REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak sporządzić ważny testament?

Aneta Trzeciak
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Majątkiem na wypadek śmierci można rozporządzić jedynie przez testament. Dokument ten może zawierać rozporządzenia tylko jednego spadkodawcy, czyli testatora.


Powołaną do dziedziczenia spadku w całości lub w części może być jedna bądź kilka osób. Warto wiedzieć, że testament można sporządzić bez pomocy prawnika jednakże dla jego ważności muszą być spełnione pewne wymogi ustawowe. 

REKLAMA

Przesłanki ważności testamentu

Podstawową przesłanką ważności testamentu jest to, aby sporządzająca go osoba miała pełną zdolność do czynności prawnych, a więc powinna być pełnoletnia oraz nie może być ubezwłasnowolniona. Nieważny jest testament sporządzony przez przedstawiciela, chociażby był on rodzicem niepełnoletniego dziecka, za które odpowiada. Nie wywołuje również skutków prawnych dokument powstały w stanie, który wyłącza świadome bądź swobodne podjęcie decyzji oraz wyrażenie woli. Podobnie, jeżeli testator podjął decyzję pod wpływem błędu, który zaważył za konkretnym podjęciu decyzji, zaś gdyby nie on, treść dokumentu byłaby inna oraz jeżeli działał pod wpływem groźby. Jeżeli zachodzi któraś z powyższych przyczyn, dla której testament powinien zostać unieważniony, należy powołać się na nią w ciągu trzech lat od dnia, w którym osoba która mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, najpóźniej jednak w ciągu dziesięciu lat od chwili śmierci spadkodawcy.

Zobacz: Księga czwarta – Spadki (art. 922-1088)

Rodzaje testamentów

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Istnieją trzy formy, w których możliwe jest sporządzenie ważnego testamentu zwykłego:

1. Własnoręczny, zwany również holograficznym

2. Notarialny

3. Alograficzny.

Zobacz: Zapis- instytucja prawa spadkowego

Testament własnoręczny

Testament własnoręczny powinien zostać w całości spisany pismem ręcznym. Wymóg ten zapewnia testatorowi możliwość swobodnego rozporządzenia swoim mieniem oraz zapewnia autentyczność dokumentu. Testament sporządzony przy pomocy komputera czy też maszyny do pisania nie wywoła zatem skutków prawnych. Nie będzie miał mocy wiążącej również dokument, w którym część tekstu, bądź nawet pojedyncze słowa, zostaną napisane przez inną osobę. Warto zatytułować dokument, ponieważ czasem pozwala to na uniknięcie wątpliwości co do intencji rozporządzającego.

Testator powinien czytelnie podpisać się nazwiskiem (aby uniknąć nieporozumień najlepiej również imieniem). Nie jest dopuszczalne podanie inicjałów czy też umieszczenie parafy.

REKLAMA

Ustawodawca nie określa miejsca, w którym należy złożyć podpis, jednakże zwyczajowo przyjmuje się, że podpis składa się pod tekstem dokumentu. Sporządzający testament powinien również podać datę. Pominięcie daty nie spowoduje nieważności testamentu, o ile nie powstaną wątpliwości co do zdolności spadkodawcy w chwili jego sporządzania, co do treści dokumentu oraz co do wzajemnego stosunku kilku testamentów. W trakcie sporządzania testamentu, spadkodawca może przekreślać wyrazy, zdania czy też fragmenty tekstu. Po podpisaniu dokumentu, zmiany tego rodzaju powinny zostać opatrzone przynajmniej datą. Dodatkowe postanowienia powstałe już po podpisaniu testamentu, powinny również zostać podpisane, gdyż stanowić one będą nowy dokument.

Ustawa nie określa materiału na jakim testament powinien zostać sporządzony. Ważny zatem będzie dokument sporządzony ołówkiem na kartce papieru, piórem na pergaminie czy nawet kredą na murze. Może być on napisany na jednej bądź kilku kartkach papieru, o ile zachowują one między sobą jakąś więź (najlepiej jeśli strony zostaną ponumerowane). Dla ważności testamentu holograficznego nie jest wymagana obecność świadków.

Zobacz: Dziedziczenie długów

Testament notarialny

Testament notarialny sporządzany jest przed notariuszem, w formie aktu notarialnego, zaś jego oryginał przechowywany jest w kancelarii notarialnej. Tego rodzaju testament jest o tyle bezpieczny, że notariusz zaświadcza o braku przesłanek jego nieważności oraz gwarantuje, że nie zostanie zniszczony bądź zmieniony przez osobę mającą w tym interes.

Testament alograficzny

Testament alograficzny to ustne wyrażenie swojej woli wobec wójta (burmistrza czy prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego w obecności dwóch świadków. Testamentu w tej formie nie mogą jednak sporządzić osoby głuche lub nieme.

Testamenty szczególne

Ustawa przewiduje kilka przypadków, kiedy spadkodawca może wyrazić swą ostatnią wolę również w innych formach, zwanych szczególnymi.

