REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do wypoczynku w rozumieniu Kodeksu pracy

Sylwia Uścimiak
Prawnik, specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa i postępowania karnego
Prawo do wypoczynku jest jednym z wielu uprawnień, jakie przysługują pracownikom./fot. Shutterstock
Prawo do wypoczynku jest jednym z wielu uprawnień, jakie przysługują pracownikom./fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Prawo do wypoczynku jest jednym z wielu uprawnień, jakie przysługują pracownikom i służy regeneracji sił. Dodatkowo, prawo do wypoczynku jest szerszym uprawnieniem niż prawo do urlopu. Jak zatem należy rozumieć prawo do wypoczynku?

Podstawa prawna

Prawo do wypoczynku zostało uregulowane zarówno w Konstytucji RP z 1997 roku (dalej: KonstRP) jak również w Kodeksie pracy (dalej: k.p.). Zgodnie z art. 66 ust. 2 KonstRP  pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów, zaś maksymalne normy czasu pracy określa ustawa. Z kolei w art. 14 k.p. ustawodawca powtórzył zapis zawarty w Konstytucji RP.

REKLAMA

Wypoczynek jest rozumiany dość wąsko w przypadku pracowników, gdyż dla wielu z nich prawo do wypoczynku jest zamienną nazwą urlopu wypoczynkowego, co jest tylko częściową prawdą, gdyż prawo do wypoczynku jest pojęciem szerszym i w jego skład wchodzi m.in. urlop wypoczynkowy. Uzupełnieniem określenia prawo do wypoczynku jest również dobowy i tygodniowy odpoczynek, jaki przysługuje pracownikowi oraz niedziele i święta.

Polecamy: Kodeks pracy 2020. Praktyczny komentarz z przykładami

Dobowy i tygodniowy odpoczynek

Ustawodawca w art. 129 k.p. przyjął, że czas pracy nie może przekroczyć 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy, z ustawowymi wyjątkami. W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, iż tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym, co wynika z treści art. 131 §1 k.p. z wyłączeniem pracowników zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy.

Dobowy odpoczynek przysługujący pracownikowi to minimum 11 godzin (art. 132 §1 kp.), przy czym odpoczynek nie dotyczy pracowników zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy czy prowadzących akcje ratownicze, ochrony mienia, usunięcia awarii, albowiem wówczas pracownikowi przysługuje równoważny okres odpoczynku w okresie rozliczeniowym. Jeżeli chodzi o tygodniowy nieprzerwany wypoczynek, to w myśl art. 133 §1 k.p. wynosi on 35 godzin. Z kolei w przypadku pracy w ruchu ciągłym gdy ze względu na technologię produkcji nie mogą być wstrzymane prace, może być stosowany system czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie czasu pracy do 43 godzin przeciętnie na tydzień w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 tygodni, a jednego dnia w niektórych tygodniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony do 12 godzin (art. 138 §1 k.p.), z zastrzeżeniem, iż za każdą godzinę powyżej 8 godzin przysługuje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niedziele i święta

Niedziele i święta są dniami wolnymi od pracy co wynika z art. 1519 k.p. Jednocześnie w Ustawie o dniach wolnych od pracy, ustawodawca w art. 1 pkt 1 wskazał ustawowo wolne dni świąteczne, do których zalicza się: 1 stycznia - Nowy Rok, 6 stycznia - Święto Trzech Króli, pierwszy i drugi dzień Wielkiej Nocy, 1 maja - Święto Państwowe, 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja, pierwszy dzień Zielonych Świątek, dzień Bożego Ciała, 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, 1 listopada - Wszystkich Świętych, 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości, 25 grudnia i 26 grudnia - pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia. Nie oznacza to jednak, że praca w niedziele i święta jest obligatoryjnie zabroniona. Otóż zgodnie z art. 15110 k.p. praca jest dozwolona m.in. w służbach mundurowych, ośrodkach zdrowia, komunikacji, w ruchu ciągłym, przy wykonywaniu prac użytecznych i codziennej potrzeby ludności itp. Należy pamiętać, że za pracę w niedziele i święta przysługuje dzień wolny w innym dniu.

Urlop wypoczynkowy

W przypadku urlopu wypoczynkowego, pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, płatnego urlopu w wymiarze 20 lub 26 dni w zależności od stażu, co wynika z treści art. 154 k.p. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż w przypadku pierwszej pracy wymiar nalicza się z momentem przepracowania każdego miesiąca i wówczas pracownik nabywa urlop w wymiarze 1/12 (art. 153 k.p.). Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, iż pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.

Polecamy serwis: Pracownik

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

REKLAMA

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

REKLAMA

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA