REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie wyróżniamy rodzaje testamentów?

Bartłomiej Ceglarski
Jakie wyróżniamy rodzaje testamentów?/ fot. Shutterstock
Jakie wyróżniamy rodzaje testamentów?/ fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Dochowanie obowiązku sporządzenia testamentu w jednej z określonych w prawie spadkowym form, jest kluczowe dla ważności tego dokumentu, bowiem w razie niedochowania formy testament jest nieważny i dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Przepisy Kodeksu cywilnego wyróżniają dwie formy testamentów: testamenty zwykłe i szczególne. Jakie wymagania formalne należy spełniać, sporządzając testament?

Testament stanowi jedyny sposób na rozporządzenie majątkiem na wypadek śmierci. Oznacza to, że tylko poprzez ważny testament możemy zabezpieczyć przyszłość wybranych przez nas osób. W przypadku niesporządzenia testamentu, uznania go za nieważny lub gdy osoby powołane do dziedziczenia nie chcą lub nie mogą być spadkobiercami, dochodzi do dziedziczenia ustawowego, które rządzi się zupełnie innymi prawami. Jeżeli dojdzie do sukcesji ustawowej, może się okazać, że dalszy członek rodzinny, którego chcielibyśmy obdarować, otrzyma bardzo małą część schedy lub nie otrzyma nic.

REKLAMA

Polecamy : Poradnik Gazety Prawnej 9/18 Firma w spadku – zarząd sukcesyjny

Z uwagi na powyższe, by uchronić się przed dziedziczeniem ustawowym, bardzo ważne jest by zachować wymogi formalne przewidziane dla ważnego testamentu, a także by zastosować w testamencie podstawienia, na wypadek gdyby wybrana przez nas osoba nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą. Jak więc należy sporządzić testament aby był ważny?

Zdolność testowania

REKLAMA

Prawo do sporządzenia ważnego testamentu mają wyłącznie osoby mające zdolność testowania, a więc osoby pełnoletnie, mające pełną zdolność do czynności prawnych. W momencie sporządzania ostatniej woli, spadkodawca nie może działać w stanie włączającym wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli (np. będąc pod wpływem narkotyków lub alkoholu). Testament będzie nieważny, również gdy zostanie sporządzony pod wpływem groźby lub pod wpływem błędu, który uzasadnia przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod jego wpływem, nie sporządziłby testamentu o tej treści.

Testament może zawierać ostatnią wolę tylko jednego spadkodawcy, dlatego sporządzony wspólnie przez małżonków będzie niestety nieważny – każdy z małżonków musi samodzielnie spisać swoją ostatnią wolę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Testamenty zwykłe

W grupie testamentów zwykłych wyróżniamy:

  1. testamenty holograficzne;
  2. testamenty notarialne;
  3. testamenty allograficzne.

Testament holograficzny to nic innego jak zwykły testament pisemny sporządzony przez spadkodawcę. Tego rodzaju testament musi zostać napisany odręcznie (nie wchodzi w grę napisanie tekstu na komputerze lub przez inną osobę i złożenie pod nim podpisu przez spadkodawcę), a także opatrzony podpisem spadkodawcy i datą sporządzenia. Nie jest istotny materiał, na którym testament pisemny testament jest sporządzany – można go spisać zarówno na zwykłej kartce wyrwanej z zeszytu jak i na ścianie domu – kluczowe jest odręczne pismo, umieszczenie podpisu i daty.

Brak daty może spowodować  nieważność testamentu, chyba że nie istnieją wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, co do treści testamentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów.

REKLAMA

Testament notarialny to testament sporządzony przez notariusza, w formie aktu notarialnego. W przypadku tego rodzaju testamentu, spadkodawca składa oświadczenie woli w kancelarii notarialnej (wyjątkowo poza tym lokalem – np. w razie ciężkiej choroby). Notariusz ma obowiązek potwierdzić tożsamość testatora oraz jego zdolność testowania.

Notariusz powinien odczytać akt notarialny, podpisany w jego obecności, osobom biorącym udział w jego spisaniu. Testament w tej formie ma charakter dokumentu urzędowego, co sprawia, że daje gwarancję zgodności treści testamentu z faktyczną wolą spadkodawcy.

 Z uwagi na duży formalizm i udział wykształconego prawnika, ten rodzaj testamentu jest jednym z najbezpieczniejszych. Ponadto pozostawienie oryginału testamentu w kancelarii notarialnej uchroni dokument przed możliwością ukrycia, zniszczenia lub sfałszowania.

