REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki ubezwłasnowolnienia częściowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Prawo./ Fot. Fotolia
Prawo./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ubezwłasnowolnienie częściowe orzeka się tylko wobec osoby pełnoletniej mającej pełną zdolność do czynności prawnych. Skutkiem jest tu ograniczenie zdolności do czynności prawnych osoby ubezwłasnowolnionej.

W naszej publikacji pt. Skutki ubezwłasnowolnienia całkowitego przedstawiliśmy instytucję ubezwłasnowolnienia całkowitego, której skutkiem jest pozbawienie osoby zdolności do czynności prawnych. Poniżej zaś przedstawimy instytucję ubezwłasnowolnienia częściowego, z podkreśleniem różnic istniejących pomiędzy tymi dwoma rodzajami ubezwłasnowolnienia.

REKLAMA

Ubezwłasnowolnienie częściowe

Zgodnie z art. 16 § 1  ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo
z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw.

Warunki dopuszczalności ubezwłasnowolnienia częściowego

Z powyższej definicji wynika, że ubezwłasnowolnienie częściowe orzeka się tylko wobec osoby pełnoletniej (mającej pełną zdolność do czynności prawnych). Jest to istotna różnica w porównaniu do ubezwłasnowolnienia całkowitego, które może zostać orzeczone również wobec osoby niepełnoletniej, która ukończyła trzynasty rok życia (mającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych). Przyczyny, z powodu których może dojść do ubezwłasnowolnienia częściowego i całkowitego, są takie same. I w jednym, i w drugim przypadku orzeczenie ubezwłasnowolnienia może nastąpić tylko z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii. Ponadto, w odróżnieniu od ubezwłasnowolnienia całkowitego, orzeczenie ubezwłasnowolnienia częściowego jest dopuszczalne, jeżeli danej osobie potrzebna jest pomoc przy prowadzeniu jej spraw, a stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego.

Zobacz również: Skutki ubezwłasnowolnienia całkowitego

Postępowanie o ubezwłasnowolnienie częściowe

Tryby postępowania w obu rodzajach ubezwłasnowolnienia są zbliżone. Zgodnie z ustawą z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.), tak jak w przypadku ubezwłasnowolnienia całkowitego, postępowanie o ubezwłasnowolnienie częściowe jest postępowaniem nieprocesowym, które toczy się przed sądem okręgowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, a w razie braku miejsca zamieszkania – przed sądem miejsca jej pobytu. Wniosek w tej sprawie może zostać zgłoszony przez te same osoby, co przy ubezwłasnowolnieniu całkowitym (np. przez małżonka czy rodzica). Warto jednak wskazać, że wniosek o ubezwłasnowolnienie częściowe można zgłosić już na rok przed dojściem do pełnoletności osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie. Koszty postępowania kształtują się podobnie jak koszty postępowania w sprawie o ubezwłasnowolnienie całkowite. Od wniosku uiszcza się opłatę w wysokości 40 zł. Do kosztów postępowania należy doliczyć również koszt zaliczki na opinie biegłych psychologa i psychiatry w kwocie ok. 500 zł oraz wydatki związane z czynnościami kuratora w sprawie w kwocie ok. 120 zł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz również: Bezpłatny wzór wniosku o ubezwłasnowolnienie

REKLAMA

Sąd orzekający o ubezwłasnowolnieniu częściowym nie jest związany treścią wniosku i ocenia według własnego uznania, czy zachodzą przesłanki ubezwłasnowolnienia częściowego, czy całkowitego. Jeżeli wniosek o ubezwłasnowolnienie częściowe jest zasadny, sąd wydaje postanowienie o ubezwłasnowolnieniu częściowym oraz przesyła jego odpis sądowi opiekuńczemu w celu ustanowienia kuratora. Jest to istotna różnica w porównaniu do ubezwłasnowolnienia całkowitego, gdyż dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie ustanawiany jest opiekun (chyba że pozostaje ona jeszcze pod władzą rodzicielską).

