REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co w sytuacji, gdy pracownik nie chce zgłosić wypadku przy pracy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Co w sytuacji, gdy to pracownik nie chce zgłosić wypadku przy pracy? /fot. shutterstock
Co w sytuacji, gdy to pracownik nie chce zgłosić wypadku przy pracy? /fot. shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Uzyskanie przez pracodawcę informacji o zaistnieniu na terenie jego zakładu pracy zdarzenia mogącego stanowić wypadek przy pracy rodzi po jego stronie obowiązek niezwłocznego uruchomienia odpowiednich procedur narzuconych przepisami prawa pracy. Przepisy te nie wskazują jednak, z jakich źródeł pracodawca powinien uzyskać wiedzę na temat takiego zdarzenia. Czasem zdarza się zaś, iż pracownik (często ze znanych tylko sobie względów) odmawia zgłoszenia wypadku przy pracy, któremu uległ. Co w takiej sytuacji zrobić powinien pracodawca?

REKLAMA

Czy może zmusić pracownika do zgłoszenia wypadku przy pracy wbrew woli poszkodowanego? Czy wreszcie zaniechanie wszczęcia postępowania powypadkowego z uwagi na niezgłoszenie wypadku, pomimo iż pracodawca posiada informację o jego możliwym zajściu naraża go na odpowiedzialność przed organami kontroli?

Zgodnie z dyspozycją art. 211 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666); zwanej dalej KP, do podstawowych obowiązków pracownika należy przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Obejmuje to również obowiązek niezwłocznego zawiadomienia przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia oraz współdziałania z pracodawcą w wypełnianiu obowiązków BHP.

Obowiązek ten ciąży również na pracowniku, który sam stał się poszkodowanym. Potwierdza to treść § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. Nr 105, poz. 870) traktującego, iż „pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien poinformować niezwłocznie o wypadku swojego przełożonego.”

Niewywiązanie się przez samego poszkodowanego pracownika z obowiązku zgłoszenia wypadku nie zwalnia pracodawcy z konieczności podjęcia czynności określonych art. 234 § 1 KP. Nakazuje on, by w razie wypadku przy pracy pracodawca podjął niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnił udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanym i ustalił okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosował odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom. Ponadto, na pracodawcy ciąży obowiązek prowadzenia rejestru wypadków przy pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tym samym niezgłoszenie przez samego poszkodowanego pracownika wypadku przy pracy (w postaci odmowy przedłożenia dokumentacji powypadkowej sporządzonej w związku z udzieloną mu pomocą medyczną), nie może odnosić skutków prawnych, które zwalniałyby pracodawcę z obowiązku ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Koniecznym jest więc przeprowadzenie wymaganego dochodzenia, przy czym poszkodowany pracownik nie powinien odmawiać udzielenia w tym zakresie wyjaśnień.

Czynności w ramach postępowania powypadkowego

Tryb niezbędnego do przeprowadzenia postępowania powypadkowego określony został w w/w rozporządzeniu Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. Podstawą jego wszczęcia jest już samo powzięcie wiadomości o wypadku noszącego znamiona wypadku przy pracy przez pracodawcę lub działający w zakładzie pracy zespół powypadkowy. Oznacza to, iż nie jest konieczne złożenie w tym celu formalnego zawiadomienia. Co więcej, warunkiem zawiadomienia o wypadku nie jest nawet posiadanie przez poszkodowanego dokumentów medycznych dotyczących zdarzenia.

W/w rozporządzenie stanowi, iż okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy, który to niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku powinien m.in. dokonać jego prawnej kwalifikacji (tzn. ocenić, czy wypadek jest czy nie jest wypadkiem przy pracy). W związku z tym, to zespół powypadkowy ma obowiązek ustalić, czy zaistniałe zdarzenie nosi znamiona wypadku przy pracy w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1242), biorąc pod uwagę przesłanki w nim wymienione.

