Nadzwyczajne złagodzenie kary polega na wymierzeniu kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo kary łagodniejszego rodzaju (np. kary grzywny,
czy ograniczenia wolności), zamiast kary pozbawienia wolności. Instytucja ta występowała już w kodeksie z 1932 r., a także w ustawie z 1969, toteż nie dziwi fakt, iż została przyjęta w obowiązującym kodeksie karnym z 6 czerwca 1997 roku.
Zgodnie z treścią przepisu art. 304 § 1 Kodeksu postępowania karnego, każdy dowiedziawszy się o
popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić o
tym prokuratora lub policję. Użyte określenie oznacza, iż jest to moralny
obowiązek każdego praworządnego człowieka. Z uwagi na to, iż jest to moralny
obowiązek, to za jego naruszenie (tj. nie zgłoszenie zawiadomienia o
podejrzeniu popełnienia przestępstwa) nie grozi żadna kara, za wyjątkiem
wyraźnie prawem przewidzianych szczególnych sytuacji.