Rodzice, Pomoc społeczna

ZUS odmawia przyznania świadczenia, mającego zapewnić niezbędne środki utrzymania rodzicom-seniorom, którzy zrezygnowali z zatrudnienia, aby wychowywać dzieci lub z tego powodu w ogóle go nie podjęli (tj. rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego w ramach programu „Mama 4 plus”), jeżeli opieka nad co najmniej jednym z czworga dzieci (które nie jest również dzieckiem własnym ani dzieckiem współmałżonka) nie została formalnie uregulowana (tj. nie zostało ono przysposobione ani przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej). Samo sprawowanie faktycznej opieki nad co najmniej czwórką dzieci, nie przesądza zatem o prawie do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Brak wychowania dziecka przez cały okres od jego narodzin do pełnoletności – podstawy odmowy przyznania przez ZUS ww. świadczenia, już jednak stanowić nie może.

Czekają nas spore zmiany dla osób z niepełnosprawnościami, dla rodzin i osób samotnie gospodarujących znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej, życiowej i zdrowotnej, w tym dla seniorów. Ogłoszono projekt ustawy o zmianie ustawy pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw (numer projektu: UD315) ma na celu wdrożenie pierwszego etapu szerokiej reformy systemu pomocy społecznej, skoncentrowanej na zwiększeniu dostępności i jakości usług, lepszej koordynacji wsparcia oraz wzmocnieniu działania pewnych instytucji i form pomocy.

„Kilka lat temu, kiedy byłem jeszcze kawalerem, zmarła moja mama. Teraz jestem już żonaty i niedawno zmarł mój ojciec. Jakie prawa do spadku ma moja żona? Czy dziedziczy ona razem ze mną?” – pyta Czytelnik.

Matczyna Emerytura (RŚU) gwarantuje minimalne świadczenie (ok. 1780 zł brutto) matkom, które wychowały czworo lub więcej dzieci i nie wypracowały stażu. Maksymalny dodatek roczny to 4800 zł. Świadczenie przysługuje od 60. roku życia matki i wymaga złożenia wniosku w ZUS, gdyż nie jest przyznawane automatycznie.

Program „Rodzice 4+” w miejsce programu „Mama 4+”, który uprzywilejowuje kobiety w wieku senioralnym, powyżej 60 roku życia (względem ojców w wieku senioralnym, powyżej 65 roku życia) w zakresie prawa do tzw. rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego z ZUS, tj. świadczenia, które przysługuje, jeżeli kobieta urodziła i wychowała albo wyłącznie wychowała co najmniej 4 dzieci (i ma stanowić swego rodzaju emeryturę lub jej substytut albo dopełnienie). Ojcom-seniorom, ww. świadczenie przysługuje wyłącznie „zastępczo”, co – zgodnie z postulatem RPO i według zapowiedzi MRPiPS – niebawem, może zostać zmienione.

Wielu rodziców twierdzi, że 300 złotych, które otrzymują w ramach świadczenia Dobry Start to na początku nowego roku szkolnego kropla w morzu potrzeb. Ceny rosną, a koszty utrzymania są coraz trudniejsze do pokrycia z domowych budżetów. Tymczasem na edukacji nie warto oszczędzać.

W związku z pogłębiającym się problemem tzw. sharentingu, który polega na upowszechnianiu w środowisku cyfrowym, w szczególności w mediach społecznościowych, wizerunku dzieci przez rodziców i inne osoby – na skutek podjętej w tej sprawie interwencji przez Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) – Ministerstwo Cyfryzacji zajęło stanowisko w sprawie wprowadzenia w Polsce generalnego, ustawowego zakazu (lub ograniczenia) zamieszczania w internecie zdjęć dzieci.

Czy do wytaczania na rzecz obywateli powództwa o roszczenia alimentacyjne może być uprawniony dyrektor miejskiego ośrodka pomocy społecznej?

W dniu 29 sierpnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki odmówił podpisania nowelizacji ustawy lex Kamilek, która miałaby wyjaśnić niektóre wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem ustawy, jak również m.in. uprawnić pracowników zakwaterowania zbiorowego (czyli np. hoteli) do weryfikacji osób, które przebywają w takich obiektach z dziećmi. Jednocześnie jednak zakładała ona złagodzenie wymogów weryfikacji osób dopuszczonych do kontaktu z dziećmi (w tym m.in. rodziców pomagających w przedszkolu, szkole czy podczas wycieczek), co Prezydent ocenił jako – osłabienie gwarancji bezpieczeństwa małoletnich.

Aż 96 procent rodziców uważa, że nauka o pieniądzach powinna zaczynać się dużo wcześniej niż w szkole średniej. Zamiast czekać, coraz częściej sami wprowadzają dzieci w świat finansów – poprzez kieszonkowe, zakupy czy zabawę w sklep.

Darowizna od rodziców środków pieniężnych w wysokości 61 000 euro, przekazana bezpośrednio na konto osoby trzeciej. Jest tutaj jeden warunek, który wpływa na prawo do skorzystania ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. O co chodzi?

