REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

O tym mało kto wie: co się należy po zmarłej osobie? Nie chodzi o pieniądze z OFE i o rentę wdowią

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
OFE, zmarła osoba, odszkodowanie
O tym mało kto wie: co się należy po zmarłej osobie? Nie chodzi o pieniądze z OFE i o rentę wdowią
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Polskie sądy zasądzają 300 000 zł czy więcej a dla niektórych nawet 2 000 000 zł świadczenia. Pozew nie jest trudny do napisania, a właściwy sąd, to sąd okręgowy. Te sprawy łatwo wygrać a prawo do odszkodowania i zadośćuczynienia przechodzi na najbliższych: małżonka, dzieci i rodziców. Setki tysięcy Polaków mają prawo do tych pieniędzy (mniejszych czy większych ale zawsze). Trzeba tylko sięgnąć.
rozwiń >

Społeczeństwo już wie, że po zmarłym członku rodziny, jeżeli byliśmy wskazani jako uposażeni, należą się pieniądze z OFE. Nasz portal też o tym pisał, ale teraz czas na inną nowinkę prawno-sądową!

REKLAMA

Jak pokazuje poniższa analiza w Polsce coraz więcej toczy się spraw o odszkodowania i zadośćuczynienia. Nie tylko w USA ale i w Polsce zapadają naprawdę znaczące kwoty. Nie mówi się o tym dużo i głośno, ale czas zacząć. W Polsce od Skarbu Państwa należy się odszkodowanie i zadośćuczynienie za doznane szkody i represji. Zapadają już wyroki i to jak na polskie warunki bardzo korzystne, bo nawet na ponad 2 000 000 zł czy 600 000 lub 300 000 zł. Co istotne roszczenia przechodzą na najbliższą rodzinę: na małżonka, dzieci i rodziców. Sprawę łatwo wygrać. Po te pieniądze trzeba tylko sięgnąć, są w zasadzie gwarantowane jeśli tylko ma się wymagane dokumenty, a wcale nie tak trudno je zdobyć.

Odszkodowanie i zadośćuczynienie - jaka podstawa prawna?

Podstawą prawną do uzyskania odszkodowania i zadośćuczynienia jest ustawa z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 442, dalej jako: ustawa). Mogłoby się wydawać, że ustawa jest stara i nie dotyczy wielu z nas, ale to błędne myślenie. Jeszcze w 2024 r. ustawa była nowelizowana. To fakt przepisy ustawy mogą się wydawać enigmatyczne, ale nie trzeba czytać całej ustawy i powoływać się na wszystkie przepisy. Aby uzyskać świadczenie od Skarbu Państwa tak naprawdę należy zgromadzić dokumentację i napisać pozew. Nie jest to szczególnie skomplikowane i warto spróbować. My podpowiadamy jak to zrobić oraz przytaczamy sprawy w jakich zapadały takie wyroki.

Do jakiego sądu złożyć pozew?

Żądanie odszkodowania i zadośćuczynienia należy zgłosić w sądzie okręgowym, w którego okręgu zamieszkuje osoba składająca żądanie. Sąd ten jest właściwy do rozpoznania sprawy.

Milionowe odszkodowania i zadośćuczynienia. Kwoty powinny być adekwatne do doznanych cierpień

Niedawno przed Sądem Najwyższym - Izba Karna zapadł ważny wyrok z dnia 3 lipca 2024 r., I KA 1/24. To pokazuje tylko, że te sprawy w sądach się na bieżąco toczą. Sąd odniósł się do zadośćuczynienia i odszkodowania, stwierdzając, że w różnych sprawach zasądzane są zadośćuczynienia w różnej wysokości. Samo w sobie nie narusza to zasady równości wobec prawa. Ustawodawca nie sprecyzował sformalizowanych kryteriów, które pozwoliłyby w taki sam sposób kompensować krzywdy doznane przez osoby uprawnione do dochodzenia zadośćuczynienia. Powyższe powoduje, że sądy rozstrzygają sprawy te według swojego uznania, analizując odrębne okoliczności każdej z nich, dokonują własnych, swobodnych ocen, bacząc aby zasądzane kwoty były adekwatne do doznanych cierpień. Wprowadzenie jednolitych kryteriów, w oparciu o które można by rozstrzygać te sprawy, w sytuacji istnienia tak wielu zmiennych, jest niemożliwe. Tak więc ustalenie, jaka kwota zadośćuczynienia w konkretnych okolicznościach jest "odpowiednia", należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego. Istotne jest to, aby wszystkie relewantne okoliczności sprawy zostały wzięte pod uwagę (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - II Wydział Karny z dnia 6 sierpnia 2024 r., II AKa 120/24).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

PRZYKŁADY SPRAW I WYGRANYCH KWOT ZADOŚĆYCZYNIENIA I ODSZKODOWANIA ZA REPRESJE W POLSKICH SĄDACH OD SKARBU PAŃSTWA

Przykład

Ponad 2 000 000 zł odszkodowania i zadośćuczynienia od Skarbu Państwa. TAKIE KWOTY TEŻ PADAJĄ W POLSKICH SĄDACH!

