REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

MOPS: Czy rząd naprawi błąd w (starym) świadczeniu pielęgnacyjnym? [3257 zł miesięcznie]?

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
MOPS: Rząd naprawi błąd w (starym) świadczeniu pielęgnacyjnym? [3257 zł miesięcznie]
MOPS: Rząd naprawi błąd w (starym) świadczeniu pielęgnacyjnym? [3257 zł miesięcznie]
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sprawa jest skomplikowana. Bardzo. W 2014 r. Trybunał Konstytucyjny uznał jeden z przepisów o świadczeniu pielęgnacyjnym za niezgodny z Konstytucją (bo dyskryminacja, gdy niepełnosprawność powstała powyżej 18 roku życia). Zmiana miała poważne konsekwencje budżetowe (dziś około 5 mld zł rocznie). Sejm nie dostosował przepisu do wyroku TK i nie stosowały go (poza wyjątkami) MOPS - odmawiały świadczenia, gdy niepełnosprawność powstała później niż 18 rok życia. Ale stosowały go sądy (WSA I NSA). Jeżeli uparty (z większą siłą przebicia) opiekun poszedł do sądu po odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, to MOPS i gmina przegrywali.

MF będzie decydowało o sporze Sopotu z rządem za okres 2014 r. - 2018 r. Wydaje się, że to odległe daty, że stare sprawy? Nieprawda - do dziś MOPSy w całej Polsce czekają na rozstrzygnięcie w sprawie Sopotu. Bo Sopot stosował wyrok TK z 2014 r., dbał o interesy osób niepełnosprawnych (gdy niepełnosprawność np. powstała w wieku 60 lat) i został za to ukarany na kwotę 2,5 mln zł - wojewoda pomorski zażądał zwrotu tych pieniędzy jako wypłaconych bez podstawy prawnej (bo niepełnosprawność tylko poniżej 18 roku życia). Jeżeli rząd stanie po stronie Sopotu, to wszystkie MOPS w Polsce zaczną stosować prawo. Bo nie będą się bały, że wypłacą osobom niepełnosprawnym (opiekunom) pieniądze, a potem zostaną przez rząd wezwane do ich zwrotu.

REKLAMA

MOPS: Rząd może naprawić błąd w (starym) świadczeniu pielęgnacyjnym [3257 zł miesięcznie]

Od 10 lat trwa pat ze świadczeniem pielęgnacyjnym:

1) Trybunał Konstytucyjny w 2014 r. uznał, że świadczenie to należy się także osobie, która już jako starzec została osobą niepełnosprawną.

REKLAMA

Przykład - Niepełnosprawność powstała w wieku 70 lat. Według wyroku TK z 2014 r. jest podstawa do przyznania świadczenia (dziś aż 3257 zł miesięcznie). Nie ma podstawy do takiej wypłaty według ustawy nie dostosowanej do wyroku TK (ustawa o świadczeniach rodzinnych).

2) Kolejne Sejmy (od 2014 r.) nie zmieniły przepisu, z którego wynika, że tylko niepełnosprawność powstała w młodości (do 18 roku życia albo 25 w przypadku studentów) może być podstawą tego świadczenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne

art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych wciąż brzmi tak:

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

REKLAMA

Dlaczego Sejmy zignorowały wyrok TK z 2014 r.? Zmiana art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, to więcej o 142 000 osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. W 2015 r. było to 1,4 mld zł rocznie. Wtedy świadczenie wynosiło 1200 zł miesięcznie. W 2025 jest prawie 3 razy wyższe.

3) Kolejne rządy (od 2014 r.) straszyły MOPS, że jak będą stosowały wyrok TK z 2014 r., to gminy będą wzywane do zwrotu dotacji budżetowych. Np. wojewoda pomorski wezwał Sopot do zwrotu 2,5 mln zł. Do dziś jest to nierozstrzygnięte. Pozostałe gminy nie chciały być w sytuacji Sopotu więc postępowały tak jak chciały rządy (od 2014 r. do dziś).

4) Wyrok TK ignorują więc MOPS. Bo boją się, że rząd (kolejny) zabierze im dotacje na to świadczenie (tak jak Sopotowi). Nie mogą jednak powiedzieć, że przecież postępują w zgodzie z przepisem, którego Sejm nie zmienił (wbrew TK). MOPS nie mogą mówić, że to wina Sejmu, gdyż od wielu lat gminy seryjnie przegrywają sprawy przed NSA, który nakazuje im stosować wyrok TK, a nie niekonstytucyjny art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych.

5) RPO wzywał do stosowania prawa Link Adam Bodnar jako RPO tak walczył z ówczesnym rządem w 2018 r.

Niedopuszczalne jest opieranie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie tej części ustawy o świadczeniach rodzinnych, której niekonstytucyjność stwierdził w 2014 r. Trybunał Konstytucyjny – wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich

To reakcja na stanowisko resortu rodziny, pracy i polityki społecznej, według którego przy przyznawaniu tego świadczenia odpowiednie organy mają bezwzględny obowiązek przestrzegania art. 17 ust. Ib ustawy

Akceptacja stanowiska resortu oznaczałaby, że w sprawie nie zapadło żadne orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego - wskazuje Adam Bodnar

Rzecznik zwrócił się do minister Elżbiety Rafalskiej o zrewidowanie stanowiska ministerstwa zaprezentowanego w piśmie z 9 kwietnia 2018 r. do Wojewody Pomorskiego w sprawie skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r. (sygn. akt K 38/13).

6) I media do dziś piszące o tym. Np. DGP i Michalina Topolewska sprzed kilku dni: link

Jak widać wszystko to jest skomplikowane. I dodatkowo to artykuł o "starym" świadczeniu pielęgnacyjnym, które dziś można otrzymać jedynie na podstawie praw nabytych (na zasadzie kontynuacji praw nabytych przed 2024 r.). Opisany okres wadliwego stosowania przez MOPS przepisów dotyczy lat 2014 r. - 2024 r. I jest to wciąż aktualny temat. Bo za kilka tygodni rząd premiera D. Tuska będzie decydował co zrobić z tym węzłem gordyjskim.

Poniższa sonda może ułatwić zajęcie stanowiska czytelnikom nie znającym problematyki świadczenia pielęgnacyjnego:

Świadczenie pielęgnacyjne i MOPS. Czy rząd premiera D. Tuska naprawi błędy poprzedników?

MOPS uznają, że jeżeli niepełnosprawność powstała po 18 roku życia (25. dla uczących się), to nie ma prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Tak jest zapisane w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Winny w sposób oczywisty jest Sejm za okres od 2014 r. do 2024 r. Ale winne są także MOPS bo jak inaczej ocenić sytuację, że gmina przegrywa 4 sprawy przed WSA i NSA i wydaje kolejną sprzeczną z wyrokami decyzję administracyjną?

Przykład

Staruszek stał się niepełnosprawny w wieku 68 lat (stopień znaczny). Syn opiekuje się ojcem. Nie otrzymał "starego" świadczenia pielęgnacyjnego bo niepełnosprawność nie powstała przed 18 rokiem życia. Syn znał wyrok TK z 2014 r., znał wyroki NSA i podnosił to w urzędzie, ale MOPS świadomie zignorował ten wyrok, pozbawiając pieniędzy rodzinę osoby niepełnosprawnej. I zrobił to w celu uniknięcia konfliktu z MF o odebranie dotacji do świadczenia pielęgnacyjnego.

O tu przykładowy wyrok: wyrok NSA sprzed miesiąca z 13 grudnia 2024 r. (I OSK 318/24) Link do wyroku NSA. Czytamy w nim, że:

Przykład

Wbrew twierdzeniom skarżącego kasacyjnie organu, nie można również przyjąć, w okolicznościach rozpoznawanej sprawy, że niezawarcie w Orzeczeniu Komisji Lekarskiej KRUS początkowej daty powstania niezdolności męża skarżącej do samodzielnej egzystencji stanowi o braku podstaw do zastosowania art. 24 ust. 2a u.ś.r. Trafne jest spostrzeżenie Sądu I instancji, że data powstania niepełnosprawności jest irrelewantna w kontekście negatywnych przesłanek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Zauważenia bowiem wymaga, że wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13 (Dz.U.2014.1443), z dniem 23 października 2014 r., art. 17 ust. 1b u.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, został uznany za niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.

wyrok z 13 grudnia 2024 r. NSA

wyrok z 13 grudnia 2024 r. NSA

Nawet SKO wiedzą, że tak nie można postępować

Co więcej coraz częściej nawet samorządowo kolegia odwoławcze (tak blisko będące spraw lokalnych w gminach) wskazują gminom, że tak nie można postępować. Przykładem jest wyrok NSA z 27 listopada 2024 r. OSK 3122/23. Link:

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Ważne

SKO nie zgodziło się jednakże z organem I instancji w kwestii zaistnienia negatywnej przesłanki z art. 17 ust. 1b u.ś.r. W ocenie Kolegium nie jest dopuszczalne oparcie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r., która została przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. W ocenie Kolegium decyzję odmowną uzasadniał natomiast brak spełnienia przez skarżącego przesłanki z art. 17 ust. 1 u.ś.r. Z przepisu tego wynika, że osoba wnioskująca o świadczenie pielęgnacyjne musi sprawować opiekę nad osobą niepełnosprawną w takim wymiarze, że w związku z tym rezygnuje lub nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a między obiema tymi okolicznościami zachodzi bezpośredni związek przyczynowy.

Co dalej? Pozostaje czekać na decyzję Ministra Finansów. Wszyscy liczą, że skoryguje błąd poprzednich parlamentów i rządów.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 1 marca 2025 r. najniższa emerytura i renta wynosić będą 1878,91 zł. MRPiPS ogłosiło wskaźnik waloryzacji emerytur i rent na 2025 r.

Od 1 marca 2025 r. najniższa emerytura i renta wynosić będą 1878,91 zł. Wskaźnik waloryzacji świadczeń wyniesie 105,5 proc. Resort pracy ogłosił wysokość waloryzacji emerytur i rent w 2025 r.