Jednakże, zgodnie z stanowiskiem Sądu Najwyższego „Stwierdzenie w konkretnej sprawie, czy u ubezpieczonego wystąpił "uraz" w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z 2002 r. o ubezpieczeniu z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych musi zostać poprzedzone szczegółowymi ustaleniami faktycznymi, których dokonanie nastąpić musi przez biegłych lekarzy.” (zob. wyrok SN z dnia 9 czerwca 2009 r. sygn.: II PK 318/08, LEX 535954). Wyłącza to więc możliwość dokonania takiej oceny samodzielnie przez członków działającego w sprawie zespołu powypadkowego.

  1. Wysłuchanie poszkodowanego pracownika

Obowiązujące przepisy nie określają sposobu ani formy wysłuchania wyjaśnień poszkodowanego jak również zbierania informacji o wypadku od świadków zdarzenia. Jednak – co pozostaje w relacji z obowiązkiem wynikającym z art. 211 KPpracodawca może wydać polecenie stawienia się pracownika we wskazane miejsce celem złożenia przez niego wyjaśnień czy informacji o wypadku, pod groźbą zastosowania wobec niego jednej z kar porządkowych opisanych w KP.

Przyjmuje się, iż jeśli poszkodowany pracownik pozostaje nieuchwytny, a co za tym idzie - zespół powypadkowy nie ma możliwości wysłuchania jego wyjaśnień w terminie 14-dniowym, wymaga to odnotowania w protokole kontroli, z podaniem przyczyny niewysłuchania tychże wyjaśnień. Przy czym, gdyby jednak niemożliwe było ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku bez wyjaśnień poszkodowanego, to można nie dotrzymać tego terminu ze względu na oczekiwanie na kontakt z nim. Zwłokę tę jednak należy uzasadnić (podać jej przyczynę w protokole powypadkowym).(zob. J. Adamczyk „Obowiązki pracodawcy w związku z koniecznością złożenia wyjaśnień przez poszkodowanego w wypadku pracownika” Legalis).

Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami


W celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku za pośrednictwem zespołu powypadkowego zasadnym jest więc podjęcie następujących kroków:

  1. powołanie zespołu powypadkowego mającego za zadanie ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku w oparciu o zebrane w sprawie informacje;
  2. w przypadku uchylania się przez poszkodowanego pracownika od zgłoszenia wypadku – wezwanie go przez pracodawcę w formie polecenia stawienia się we wskazanym miejscu celem złożenia wyjaśnień i przekazania informacji o wypadku pod groźbą zastosowania wobec pracownika jednej z kar porządkowych opisanych w art. 108 KP, tj. upomnienia, nagany lub kary pieniężnej;
  3. w razie niezastosowania się przez pracownika do powyższego polecenia – odnotowanie przez zespół powypadkowy w protokole kontroli faktu nie wysłuchania pracownika z podaniem przyczyny tejże okoliczności; przy czym, w przypadku przekroczenia w tych warunkach 14- dniowego terminu do przeprowadzenia kontroli koniecznym jest również ujęcie w w/w protokole przyczyn takiego opóźnienia;
  4. niezależnie od powyższych czynności – zebranie przez zespół powypadkowy informacji dotyczących wypadku od ewentualnych pozostałych jego świadków;
  5. jeśli istnieją ku temu warunki - zwrócenie się przez zespół powypadkowy bezpośrednio do jednostki udzielającej pomocy medycznej poszkodowanemu pracownikowi w celu uzyskania niezbędnych do oceny rodzaju i skutków wypadku opinii lekarza, a w razie potrzeby również innych specjalistów;
  6. sporządzenie w oparciu o wszystkie uzyskane w sprawie informacje protokołu powypadkowego oraz zaznajomienie z jego treścią poszkodowanego pracownika przed jego zatwierdzeniem. Koniecznym jest przy tym jednoczesne pouczenie pracownika o możliwości zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym;
  7. zatwierdzenie protokołu powypadkowego przez pracodawcę w terminie 5 dni od jego sporządzenia, o ile tylko nie zachodzą warunki do jego zwrotu (tj. nie zgłoszono zastrzeżeń poszkodowane pracownika i odpowiada on warunkom opisanym w rozporządzeniu);
  8. niezwłoczne doręczenie zatwierdzonego protokołu powypadkowego poszkodowanemu Pracownikowi.
  1. Sankcje za naruszenie obowiązków.