Wyrokiem z 1 kwietnia 2022 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu w sprawie o sygn. akt III Ko 442/21, z wniosku E. Ś. o zadośćuczynienie i odszkodowanie za doznana krzywdę i szkodę wynikłą w związku z wykonaniem wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu z 30 listopada 1948 r., sygn. akt (..) - wobec jego ojca J.B., na podstawie art. 8 ust. 1 oraz art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz.U. nr 34, poz. 149 z późniejszymi zmianami) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy E.Ś. (córki J.B.) tytułem zadośćuczynienia kwotę 1.000.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku oraz tytułem odszkodowania kwotę 1.088,447,82 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku, w pozostałej części roszczenie oddalił.

Przykład

Żądali 33 000 000 zł a wygrali tylko 633 333 zł

Zasądzona na rzecz wnioskodawców tytułem zadośćuczynienia kwota łączna 633.333,33 złotych z pewnością nie jest rażąco niska i nie ma charakteru symbolicznego, lecz przedstawia realnie odczuwalną wartość ekonomiczną, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej. W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy trafnie zarazem uznał, że kwota zadośćuczynienia żądana przez pełnomocnika wnioskodawców, w wysokości ponad 31 milionów złotych za 194 dni pozbawienia wolności, gdy dla porównania w sprawie rotmistrza P. zażądano 26 milionów złotych za 383 dni, była wręcz rażąco zawyżona i na gruncie niniejszej sprawy brak było podstaw do ustalenia go w tak ogromnej w polskich realiach ekonomicznych kwocie. (zob.

Przykład

Po 300 000 zł dla każdego poszkodowanego członka rodziny

Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 5 czerwca 2023 r. w sprawie o sygn. akt Żo. (Un.) 3/21 zasadził od Skarbu Państwa na rzecz każdego z następców prawnych (spadkobierców) zmarłej wnioskodawczyni M. G. z domu F. kwoty po 300.000zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłą z wydania przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie w dniu 25 listopada 1950 roku wyroku skazującego represjonowaną I. F. na karę łączną 10 lat więzienia, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od daty prawomocności wyroku do chwili zapłaty.

Przykład

Ponad 2 000 000 zł roszczenia i kilkadziesiąt tysięcy wygranej

Wnioskiem z dnia 3 grudnia 2021 r. pełnomocnik wnioskodawczyni B.L., w oparciu o przepisy ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (dalej ustawa lutowa), zwrócił się o zasądzenie na rzecz wnioskodawczyni od Skarbu Państwa dodatkowego odszkodowania za poniesioną szkodę w kwocie 2 140 201,02 zł za okres pozbawienia wolności oraz konsekwencji społecznych, zawodowych i osobistych skazania z powodów politycznych oraz kwoty 1 163 559, 07 zł za okres pozbawienia wolności oraz konsekwencji społecznych, zawodowych i osobistych skazania z powodów politycznych. Z wniosku wynikało, że dochodzone roszczenia związane są z pozbawieniem wolności E.K. na podstawie wyroku byłego Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu z dnia 27 listopada 1951 r., sygn. akt Sr 532/51. Wniosek ten był modyfikowany w toku postępowania. Ostatecznie w sprawie powód wygrał znacznie mniej bo tylko kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Przykład

Po 300 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę

Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 5 czerwca 2023 r. w sprawie o sygn. akt Żo. (Un.) 3/21 zasadził od Skarbu Państwa na rzecz każdego z następców prawnych (spadkobierców) zmarłej wnioskodawczyni M. G. z domu F. kwoty po 300.000zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłą z wydania przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie w dniu 25 listopada 1950 roku wyroku skazującego represjonowaną I. F. na karę łączną 10 lat więzienia, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od daty prawomocności wyroku do chwili zapłaty.

