REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do wypoczynku w rozumieniu Kodeksu pracy

Sylwia Uścimiak
Prawnik, specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa i postępowania karnego
Prawo do wypoczynku jest jednym z wielu uprawnień, jakie przysługują pracownikom./fot. Shutterstock
Prawo do wypoczynku jest jednym z wielu uprawnień, jakie przysługują pracownikom./fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Prawo do wypoczynku jest jednym z wielu uprawnień, jakie przysługują pracownikom i służy regeneracji sił. Dodatkowo, prawo do wypoczynku jest szerszym uprawnieniem niż prawo do urlopu. Jak zatem należy rozumieć prawo do wypoczynku?

Podstawa prawna

Prawo do wypoczynku zostało uregulowane zarówno w Konstytucji RP z 1997 roku (dalej: KonstRP) jak również w Kodeksie pracy (dalej: k.p.). Zgodnie z art. 66 ust. 2 KonstRP  pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów, zaś maksymalne normy czasu pracy określa ustawa. Z kolei w art. 14 k.p. ustawodawca powtórzył zapis zawarty w Konstytucji RP.

REKLAMA

Wypoczynek jest rozumiany dość wąsko w przypadku pracowników, gdyż dla wielu z nich prawo do wypoczynku jest zamienną nazwą urlopu wypoczynkowego, co jest tylko częściową prawdą, gdyż prawo do wypoczynku jest pojęciem szerszym i w jego skład wchodzi m.in. urlop wypoczynkowy. Uzupełnieniem określenia prawo do wypoczynku jest również dobowy i tygodniowy odpoczynek, jaki przysługuje pracownikowi oraz niedziele i święta.

Polecamy: Kodeks pracy 2020. Praktyczny komentarz z przykładami

Dobowy i tygodniowy odpoczynek

Ustawodawca w art. 129 k.p. przyjął, że czas pracy nie może przekroczyć 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy, z ustawowymi wyjątkami. W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, iż tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym, co wynika z treści art. 131 §1 k.p. z wyłączeniem pracowników zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy.

Dobowy odpoczynek przysługujący pracownikowi to minimum 11 godzin (art. 132 §1 kp.), przy czym odpoczynek nie dotyczy pracowników zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy czy prowadzących akcje ratownicze, ochrony mienia, usunięcia awarii, albowiem wówczas pracownikowi przysługuje równoważny okres odpoczynku w okresie rozliczeniowym. Jeżeli chodzi o tygodniowy nieprzerwany wypoczynek, to w myśl art. 133 §1 k.p. wynosi on 35 godzin. Z kolei w przypadku pracy w ruchu ciągłym gdy ze względu na technologię produkcji nie mogą być wstrzymane prace, może być stosowany system czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie czasu pracy do 43 godzin przeciętnie na tydzień w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 tygodni, a jednego dnia w niektórych tygodniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony do 12 godzin (art. 138 §1 k.p.), z zastrzeżeniem, iż za każdą godzinę powyżej 8 godzin przysługuje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niedziele i święta

Niedziele i święta są dniami wolnymi od pracy co wynika z art. 1519 k.p. Jednocześnie w Ustawie o dniach wolnych od pracy, ustawodawca w art. 1 pkt 1 wskazał ustawowo wolne dni świąteczne, do których zalicza się: 1 stycznia - Nowy Rok, 6 stycznia - Święto Trzech Króli, pierwszy i drugi dzień Wielkiej Nocy, 1 maja - Święto Państwowe, 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja, pierwszy dzień Zielonych Świątek, dzień Bożego Ciała, 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, 1 listopada - Wszystkich Świętych, 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości, 25 grudnia i 26 grudnia - pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia. Nie oznacza to jednak, że praca w niedziele i święta jest obligatoryjnie zabroniona. Otóż zgodnie z art. 15110 k.p. praca jest dozwolona m.in. w służbach mundurowych, ośrodkach zdrowia, komunikacji, w ruchu ciągłym, przy wykonywaniu prac użytecznych i codziennej potrzeby ludności itp. Należy pamiętać, że za pracę w niedziele i święta przysługuje dzień wolny w innym dniu.

Urlop wypoczynkowy

W przypadku urlopu wypoczynkowego, pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, płatnego urlopu w wymiarze 20 lub 26 dni w zależności od stażu, co wynika z treści art. 154 k.p. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż w przypadku pierwszej pracy wymiar nalicza się z momentem przepracowania każdego miesiąca i wówczas pracownik nabywa urlop w wymiarze 1/12 (art. 153 k.p.). Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, iż pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.