Testament allograficzny to testament ustny, sporządzany w obecności urzędnika i dwóch świadków. Kodeks cywilny szczegółowo określa o jakiego urzędnika chodzi – otóż testament allograficzny może zostać sporządzony w obecności wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego - nie ma mowy o innych osobach, w tym o zastępcach tych urzędników.

Ustne oświadczenie spadkodawcy spisywane jest w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Protokół odczytywany jest spadkodawcy w obecności świadków. Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona, oraz przez świadków. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać protokołu, należy to zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu.

Osoby głuche lub nieme nie mogą sporządzić testamentu w formie testamentu allograficznego.

Testamenty szczególne 

W grupie testamentów szczególnych wyróżniamy:

  1. testamenty ustne;
  2. testamenty podróżne;
  3. testamenty wojskowe.

Ogólna uwaga dotycząca grupy testamentów szczególnych – ich zastosowanie jest możliwe tylko w sytuacjach określonych w prawie spadkowym.

Testament ustny to oświadczenie woli spadkodawcy składane w obecności co najmniej trzech świadków. Możliwość sporządzenia testamentu w tej formie istnieje:

  • w razie istnienia obawy rychłej śmierci;
  • jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione.

Testament w formie ustnej jest potwierdzany w ten sposób, że oświadczenie spadkodawcy jest spisywane, przed upływem roku od jego złożenia, przez świadka lub osobę trzecią, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą spadkodawca i dwaj świadkowie albo wszyscy świadkowie. Treść testamentu ustnego może zostać potwierdzona również w ten sposób, że ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku świadkowie (wszyscy - wyjątkowo wystarczy dwóch) złożą zgodne zeznania przed sądem.

Testament podróżny może zostać sporządzony podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym. Spadkodawca składa swoje oświadczenie przed dowódcą statku lub jego zastępcą w obecności dwóch świadków. Oświadczenie to dowódca lub jego zastępca spisują podając przy tym datę. Pismo podlega późniejszemu odczytaniu w obecności świadków, po czym jest podpisywane przez spadkodawcę, świadków oraz dowódcę statku lub jego zastępcę Jeżeli spadkodawca nie może podpisać pisma, należy w piśmie podać przyczynę braku podpisu spadkodawcy.

Jeżeli zachowanie tej formy nie jest możliwe, można sporządzić testament ustny.

Testament wojskowy jest sporządzany na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 stycznia 1965 r. w sprawie testamentów wojskowych. Testamenty wojskowe mogą sporządzać żołnierze Sił Zbrojnych pełniący czynną służbę wojskową, pracownicy cywilni zatrudnieni w Siłach Zbrojnych, osoby cywilne towarzyszące Siłom Zbrojnym. Rozporządzenie wskazuje na cztery podrodzaje testamentów wojskowych:

  • testament wojskowy I – testament urzędowy, sporządza go sędzia wojskowy i odnotowuje w protokole - świadkowie nie są wymagani.
  • Testament wojskowy II – testament prywatny szczególny - wymagana jest obecność dwóch świadków, od spadkodawcy wymaga się złożenie podpisu.
  • Testament wojskowy III – stosowany w sytuacji, gdy spadkodawca nie jest w stanie złożyć swojego podpisu - zamiast niego robi to trzech świadków, których udział jest wymagany. Spadkodawca składa tutaj swoje oświadczenie woli tylko ustnie.
  • Testament liniowy – odmiana testamentu, która może być zastosowana jedynie w razie obawy spadkodawcy przed rychłą śmiercią wskutek ran i choroby. Wymagana jest obecność dwóch świadków, ale nie muszą oni być obecni jednocześnie i spadkodawca może złożyć swoje oświadczenie woli w obecności najpierw pierwszego świadka, a potem drugiego.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025)

Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 stycznia 1965 r. w sprawie testamentów wojskowych (Dz.U. z 1965 r. nr. 7 poz. 38)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • Arleta
    2022-10-29 18:16:00
    Mi w sprawie testamentu pomogła notariusz Cejrowska w Tczewie. Serdecznie polecam. Szybka i sprawna pomoc.
    0
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rok 2024 zacznie się od wypłaty 800 plus

Rok 2024 zacznie się od wypłaty 800 plus. "Zaraz jeszcze sukcesem PO okaże się walka z mafiami VAT-owskimi, więcej niż podwojenie budżetu państwa, obniżka podatku PIT i wiele innych, to konkrety PiSU - zareagował dzisiaj w mediach społecznościowych rzecznik rządu Piotr Müller na grafikę PO z hasłem "Nowy rok zacznie się od wypłaty 800+! I to jest konkret!"