Zasada umiarkowanego rozmiaru zadośćuczynienia. Świadczenie zależy też od stopy życiowej

Jak widać kwoty zasądzanych świadczeń są różne. Co sąd to inna ocena sprawy. Obowiązuje bowiem taka zasada, jak zasada umiarkowanego rozmiaru zadośćuczynienia łączy się z wysokością stopy życiowej społeczeństwa, gdyż zarówno ocena, czy jest ono realne, czy nie nadmierne, pozostawać musi w związku z poziomem życia. Takim orienta­cyjnym punktem odniesienia może być i jest przyjmowana w orzecznictwie przeciętna stopa życiowa czy poziom życia ilustrowana wskaźnikiem zobiekty­wizowanym, powszechnym, a więc średnim miesięcznym wynagrodzeniem, pozwalając w pewien sposób obiektywizować przyznane zadośćuczynienie, które z natury rzeczy ma subiektywny wymiar (zob. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie - II Wydział Karny z dnia 13 lipca 2023 r., II AKa 107/23).

Jak uzyskać odszkodowanie i zadośćuczynienie za represje? Kto jest uprawniony?

Kto jest uprawniony do takich świadczeń? Osoby, które aktywnie działały na rzecz niepodległości Państwa Polskiego, walczyły z okupantem niemieckim, działały w podziemiu i opozycji i były z tego powodu represjonowane w okresie od 1 stycznia 1944 do 31 grudnia 1989 r. W zakresie osób:

  • Pozbawionych życia. W przypadku śmierci represjonowanego, prawo do odszkodowania przechodzi na jego najbliższych: małżonka, dzieci i rodziców. To zwykle te osoby dochodzą świadczeń w sądach.
  • Skierowanych do służby wojskowej (01 listopada 1982-28 lutego 1983). Służbę do której odbycia została powołana za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (art. 8a ustawy)
  • dziecku matki pozbawionej wolności, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia, które przebywało wraz z matką w więzieniu lub innym miejscu odosobnienia lub którego matka w okresie ciąży przebywała w więzieniu lub innym miejscu odosobnienia (art. 8b ustawy)
  • Internowanych
  • Skazanych wyrokiem (osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia, przysługuje wobec Skarbu Państwa przewidziane w art. 8 ust. 1 ustawy roszczenie odszkodowawcze za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonania orzeczenia albo decyzji. W razie śmierci tej osoby uprawnienie to przechodzi na małżonka, dzieci i rodziców).
  • Aresztowanych / zatrzymanych
  • Zesłanych w głąb ZSRR po 1944 roku

Upamiętnienie osoby niesłusznie represjonowanej

Bez względu na zadośćuczynienie i odszkodowanie sąd ma prawo zasądzić od Skarbu Państwa pokrycie części lub całości kosztów symbolicznego upamiętnienia osoby niesłusznie represjonowanej, jeśli jej śmierć nastąpiła w wyniku wykonania orzeczenia uznanego za nieważne.

Co jest potrzebne w sprawie?

Z pewnością należy zgromadzić niezbędną dokumentację, będzie to m.in. dokumentacja z Instytutu Pamięci Narodowej (IPN). W sprawie istotne znaczenie ma orzeczenie, które zapadło w stosunku do danej osoby. Zgodnie z ustawą, za „nieważne orzeczenie” uważa się orzeczenie wydane przez polskie organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości lub przez organy pozasądowe w okresie od rozpoczęcia ich działalności na ziemiach polskich, począwszy od 1.1.1944 r. do 31.12.1989 r., jeżeli czyn zarzucony lub przypisany był związany z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego albo orzeczenie wydano z powodu takiej działalności, jak również orzeczenia wydane za opór przeciwko kolektywizacji wsi i obowiązkowym dostawom.

Jeżeli dana osoba lub członek jej rodziny była działaczem antykomunistycznym, była odosobniona i izolowana w czasie stanu wojennego, była prześladowana i represjonowana w czasach PRL może otrzymać naprawdę wysoką rekompensatę w polskim sądzie. Te odszkodowania i zadośćuczynienia za represje dla są nie tylko poszkodowanych w latach 1944-1989 i dla ich członków rodziny, których bliscy nie żyją.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższa emerytura czy renta z ZUS w 2025 r. dzięki ERPO [co to, dla kogo i o co wnioskować?]

Emeryci i renciści mogą mieć wyższe świadczenia z ZUS, także w 2025 r. Prostym sposobem na to jest złożenie wniosku o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego, zatem złożenie do ZUSu wniosku ERPO. Oczywiście na każdy kwalifikuje się do takiej podwyżki. Analizujemy kto, kiedy i o co powinien wnioskować- bo opcji jest dużo.

Zasiłek pielęgnacyjny nadal dochodem w pomocy społecznej

Zgodnie z aktualnymi przepisami zasiłek pielęgnacyjny stanowi dochód, który MOPS uwzględnia przy ubieganiu się o świadczenia z pomocy społecznej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej aktualnie nie pracuje nad zmianą przepisów w tym zakresie. Tak wynika z odpowiedzi na petycję, która w tym roku wpłynęła do resortu rodziny.