Oficjalnie: Waloryzacja rent i emerytur w 2025 r. - wskaźnik 105,5%. 1878,91 zł brutto najniższej emerytury od 1 marca

W dniu 12 lutego 2025 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało, że od 1 marca 2025 roku emerytury i renty zostaną zwaloryzowane o wskaźnik 105,5%. Oznacza to, że renty i emerytury wzrosną o ok. 5,5 procent.

Wiek emerytalny komornika sądowego oraz asesora komorniczego zostanie podwyższony? Projekt trafił do konsultacji

Wiek emerytalny komornika sądowego oraz asesora komorniczego zostanie podwyższony? Projekt nowelizacji ustawy o komornikach sądowych trafił do konsultacji. Projekt zakłada m.in. wydłużenie wieku aktywności zawodowej, zniesienie maksymalnego czasu trwania asesury oraz możliwość przywrócenia odwołanych komorników sądowych i asesorów komorniczych.

Wyliczanie dat: Kiedy złożyć wypowiedzenie? Jak wyliczyć okres wypowiedzenia? Czy ilość dni w miesiącu ma na to wpływ?

Kiedy złożyć wypowiedzenie? Jak wyliczyć okres wypowiedzenia? Czy ilość dni w miesiącu ma na to wpływ? Ile wynosi okres wypowiedzenia przy umowie na okres próbny, umowie o pracę na czas określony, a ile wynosi przy umowie o pracę na czas nieokreślony?

REKLAMA

Przedsiębiorco, uniknij kary - zapytaliśmy eksperta o ustawę o sygnalistach

Firmy, które nie wprowadziły systemu do zgłaszania nieprawidłowości lub będą próbowały wyciągać konsekwencje wobec sygnalistów mogą spodziewać się kar. Kim są sygnaliści, dlaczego są ważni dla firm, i jak wdrożyć odpowiednie systemy? Na te pytania odpowiedział Alan Arent z fińskiej grupy Juuriharja, która jest autorem systemu First Whistle.

Zmiany w dodatku za pracę w porze nocnej po 30 marca 2025 r.

Zmiany w dodatku za pracę w porze nocnej po 30 marca 2025 r. Jak zmiana czasu z zimowego na letni wpływa na wynagrodzenie pracownika i dodatek za pracę w nocy? Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w poszczególnych miesiącach 2025 r.?

Limity dorabiania do emerytur i rent w 2024 r. Kto musi rozliczyć się z ZUS i dlaczego?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że do końca lutego osoby, które w ubiegłym roku pobierały wcześniejszą emeryturę lub rentę oraz dorabiały do swojego świadczenia, powinny poinformować ZUS o dodatkowych przychodach. Chodzi o ustalenie, czy ZUS wypłaca świadczenie w prawidłowej wysokości.

Wreszcie! Po latach pensja minimalna w urzędach zrównana z pensją w całej Polsce. Jest 4666 zł bez kombinacji z nagrodami i premiami

Do tej pory było tak, że jeżeli pensja minimalna wynosiła w Polsce 4666 zł (tak jest w 2025 r.), to u pracowników samorządowych na najniższych stanowiskach pensja zasadnicza wynosiła np. 4300 zł. Gmina dodawała z nagród, dodatków albo premii brakujące 366 zł. Zdobywała brakujące pieniądze tak, aby pracownik miał wymagane 4666 zł. Z perspektywy pracownika to była kradzież dodatków, które powinny zwiększać jego pensję, a nie wyrównywać ją do minimalnej 4666 zł. Pracownik chciał mieć 4666 zł + 366 zł dodatku. W 2025 r. koniec tej praktyki. Minimalna pensja zasadnicza pracownika samorządowego wynosi 4666 zł bez konieczność sztukowania jej dodatkami i premiami. Tyle samo co u pracodawców prywatnych.

REKLAMA

Wiemy o ile wzrosną emerytury i renty w 2025 r. [i nie będzie to nawet prognozowane 5,82 proc.]. Ostateczny wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. rozczaruje

11 lutego br. Prezes GUS ogłosił komunikat, z którego wynikają ostatnie brakujące dane potrzebne do wyliczenia rzeczywistego wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. (tj. komunikat w sprawie realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2024 r. w stosunku do 2023 r.). Wynika z niego, że w tym roku, świadczenia emerytalno-rentowe nie wzrosną nawet o szacowane dotychczas 5,82 proc.

RPO: Opiekunowie osób niepełnosprawnych poszkodowani przez świadczenie wspierające i pielęgnacyjne. Kiedy nowelizacja przepisów?

Luka polega na utracie przez opiekuna osoby niepełnosprawnej ubezpieczenia zdrowotnego oraz składek emerytalnych za okres od pół roku do roku (w zależności jak bardzo jest opóźniona wypłata świadczenia wspierającego). Utrata odbywa się wstecznie. Np. w grudniu 2024 r. opiekun dowiedział się, że nie ma ubezpieczenia od stycznia 2024 r. Co jeżeli w tym okresie leżał w szpitalu i przeszedł operację w lipcu 2024 r. (sądził, że ma ubezpieczenie)? Czy szpital będzie domagał się pieniędzy za leczenie bez ubezpieczenia?

REKLAMA