REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co w sytuacji, gdy pracownik nie chce zgłosić wypadku przy pracy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Co w sytuacji, gdy to pracownik nie chce zgłosić wypadku przy pracy? /fot. shutterstock
Co w sytuacji, gdy to pracownik nie chce zgłosić wypadku przy pracy? /fot. shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Uzyskanie przez pracodawcę informacji o zaistnieniu na terenie jego zakładu pracy zdarzenia mogącego stanowić wypadek przy pracy rodzi po jego stronie obowiązek niezwłocznego uruchomienia odpowiednich procedur narzuconych przepisami prawa pracy. Przepisy te nie wskazują jednak, z jakich źródeł pracodawca powinien uzyskać wiedzę na temat takiego zdarzenia. Czasem zdarza się zaś, iż pracownik (często ze znanych tylko sobie względów) odmawia zgłoszenia wypadku przy pracy, któremu uległ. Co w takiej sytuacji zrobić powinien pracodawca?

REKLAMA

Czy może zmusić pracownika do zgłoszenia wypadku przy pracy wbrew woli poszkodowanego? Czy wreszcie zaniechanie wszczęcia postępowania powypadkowego z uwagi na niezgłoszenie wypadku, pomimo iż pracodawca posiada informację o jego możliwym zajściu naraża go na odpowiedzialność przed organami kontroli?

Zgodnie z dyspozycją art. 211 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666); zwanej dalej KP, do podstawowych obowiązków pracownika należy przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Obejmuje to również obowiązek niezwłocznego zawiadomienia przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia oraz współdziałania z pracodawcą w wypełnianiu obowiązków BHP.

Obowiązek ten ciąży również na pracowniku, który sam stał się poszkodowanym. Potwierdza to treść § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. Nr 105, poz. 870) traktującego, iż „pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien poinformować niezwłocznie o wypadku swojego przełożonego.”

Niewywiązanie się przez samego poszkodowanego pracownika z obowiązku zgłoszenia wypadku nie zwalnia pracodawcy z konieczności podjęcia czynności określonych art. 234 § 1 KP. Nakazuje on, by w razie wypadku przy pracy pracodawca podjął niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnił udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanym i ustalił okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosował odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom. Ponadto, na pracodawcy ciąży obowiązek prowadzenia rejestru wypadków przy pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tym samym niezgłoszenie przez samego poszkodowanego pracownika wypadku przy pracy (w postaci odmowy przedłożenia dokumentacji powypadkowej sporządzonej w związku z udzieloną mu pomocą medyczną), nie może odnosić skutków prawnych, które zwalniałyby pracodawcę z obowiązku ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Koniecznym jest więc przeprowadzenie wymaganego dochodzenia, przy czym poszkodowany pracownik nie powinien odmawiać udzielenia w tym zakresie wyjaśnień.

Czynności w ramach postępowania powypadkowego

Tryb niezbędnego do przeprowadzenia postępowania powypadkowego określony został w w/w rozporządzeniu Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. Podstawą jego wszczęcia jest już samo powzięcie wiadomości o wypadku noszącego znamiona wypadku przy pracy przez pracodawcę lub działający w zakładzie pracy zespół powypadkowy. Oznacza to, iż nie jest konieczne złożenie w tym celu formalnego zawiadomienia. Co więcej, warunkiem zawiadomienia o wypadku nie jest nawet posiadanie przez poszkodowanego dokumentów medycznych dotyczących zdarzenia.

W/w rozporządzenie stanowi, iż okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy, który to niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku powinien m.in. dokonać jego prawnej kwalifikacji (tzn. ocenić, czy wypadek jest czy nie jest wypadkiem przy pracy). W związku z tym, to zespół powypadkowy ma obowiązek ustalić, czy zaistniałe zdarzenie nosi znamiona wypadku przy pracy w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1242), biorąc pod uwagę przesłanki w nim wymienione.

Jednakże, zgodnie z stanowiskiem Sądu Najwyższego „Stwierdzenie w konkretnej sprawie, czy u ubezpieczonego wystąpił "uraz" w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z 2002 r. o ubezpieczeniu z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych musi zostać poprzedzone szczegółowymi ustaleniami faktycznymi, których dokonanie nastąpić musi przez biegłych lekarzy.” (zob. wyrok SN z dnia 9 czerwca 2009 r. sygn.: II PK 318/08, LEX 535954). Wyłącza to więc możliwość dokonania takiej oceny samodzielnie przez członków działającego w sprawie zespołu powypadkowego.