W 2025 r. ZUS też zwróci nadpłatę składki zdrowotnej. Warunek to złożenie wniosku do 20 maja 2025 r.

Zbliża się ważny termin dla przedsiębiorców – 20 maja 2025 r. to ostatni dzień na rozliczenie składki zdrowotnej za 2024 rok. Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą i płacisz składki na ubezpieczenie zdrowotne, musisz uwzględnić to rozliczenie w dokumentach za kwiecień.

Wybory papieża: 135 kardynałów wybierze następcę papieża Franciszka. Jak przebiega konklawe?

135 kardynałów wybierze nowego papieża. Tak jak w 2013 r. Jak przebiega konklawe? Opowiada kardynał Rainer Maria Woelki, który uczestniczył w wyborze papieża Franciszka.

REKLAMA

Czy była żona dziedziczy po byłym mężu i na odwrót?

Jak rozwód wpływa na dziedziczenie po byłym małżonku? Odpowiedź na to pytanie zależy od tego czy mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym, czy też ustawowym. Oto ważne przepisy!

Tysiąclecie Korony Polskiej: Warszawa, program na niedzielę, 27 kwietnia 2025 r.

Obchody Tysiąclecia Korony Polskiej odbędą się już w niedzielę, 27 kwietnia 2025 r. Warszawa stanie się centrum ogólnopolskich obchodów tysiąclecia koronacji Bolesława Chrobrego, pierwszego króla Polski. W programie wyjątkowe wydarzenie o charakterze historyczno-kulturowym, na które wstęp będzie całkowicie bezpłatny. Czeka nas dzień pełen emocji, edukacji, zabawy i dumy narodowej. Wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem Prezesa Rady Ministrów.

Dodatek do renty: Przecież niepełnosprawność to nie wybór. Nikt nie wybiera sobie wieku, w którym zachoruje czy ulegnie wypadkowi

Wciąż wpływają do rządu apele o szybkie wprowadzenie drugiego dodatku dla rencistów. Pierwszy otrzymują beneficjenci renty socjalnej. O podobny dodatek zabiegają renciści z tytułu niezdolności do pracy. W obu przypadkach nie chodzi o dodatek dla każdego rencisty. Musi on dodatkowo mieć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ten wymóg powoduje, że pokrzywdzeni czują się często renciści nie dysponujący tym orzeczeniem – pokrzywdzenie wynika z tego, że nie mogą liczyć na istotne podwyżki renty zasadniczej (z wyjątkiem podwyżek okołoinflacyjnych).

Pogrzeb papieża Franciszka [Transmisja NA ŻYWO]

Papież Franciszek zmarł w poniedziałek, 21 kwietnia 2025 r. o godz. 7:35. Miał 88 lat. Przyczynami śmierci był udar mózgu i nieodwracalna zapaść kardiologiczna. Trumna z ciałem papieża Franciszka wystawiona jest w bazylice Św. Piotra. Wierni mogą oddać mu hołd. O godz. 20:00 rozpocznie się obrzęd zamknięcia trumny przed sobotnią ceremonią pogrzebową.

REKLAMA

Dyskryminacja cudzoziemców w warszawskim urzędzie? RPO żąda wyjaśnień

Cudzoziemiec chciał zarejestrować auto, ale urząd odmówił przyjęcia go poza wyznaczonymi godzinami dla obcokrajowców. Rzecznik Praw Obywatelskich mówi wprost: to może być naruszenie zasad równego traktowania. RPO domaga się pilnych wyjaśnień i zmian w warszawskich urzędach.

Kamera monitoringu w szpitalu, w gabinecie zabiegowym. Nagrania przechowywane 3 miesiące. Krytyka płynie od RPO, UODO i NIK. MZ: pacjenci się nie skarżą i wzrosło ich bezpieczeństwo

Od prawie dwóch lat zmienione przepisy ustawy o działalności leczniczej pozwalają kierownikom podmiotów leczniczych na szersze stosowanie monitoringu wizyjnego (kamery) w pomieszczeniach, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Zdaniem obywateli, a także Rzecznika Praw Obywatelskich te przepisy nadmiernie ingerują w prawo do prywatności i ochronę danych osobowych pacjentów. RPO Marcin Wiącek kieruje w tej sprawie pisma do ministra zdrowia. A ten odpisał, że przepisy są dobre, bo zwiększają bezpieczeństwo pacjentów. W najnowszym piśmie RPO argumentuje, że określenie przesłanek monitoringu w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych powinno znaleźć się w przepisach rangi ustawowej. Rzecznik wskazuje też niepokojącą praktykę stosowania kamer w gabinetach lekarskich i zabiegowych, co zauważyły też inne instytucje państwowe: Najwyższa Izba Kontroli i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

REKLAMA