REKLAMA

Przede wszystkim ważny jest testament sporządzony w formie ustnej w jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków, jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy (w szczególności uzasadniona jego stanem zdrowia bądź wskutek nagłych wypadków) albo jeśli zachodzi utrudnienie tego rodzaju, że sporządzenie testamentu w formie zwykłej jest niemożliwe lub bardzo utrudnione.

W takiej sytuacji jeden ze świadków, bądź osoba trzecia, może spisać oświadczenie testatora, jednak nie później niż przed upływem roku od jego złożenia. Pismo to powinno zostać podpisane przez testatora oraz co najmniej dwóch świadków. W razie gdyby oświadczenie to nie zostało spisane w powyższy sposób, możliwe jest aby ustalić treść oświadczenia woli testatora w ciągu 6 miesięcy od jego śmierci poprzez złożenie zgodnych ze sobą zeznań świadków przed sądem.

Zobacz: Formalności spadkowe – stwierdzenie nabycia spadku czy akt poświadczenia dziedziczenia

Inną szczególną formą jest możliwość sporządzenia testamentu podczas podróży statkiem lub samolotem. Wtedy testator może oświadczyć swą wolę w obecności dwóch świadków przed dowódcą statku lub jego zastępcą. Ci zobowiązani są do spisania woli spadkodawcy podając datę. Następnie należy odczytać dokument, zaś testator powinien go podpisać.
Ustawa przewiduje również testament wojskowy, który można sporządzić w czasie mobilizacji bądź wojny. 

Zdaniem Sądu Najwyższego, testament ustny może sporządzić również osoba nieumiejąca mówić, bowiem ustnym oświadczeniem woli jest nie tylko oświadczenie wyrażone słowami ale również oświadczenie wyrażone powszechnie używanymi znakami czy też gestykulacją. Warunkiem ważności oświadczenia woli złożonego w ten sposób jest to, aby świadkowie przy tym obecni zrozumieli je w sposób niebudzący wątpliwości.

Świadkowie obecni przy sporządzaniu testamentu

Świadek obecny przy sporządzaniu testamentu nie może być ubezwłasnowolniony. Nie może być też niewidomy, głuchy bądź niemy, musi umieć czytać i pisać, znać język w którym sporządzany jest testament oraz nie może być skazany prawomocnym wyrokiem za składanie fałszywych zeznań. Ustawa stanowi, że nie może być świadkiem osoba, dla której w testamencie została zapisana jakakolwiek korzyść oraz małżonek testatora, krewni bądź powinowaci pierwszego i drugiego stopnia oraz osoby pozostające w stosunku przysposobienia. Jeżeli jednak któraś z powyższych osób była świadkiem, nieważności nie ulega całość testamentu lecz tylko postanowienie które przysparza jej korzyści bądź którejś z jej najbliższych wymienionych w ustawie.

Spadkobierca

Spadkobiercą może być osoba fizyczna lub prawna o ile posiada zdolność dziedziczenia oraz jednostka organizacyjna posiadająca zdolność prawną. Testator powinien pamiętać aby podać w jakiej części dziedziczą poszczególni spadkobiercy bowiem w razie braku zapisu w tej kwestii, dziedziczą oni w częściach równych.

Ważne jest aby spadkobierca został określony w sposób umożliwiający dostateczną indywidualizację podmiotu np. moja starsza siostra, czy też mój jedyny syn. Niedokładne określenie podmiotu spowoduje nieważność testamentu.

Przy sporządzaniu testamentu nie można zastrzec terminu ani warunku. Zapis taki jest nieważny . Należy pamiętać, że decydujące znaczenie dla ważności testamentu ma stan prawny istniejący w chwili sporządzania dokumenty. Późniejsze zmiany prawne nie wywołują w tej kwestii zmian. Spadkodawca może odwołać testament poprzez sporządzenie nowego dokumentu bądź poprzez jego zniszczenie. Możliwe jest także dokonanie w testamencie zmian, z których będzie wynikała wola odwołania danych postanowień.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Sprawdź, jakie rozwiązania są dopuszczalne

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Na terenach poszkodowanych przez powódź trwają spekulacje cen. Rząd apeluje do przedsiębiorców i zapowiada konsekwencje.

W piątek ostatnia wypłata czternastej emerytury. Wynosi 1780,96 zł brutto, ale nie wszyscy otrzymają ją w pełnej wysokości

Ostatnia wypłata 1780,96 zł brutto dla emerytów. Emeryci mogą spodziewać się jej już w piątek. 20 września prawie 1,29 mln uprawnionych do dodatkowego świadczenia emerytalnego otrzyma czternastą emeryturę. Ile w sumie wyniosły wypłaty czternastych emerytur?

Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

REKLAMA

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań o zaświadczenia przedstawiane przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczenia rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi.

Będą spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

REKLAMA

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

REKLAMA