  1. Wysłuchanie poszkodowanego pracownika

Obowiązujące przepisy nie określają sposobu ani formy wysłuchania wyjaśnień poszkodowanego jak również zbierania informacji o wypadku od świadków zdarzenia. Jednak – co pozostaje w relacji z obowiązkiem wynikającym z art. 211 KP – pracodawca może wydać polecenie stawienia się pracownika we wskazane miejsce celem złożenia przez niego wyjaśnień czy informacji o wypadku, pod groźbą zastosowania wobec niego jednej z kar porządkowych opisanych w KP.

Przyjmuje się, iż jeśli poszkodowany pracownik pozostaje nieuchwytny, a co za tym idzie - zespół powypadkowy nie ma możliwości wysłuchania jego wyjaśnień w terminie 14-dniowym, wymaga to odnotowania w protokole kontroli, z podaniem przyczyny niewysłuchania tychże wyjaśnień. Przy czym, gdyby jednak niemożliwe było ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku bez wyjaśnień poszkodowanego, to można nie dotrzymać tego terminu ze względu na oczekiwanie na kontakt z nim. Zwłokę tę jednak należy uzasadnić (podać jej przyczynę w protokole powypadkowym).(zob. J. Adamczyk „Obowiązki pracodawcy w związku z koniecznością złożenia wyjaśnień przez poszkodowanego w wypadku pracownika” Legalis).

Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami


W celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku za pośrednictwem zespołu powypadkowego zasadnym jest więc podjęcie następujących kroków:

  1. powołanie zespołu powypadkowego mającego za zadanie ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku w oparciu o zebrane w sprawie informacje;
  2. w przypadku uchylania się przez poszkodowanego pracownika od zgłoszenia wypadku – wezwanie go przez pracodawcę w formie polecenia stawienia się we wskazanym miejscu celem złożenia wyjaśnień i przekazania informacji o wypadku pod groźbą zastosowania wobec pracownika jednej z kar porządkowych opisanych w art. 108 KP, tj. upomnienia, nagany lub kary pieniężnej;
  3. w razie niezastosowania się przez pracownika do powyższego polecenia – odnotowanie przez zespół powypadkowy w protokole kontroli faktu nie wysłuchania pracownika z podaniem przyczyny tejże okoliczności; przy czym, w przypadku przekroczenia w tych warunkach 14- dniowego terminu do przeprowadzenia kontroli koniecznym jest również ujęcie w w/w protokole przyczyn takiego opóźnienia;
  4. niezależnie od powyższych czynności – zebranie przez zespół powypadkowy informacji dotyczących wypadku od ewentualnych pozostałych jego świadków;
  5. jeśli istnieją ku temu warunki - zwrócenie się przez zespół powypadkowy bezpośrednio do jednostki udzielającej pomocy medycznej poszkodowanemu pracownikowi w celu uzyskania niezbędnych do oceny rodzaju i skutków wypadku opinii lekarza, a w razie potrzeby również innych specjalistów;
  6. sporządzenie w oparciu o wszystkie uzyskane w sprawie informacje protokołu powypadkowego oraz zaznajomienie z jego treścią poszkodowanego pracownika przed jego zatwierdzeniem. Koniecznym jest przy tym jednoczesne pouczenie pracownika o możliwości zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym;
  7. zatwierdzenie protokołu powypadkowego przez pracodawcę w terminie 5 dni od jego sporządzenia, o ile tylko nie zachodzą warunki do jego zwrotu (tj. nie zgłoszono zastrzeżeń poszkodowane pracownika i odpowiada on warunkom opisanym w rozporządzeniu);
  8. niezwłoczne doręczenie zatwierdzonego protokołu powypadkowego poszkodowanemu Pracownikowi.
  1. Sankcje za naruszenie obowiązków.

Niezastosowanie się do regulacji nakładających na pracodawcę obowiązek przeprowadzenia postępowania powypadkowego, stanowi wykroczenie z art. 283 § 1 KP sankcjonowane karą grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.

