REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ligęzowscy & Partnerzy. Adwokaci i Radcowie Prawni Spółka Partnerska.
Kompleksowa obsługa prawna na rzecz przedsiębiorców i klientów indywiduwalnych
Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną/ Fot. Fotolia
Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, czyli ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa ma miejsce wyjątkowo, w szczególności jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu. Orzekając o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, sąd powinien mieć na uwadze interesy zarówno rodziny, jak i wierzycieli małżonków.

Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. Co do zasady, wspólność ustaje z datą wytoczenia powództwa. W wyroku z dnia 11 grudnia 2008 r. (II CSK 371/08) Sąd Najwyższy wyraził rygorystyczny pogląd, iż ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej między małżonkami, którzy pozostawali we wspólności ustawowej lub umownej, z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa jest dopuszczalne w zasadzie tylko wtedy, gdy z powodu separacji faktycznej (życia w rozłączeniu) niemożliwe było już w tym dniu ich współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym.

REKLAMA

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Rozdzielność majątkowa pozostających w separacji

REKLAMA

Warto podkreślić, że separacja faktyczna musi cechować się brakiem możliwości współdziałania w zarządzie majątkiem wspólnym (wyrok SN z 13.05.1997, III CKN 51/97). Sytuacja taka wiąże się zasadniczo z zagrożeniem interesów majątkowych jednego bądź obojga małżonków. W judykaturze przyjęło się, że w sprawach o roszczenie z art. 52 § 1 k.r.o., tj. o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej na żądanie jednego z małżonków, decydujące znaczenie mają kwestie czysto majątkowe i możliwość porozumienia małżonków w sprawach związanych z ich majątkiem (wyrok SN z 4.11.2004, V CK 215/04). Dla ustalenia istnienia separacji nie jest istotne, czy zachodzi zupełny i trwały rozkład pożycia, stanowiący przesłankę orzeczenia rozwodu. Obojętne jest także, który z małżonków jest winny separacji. Z powództwem o ustanowienie rozdzielności majątkowej może również wystąpić małżonek, który jest wyłącznie winny separacji. Kwestia winy, jak też wzgląd na dobro rodziny lub pozwanego małżonka powinny być brane pod rozwagę jedynie przy ocenie zasadności powództwa z punktu widzenia zasad współżycia społecznego (wyrok SN z 13.05.1997, III CKN 51/97, wyrok SN z 8.05.2003, II CKN 78/01).

Ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą aniżeli dzień wytoczenia powództwa może nastąpić tylko wówczas, gdy „ważne powody”, o których mowa w art. 52 § 1 k.r.o. istniały już w tej wcześniejszej dacie. Takim „ważnym powodem” może być m.in. separacja faktyczna.

"Ważne powody" rozdzielności majątkowej

W związku z brakiem ustawowej definicji pojęcia „ważnych powodów”, należy sięgnąć do wykładni ww. pojęcia, wypracowanej w judykaturze. Przez „ważne powody”, uzasadniające ustanowienie rozdzielności majątkowej, przyjęło się rozumieć wytworzenie się takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych wywołuje stan pociągający za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny (zob. wciąż aktualna uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 27.03.1972, III CZP 69/70, OSNCP 1973, nr 2, poz. 20). W wyroku z dnia 29 marca 2000 r. (I CKN 542/98, niepubl.) Sąd Najwyższy stwierdził, że przy braku ustawowej definicji niedookreślonego pojęcia „ważnych powodów”, zasadnicza rola wypełnienia go konkretną treścią przypada sądom.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czy można ustanowić rozdzielność majątkową przed rozwodem?

Rozdzielność majątkowa między małżonkami

REKLAMA

WAŻNE POWODY: m.in. separacja faktyczna (życie w rozłączeniu), wynikająca z nieporozumień małżeńskich utrata zdolności do wykonywania zarządu majątkiem wspólnym, alkoholizm, narkomania, hazard, trwonienie majątku, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych, godzących w materialny byt rodziny, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny.

Warto zapamiętać, że w pojęciu ważnych powodów mieszczą się wyłącznie okoliczności, które ze względu na ich następstwa, mają charakter majątkowy - także wtedy, gdy ich źródło tkwi w osobistych antagonizmach między małżonkami.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej a sytuacja wierzycieli

O ustanowieniu rozdzielności majątkowej ze skutkiem wstecznym sąd nie może orzec przy całkowitym pominięciu zagrożeń dla interesów osób trzecich (wyrok SN z 11.01.1995, II CRN 148/94 ). Niezbędne jest uwzględnienie interesów wierzycieli każdego z małżonków. W przypadku żądania ustanowienia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, Sąd zwraca szczególną uwagę na ewentualną możliwość pokrzywdzenia ww. wierzycieli. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono m.in. pogląd, zgodnie z którym rodzina korzystająca z dochodów związanych z działalnością gospodarczą jednego z małżonków musi też ponosić ujemne skutki takiej działalności. Stąd, niepowodzenia współmałżonka w działalności gospodarczej i zamiar uniemożliwienia wierzycielom egzekucji ze składników majątku wspólnego nie mogą stanowić ważnego powodu do ustanowienia rozdzielności majątkowej w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o. (wyrok SN z 24.05.1994, I CRN 61/94).

