REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Proces adhezyjny- czym jest?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Natalia Kurdziel

REKLAMA

REKLAMA

Pokrzywdzony ma prawo dochodzenia roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa w procesie karnym.

Czym jest postępowanie adhezyjne?

REKLAMA

REKLAMA

Bardzo często obok krzywdy jako skutku działania przestępczego pojawia się realna szkoda majątkowa. Przepisy prawa przyznają pokrzywdzonemu możliwość złożenia powództwa cywilnego w celu dochodzenia swoich praw już na etapie postępowania karnego. Nie jest konieczne czekanie na zakończenie postępowania zasadniczego dotyczącego odpowiedzialności karnej. Oba postępowania toczą się równolegle na tej samej rozprawie przed sądem karnym, który rozstrzyga zarówno o odpowiedzialności karnej jak i cywilnej sprawcy przestępstwa. Rozstrzygnięcia oparte są na podstawie tego samego materiału dowodowego. Czego niewątpliwą zaletą jest eliminacja wszelkich wątpliwości związanych z kwestiami interpretacji jak i zakresu środków dowodowych. Samo słowo „adhezyjny” należy tłumaczyć jako „połączony”, „łączny”, „mieszany” co bezpośrednio wskazuje na charakter procesu.

Zobacz: Uzasadnienie wyroku w sprawie karnej

Podmioty uprawnione do wniesienia powództwa adhezyjnego

REKLAMA


Osobą uprawnioną do złożenia powództwa adhezyjnego jest przede wszystkim osoba uznawana na podstawie przepisów procesu karnego za pokrzywdzonego. Może to także uczynić prokurator, jeśli uzna to za konieczne ze względu na interes społeczny. W razie śmierci pokrzywdzonego możliwe jest także wytoczenie powództwa cywilnego przez osoby mu najbliższe, które wstępują w prawa zmarłego. Warunkiem rozpoznania procesu adhezyjnego we wszystkich powyżej wskazanych przypadkach jest złożenie powództwa cywilnego przeciwko oskarżonemu przed rozpoczęciem przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej w sprawie karnej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istota procesu adhezyjnego

Istotą powództwa cywilnego jest zneutralizowanie skutków przestępstwa o charakterze ekonomicznym. Dlatego też zakres powództwa cywilnego w procesie adhezyjnym ograniczony jest tylko do roszczeń o charakterze majątkowym. Osoba uprawniona może dochodzić zarówno odszkodowania za szkodę rzeczywistą jak i utracone korzyści czyli jednocześnie damnum emergans i lucrum cessans.

Paremie łacińskie

Zobacz: Kodeks karny

Następstwa wniesienia powództwa cywilnego

Proces adhezyjny ograniczony jest szeregiem negatywnych przesłanek. W przypadkach określonych przepisami ustawy sąd karny może odmówić przyjęcia powództwa (art. 65 § 1 k.p.k. ) bądź pozostawić już przyjęte powództwo bez rozpoznania.

W przypadku skazania oskarżonego sąd uwzględnia lub oddala w całości bądź części powództwo cywilne. W razie wydania wyroku uniewinniającego bądź umarzającego postępowanie powództwo adhezyjne sąd pozostawia bez rozpoznania.

Odmowa przyjęcia jak i pozostawienie bez rozpoznania powództwa nie mają charakteru merytorycznego, co oznacza, że nie zamykają pokrzywdzonemu drogi do dochodzenia swych praw przed sądem cywilnym. Pokrzywdzony może w 30-dniowym terminie zawitym od otrzymania od sądu karnego informacji o odmowie przyjęcia bądź pozostawieniu bez rozpoznania powództwa przekazać je do sądu cywilnego.

Zobacz: Ułatwienia dowodowe w procesie karnym

Sytuacja procesowa powoda cywilnego

Powód cywilny w procesie karnym zachowuje wszystkie prawa strony procesowej. Może korzystać z pomocy pełnomocnika, wnosić środki odwoławcze, a także uczestniczyć w postępowaniu dowodowym.

