych, godzących w materialny byt rodziny, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny.

Warto zapamiętać, że w pojęciu ważnych powodów mieszczą się wyłącznie okoliczności, które ze względu na ich następstwa, mają charakter majątkowy - także wtedy, gdy ich źródło tkwi w osobistych antagonizmach między małżonkami.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej a sytuacja wierzycieli

O ustanowieniu rozdzielności majątkowej ze skutkiem wstecznym sąd nie może orzec przy całkowitym pominięciu zagrożeń dla interesów osób trzecich (wyrok SN z 11.01.1995, II CRN 148/94 ). Niezbędne jest uwzględnienie interesów wierzycieli każdego z małżonków. W przypadku żądania ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, Sąd zwraca szczególną uwagę na ewentualną możliwość pokrzywdzenia ww. wierzycieli. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono m.in. pogląd, zgodnie z którym rodzina korzystająca z dochodów związanych z działalnością gospodarczą jednego z małżonków musi też ponosić ujemne skutki takiej działalności. Stąd, niepowodzenia współmałżonka w działalności gospodarczej i zamiar uniemożliwienia wierzycielom egzekucji ze składników majątku wspólnego nie mogą stanowić ważnego powodu do ustanowienia rozdzielności majątkowej w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o. (wyrok SN z 24.05.1994, I CRN 61/94).

Rozdzielność majątkowa po rozwodzie?

Orzekanie o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z datą wsteczną jest dopuszczalne także po prawomocnym rozwiązaniu związku małżeńskiego przez rozwód, jeżeli powództwo zostało wytoczone przed tą datą (uchwała Sądu Najwyższego z 14.04.1994, III CZP 44/94; nadal aktualna w obecnym stanie prawnym).

Sąd, orzekając o ustanowieniu rozdzielności majątkowej obowiązany jest z urzędu oznaczyć dzień jej ustanowienia. Wyrok ustanawiający rozdzielność majątkową z dniem późniejszym niż żądany przez powoda zawiera negatywne rozstrzygnięcie co do żądania ustanowienia rozdzielności z datą wcześniejszą (postanowienie Sądu Najwyższego z 3.11.2010, V CZ 78/10).

Czy można ustanowić rozdzielność majątkową wstecz?

Czy separacja powoduje rozdzielność majątkową?

Podstawa prawna:

Art. 52 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Autor: Anna Cierpisz – Ligęzowska, adwokat, partner w spółce Ligęzowscy i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni Sp.p. z siedzibą w Warszawie.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Orzeczenia Sądu Najwyższego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac. Jak to możliwe? A no tak, że dzieci często dorabiają w wakacje a ich zarobki mają wpływ na sytuację finansową rodziców i przekroczenie pewnych progów podatkowych, które kolei wpływają na utratę różnych ulg.

Rekonstrukcja rządu. 23 lipca 2025 r. premier przedstawi nową Radę Ministrów

Premier ogłosi skład nowej Rady Ministrów w środę o godz. 10:00. Zgodnie z deklaracjami rządu celem rekonstrukcji ma być efektywniejsza i skuteczniejsza praca Rady Ministrów.

Hołownia chce badać posłów alkomatem. Projekt ustawy po incydentach w Sejmie

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia przygotował projekt ustawy, który umożliwi marszałkowi zlecenie badania alkomatem posła podejrzewanego o nietrzeźwość w czasie obrad. "Kończymy tolerowanie pijanych posłów" – zapowiedział. Projekt ma być odpowiedzią na incydenty, do których dochodziło już kilkukrotnie.

Jak wspierać naukę i zaangażowanie pracowników?

Dla 70 proc. pracowników z pokolenia Z cotygodniowe zdobywanie nowych umiejętności jest jednym z podstawowych oczekiwań wobec pracodawcy. Młode pokolenie coraz częściej poszukuje w pracy sensu, wyzwań i realnych możliwości rozwoju. Dlatego firmy oferują coraz więcej różnorodnych inicjatyw wspierających naukę i zaangażowanie.

REKLAMA

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwód pozasądowy. Opinia RPO do projektu

Szybciej, łatwiej, taniej: rozwody pozasądowe. Być może tak - jest projekt, a RPO właśnie wydał o nim opinię. Główne założenie jest takie, że ma dojść do stworzenia alternatywnej, szybszej i mniej sformalizowanej ścieżki do rozwiązania małżeństwa, omijającej sale sądowe. Ma to być odpowiedź na potrzeby tych par, które rozstają się w pełnej zgodzie i nie chcą przechodzić przez często długotrwały i stresujący proces sądowy. A wszystko to za sprawą projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (nr UDER24, wersja z 17 czerwca 2025 r.).

Od 1 września przedszkola będą otwarte do 20:00. Pierwsze takie rozwiązanie w Polsce

To dobra wiadomość dla rodziców pracujących na zmiany albo wracających późno z pracy. Od 1 września miejskie przedszkola w Sosnowcu będą czynne aż do godziny 20:00 – zapowiada Damian Żurawski, przewodniczący Komisji Oświaty w Urzędzie Miejskim w Sosnowcu.

NFZ zmienia zasady w profilaktyce: Nowoczesne badanie dostępne za darmo dla milionów

Od lipca program profilaktyki raka szyjki macicy finansowany przez NFZ rozszerzono o test molekularny HPV HR i cytologię płynną – badania wcześniej dostępne jedynie prywatnie. Eksperci nazywają to przełomem – testy pozwalają nawet dwukrotnie skuteczniej wykrywać zmiany przedrakowe. Minister zdrowia Izabela Leszczyna zachęca kobiety do korzystania z bezpłatnej diagnostyki w 2,7 tys. poradni w całej Polsce.

System kaucyjny tuż przed startem. Czego Polska może nauczyć się od Rumunii, Węgier i Irlandii?

Większość Polaków popiera wprowadzenie systemu kaucyjnego – wynika z raportu PIE. To mocny kapitał na początek, ale doświadczenia innych krajów pokazują, że poparcie społeczne to za mało. Polska ma szansę uniknąć ich błędów – pod warunkiem, że wyciągnie wnioski z ich lekcji: centralizacja jak w Rumunii, komunikacja jak na Węgrzech i dane jak w Irlandii.

REKLAMA

Karetka dla zwierząt. Będzie nowy pojazd uprzywilejowany na polskich drogach?

Pytań dotyczących pojazdów uprzywilejowany jest wiele, w szczególności: co to jest pojazd uprzywilejowany? Jak się zachować, gdy jedzie pojazd uprzywilejowany? Jakie służby są uprzywilejowane i jakie są pojazdy uprzywilejowane? Będzie nowy pojazd uprzywilejowany na polskich drogach? W zakresie tego ostatniego pytania poruszamy ciekawy postulat, który może dotyczyć wielu osób!

Sejm na żywo. Komisja śledcza ds. Pegasusa [22 lipca 2025r.]

Posiedzenie sejmowej komisji śledczej ds. Pegasusa rozpocznie się o godz. 10:30.. Na dziś zaplanowano przesłuchanie byłych funkcjonariuszy służb: Krystiana Dobrzyńskiego, Anety Mierzwińskiej i Urszuli Nalaskowskiej. O godz. 12:30 odbędzie się posiedzenie w trybie niejawnym.

REKLAMA