REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedstawiciele procesowi stron w procesie karnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Wilimborek
Obrońca to przedstawiciel oskarżonego w procesie karnym.
Obrońca to przedstawiciel oskarżonego w procesie karnym.

REKLAMA

REKLAMA

Strony mogą być reprezentowane przed sądami przez uprawnione podmioty. Przedstawicielami procesowymi stron w procesie karnym są obrońca, pełnomocnik oraz przedstawiciel ustawowy.

Przedstawiciel ustawowy to osoba, która dokonuje czynności prawnych w imieniu pokrzywdzonego lub oskarżonego, który ze względu na wiek lub szczególny stan nie może dokonywać samodzielnie czynności procesowych.

REKLAMA

Gdy pokrzywdzony jest osobą małoletnią lub ubezwłasnowolnioną, przedstawiciel przykładowo składa wniosek o ściganie, zaskarża postanowienia, dochodzi roszczeń cywilnych w procesie karnym.

Podobnie wygląda sytuacja po stronie oskarżonego. Osoba nieletnia lub ubezwłasnowolniona przeciwko której został złożony w sądzie akt oskarżenia, może być reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego.

Przedstawicielem ustawowym w rozumieniu prawa cywilnego i rodzinnego jest rodzic, opiekun prawny. Prawo karne procesowe dopuszcza ponadto możliwość wystąpienia w tej roli osoby, pod której stałą pieczą reprezentowany pozostaje.

REKLAMA

Przedstawiciel ustawowy może z kolei ustanowić pełnomocnika lub obrońcę. Te dwie instytucje są już zarezerwowane dla profesjonalnych podmiotów. Ich zadaniem w procesie karnym jest poprowadzenie sprawy w sposób jak najbardziej korzystny dla osoby, którą reprezentują.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obrońca to przedstawiciel oskarżonego w procesie karnym. Stosunek między dwoma podmiotami powinien opierać się na zaufaniu. Obrońca powinien uprzednio omawiać swoje kroki z oskarżonym i w razie wątpliwości udzielać mu wyjaśnień. Granicę działań obrońcy wyznacza interes prawny oskarżonego.

Obrońca korzysta z pewnych uprawnień własnych – nie wolno przesłuchiwać go co do faktów, o których dowiedział się prowadząc sprawę lub udzielając porady prawnej, nie wolno zajmować mu pism lub dokumentów obejmujących okoliczności związane z wykonywaniem funkcji obrońcy, jest to tzw. tajemnica obrończa.

Warto zaznaczyć że udział w postępowaniu może wziąć zarówno oskarżony jak i jego obrońca, zatem oba podmioty mogą działać razem.

Posiadanie obrońcy jest uprawnieniem oskarżonego ( w niektórych wypadkach ustawa przewiduje obowiązek ustanowienia obrońcy np. gdy oskarżony jest głuchy, niemy).

Obrońcą może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów o ustroju adwokatury, zatem może to być adwokat lub wyjątkowo aplikant adwokacki , który po 6 miesiącach aplikacji może zastępować adwokata przed sądami rejonowymi( po upływie roku i 6 miesięcy także przed innymi sądami, oprócz Sądu Najwyższego).

Natomiast z pomocy trzeciego przedstawiciela procesowego- pełnomocnika, może korzystać strona inna niż oskarżony oraz osoba nie będąca stroną (np. pokrzywdzony).

REKLAMA

Pełnomocnikiem w postępowaniu karnym może być adwokat oraz radca prawny. Ten ostatni może reprezentować instytucje państwowe, samorządowe lub społeczne oraz w zakresie roszczeń majątkowych- inne osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.

Pełnomocnik może zostać ustanowiony przez zainteresowanego (upoważnienie) lub wyznaczony z urzędu, gdy zostanie wykazane iż osoba nie jest w stanie ponieść kosztów pełnomocnictwa bez uszczerbku dla utrzymania siebie i rodziny.

Ponadto pełnomocnictwo może dotyczyć dokonania poszczególnych czynności procesowych np. sporządzenie skargi kasacyjnej lub reprezentacji w danej sprawie karnej-pełnomocnictwo procesowe ogólne.

Różnice występujące między obrońcą a pełnomocnikiem dotyczą nie tylko podmiotów które mogą oni reprezentować, lecz również sposobu reprezentacji.

W odróżnieniu od obrońcy pełnomocnik nie jest samodzielny w prowadzeniu interesów mocodawcy. O zakresie jego uprawnień decyduje treść upoważnienia, a w razie jego przekroczenia grozi mu odpowiedzialność cywilna.

Podstawa prawna:art.51, 76 oraz art. 82-89 kodeksu postępowania karnego

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablety dla uczniów w roku szkolnym 2025/2026? 13 sierpnia 2025 r. Centrum Obsługi Administracji Rządowej ogłosiło wyniki przetargu

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało 13 sierpnia 2025 r., że wybrano najkorzystniejsze oferty w przetargu na dostawę aż 735 tysięcy urządzeń przenośnych — w tym laptopów, Chromebooków i tabletów — dla szkół w całej Polsce. Inwestycja ta, dofinansowana z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), ma wyrównać standardy multimedialne w placówkach edukacyjnych.

Palenie papierosa lub e-papierosa (również takiego, który nie zawiera nikotyny) nad jeziorem uszczupli portfel o nawet 5 tys. zł lub skończy się aresztem. Niewiele osób jest świadomych tego zakazu!

Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych – każdy ma prawo do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskich wyrobów tytoniowych. Realizacja powyższego prawa (i jednocześnie ochrona zdrowia osób niepalących) odbywa się poprzez wprowadzanie zakazów palenia w przestrzeni publicznej. Wynikają one nie tylko z ww. ustawy o ochronie zdrowia, ale również z ustaw szczególnych. Choć niektórzy mogą być tym faktem mocno zaskoczeni – 5 tys. zł grzywny, a nawet aresztem, może skończyć się zapalenie papierosa lub e-papierosa (również takiego, który nie zawiera nikotyny) na plaży nad jeziorem.

Polska z największym wzrostem bezrobocia w UE. Freelancing jako alternatywa dla etatu?

Stopa bezrobocia wśród osób poniżej 25 roku życia w Polsce wzrosła w ciągu roku o 27,4% – to najwyższy wzrost spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Mimo że wskaźnik 13,5% nadal pozostaje poniżej średniej UE, eksperci alarmują, że młodym Polakom coraz trudniej znaleźć pierwszą pracę. Platforma Freelancehunt zwraca uwagę, że w obecnych warunkach freelancing może być nie tylko tymczasowym wyborem, lecz także realną opcją na start kariery zawodowej.

RPO: "Wykorzystanie osób z niepełnosprawnościami, by w ich imieniu dochodzić świadczeń pielęgnacyjnych z pobraniem prowizji. Wygrany proces z udziałem RPO"

Sprawa dotyczy mechanizmu, w którym spółka z o.o. oferowała osobom z niepełnosprawnościami lub ich opiekunom "pomoc" w uzyskaniu świadczenia pielęgnacyjnego. W zamian za prowadzenie spraw w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, firma zastrzegała sobie wynagrodzenie w wysokości aż trzykrotności miesięcznego świadczenia. Czy takie praktyki były legalne? Okazuje się, że w sprawie kluczowa jest zasada: nemo plus iuris.

REKLAMA

Dopłaty dla rolników a susza, gradobicia i inne zdarzenia pogodowe. MRiRW i ARiMR wyjaśniają zasady

Utratą plonów, ale też brakiem niektórych dopłat martwią się rolnicy poszkodowani przez podtopienia, gradobicia, ulewne deszcze czy suszę. Dlatego Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi uspokaja i przypomina: zdarzenia pogodowe nie muszą oznaczać utraty prawa do płatności bezpośrednich ani kar za niewypełnienie zobowiązań.

ZUS: Niższe limity dorabiania dla wcześniejszych emerytów i rencistów od 1 września 2025 r. Spadło przeciętne wynagrodzenie

Od 1 września 2025 r. pracujący wcześniejsi emeryci i renciści będą mogli dorobić mniej niż dotychczas. Powodem jest spadek przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, na podstawie którego ustala się kwoty graniczne przychodów.

Kredyty frankowe. Walka o narrację w sprawie TSUE Lubreczlik

W mitologii greckiej przedstawiana jest postać Prokrustesa, który rozciągał lub obcinał nogi swoim gościom, tak aby dopasować ich do długości swojego łoża. Kiedy więc czytam opinie prawników sektora bankowego na temat ich autorskiej interpretacji wyroku wydanego przez TSUE w sprawie Lubreczlik, to nie mogę się oprzeć nieodpartemu wrażeniu, że mamy tu przykład iście uwspółcześnionego „prokrustowego łoża” – tj. kreowania takiej narracji, która nie odpowiada zastanej rzeczywistości prawnej.

„Ochrona polskiej wsi” – Prezydent Nawrocki podpisuje, wieś komentuje

„Ochrona polskiej wsi” – Prezydent Nawrocki podpisuje projekt ustawy a wieś komentuje. Projekt ustawy ma na celu wzmocnienie ochrony rodzimego rolnictwa i wprowadzenie istotnych zmian w dwóch kluczowych aktach prawnych, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie gospodarstw rolnych i obrót ziemią rolną. Inicjatywa Prezydenta Nawrockiego spotkała się z mieszanymi reakcjami. Dla jednych to długo oczekiwany gest wsparcia, dla innych – kolejna deklaracja bez pokrycia. Jedno jest pewne: polska wieś znów znalazła się w centrum debaty publicznej. Jednak czy Sejm i Senat uchwalą ustawę w takiej wersji?

REKLAMA

Urlop dla poratowania zdrowia – jak uzyskać. Kiedy dyrektor szkoły może odwołać nauczyciela z tego urlopu?

Tematykę udzielania nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia wyjaśniła ekspertka Państwowej Inspekcji Pracy Marta Żelazowska. Wskazała również, na podstawie jakich przesłanek dyrektor szkoły może zakwestionować prawo do urlopu zdrowotnego lub odwołać nauczyciela z urlopu już udzielonego.

Oszustwo "na świadczenie wspierające". ZUS ostrzega: nie płać za złożenie wniosku, nie podpisuj dokumentu bez przeczytania!

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega: osoby z niepełnosprawnością nie muszą płacić kancelariom prawnym ani pośrednikom, aby otrzymać świadczenie wspierające. Wniosek można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej – samodzielnie lub z bezpłatną pomocą pracowników ZUS, zarówno w placówkach, jak i przez infolinię.

REKLAMA