Niezastosowanie się do regulacji nakładających na pracodawcę obowiązek przeprowadzenia postępowania powypadkowego, stanowi wykroczenie z art. 283 § 1 KP sankcjonowane karą grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.

Dodatkowo zasygnalizować należy, iż naruszenie przez pracownika wskazanych wyżej podstawowych obowiązków zawartych w art. 211 KP dotyczących przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, uprawnia Pracodawcę do nałożenia na niego kary określonej w art. 108 KP, tj. kary upomnienia, nagany lub kary pieniężnej.

 

Autor: Agata Majewska, Aplikant radcowski, Ślązak Zapór i Wspólnicy, Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. k.

Specjalistka prawa pracy. Doradza przedsiębiorcom oraz jednostkom samorządu terytorialnego m.in. przy konstruowaniu warunków zawierania i wypowiadania stosunku pracy zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. Wspiera ich też w prawnych aspektach kształtowania polityki HR, m.in. regulaminów pracy, regulaminów wynagrodzeń, zasad wypłat ekwiwalentów i dodatków specjalnych. Świadczy pomoc prawną w postępowaniach sądowych na gruncie Kodeksu pracy. Posiada także doświadczenie w doradztwie związanym z ochroną danych osobowych w HR. Doradzała m.in. w zakresie zasad dotyczących przetwarzania danych osobowych w procesie rekrutacji pracowników, w tym na szczeblu międzynarodowym.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe darmowe rozwiązanie dla 11 milionów Polaków dostępne od października 2025

Rząd udostępnił nową ważną funkcję w aplikacji mObywatel. Szacuje się, że z aplikacji korzysta już około 11 milionów Polaków. Poprzez aplikację mObywatel dostępny jest od teraz podpis elektroniczny – chwali się Ministerstwo Cyfryzacji w komunikacie z 23 października 2025 r. Przeczytaj szczegóły o wymogach, jakie trzeba spełnić i obowiązujących zasadach.

Nowe zasady na cmentarzach, a za naruszenie grożą kary do nawet 5000 zł. Uwaga na te pułapki we Wszystkich Świętych, łatwo się pomylić

Zbliża się 1 listopada – Dzień Wszystkich Świętych oraz 2 listopada – zaduszki. To czas pamięci o tych, którzy odeszli, szczególnie osobach bliskich. W tym czasie masowo ruszymy odwiedzać groby, a niektórzy już teraz je porządkują przed 1 listopada. Jednak czas ten nie zwalnia nas od przestrzegania przepisów. Także na cmentarzach obowiązują zasady segregacji, a w tym roku w niektórych miejscach czeka na nas nowość - jaka?

Przedłużenie okresu przedawnienia w podatku od spadków ukryte w nowelizacji. Fikcyjna deregulacja niekorzystna dla spadkobierców

Najnowszy rządowy projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn nałoży na podatników (spadkobierców) obowiązek złożenia zeznania podatkowego po uzyskaniu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia (APD). Jeżeli ta nowelizacja wejdzie w życie, to faktycznie termin przedawnienia wyniesie 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, a nie 3 lata, jak obecnie, co wynika z art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej. Nie realizuje się w tym wypadku deklarowanego celu w postaci „uproszczenia procedur oraz ochrony spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych.”, lecz w istocie przedkłada się projekt ustawy niekorzystnej dla podatników – pisze adwokat Konrad Giedrojć.