Polecamy serwis: Pracownik

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
WSA: w sądach spory o odmowę przyznania „starego” świadczenia pielęgnacyjnego 2988 zł. Rodzice nie chcą "nowego" świadczenia

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązuje "nowe" świadczenie pielęgnacyjne. Ale wciąż można otrzymać "stare". W praktyce nie jest to proste

Co w sytuacji gdy renta wdowia przekroczy limit?

Renta wdowia jest ograniczona limitem ustawowym. Wysokość tego nowego świadczenia dla wdów i wdowców nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Co będzie się działo w sytuacji gdy renta wdowia przekroczy ten limit? Co wówczas zrobi ZUS?

Nie tylko bon energetyczny. ZUS wypłaca także ryczałt energetyczny. Jak go uzyskać?

Do 30 września 2024 r. można składać wnioski o bon energetyczny. Nie jest to jedyne świadczenie, które ma łagodzić wysokie koszty energii. Co miesiąc ZUS wypłaca uprawnionym niemal 300 zł ryczałtu energetycznego.

MRPiPS pracuje nad przepisami, które usprawnią proces orzekania o niepełnosprawności

Resort rodziny, pracy i polityki społecznej pracuje nad projektem zmian w ustawie o rehabilitacji, które mają przyczynić się do usprawnienia pracy zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności. Regulacja zakłada też m.in. rozszerzenie miejsc wstępu z psem asystującym.

REKLAMA

Od 1 października rusza program Aktywny Rodzic. Wnioski o świadczenia można składać do ZUS

Od 1 października 2024 roku ruszy program Aktywny Rodzic, który wprowadza nowe świadczenia pieniężne dla rodzin. Program ma ułatwić rodzicom pogodzenie zadań związanych z rodzicielstwem i aktywizacją zawodową. Wnioski o świadczenia można składać do ZUS od 1 października 2024 r.

Rusza operacja „Feniks”. Szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz wyjaśnia

Szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz przekazał, że rozpoczęta w poniedziałek 23 września operacja „Feniks” dotyczy zaangażowania wojska w odbudowę zalanych terenów, zabezpieczenia przesiąkniętych wałów po przejściu fali. Wydzielono 25 706 żołnierzy.

Wyrok za szabrownictwo: Sąd w Głubczycach skazał na 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 4 i 6 tysięcy złotych

Szabrownictwo po powodzi. Na kary ośmiu miesięcy pozbawienia wolności skazał Sąd Rejonowy w Prudniku dwóch mężczyzn, którzy podczas powodzi w Głuchołazach ukradli garaż powodzianina. Wyrok jest nieprawomocny.

Duże zmiany dla niepełnosprawnych w 2025 roku. Zmiana zasad orzekania, weryfikacja ważności orzeczenia, maksymalne terminy rozpatrywania wniosków, przedłużenie ważności kart parkingowych

Doprecyzowane będą przepisy dotyczące procedury rozpatrywania wniosków o uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności. Wniosek taki będzie musiał być rozpatrzony nie dłużej niż w 3 miesiące w I instancji i nie dłużej niż 2 miesiące w przypadku odwołania do II instancji. Na rok 2025 będzie rozszerzona możliwość ustalania poziomu potrzeby wsparcia od dnia złożenia wniosku. Ponadto nowe przepisy określą możliwość wydłużenia ważności kart parkingowych w związku z wydłużonym zachowaniem ważności dotychczasowych orzeczeń o niepełnosprawności. Nowością będą też przepisy pozwalające na weryfikację ważności orzeczenia o niepełnosprawności. To nie wszystkie zmiany jakie wynikają z opublikowanych 23 września 2024 r. założeń nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Nowe przepisy wejdą w życie najprawdopodobniej w 2025 roku.

REKLAMA

Zmiany w terminach wypłaty emerytur w październiku 2024 r. Sprawdź, kiedy będą przelewy, a kiedy przekazy i kto dostanie dwa świadczenia

Zmiany w terminach wypłaty emerytur. W październiku 2024 r. Sprawdź, kiedy będą przelewy, a kiedy przekazy pocztowe i kto dostanie dwa świadczenia w jednym miesiącu. Sprawę determinuje nie tylko kalendarz, ale i powódź.

Pobrane RKO a babciowe, aktywnie w żłobku i aktywnie w domu [Przykład]

Czy rodzice, którzy mają już pobrane RKO w pełnej kwocie mogą wnioskować o babciowe, aktywnie w żłobku lub aktywnie w domu? Czy pobranie 12 tys. zł wyklucza możliwość pobierania świadczeń z nowego programu "Aktywny rodzic"?

REKLAMA