REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

Wina jest jedną z głównych przesłanek odpowiedzialności karnej i cywilnej.  

Dawniej prawo, w szczególności prawo karne, opierało się na zasadzie odpowiedzialności obiektywnej. W myśl tej zasady - odpowiedzialności podlegał ten, kto swoim zachowaniem doprowadził do powstania ujemnych, ze społecznego punktu widzenia, skutków, bez względu na to, czy wynikały one z jego winy czy nie.

REKLAMA

Wina jako przesłanka odpowiedzialności karnej

Kodeks karny z art. 1 par. 3 wyłącza odpowiedzialność karną sprawcy czynu, któremu w chwili popełnienia czynu zabronionego nie można przypisać winy (nullum crimen sine culpa).

Kodeks karny nie zawiera definicji winy. W doktrynie prawa karnego występują różne jej ujęcia. Teoria psychologiczna definiuje winę jako stosunek psychiczny sprawcy do czynu. Zgodnie z tą teorią, wyróżniano winę umyślną i nieumyślną.

REKLAMA

Wina umyślna to postać winy, na którą składają się: wina umyślna w zamiarze bezpośrednim (dolus directus) - sprawca chce popełnić czyn zabroniony, oraz wina umyślna w zamiarze ewentualnym (dolus eventualis) - sprawca, przewidując możliwość popełnienia czynu zabronionego, na to się godzi.

Winę nieumyślną charakteryzuje brak zamiaru popełnienia czynu zabronionego. Sprawca popełnia jednak ten czyn na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał (lekkomyślność) albo mógł przewidzieć (niedbalstwo).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na gruncie obecnie obowiązującego kodeksu karnego z 1997 r. umyślność i nieumyślność zaliczane są do strony podmiotowej czynu zabronionego. Wina zaś jest odrębnie badaną przesłanką odpowiedzialności karnej. Dlatego obecnie dominująca jest teoria normatywna winy, zgodnie z którą wina jest to zarzut stawiany sprawcy, że w sytuacji gdy miał możliwość dania posłuchu normie prawnej, posłuchu takiego nie dał.

Okolicznościami wyłączającymi winę na gruncie prawa karnego są m.in.:

  1. niedojrzałość psychiczna i społeczna nieletnich - prawo karne ustanowiło granicę 17 lat bezwzględnej odpowiedzialności karnej. Są jednak wyjątki. I tak nieletni, który popełnił po ukończeniu 15 lat określone czyny zabronione - m.in. zabójstwo, ciężkie uszkodzenie ciała, zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem lub wspólnie z inną osobą, rozbój, może odpowiadać jak osoba, która ukończyła 17 lat;
  2. niepoczytalność - czyli taki stan psychiki, w którym człowiek nie ma możności rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem. Stan niepoczytalności może być wywołany chorobą psychiczną, niedorozwojem umysłowym bądź innym zakłóceniem czynności psychicznych, tzn. czasowym zaburzeniem funkcji psychicznych przez np. silną gorączkę;
  3. błąd;
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sąd Apelacyjny: Rolnik musi zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom za smród z chlewni. Minister rolnictwa: to podważa sens rolnictwa, konieczne nowe przepisy

Rolnik, hodowca trzody chlewnej z Grodziska k. Łodzi ma zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom, którzy przed sądem poskarżyli się na przykre zapachy docierające do ich posesji z jego chlewni. Taki wyrok wydał we wrześniu br. Sąd Apelacyjny w Łodzi, o czym pierwszy poinformował portal farmer.pl. Wieś jest miejscem produkcji rolnej i rolnik, który hoduje zwierzęta, nie może płacić odszkodowania za nieprzyjemne zapachy - ocenił minister rolnictwa Czesław Siekierski komentując ten wyrok. Zapowiedział przygotowanie przepisów prawnych "na szczeblu krajowym", które zapobiegną takim sytuacjom w przyszłości.

Sejm: Bez wniosku osoby niepełnosprawnej. Od 30 września tylko z zaświadczeniem. Zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) [Przedłużanie orzeczeń o niepełnosprawności]

Posłowie koalicji rządowej złożyli projekt nowelizacji przepisów o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Głównym celem nowelizacji jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym w wieku do 16-lat przedłużenie ważności orzeczeń. Ale równie ważna jest nowa zasada, że osoba niepełnosprawna starając się o przedłużenie prawa do np. zasiłku pielęgnacyjnego nie musi składać żadnego wniosku. Sprawa jest wszczynana z urzędu na podstawie zaświadczenia przedstawionego przez osobę niepełnosprawną.

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

REKLAMA

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

REKLAMA

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za II kwartał 2024 r.

Jest już znany wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za II kwartał 2024 roku. Stosowne obwieszenie w tej sprawie właśnie zostało opublikowane w Monitorze Polskim. Wskaźnik wynosi 105,85%.

REKLAMA