Sfałszowanie dokumentu

Art. 270.
§ 1. Kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa.
§ 3. Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w § 1,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Dokument jest podrobiony wówczas, gdy nie pochodzi od tej osoby, w której imieniu został sporządzony. W orzecznictwie Sądu Najwyższego mówi się, że "podrobienie stanowi zamach na autentyczność dokumentu, bowiem sprawca sporządza dokument przy zachowaniu pozorów, że pochodzi on od innej osoby".

Od podrobienia należy odróżnić przerobienie - czyli takie oddziaływanie na dokument gdy osoba nieupoważniona zmienia jego autentyczność. Takie działanie musi więc polegać na nieuprawnionym wprowadzeniu zmiany do dokumentu autentycznego - a więc przerobienie dokumentu przez osobę od której ten dokument nie pochodzi i która nie ma prawa wprowadzania jakichkolwiek zmian do tego dokumentu. Najczęściej polega to bądź na usunięciu tekstu pierwotnego i zastąpienie go innym lub też wymazaniu określonego fragmentu dokumentu.

Prawo zakazuje również używania podrobionego albo przerobionego dokumentu - bez względu na to czy używający sam przerobił ten dokument czy uczynił to ktoś inny. Problemem może być ustalenie co konkretnie rozumie się pod pojęciem "użycie". W komentarzach zazwyczaj stwierdza się, że użycie fałszywego dokumentu polega na wykorzystaniu jego cech i właściwości wobec odpowiedniego adresata i w odpowiednich okolicznościach. Ma to miejsce np. wówczas, gdy użycie dokumentu wiąże się z konkretnymi skutkami prawnymi lub faktycznymi (uzyskanie wstępu na imprezę na podstawie sfałszowanego biletu). Samo więc posiadanie sfałszowanego dokumentu lub użycia go w okolicznościach nie związanych z jego przeznaczeniem nie wypełnia jeszcze znamion art. 270 § 1 kk.

Zgodnie z art. 270 § 3 karze podlega przygotowanie do przestępstwa określonego w art. 270 § 1. Katalog czynności przygotowawczych nie jest zamknięty. Przygotowanie może więc polegać bądź na uzyskaniu druków, pieczęci, stempli, urządzeń, którymi dana osoba nie ma prawa się posługiwać, ale również na pozyskaniu urządzeń technicznych zmierzających do kopiowania dokumentów czy pozbawiania dokumentów cech szczególnych.

Przestępstwo z art. 270 kk jest przestępstwem umyślnym, z zamiarem bezpośrednim. Natomiast orzecznictwo opowiedziało się również za koncepcją, że użycia fałszywego dokumentu jako autentycznego możliwe jest także z zamiarem ewentualnym. Sprawca użycia fałszywego dokumentu musi wiedzieć, że dokument jest podrobiony bądź przerobiony (bezprawnie wypełniony) albo, przewidując taką możliwość, godzić się na to.

Szczególny rodzaj fałszu dokumentu został opisany w art. 271 kk.
Art. 271. § 1. Funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne,
podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca
podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
§ 3. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Popełnienie przestępstwa z art. 271 kk polega więc na poświadczeniu w dokumencie (najczęściej urzędowym) nieprawdy. Osobą dopuszczającą się tego czynu może być wyłącznie funkcjonariusz lub osoba uprawniona. Uprawnienie musi wynikać z konkretnego przepisu - bowiem osoba taka działa wprawdzie we własnym imieniu, ale w cudzej sprawie. Definicja ustawowa pojęcia funkcjonariusz publiczny znajduje się w art. 115 § 13.

Źródło: www.forum.prawnikow.pl