Dodatkowo zasygnalizować należy, iż naruszenie przez pracownika wskazanych wyżej podstawowych obowiązków zawartych w art. 211 KP dotyczących przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, uprawnia Pracodawcę do nałożenia na niego kary określonej w art. 108 KP, tj. kary upomnienia, nagany lub kary pieniężnej.

 

Autor: Agata Majewska, Aplikant radcowski, Ślązak Zapór i Wspólnicy, Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. k.

Specjalistka prawa pracy. Doradza przedsiębiorcom oraz jednostkom samorządu terytorialnego m.in. przy konstruowaniu warunków zawierania i wypowiadania stosunku pracy zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. Wspiera ich też w prawnych aspektach kształtowania polityki HR, m.in. regulaminów pracy, regulaminów wynagrodzeń, zasad wypłat ekwiwalentów i dodatków specjalnych. Świadczy pomoc prawną w postępowaniach sądowych na gruncie Kodeksu pracy. Posiada także doświadczenie w doradztwie związanym z ochroną danych osobowych w HR. Doradzała m.in. w zakresie zasad dotyczących przetwarzania danych osobowych w procesie rekrutacji pracowników, w tym na szczeblu międzynarodowym.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
O ile spadną raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Rewolucja w rozwodach: koniec z orzekaniem o winie i przyznawaniem alimentów z powodu odpowiedzialności drugiego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Ale skorzystają na tym dzieci

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt ustawy nowelizującej kodeks rodzinny i opiekuńczy, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Na zmianach tych, skorzystać mają przede wszystkim dzieci.

Najnowszy sondaż partyjny 2025

Najnowszy sondaż partyjny 2025: dla Rzeczpospolitej, WP, Onet. We wszystkich sondażach partyjnych wygrywa PiS. Jakie partie są poniżej progu 5%?

REKLAMA

35 stopni Celsjusza - maksymalna temperatura w pracy (w pomieszczeniu). MRPiPS zmienia przepisy BHP. Dlaczego dopiero od 2027 roku?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od grudnia 2024 r. pracuje nad nowelizacją rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. MRPiPS chce nowych przepisów dotyczących pracy w czasie wysokich temperatur i nowych obowiązków dla pracodawców. Zmiany mają wejść w życie dopiero od 2027 roku. Pod koniec czerwca 2025 r. ukazała się już trzecia wersja tego projektu - przepisy w dwóch pierwszych wersjach były krytykowane m.in. jako zbyt skomplikowane.

Zmiany dotyczące żłobków: 2 dni wolne w roku, obowiązkowy plac zabaw, Mały ZUS Plus i Aktywny Rodzic

Zmiany dotyczące żłobków obejmują m.in. 2 dni wolne w roku na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, obowiązkowy plac zabaw na terenie placówki czy doprecyzowanie przepisów o Małym ZUS Plus i świadczeniu Aktywny Rodzic. Jak nowe przepisy ocenia Rzecznik MŚP Agnieszka Majewska?

Od 7 lipca 2025 r. Polska przywraca czasową kontrolę na granicach z Niemcami i Litwą

W dniu 1 lipca 2025 r. Premier Donald Tusk zapowiedział przywrócenie od 7 lipca czasowej kontroli na granicy z Niemcami i Litwą. Wyjaśnił, że jest to konieczne, aby zredukować do minimum niekontrolowane przepływy migrantów.

Od 1 lipca 2025 r. wnioski o 3 ważne świadczenia. Kto może je otrzymać?

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

REKLAMA

Likwidacja USAID to śmierć 14 mln ludzi do 2030 r.

Likwidacja amerykańskiej agencji pomocy międzynarodowej USAID może doprowadzić do śmierci 14 milionów osób do 2030 roku – wynika z analiz opublikowanych w brytyjskim czasopiśmie medycznym „Lancet”. Naukowcy szacują, że aż jedną trzecią ofiar będą stanowić dzieci poniżej piątego roku życia.

Kiedy wybrać konto oszczędnościowe, a kiedy lokatę? Praktyczne porady

Oszczędzanie to nie tylko kwestia systematyczności, ale także wyboru odpowiednich narzędzi finansowych. Konto oszczędnościowe i lokata to dwa rozwiązania, które pomagają gromadzić i pomnażać środki, ale ich działanie i cel mogą się istotnie różnić. Jeśli zastanawiasz się, które z nich będzie dla Ciebie lepsze, poświęć chwilę na zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania.

REKLAMA