REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedstawiciele procesowi stron w procesie karnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Wilimborek
Obrońca to przedstawiciel oskarżonego w procesie karnym.
Obrońca to przedstawiciel oskarżonego w procesie karnym.

REKLAMA

REKLAMA

Strony mogą być reprezentowane przed sądami przez uprawnione podmioty. Przedstawicielami procesowymi stron w procesie karnym są obrońca, pełnomocnik oraz przedstawiciel ustawowy.

Przedstawiciel ustawowy to osoba, która dokonuje czynności prawnych w imieniu pokrzywdzonego lub oskarżonego, który ze względu na wiek lub szczególny stan nie może dokonywać samodzielnie czynności procesowych.

REKLAMA

Gdy pokrzywdzony jest osobą małoletnią lub ubezwłasnowolnioną, przedstawiciel przykładowo składa wniosek o ściganie, zaskarża postanowienia, dochodzi roszczeń cywilnych w procesie karnym.

Podobnie wygląda sytuacja po stronie oskarżonego. Osoba nieletnia lub ubezwłasnowolniona przeciwko której został złożony w sądzie akt oskarżenia, może być reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego.

Przedstawicielem ustawowym w rozumieniu prawa cywilnego i rodzinnego jest rodzic, opiekun prawny. Prawo karne procesowe dopuszcza ponadto możliwość wystąpienia w tej roli osoby, pod której stałą pieczą reprezentowany pozostaje.

REKLAMA

Przedstawiciel ustawowy może z kolei ustanowić pełnomocnika lub obrońcę. Te dwie instytucje są już zarezerwowane dla profesjonalnych podmiotów. Ich zadaniem w procesie karnym jest poprowadzenie sprawy w sposób jak najbardziej korzystny dla osoby, którą reprezentują.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obrońca to przedstawiciel oskarżonego w procesie karnym. Stosunek między dwoma podmiotami powinien opierać się na zaufaniu. Obrońca powinien uprzednio omawiać swoje kroki z oskarżonym i w razie wątpliwości udzielać mu wyjaśnień. Granicę działań obrońcy wyznacza interes prawny oskarżonego.

Obrońca korzysta z pewnych uprawnień własnych – nie wolno przesłuchiwać go co do faktów, o których dowiedział się prowadząc sprawę lub udzielając porady prawnej, nie wolno zajmować mu pism lub dokumentów obejmujących okoliczności związane z wykonywaniem funkcji obrońcy, jest to tzw. tajemnica obrończa.

Warto zaznaczyć że udział w postępowaniu może wziąć zarówno oskarżony jak i jego obrońca, zatem oba podmioty mogą działać razem.

Posiadanie obrońcy jest uprawnieniem oskarżonego ( w niektórych wypadkach ustawa przewiduje obowiązek ustanowienia obrońcy np. gdy oskarżony jest głuchy, niemy).

Obrońcą może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów o ustroju adwokatury, zatem może to być adwokat lub wyjątkowo aplikant adwokacki , który po 6 miesiącach aplikacji może zastępować adwokata przed sądami rejonowymi( po upływie roku i 6 miesięcy także przed innymi sądami, oprócz Sądu Najwyższego).

Natomiast z pomocy trzeciego przedstawiciela procesowego- pełnomocnika, może korzystać strona inna niż oskarżony oraz osoba nie będąca stroną (np. pokrzywdzony).

REKLAMA

Pełnomocnikiem w postępowaniu karnym może być adwokat oraz radca prawny. Ten ostatni może reprezentować instytucje państwowe, samorządowe lub społeczne oraz w zakresie roszczeń majątkowych- inne osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.

Pełnomocnik może zostać ustanowiony przez zainteresowanego (upoważnienie) lub wyznaczony z urzędu, gdy zostanie wykazane iż osoba nie jest w stanie ponieść kosztów pełnomocnictwa bez uszczerbku dla utrzymania siebie i rodziny.

Ponadto pełnomocnictwo może dotyczyć dokonania poszczególnych czynności procesowych np. sporządzenie skargi kasacyjnej lub reprezentacji w danej sprawie karnej-pełnomocnictwo procesowe ogólne.

Różnice występujące między obrońcą a pełnomocnikiem dotyczą nie tylko podmiotów które mogą oni reprezentować, lecz również sposobu reprezentacji.

W odróżnieniu od obrońcy pełnomocnik nie jest samodzielny w prowadzeniu interesów mocodawcy. O zakresie jego uprawnień decyduje treść upoważnienia, a w razie jego przekroczenia grozi mu odpowiedzialność cywilna.

Podstawa prawna:art.51, 76 oraz art. 82-89 kodeksu postępowania karnego

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd odpowiada na wysokie ceny energii! Nie boi się weta prezydenta Nawrockiego

Rząd w najbliższy wtorek zajmie się ustawą, która ma zagwarantować utrzymanie cen energii na dotychczasowym poziomie – zapowiedział minister energii Miłosz Motyka. Dodał, że od stycznia 2026 r. możliwe będzie odejście od mrożenia cen energii.

Prawo jazdy kat. B od 17 roku życia, za jazdę po zatrzymaniu prawka – ponowny egzamin i obowiązkowe kaski dla rowerzystów i użytkowników hulajnóg elektrycznych. Rząd zmienia przepisy prawa o ruchu drogowym

Większa mobilność osób młodych, czyli prawo jazdy kat. B od 17 roku życia, cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami w przypadku prowadzenia samochodu po zatrzymaniu prawa jazdy oraz obowiązkowe kaski dla dzieci do 16 roku życia, poruszających się rowerem lub hulajnogą elektryczną. To najważniejsze założenia nowego projektu ustawy o zmianie prawa o ruchu drogowym autorstwa rządu.