W trakcie postępowania o ubezwłasnowolnienie (zarówno częściowe, jak i całkowite) może okazać się, że nie ma podstaw do ubezwłasnowolnienia osoby, której dotyczy wniosek i sąd taki wniosek oddali. Jeżeli w takim przypadku sąd uzna, że są powody do ustanowienia kuratora dla osoby niepełnosprawnej, zawiadomi o tym sąd opiekuńczy (sąd rodzinny).

Skutki ubezwłasnowolnienia częściowego

Skutkiem ubezwłasnowolnienia częściowego jest ograniczenie zdolności do czynności prawnych osoby ubezwłasnowolnionej częściowo. Taka osoba może, co do zasady, dokonywać czynności prawnych, przez które zaciąga zobowiązania lub rozporządza swoimi prawami, za zgodą jej przedstawiciela ustawowego (kuratora). Ponadto, może ona dokonywać czynności, do ważności których ustawa nie wymaga zgody przedstawiciela. Przykładowo, osoba ubezwłasnowolniona częściowo może zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego (np. zawierać umowy sprzedaży podczas codziennych zakupów) oraz rozporządzać swoim zarobkiem, chyba że sąd opiekuńczy z ważnych powodów inaczej postanowi.

Podsumowanie

Podsumowując, ubezwłasnowolnienie częściowe jest instytucją, która znajduje zastosowanie jedynie wobec osób pełnoletnich, które z powodu różnego rodzaju zaburzeń psychicznych (wskazanych powyżej) potrzebują pomocy przy prowadzeniu swoich spraw. Orzeczenie ubezwłasnowolnienia częściowego powoduje ograniczenie zdolności do czynności prawnych takiej osoby oraz ustanowienie dla niej kuratora, którego zadaniem jest opieka nad majątkiem i sprawami życiowymi osoby ubezwłasnowolnionej częściowo.

Zobacz również serwis: Małżeństwo

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablety dla uczniów w roku szkolnym 2025/2026? 13 sierpnia 2025 r. Centrum Obsługi Administracji Rządowej ogłosiło wyniki przetargu

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało 13 sierpnia 2025 r., że wybrano najkorzystniejsze oferty w przetargu na dostawę aż 735 tysięcy urządzeń przenośnych — w tym laptopów, Chromebooków i tabletów — dla szkół w całej Polsce. Inwestycja ta, dofinansowana z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), ma wyrównać standardy multimedialne w placówkach edukacyjnych.

Zapalenie papierosa lub e-papierosa (również takiego, który nie zawiera nikotyny) nad jeziorem uszczupli portfel o nawet 5 tys. zł lub skończy się aresztem. Niewiele osób jest świadomych tego zakazu!

Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych – każdy ma prawo do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskich wyrobów tytoniowych. Realizacja powyższego prawa (i jednocześnie ochrona zdrowia osób niepalących) odbywa się poprzez wprowadzanie zakazów palenia w przestrzeni publicznej. Wynikają one nie tylko z ww. ustawy o ochronie zdrowia, ale również z ustaw szczególnych. Choć niektórzy mogą być tym faktem mocno zaskoczeni – 5 tys. zł grzywny, a nawet aresztem, może skończyć się zapalenie papierosa lub e-papierosa (również takiego, który nie zawiera nikotyny) na plaży nad jeziorem.

Polska z największym wzrostem bezrobocia w UE. Freelancing jako alternatywa dla etatu?

Stopa bezrobocia wśród osób poniżej 25 roku życia w Polsce wzrosła w ciągu roku o 27,4% – to najwyższy wzrost spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Mimo że wskaźnik 13,5% nadal pozostaje poniżej średniej UE, eksperci alarmują, że młodym Polakom coraz trudniej znaleźć pierwszą pracę. Platforma Freelancehunt zwraca uwagę, że w obecnych warunkach freelancing może być nie tylko tymczasowym wyborem, lecz także realną opcją na start kariery zawodowej.

