Prawo

W dniu 18 grudnia 2025 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację Kodeksu wykroczeń oraz Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Ustawa ta m.in. zaostrza kary za wypalanie traw, rozniecanie ognia oraz inne zachowania stwarzające zagrożenie pożarowe w miejscach publicznych, terenach leśnych i zurbanizowanych (także np. palenie tytoniu poza wyznaczonymi miejscami). Najważniejsze zmiany to znaczący wzrost maksymalnych grzywien, wyższe mandaty oraz wprowadzenie kary ograniczenia wolności. Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw, a więc 2 stycznia 2026 roku.

Jak co roku, wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego, ponownie można wyczuć duszący zapach dymu unoszącego się z kominów. Niestety, nie każdy korzysta wyłącznie z dozwolonych paliw, powodując tym samym smog oraz zwiększając zanieczyszczenie powietrza. Osoby, które wrzucają do pieców i kominków śmieci, muszą liczyć się z dotkliwymi karami.

Choć powszechnie przyjmuje się, że w noc sylwestrową (a konkretniej – 31 grudnia i 1 stycznia) używanie wyrobów pirotechnicznych (tj. puszczanie fajerwerków) nie podlega większym ograniczeniom i obostrzeniom – nic bardziej mylnego. Fajerwerki to materiały wybuchowe, które w przypadku ich nieodpowiedzialnego użytkowania – mogą doprowadzić do poważnego niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia wielu osób. Nie bez konsekwencji pozostaną również osoby strzelające nimi z balkonu lub tuż pod oknem sąsiada.

Jeszcze do niedawna, nawet jeśli ktoś odziedziczył po babci mieszkanie albo po ojcu działkę, zanim mógł ją sprzedać czy obciążyć hipoteką, musiał wyruszyć w małą urzędową pielgrzymkę. Kluczowym przystankiem był urząd skarbowy. To tam trzeba było zdobyć zaświadczenie, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony, nie jest należny lub uległ przedawnieniu. Bez tego dokumentu notariusz nie mógł ruszyć dalej, choćby wszystko inne było dopięte na ostatni guzik.

Dnia 30 grudnia 2025 r. projekt ustawy o statusie osoby najbliższej w związku został przyjęty przez rząd. Co zyskają osoby żyjące w nieformalnych związkach? Czy będzie możliwa adopcja dzieci? Kiedy ustawa może wejść w życie?

W dniu 8 grudnia 2025 r. opublikowano projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ustawy - Prawo spółdzielcze. Nowelizacja ta ma trzy zasadnicze cele: (1) przywrócenie członkostwa w spółdzielni osobom, które je utraciły na skutek wejścia w życie art. 4 nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 20 lipca 2017 r., (2) wprowadzenie rozwiązań prawnych skłaniających spółdzielnie do podejmowania inwestycji mających na celu ustanawianie lokatorskich praw do lokali (nie będzie już prawnej możliwości przekształcenia przez spółdzielnię, na wniosek jej członka, spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w odrębną własność). Ponadto (3) nowelizacja ma wprowadzić liczne przepisy wzmacniające pozycję prawną członków spółdzielni mieszkaniowych, usprawniające funkcjonowanie tych spółdzielni mieszkaniowych i zwiększające transparentność ich funkcjonowania.

W dniu 15 lipca 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie nowych (wyższych) kwot kryteriów dochodowych i zasiłków z pomocy społecznej na 2025 rok. Co się zmieniło się od tego roku? Wzrosły kwoty kryteriów dochodowych i samych zasiłków. O ile? Czy coś się zmieni od 2026 roku?

Na podstawie ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (art. 5 ust. 2a), w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego (tzw. 800 plus) ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. W praktyce jednak przed orzeczeniem rozwodu świadczenie przyznawane jest jednemu z rodziców w pełnej wysokości. Czy zatem ZUS ma podstawy do żądania w takiej sytuacji zwrotu połowy wypłaconych świadczeń? - odpowiedź na to pytanie zawiera uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu wydanego 18 lipca 2024 r., sygn. akt: IV SA/Wr 768/23.

ZUS informuje, że zasiłek opiekuńczy przysługuje nie tylko na chore dziecko, ale można z niego skorzystać także w sytuacji, gdy naszego wsparcia i pomocy w chorobie potrzebuje rodzic. W ciągu roku kalendarzowego przysługuje 14 dni zasiłku z tytułu sprawowania opieki nad chorym rodzicem.

Już 1 stycznia 2026 r. zaczną obowiązywać przepisy Kodeksu pracy, które pozwolą zaliczać do stażu pracy m.in. okres prowadzenia działalności gospodarczej oraz wykonywania umów zlecenia. Wpłynie to na wymiar urlopu, dodatki stażowe i prawo do odpraw. O czym powinny pamiętać osoby, które chcą zyskać na nowych przepisach?

Kalendarz na 2026 rok daje realną możliwość zaplanowania kilku dłuższych okresów odpoczynku bez konieczności brania długich, ciągłych urlopów. W praktyce oznacza to mniejsze obciążenie organizacyjne dla pracodawców i lepszy komfort dla pracowników.

Ustawa z 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (dotyczy tzw. abonamentu RTV) dość szeroko stanowi, że odbiornikiem telewizyjnym albo radiofonicznym (który trzeba zarejestrować i płacić od niego abonament RTV) jest każde urządzenie techniczne dostosowane do odbioru programu (odpowiednio: telewizyjnego lub radiowego). Zatem osoby oglądające programy telewizyjne oraz słuchający radia na komputerze, telefonie komórkowym, tablecie czy innych elektronicznych urządzeniach wielofunkcyjnych mają obowiązek dokonania rejestracji oraz uiszczania opłat abonamentowych. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 7 marca 2023 r. Identyczne jest również stanowisko Poczty Polskiej, której upoważnieni pracownicy mają prawo kontrolować wykonanie obowiązków rejestracji odbiorników i płacenia abonamentu RTV.

Każdy, kto płaci abonament RTV powinien wiedzieć, że sama zmiana miejsca zamieszkania (np. po sprzedaży mieszkania, czy wyjeździe za granicę) nie powoduje automatycznie wyrejestrowania odbiorników dla celów płacenia abonamentu RTV. Takie zarejestrowane wcześniej odbiorniki są przypisane do osoby, która ich rejestracji dokonała. Obowiązkiem posiadacza zarejestrowanego odbiornika telewizyjnego lub radiowego jest też aktualizacja danych adresowych, w sytuacji zmiany miejsca zamieszkania bądź wyrejestrowania odbiorników, w momencie zaprzestania ich użytkowania. Jeżeli tego obowiązku nie dopełni, to korespondencja z Poczty Polskiej w sprawie abonamentu będzie skutecznie przesyłana na poprzedni adres, a do czasu wyrejestrowania odbiornika obowiązek płacenia abonamentu RTV będzie istniał. Tak orzekają sądy administracyjne, w tym Naczelny Sąd Administracyjny.

W 2026 roku obowiązywać będą wyższe stawki abonamentu RTV niż w 2025 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 27 czerwca 2025 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2026 r. 

Już od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie jedne z największych od lat zmian w systemie zwolnień lekarskich i ubezpieczeń społecznych. Nowe przepisy pozwolą m.in. na pracę u jednego pracodawcy przy jednoczesnym przebywaniu na L4 u innego, rozszerzą krąg osób uprawnionych do wystawiania zwolnień i znacząco wzmocnią kompetencje kontrolne ZUS.

W 1 stycznia 2026 r. wejdzie w życie ustawa z 26 września 2025 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja w sposób zasadniczy zmienia zasady ustalania stażu pracy. Po wejściu w życie tej nowelizacji okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą zostanie zaliczony zarówno do ogólnego, jak i do tzw. zakładowego stażu pracy. Ponadto do stażu pracy (okresu zatrudnienia) będzie wliczany okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, wykonywania wolnego zawodu, bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej i inne przypadki. Przy czym nowe przepisy będą miały zastosowanie od 1 stycznia 2026 r. do pracodawców będących jednostkami sektora finansów publicznych. Natomiast od 1 maja 2026 r. będą się stosowały do pozostałych pracodawców.

Czy 1 stycznia to święto nakazane i trzeba iść do kościoła? Wszystkie święta nakazane przez kościół katolicki w 2026 roku to w sumie 9 dni w roku. Obecność na mszy świętej w święto nakazane jest obowiązkowa. Czy można pójść do kościoła dzień wcześniej? Jakie są święta nakazane? Oto lista.