Proces adhezyjny jest niezwykle ważnym i racjonalnym rozwiązaniem z punktu widzenia ekonomii procesowej. Rozstrzygnięcie sprawy w zakresie powództwa karnego jak i cywilnego w jednym procesie pozwala uniknąć nie tylko ponoszenia zbędnych kosztów, ale także utraty jakże cennego w dzisiejszych czasach czasu.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ranking lokat bankowych [październik 2025 r.] Masowa obniżka oprocentowania oszczędności

W październiku 2025 r. aż 12 banków pogorszyło warunki lokat i rachunków oszczędnościowych. Podobny ruch zaplanował też Minister Finansów ogłaszając od listopada kolejne cięcie oprocentowania detalicznych papierów skarbowych. Na razie napływ oszczędności do banków nie maleje, bo Polacy spodziewając się dalszych cięć stóp procentowych, chcą skorzystać z dotychczasowych ofert - ocenia Bartosz Turek, niezależny analityk rynku finansowego.

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

Rząd chce zakazać sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Branża alarmuje: to cios w małe firmy

Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Projekt ustawy podzielił opinię publiczną. Lekarze mówią o konieczności walki z alkoholizmem, a przedsiębiorcy ostrzegają przed stratami i dyskryminacją. Sprawdzamy, co naprawdę oznaczają planowane zmiany i kto na nich straci.

REKLAMA

Bon senioralny, najem senioralny i nowy program pobytu dziennego - 3 filary, które mają zbudować solidny fundament pod przyszłość polityki senioralnej w Polsce

Rząd kończy prace nad trzema rozwiązaniami, które mają odmienić życie osób starszych w Polsce. Bon senioralny, najem senioralny oraz nowy program dziennych miejsc pobytu to kompleksowy pakiet wsparcia, który ma zapewnić seniorom bezpieczeństwo, lepsze warunki mieszkaniowe i codzienną opiekę. Minister Marzena Okła-Drewnowicz zapowiada, że to początek nowej jakości w polityce senioralnej – opartej na godności, aktywności i realnym wsparciu dla osób starszych oraz ich rodzin.

Karta sportowa to twój benefit? Pamiętaj, że to przychód, a z podatku musisz rozliczyć się sam. Wiele osób o tym zapomina, a to oznacza kłopoty

Karta sportowa to jeden z najbardziej popularnych benefitów, na który można liczyć nawiązując współpracę. Jednak każda uzyskana korzyść ma swoje konsekwencje podatkowe. Korzystający często o tym zapominają i wpadają w kłopoty.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w listopadzie 2025 r. kolejne cięcie oprocentowania. Do końca października można jeszcze kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju, czerwcu, sierpniu i październiku 2025 r. - w listopadzie kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

Czy można fajerwerkami świętować Dzień Niepodległości 11 listopada? Są za to kary czy nie?

Jeżeli ktoś ma pomysł obchodzić z hukiem – i to dosłownie – Święto Niepodległości, które już niebawem, bo do 11 listopada pozostało niewiele dni, powinien przemyśleć sposób świętowania i podejść do używania fajerwerków czy petard w ten dzień ostrożnie. Niewłaściwe użycie fajerwerków w Dzień Niepodległości może bowiem grozić karami.

REKLAMA

Wydatki na psychoterapię można rozliczyć w zeznaniu podatkowym. MF potwierdza to w wydanej interpretacji indywidualnej

Czy pieniądze wydane na usługi medyczne, z których ubezpieczeni korzystają na rynku prywatnym można odzyskać? Niestety rządzący nie dotrzymali swojej obietnicy wyborczej, jednak szansa w tym zakresie pojawia się na gruncie rozliczeń podatkowych. Ale czy dla każdego?

TSUE ucina spekulacje wokół WIBOR-u: ten wskaźnik jest legalny. Chodzi o przejrzystość komunikacji banku z klientem

W dniu 11 września 2025 roku rzecznik generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przedstawił opinię w sprawie kredytów hipotecznych opartych o wskaźnik WIBOR. Wbrew niektórym zapowiedziom, nie był to dzień „przesilenia” dla sektora bankowego. Przeciwnie – opinia wprowadziła spokój i przywróciła proporcje w dyskusji, która w ostatnich miesiącach coraz bardziej przypominała medialny rollercoaster.

REKLAMA