REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Proces adhezyjny- czym jest?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Natalia Kurdziel

REKLAMA

REKLAMA

Pokrzywdzony ma prawo dochodzenia roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa w procesie karnym.

Czym jest postępowanie adhezyjne?

REKLAMA

Bardzo często obok krzywdy jako skutku działania przestępczego pojawia się realna szkoda majątkowa. Przepisy prawa przyznają pokrzywdzonemu możliwość złożenia powództwa cywilnego w celu dochodzenia swoich praw już na etapie postępowania karnego. Nie jest konieczne czekanie na zakończenie postępowania zasadniczego dotyczącego odpowiedzialności karnej. Oba postępowania toczą się równolegle na tej samej rozprawie przed sądem karnym, który rozstrzyga zarówno o odpowiedzialności karnej jak i cywilnej sprawcy przestępstwa. Rozstrzygnięcia oparte są na podstawie tego samego materiału dowodowego. Czego niewątpliwą zaletą jest eliminacja wszelkich wątpliwości związanych z kwestiami interpretacji jak i zakresu środków dowodowych. Samo słowo „adhezyjny” należy tłumaczyć jako „połączony”, „łączny”, „mieszany” co bezpośrednio wskazuje na charakter procesu.

Zobacz: Uzasadnienie wyroku w sprawie karnej

Podmioty uprawnione do wniesienia powództwa adhezyjnego


Osobą uprawnioną do złożenia powództwa adhezyjnego jest przede wszystkim osoba uznawana na podstawie przepisów procesu karnego za pokrzywdzonego. Może to także uczynić prokurator, jeśli uzna to za konieczne ze względu na interes społeczny. W razie śmierci pokrzywdzonego możliwe jest także wytoczenie powództwa cywilnego przez osoby mu najbliższe, które wstępują w prawa zmarłego. Warunkiem rozpoznania procesu adhezyjnego we wszystkich powyżej wskazanych przypadkach jest złożenie powództwa cywilnego przeciwko oskarżonemu przed rozpoczęciem przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej w sprawie karnej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Istota procesu adhezyjnego

Istotą powództwa cywilnego jest zneutralizowanie skutków przestępstwa o charakterze ekonomicznym. Dlatego też zakres powództwa cywilnego w procesie adhezyjnym ograniczony jest tylko do roszczeń o charakterze majątkowym. Osoba uprawniona może dochodzić zarówno odszkodowania za szkodę rzeczywistą jak i utracone korzyści czyli jednocześnie damnum emergans i lucrum cessans.

Paremie łacińskie

Zobacz: Kodeks karny

Następstwa wniesienia powództwa cywilnego

Proces adhezyjny ograniczony jest szeregiem negatywnych przesłanek. W przypadkach określonych przepisami ustawy sąd karny może odmówić przyjęcia powództwa (art. 65 § 1 k.p.k. ) bądź pozostawić już przyjęte powództwo bez rozpoznania.

W przypadku skazania oskarżonego sąd uwzględnia lub oddala w całości bądź części powództwo cywilne. W razie wydania wyroku uniewinniającego bądź umarzającego postępowanie powództwo adhezyjne sąd pozostawia bez rozpoznania.

Odmowa przyjęcia jak i pozostawienie bez rozpoznania powództwa nie mają charakteru merytorycznego, co oznacza, że nie zamykają pokrzywdzonemu drogi do dochodzenia swych praw przed sądem cywilnym. Pokrzywdzony może w 30-dniowym terminie zawitym od otrzymania od sądu karnego informacji o odmowie przyjęcia bądź pozostawieniu bez rozpoznania powództwa przekazać je do sądu cywilnego.

Zobacz: Ułatwienia dowodowe w procesie karnym

Sytuacja procesowa powoda cywilnego

Powód cywilny w procesie karnym zachowuje wszystkie prawa strony procesowej. Może korzystać z pomocy pełnomocnika, wnosić środki odwoławcze, a także uczestniczyć w postępowaniu dowodowym.

Proces adhezyjny jest niezwykle ważnym i racjonalnym rozwiązaniem z punktu widzenia ekonomii procesowej. Rozstrzygnięcie sprawy w zakresie powództwa karnego jak i cywilnego w jednym procesie pozwala uniknąć nie tylko ponoszenia zbędnych kosztów, ale także utraty jakże cennego w dzisiejszych czasach czasu.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA