Zagraniczny rozwód

Podstawy do takiego stwierdzenia daje wyrok Sądu Apelacyjnego Katowicach (sygn. akt 410/09). W stanie faktycznym sprawy do rozwodu doszło w Kairze przed notariuszem Biura Notarialnego Spraw Osobistych. Miejscowe prawo zezwala na przeprowadzenie rozwodu na mocy jednostronnego oświadczenia woli męża, bez wysłuchania opinii kobiety, czy nawet powiadomienia jej o zaistniałej sytuacji. Obydwoje małżonkowie mają obywatelstwo polskie, oprócz tego mężczyzna – marokańskie, a żona francuskie.

W prawie międzynarodowym funkcjonuje konwencja haska o uznawaniu rozwodów i separacji z 1970 roku, która w Polsce została podpisana w 1996 roku. Jednakże nie obowiązuje ona w relacjach między naszym krajem a Egiptem, gdyż nie wyraził on zgody na przystąpienie Polski do konwencji w ramach relacji tychże dwóch państw. W takiej sytuacji zastosowanie znajdzie polska ustawa o prawie prywatnym międzynarodowym.

Art. 18 ustawy odnosi się do spraw prawa rodzinnego, w tym właśnie rozwodów. Właściwym prawem w takiej sytuacji będzie to, które jest właściwe dla obydwojga małżonków. Jednakże gdy mamy do czynienia z obywatelami polskimi, wtedy zastosowanie znajdzie prawo polskie.

Sprzeciw w tej sprawie budzi fakt, iż rozwód został przeprowadzony bez jakiegokolwiek udziału kobiety, co nie miałoby możliwości zaistnienia w polskim prawie. Jest to naruszenie podstawowych zasad polskiego porządku prawnego, co nie pozwala na usankcjonowanie decyzji wymiaru sprawiedliwości innego państwa. Nie ma w tym przypadku znaczenia, czy dokument nie został wydany w ramach postępowania przed sądem, a przed urzędnikiem państwowym.