Wiele gmin rozpoczęło już przyjmowanie wniosków o stypendia na rok szkolny 2025/2026, w innych nabór ruszy już niebawem. To ważne wsparcie dla uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Ile aktualnie wynosi stypendium szkolne? Jakie kryterium trzeba spełnić?

Rodzice dzieci do lat 4, a nawet 8 mogą starać się o pracę zdalną na preferencyjnych zasadach. Ile dni pracy zdalnej przysługuje rodzicom małych dzieci? Czy pracodawca może odmówić pracy zdalnej matce lub ojcu małego dziecka? Kiedy wniosek składa pracownik wychowujący dziecko do ukończenia 4 roku życia?

Nie możesz pracować z powodu wieku albo stanu zdrowia? Sprawdź, czy w 2025 roku przysługuje Ci zasiłek stały z pomocy społecznej. To świadczenie, które zapewnia podstawowe wsparcie finansowe osobom bez możliwości utrzymania się z pracy. Wyjaśniamy, komu przysługuje, ile wynosi, jakie dokumenty są potrzebne i jak wygląda procedura w MOPS.

Ponad 90 proc. szkół w Europie wprowadziło ograniczenia w korzystaniu z telefonów komórkowych. W Polsce trwają prace nad ustawą, która od roku szkolnego 2025/2026 ma zakazać używania smartfonów w szkołach podstawowych. Regulacje budzą jednak zarówno poparcie, jak i obawy – dotyczące m.in. wpływu na edukację, bezpieczeństwo uczniów i kwestie prawne.

800 czy 1000 plus nie wystarczy. Dlaczego? Bo ci rodzice mogą słono zapłacić za swoje zachowanie wobec dzieci i to tysiące złotych. Odszkodowanie czy zadośćuczynienie za naruszenie tych podstawowych praw dziecka może być naprawdę wysokie.

Czy pracownik socjalny musi przejść wszystkie stopnie awansu po kolei? Ile czasu trzeba czekać na awans? Ministerstwo Rodziny wyjaśnia zasady ścieżki zawodowej w odpowiedzi na interpelację poselską. Wyjaśniamy, co musi spełnić kandydat.

Najbliższy rok szkolny 2025/2026, będzie prawdziwym wyzwaniem dla pracujących rodziców, którzy będą musieli zagospodarować czas wolny swoich dzieci w ciągu aż 177 dni. Problem mogą mieć zwłaszcza rodzice dzieci w wieku wczesnoszkolnym, które wymagają jeszcze ich całodziennej opieki, a tymczasem – 26-dniowy urlop większości osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy nie jest z „gumy”, choć kodeks pracy ma do „zaoferowania” jeszcze kilka innych „zwolnień” od pracy na dziecko.

Kiedy dziecko może wyjść samo na plac zabaw? Czy jest dolna granica wieku, która wskazuje, w jakim wieku dziecko może samo wyjść na plac zabaw, do sklepu, czy na spacer? Co na to przepisy o ruchu drogowym?

Rodzice (lub opiekunowie prawni) odliczający ulgę na dziecko w podatku dochodowym często są zaskoczeni informacją, że możliwość skorzystania z tego odliczenia ogranicza limit ich dochodów nie tylko w przypadku, gdy mają jedno dziecko. Także gdy mają np. dwoje dzieci, jedno z ich dzieci jest małoletnie (czyli uprawnia do ulgi) a drugie np. ukończyło 25. rok życia (czyli nie uprawnia do odliczenia ulgi prorodzinnej). Dotyczy to też sytuacji gdy dziecko po ukończeniu 18 roku życia (a przed ukończeniem 25. rok życia) przestało uczyć się lub studiować. Te zasady dotyczą zarówno roku 2025 jak i poprzednich: 2024 r., 2023 r. i 2022 r.

Świadczenia otrzymywane w ramach programu „Aktywny rodzic” nie będą miały wpływu na prawo do zasiłków i innych form pomocy społecznej. Co to oznacza w praktyce?

W prawie pracy jest wiele uprawnień rodzicielskich. Pracownicy będący rodzicami mają dodatkowe przywileje jak urlopy, przerwy w pracy, łatwiejszy dostęp do elastycznej organizacji pracy, np. pracy zdalnej. Niektóre prawa przysługują tylko jednemu z rodziców dziecka. Czy 2 dni albo 16 godzin wolnego w roku na opiekę nad dzieckiem zdrowym przysługuje matce i ojcu dziecka?

W dniu 15 lipca 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie nowych (wyższych) kwot kryteriów dochodowych i zasiłków z pomocy społecznej na 2025 rok. Co się zmieniło się od nowego roku? Wzrosły kwoty kryteriów dochodowych i samych zasiłków. O ile?

Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 lipca 2024 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, zwiększa od 1 stycznia 2025 r. kwoty zasiłków ale także kwot kryterium dochodowego. Zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw z 15 lipca 2024 r., poz. 1044 i weszło w życie z początkiem 2025 roku.

Związek Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie dofinansowania wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej. Zdaniem samorządowców włączenie wszystkich pracowników realizujących zadania z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej do programu dodatku motywacyjnego przełoży się na jakość świadczonych usług.