103 średnie pensje na mieszkanie w Warszawie (50 m2). A w innych miastach? Ceny mieszkań w III kwartale 2025 r. [raport]

W III kwartale 2025 r. w większości z 17 największych polskich miast ceny mieszkań spadły w porównaniu z poprzednim kwartałem. W segmencie mieszkań średniej wielkości (35–60 m²) największy spadek odnotowano w Gdyni – o prawie 5%. Po obniżkach przeciętna ofertowa cena mieszkania o powierzchni 50 m² w tym mieście wynosi 585 tys. zł. Dla porównania, w najtańszej Częstochowie to 350 tys. zł, a w najdroższej z zestawienia Warszawie – prawie 837 tys. zł. W stolicy w ostatnim kwartale ceny mieszkań wzrosły o 2%. Warszawa należy też do najdroższych stolic Europy pod względem dostępności mieszkań. Aby kupić mieszkanie o powierzchni 50 m² poza centrum, potrzeba 103 średnich pensji. Tak wynika z najnowszego raportu Rankomat.pl i Rentier.io.

REKLAMA

Opiekunowie osób niepełnosprawnych w szoku – zmiany od 2026 r. mogą uderzyć w tysiące rodzin

Od 2026 r. opiekunowie osób z niepełnosprawnościami mogą stanąć przed rewolucją w systemie wsparcia. Ustawa o asystencji osobistej wprowadza nowe zasady, ogranicza budżet osobisty i skraca okresy decyzji. Równocześnie rząd zapowiada zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym i nową emeryturę opiekuńczą. Czy rodziny są gotowe na te zmiany?

Większość Polaków nie ma testamentu. Co to oznacza dla ich rodzin? W takiej sytuacji majątek jest dziedziczony ustawowo, zgodnie z hierarchią opisaną w Kodeksie cywilnym

Badania pokazują, że większość osób w Polsce nie spisało testamentu. W praktyce oznacza to, że majątek po śmierci dziedziczony jest ustawowo – nie zawsze zgodnie z wolą zmarłego. Sprawdź, jak prosto uregulować sprawy spadkowe i ochronić najbliższych.

Tym seniorom ZUS wypłaci emeryturę lub rentę wcześniej w październiku i listopadzie 2025 r.

Emeryci i renciści otrzymują swoje świadczenia z ZUS-u w ustalonych terminach płatności. W październiku i listopadzie 2025 r. niektórzy z nich mogą jednak spodziewać się przelewu bankowego lub wizyty listonosza nieco wcześniej niż zwykle.

Oszczędności warunkiem poczucia bezpieczeństwa Polaków: jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają? [RAPORT]

Jak wynika z badania SW Research na zlecenie Job Impulse, rośnie odsetek osób, które nie potrzebują dodatkowych funduszy, aby czuć stabilność finansową (17% w 2025 r. i 13% w 2023 r.). Jednocześnie ponad połowa badanych (55%) wskazuje, że dla osiągnięcia poczucia bezpieczeństwa finansowego ich gospodarstwa domowe wymagają co najmniej tysiąca złotych miesięcznie więcej. Najnowsze badanie pokazuje, jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają.

REKLAMA

Dłużnik nie ukryje się za hipoteką. Sąd Najwyższy zmienia reguły gry

Koniec z unikaniem spłaty długów pod pozorem obciążonych nieruchomości. Sąd Najwyższy definitywnie uciął wieloletni spór: dłużnik nie obroni się już przed skargą pauliańską tłumacząc, że jego majątek był bezwartościowy. Ta uchwała zmienia zasady gry w polskim prawie zobowiązań.

To koniec brązowych worków na odpady - kolejne miasta z nich rezygnują

Przez lata panowania zasad segregacji śmieci można było się przyzwyczaić do tego, że odpady biodegradowalne (np. liście, skoszona trawa, obierki, resztki warzyw i owoców etc.) wyrzucamy do brązowych worków na odpady. Takie zasady panowały i jeszcze panują w zdecydowanej większości gmin w Polsce – jednak pojawiają się kolejne miasta, które z tego rezygnują.

REKLAMA