Rząd kończy już prace nad trzema rozwiązaniami, które mają odmienić życie osób starszych w Polsce. Bon senioralny, najem senioralny oraz nowy program dziennych miejsc pobytu to kompleksowy pakiet wsparcia, który ma zapewnić seniorom bezpieczeństwo, lepsze warunki mieszkaniowe i codzienną opiekę. Minister Marzena Okła-Drewnowicz zapowiada, że to początek nowej jakości w polityce senioralnej.

Dlaczego samo posiadanie mieszkania nie zawsze oznacza, że można nim dowolnie dysponować, jak zabezpieczyć się przy najmie oraz jak uniknąć problemów ze spadkami i testamentami. Wyjaśnia Jarosław Maculewicz, ekspert ds. regulacji stanu prawnego nieruchomości

Jawność, transparentność wynagrodzeń to temat, który od lat budzi emocje zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Z jednej strony – jawne płace to większa równość i eliminacja dyskryminacji płacowej. Z drugiej – to rewolucja w podejściu do rekrutacji, polityki kadrowej i zarządzania firmą. W dniu 24 grudnia 2025 roku wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy - Ustawa z 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy, która nałoży na pracodawców szereg nowych obowiązków związanych z jawnością wynagrodzeń. Jest to efekt wdrażania unijnej Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z 10 maja 2023 r., której celem jest wzmocnienie stosowania zasady równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o tej samej wartości. Drugi ważny etap tych zmian ma być implementowany do polskiego prawa do 7 czerwca 2026 r.

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju, czerwcu, sierpniu, październiku, listopadzie i grudniu 2025 r. - oprocentowanie nowych emisji w styczniu 2026 r. nie ulegnie zmianie. Ministerstwo Finansów pozostawiło tym razem opłacalność tych obligacji bez zmian na kolejny miesiąc.

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy rodziców, których niepełnosprawne dzieci tracą pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności. W każdej historii jest ten sam schemat - dziecko mając np. 5 lata otrzymuje symbol 12C (orzeczenie o niepełnosprawności) i pkt 7 i 8 (wskazania w orzeczeniu). Bez pkt 7 i 8 matka nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego (to powyżej 3000 zł miesięcznie). Mija kilka lat. Dziecko ma 8 lat. Na komisji przedłużającej ważność orzeczenia o niepełnosprawności lekarz pyta o zdolność do ubrania się i umycia. Jeżeli dziecko odpowie "umiem", to dziecku zabierany jest automatycznie pkt 7 wskazań (i świadczenie pielęgnacyjne matce). Mam coraz więcej wątpliwości, czy ten schemat postępowania wobec osób niepełnosprawnych jest prawidłowy. Badanie w PZON dziecka z autyzmem sprowadza się do krótkiej rozmowę z nim w celu zebrania informacji przez lekarza o jego samodzielności w zakresie takich czynności jak zdolność zrobienia sobie herbaty. Przecież nie na tym polega autyzm, że dziecko nie umie zawiązać swoich butów! Czy tak musi wyglądać medycyna w 2025 r. i rozpoznawanie autyzmu (i wspieranie rodziców mających dzieci w spektrum autyzmu)?

W polemice opublikowanej na Infor.pl, stanowiącej bezpośrednią odpowiedź na mój artykuł dotyczący wadliwości umów kredytowych opartych o WIBOR, mec. Wojciech Wandzel przekonuje, że kredyty te „nie są wadliwe”, nie będzie „masowego podważania umów”, a wizja „eldorado dla kancelarii” to publicystyczna przesada. To brzmi aż nazbyt znajomo.

Od połowy 2025 roku jest wypłacana tzw. renta wdowia. W poradniku ZUS radzi jak postąpić, gdy wdowie lub wdowcowi przysługuje renta rodzinna, ale ma także prawo do innego świadczenia. Jak wybrać najkorzystniejszy wariant wypłaty przy zbiegu świadczeń (czyli prawie do kilku świadczeń jednocześnie)?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że po śmierci emeryta lub rencisty prawo do wypłaty świadczenia (emerytury lub renty) ustaje. Listonosz, który przynosi emeryturę (rentę) osoby zmarłej, nie powinien wypłacać tych pieniędzy domownikom. Taką emeryturę czy rentę należy zwrócić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ale uprawniony członek rodziny ma prawo złożyć wniosek o wypłatę tzw. niezrealizowanego świadczenia.