RPO: "Wykorzystanie osób z niepełnosprawnościami, by w ich imieniu dochodzić świadczeń pielęgnacyjnych z pobraniem prowizji. Wygrany proces z udziałem RPO"

Sprawa dotyczy mechanizmu, w którym spółka z o.o. oferowała osobom z niepełnosprawnościami lub ich opiekunom "pomoc" w uzyskaniu świadczenia pielęgnacyjnego. W zamian za prowadzenie spraw w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, firma zastrzegała sobie wynagrodzenie w wysokości aż trzykrotności miesięcznego świadczenia. Czy takie praktyki były legalne? Okazuje się, że w sprawie kluczowa jest zasada: nemo plus iuris.

REKLAMA

Dopłaty dla rolników a susza, gradobicia i inne zdarzenia pogodowe. MRiRW i ARiMR wyjaśniają zasady

Utratą plonów, ale też brakiem niektórych dopłat martwią się rolnicy poszkodowani przez podtopienia, gradobicia, ulewne deszcze czy suszę. Dlatego Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi uspokaja i przypomina: zdarzenia pogodowe nie muszą oznaczać utraty prawa do płatności bezpośrednich ani kar za niewypełnienie zobowiązań.

ZUS: Niższe limity dorabiania dla wcześniejszych emerytów i rencistów od 1 września 2025 r. Spadło przeciętne wynagrodzenie

Od 1 września 2025 r. pracujący wcześniejsi emeryci i renciści będą mogli dorobić mniej niż dotychczas. Powodem jest spadek przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, na podstawie którego ustala się kwoty graniczne przychodów.

Kredyty frankowe. Walka o narrację w sprawie TSUE Lubreczlik

W mitologii greckiej przedstawiana jest postać Prokrustesa, który rozciągał lub obcinał nogi swoim gościom, tak aby dopasować ich do długości swojego łoża. Kiedy więc czytam opinie prawników sektora bankowego na temat ich autorskiej interpretacji wyroku wydanego przez TSUE w sprawie Lubreczlik, to nie mogę się oprzeć nieodpartemu wrażeniu, że mamy tu przykład iście uwspółcześnionego „prokrustowego łoża” – tj. kreowania takiej narracji, która nie odpowiada zastanej rzeczywistości prawnej.

„Ochrona polskiej wsi” – Prezydent Nawrocki podpisuje, wieś komentuje

„Ochrona polskiej wsi” – Prezydent Nawrocki podpisuje projekt ustawy a wieś komentuje. Projekt ustawy ma na celu wzmocnienie ochrony rodzimego rolnictwa i wprowadzenie istotnych zmian w dwóch kluczowych aktach prawnych, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie gospodarstw rolnych i obrót ziemią rolną. Inicjatywa Prezydenta Nawrockiego spotkała się z mieszanymi reakcjami. Dla jednych to długo oczekiwany gest wsparcia, dla innych – kolejna deklaracja bez pokrycia. Jedno jest pewne: polska wieś znów znalazła się w centrum debaty publicznej. Jednak czy Sejm i Senat uchwalą ustawę w takiej wersji?

REKLAMA

Urlop dla poratowania zdrowia – jak uzyskać. Kiedy dyrektor szkoły może odwołać nauczyciela z tego urlopu?

Tematykę udzielania nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia wyjaśniła ekspertka Państwowej Inspekcji Pracy Marta Żelazowska. Wskazała również, na podstawie jakich przesłanek dyrektor szkoły może zakwestionować prawo do urlopu zdrowotnego lub odwołać nauczyciela z urlopu już udzielonego.

Oszustwo "na świadczenie wspierające". ZUS ostrzega: nie płać za złożenie wniosku, nie podpisuj dokumentu bez przeczytania!

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega: osoby z niepełnosprawnością nie muszą płacić kancelariom prawnym ani pośrednikom, aby otrzymać świadczenie wspierające. Wniosek można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej – samodzielnie lub z bezpłatną pomocą pracowników ZUS, zarówno w placówkach, jak i przez infolinię.

REKLAMA