Rozdzielność majątkowa po rozwodzie?

Orzekanie o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z datą wsteczną jest dopuszczalne także po prawomocnym rozwiązaniu związku małżeńskiego przez rozwód, jeżeli powództwo zostało wytoczone przed tą datą (uchwała Sądu Najwyższego z 14.04.1994, III CZP 44/94; nadal aktualna w obecnym stanie prawnym).

Sąd, orzekając o ustanowieniu rozdzielności majątkowej obowiązany jest z urzędu oznaczyć dzień jej ustanowienia. Wyrok ustanawiający rozdzielność majątkową z dniem późniejszym niż żądany przez powoda zawiera negatywne rozstrzygnięcie co do żądania ustanowienia rozdzielności z datą wcześniejszą (postanowienie Sądu Najwyższego z 3.11.2010, V CZ 78/10).

Czy można ustanowić rozdzielność majątkową wstecz?

Czy separacja powoduje rozdzielność majątkową?

Podstawa prawna:

Art. 52 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Autor: Anna Cierpisz – Ligęzowska, adwokat, partner w spółce Ligęzowscy i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni Sp.p. z siedzibą w Warszawie.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Orzeczenia Sądu Najwyższego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
O ile spadną raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Rewolucja w rozwodach: koniec z orzekaniem o winie i przyznawaniem alimentów z powodu odpowiedzialności drugiego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Ale skorzystają na tym dzieci

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt ustawy nowelizującej kodeks rodzinny i opiekuńczy, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Na zmianach tych, skorzystać mają przede wszystkim dzieci.

Najnowszy sondaż partyjny 2025

Najnowszy sondaż partyjny 2025: dla Rzeczpospolitej, WP, Onet. We wszystkich sondażach partyjnych wygrywa PiS. Jakie partie są poniżej progu 5%?

REKLAMA

35 stopni Celsjusza - maksymalna temperatura w pracy (w pomieszczeniu). MRPiPS zmienia przepisy BHP. Dlaczego dopiero od 2027 roku?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od grudnia 2024 r. pracuje nad nowelizacją rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. MRPiPS chce nowych przepisów dotyczących pracy w czasie wysokich temperatur i nowych obowiązków dla pracodawców. Zmiany mają wejść w życie dopiero od 2027 roku. Pod koniec czerwca 2025 r. ukazała się już trzecia wersja tego projektu - przepisy w dwóch pierwszych wersjach były krytykowane m.in. jako zbyt skomplikowane.

Zmiany dotyczące żłobków: 2 dni wolne w roku, obowiązkowy plac zabaw, Mały ZUS Plus i Aktywny Rodzic

Zmiany dotyczące żłobków obejmują m.in. 2 dni wolne w roku na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, obowiązkowy plac zabaw na terenie placówki czy doprecyzowanie przepisów o Małym ZUS Plus i świadczeniu Aktywny Rodzic. Jak nowe przepisy ocenia Rzecznik MŚP Agnieszka Majewska?

Od 7 lipca 2025 r. Polska przywraca czasową kontrolę na granicach z Niemcami i Litwą

W dniu 1 lipca 2025 r. Premier Donald Tusk zapowiedział przywrócenie od 7 lipca czasowej kontroli na granicy z Niemcami i Litwą. Wyjaśnił, że jest to konieczne, aby zredukować do minimum niekontrolowane przepływy migrantów.

Od 1 lipca 2025 r. wnioski o 3 ważne świadczenia. Kto może je otrzymać?

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

REKLAMA

Likwidacja USAID to śmierć 14 mln ludzi do 2030 r.

Likwidacja amerykańskiej agencji pomocy międzynarodowej USAID może doprowadzić do śmierci 14 milionów osób do 2030 roku – wynika z analiz opublikowanych w brytyjskim czasopiśmie medycznym „Lancet”. Naukowcy szacują, że aż jedną trzecią ofiar będą stanowić dzieci poniżej piątego roku życia.

Kiedy wybrać konto oszczędnościowe, a kiedy lokatę? Praktyczne porady

Oszczędzanie to nie tylko kwestia systematyczności, ale także wyboru odpowiednich narzędzi finansowych. Konto oszczędnościowe i lokata to dwa rozwiązania, które pomagają gromadzić i pomnażać środki, ale ich działanie i cel mogą się istotnie różnić. Jeśli zastanawiasz się, które z nich będzie dla Ciebie lepsze, poświęć chwilę na zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania.

REKLAMA