Sąd w Warszawie pyta TSUE o WIBOR. Czy bank jasno informował konsumentów o ryzyku i zasadach ustalania zmiennego oprocentowania kredytu? Komentarz radcy prawnego

W dniu 30 czerwca 2025 roku, Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie wydał postanowienie w sprawie II C 1440/24, w którym sformułował pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące wskaźnika WIBOR. Uzasadnienie tego postanowienia komentuje dla infor.pl Beata Strzyżowska, radca prawny, której Kancelaria reprezentuje kredytobiorców w tej sprawie.

Młodsi i bardziej zadłużeni – multidłużnicy w Polsce

Profil polskiego multidłużnika wyraźnie się zmienia. Coraz większą część tej grupy stanowią młodsi konsumenci, a udział kobiet systematycznie maleje. W ciągu trzech lat udział osób w wieku 18–25 lat wzrósł sześciokrotnie, a w grupie 26–35 lat o ponad 7 pkt proc. Mężczyźni nie tylko stanowią większość, lecz także odpowiadają za coraz większą część zadłużenia. Szczegóły analizy poniżej.

REKLAMA

Przepada świadczenie wspierające. Umierają kolejne osoby niepełnosprawne. Co na to sądy?

Wszyscy wiemy, że przyznawanie świadczenie wspierającego obciąża przewlekłość. Okres oczekiwanie na przyznanie punktów w ramach poziomu potrzeby wsparcia wynosi w skrajnych przypadkach rok. Na punkty czekają osoby niepełnosprawne w tak poważnych stanach (i sędziwym wieku), że część z nich umiera. Ostrzegano przed takimi sytuacjami jeszcze przed wprowadzeniem świadczenia wspierającego. Niestety te obawy się spełniły. W efekcie rodziny osób zmarłych idą do sądu bo świadczenie wspierające ... przepada. Przykład takiej sytuacji poniżej.

Młodzi Polacy w trybie oszczędzania. Najczęściej od 20 do 60 proc. towarów kupują w promocjach [RAPORT]

Jak wynika z najnowszego raportu rynkowego, Polacy w wieku 18-25 lat najczęściej robią od 20% do 40% codziennych zakupów w promocjach – 32,5%. Głównie dotyczy to osób z dochodami w przedziale 3000-4999 zł, ze średnim wykształceniem i z mniejszych miejscowości. Z kolei 26,5% młodych konsumentów kupuje na co dzień od 40% do 60% podstawowych produktów w promocjach. Szczegóły poniżej wraz z omówieniem wyników raportu.

Zasiłek z MOPS? Tak, ale pamiętaj o wywiadzie środowiskowym

Osoby ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej często zapominają o ważnej roli, jaką odgrywa rodzinny wywiad środowiskowy. Jest to podstawowe narzędzie, które pozwala na ocenę sytuacji majątkowej i rodzinnej. Kto i gdzie przeprowadza taki wywiad? Czy jest on obowiązkowy?

MOPS od 10 lat naruszają prawo wbrew TK. Nie ma limitu 18 lat przy świadczeniu pielęgnacyjnym (starym) [osoba niepełnosprawna, stopień znaczny)

Nieufność staruszki z demencją (osoba niepełnosprawna, stopień znaczny) jest dodatkowym argumentem dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Bo staruszka ufa tylko swojej córce. I nie może wykonywać czynności opiekuńczych nikt inny. To ciekawostka z omówionego w artykule wyroku sądu. Wyrok ten pokazuje jednak stały problem z MOPS - urzędnicy wiedzą o tym, że nie ma limitu wieku (18 lat dla osoby nieuczącej się) przy świadczeniu pielęgnacyjnym (jako data powstania niepełnosprawności. Ale wciąż ten limit stosują. To karygodne. Bo wynika to w mojej ocenie z obawy, że wojewoda odbierze gminom pieniądze na świadczenie pielęgnacyjne albo RIO zarzucą gminie naruszenie zasad gospodarki środkami publicznymi - bo przepisy wciąż mówią o limicie 18 lat, a to że limit nie obowiązuje wynika z wyroku TK, którego Sejm nigdy nie przełożył na nowelizację przepisów

REKLAMA

Kłopoty ze skargą na MOPS za odebrany zasiłek pielęgnacyjny 215,84 zł. Tylko ePUAP albo papierowy dokument

W przepisach jest pułapka. Jeżeli spierasz się o zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) z MOPS to nie można obecnie wnosić elektronicznie pism do sądu z nowym systemem e-Doręczenia. Będzie to możliwe dopiero od 2029 r. (o czym informują przepisy przejściowe, które łatwo przegapić). Można skorzystać z ePUAP. I tak wniesioną skargę na decyzję MOPS sąd przyjmie. Przez e-Doręczenia to się nie uda. W artykule przykład utraconego w ten sposób zasiłku pielęgnacyjnego. Na dziś najbezpieczniejszym prawnie sposobem wniesienia skargi na MOPS (i SKO) w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego jest po prosty tradycyjna "papierowa" skarga.

1,1 mln osób dostanie czternastą emeryturę wcześniej. Ale nie każdy dostanie 1558,81 zł na rękę

Zakład Ubezpieczeń Społecznych kontynuuje wypłatę czternastych emerytur. Jeszcze przed najbliższym weekendem (do piątku 5 września 2025 r.) przelew na konto i przekaz pocztowy otrzyma prawie 1 mln 136 tys. osób. To emeryci i renciści, którym ZUS ustalił termin płatności głównego świadczenia na 6 dzień miesiąca.

REKLAMA