W 2024 r. nowa kategoria emerytów? Emeryci chcą jednak mniejszych okresów składkowych [projekt ustawy w Sejmie]

Wymagane okresy składkowe dla kobiet 38 lat, a w przypadku mężczyzn 43 lata. Bez względu na wiek!

Czy w 2024 r. będzie można zaoszczędzić na podatku od nieruchomości? Niektórzy zapłacą nawet 2193 zł mniej!

Podatników czeka trudny rok – limity podatkowe na 2024 r. na gruncie VAT, CIT i PIT są dla nich niekorzystne i mniejsza grupa będzie mogła skorzystać na ich podstawie z ustawowych preferencji, maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych wzrosły o 15-proc., a podatek rolny aż o 21-proc. W takiej sytuacji każda oszczędność jest na wagę złota. Warto więc przyjrzeć się temu, czy podatnik ma szansę skorzystać z niższego opodatkowania podatkiem od nieruchomości, bo można zyskać 2193 zł za 100 m2 powierzchni użytkowej!

Czy pensja 8600 zł wpada w podatek 32%? Od jakiej pensji zaczyna się drugi próg podatkowy w 2024 r.? [Obliczenia, kwoty brutto i netto]

Wiesz jaka w 2024 r. pensja jest graniczna dla stawki 12% (PIT). Powyżej wypłaty brutto i netto tej pensji, zapłacisz podatek PIT 32%. 

REKLAMA

Nowe limity taniego prądu na 2024 r. Są o połowę niższe. 1500 kWh dla wszystkich. Niepełnosprawni 1800 kWh, rolnicy i KDR 2000 kWh [ustawa u prezydenta]

Koalicja, kierowana przez D. Tuska, obniżyła o połowę limity taniego prądu na 2024 r. Politycy uzasadniają to tym, że są to limity do 30 czerwca 2024 r., czyli na połowę 2024 r. Co ma się zdarzyć po tej dacie, tak naprawdę nikt nie wie.

To pewne! Dodatek osłonowy po Senacie jest już u prezydenta A. Dudy. Wnioski do 30 kwietnia 2024 r. Świadczenie do 822,25 zł

Senat nie wniósł poprawek. I przepisy o dodatku osłonowym na 2024 r. są już na biurku prezydenta A. Dudy.

2000 zł to racjonalna renta socjalna po podwyżce w 2024 r. Niestety przepisy o świadczeniu wspierającym blokują podwyżkę

W 2024 r. renta socjalna wzrośnie o 12,3% z 1588,44 zł do około 1784 zł. Eksperci mówią o podwyżce o 26% do 2000 zł brutto, aby zrekompensować osobom niepełnosprawnym rzeczywiste koszty inflacji. Wprowadzenie świadczenia wspierającego wyklucza taką podwyżkę renty socjalnej (do 2000 zł). 

Podwyższony zostanie, z obecnych 10 000 zł do 20 000 zł, limit wartości składników majątku. RM przyjęła projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedłożony przez ministra finansów. Jednym z najważniejszych rozwiązań jest podwyższony, z obecnych 10 000 zł do 20 000 zł, limit wartości składników majątku , który umożliwia jednorazowe zaliczenie wydatków na nabycie tych składników do kosztów uzyskania przychodów. Projekt ten został przyjęty przez RM, następnie zostanie skierowany do prac legislacyjnych w Parlamencie. 

REKLAMA

Fundusz premiowy dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach pomocniczych, robotniczych i obsługi w Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej. RM przyjęła rozporządzenie

W dniu 8 grudnia 2023 r. Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek, przedłożone przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Co z wynagrodzeniami tych pracowników? Projekt ten został przyjęty przez RM, następnie zostanie skierowany do prac legislacyjnych w Parlamencie. 

Franczyza na nowych zasadach? Rada Ministrów przyjęła projekt Kodeksu cywilnego. Franczyzobiorca ma być lepiej chroniony

Czy zmienią się przepisy dotyczące franczyzy? Rada Ministrów 8 grudnia 2023 r. przyjęła projekt Kodeksu cywilnego. Czy zmieni się coś oprócz franczyzy?  Projekt ten został przyjęty przez RM, następnie zostanie skierowany do prac legislacyjnych w Parlamencie. 

REKLAMA