Rzecznik Praw Obywatelskich, Orzeczenie o niepełnosprawności

Czy autyzm zalicza się do niepełnosprawności? Co daje orzeczenie? Jakie formy wsparcia można uzyskać w 2025 r.? Oto najważniejsze informacje i przykładowe formy wsparcia.

Co daje uczniowi orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego? Czym taki dokument różni się od orzeczenia o niepełnosprawności? Czy od orzeczenia można się odwołać? Prezentujemy odpowiedzi na najważniejsze pytania!

Od 1 marca 2025 r. rodzice mogą składać wnioski o dofinansowanie do pobytu dziecka w żłobku lub przedszkolu. Wsparcie może wynieść 347 zł miesięcznie. Świadczenie przysługuje na każde dziecko i jest niezależne od innych form wsparcia.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przypomina o możliwości przedłużania orzeczeń miejskich, powiatowych lub wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności. Chodzi o orzeczenia, które wygasły 30 września 2024 r. lub później.

Nie każda niepełnosprawność jest widoczna od razu. Często zdarza się, iż choroby i związane z nimi dolegliwości utrudniają chorym codzienne funkcjonowanie, chociaż nie jest to łatwe do zauważenia przez otoczenie na pierwszy rzut oka. Kiedy mamy do czynienia z niepełnosprawnością ukrytą?

Orzeczenie o niepełnosprawności na łuszczycę? Okazuje się, że chorzy na łuszczycę mogą otrzymać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Choruje na nią ogromna liczba Polaków. Informacja ta może przyczynić się do ułatwienia im życia na wielu płaszczyznach. Jak uzyskać orzeczenie i jak wrócić do normalnego życia? Opowiada pan Łukasz Matusik, chory na łuszczycę od 20 lat aktywista i wolontariusz.

Do 10 500 zł dofinansowania można otrzymać na zakup komputera w ramach programu „Aktywny Samorząd”. Wsparcie skierowane jest do dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności. W przypadku określonych dysfunkcji dopłatę mogą otrzymać też osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Oto szczegóły!

Orzeczenie o niepełnosprawności zawiera szereg istotnych elementów. Dlaczego są one tak ważne? Czym jest kod 12-C i do czego uprawnia? O czym powinni pamiętać rodzice? Oto najważniejsze informacje.

Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny, zasiłek stały z pomocy społecznej nie może objąć okresu przed złożeniem wniosku o to świadczenie. Sąd przypomniał też o ważnej zasadzie, dotyczącej osoby z niepełnosprawnością, która ubiegając się o zasiłek, nie posiada jeszcze wymaganego orzeczenia.

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się takie odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje o pkt 7 i przykładowy wzór pisma.

Od stycznia bieżącego roku osoby niepełnosprawne mogą ubiegać się o świadczenie wspierające. Zainteresowanie tą formą pomocy jest bardzo duże. Do ZUS wpłynęło 68,8 tys. wniosków, a łączna kwota wypłat wyniosła ponad 1,2 mld zł.

Osoby niepełnosprawne, posiadające odpowiednie orzeczenie, mogą ubiegać się o dofinansowanie zakupu lub adaptacji mieszkania. PFRON określił najwyższe możliwe kwoty wsparcia na ostatni kwartał 2024 roku. Wysokość dofinansowania jest uzależniona od miejsca zamieszkania i decyzji konkretnej gminy lub powiatu. Oto szczegóły. 

Urlop wypoczynkowy jest jednym z fundamentalnych praw pracowniczych, a jego długość zależy głównie od stażu pracy i statusu zawodowego. Jednak osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą liczyć na dodatkowe przywileje w tej kwestii, w tym na dłuższy urlop wypoczynkowy. Jakie są zasady przyznawania dodatkowego urlopu dla niepełnosprawnych? Przyjrzyjmy się szczegółom.

W dniu 30 września 2024 r. upłynie ważność orzeczeń o niepełnosprawności prawie 400 tys. osób. Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (która 3 sierpnia 2024 r. weszła w życie) pozwoli na zachowanie statusu osób niepełnosprawnych przez okres oczekiwania na wydanie nowego orzeczenia - ale nie dłużej niż do 31 marca 2025 r. Ale to przedłużenie ma być pod warunkiem złożenia wniosku o nowe orzeczenie. Chodzi o zabezpieczenie tych osób przed nagłą utratą otrzymywanych świadczeń i uprawnień przysługujących na podstawie dotychczasowego orzeczenia. Ustawa ta ma także ograniczyć spiętrzenie w czasie wniosków o nowe orzeczenie o niepełnosprawności.

Sejm kolejny raz zmienia przepisy o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności (posiedzenie 25-28 IX 2024 r.). Tym razem skorzystają: 1) osoby niepełnosprawne w wieku 17. i 18. lat, którym zostaną przedłużone orzeczenia o niepełnosprawności oraz 2) osoby starające się o np. przedłużenie świadczeń takich jak zasiłek pielęgnacyjny albo dodatki do zasiłku rodzinnego związane z niepełnosprawnością (nie będą składać w MOPS wniosku, wystarczy zaświadczenie).

Luka w przepisach dla osób niepełnosprawnych polega na tym, że: 1) Zespół orzeczniczy (PZON) wydaje "nowe" orzeczenie o niepełnosprawności z "lżejszą" kwalifikacją stopnia niepełnosprawności (czyli mniej uprawnień dla osoby niepełnosprawnej). 2) Jednocześnie w obiegu prawnym jest wciąż poprzednie "stare" orzeczenie o niepełnosprawności z "wyższą" kwalifikacją stopnia. PZON nie ma podstawy prawnej do usunięcia "starego" orzeczenia. Lukę w przepisach usunie nowelizacja przepisów dla osób niepełnosprawnych.

W komunikacie z 5 września 2024 r. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wyjaśnił, jak stosować w praktyce przepisy dot. przedłużania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności - w kontekście dofinansowania do wynagrodzeń lub refundacji składek ZUS lub KRUS.

W MOPS nie trzeba będzie składać wniosków o przedłużenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. Zniknie też problem orzeczeń o niepełnosprawności dla osób poniżej 16-ego roku życia. Po osiągnięciu 17. roku życia definitywnie wygasają. Nawet jak 16-latek złożył wniosek o przedłużenie w odpowiednim terminie. Musi wystąpić o nowe orzeczenie o niepełnosprawności. Czekając na nie traci prawa do ulg i świadczeń. Najczęściej przez kilka miesięcy. W Sejmie pojawił się pomysł rozwiązania tego problemu. Jest on jednak nielogiczny, gdyż zakłada przedłużenie ważności orzeczeń, które już wygasły.  

Nie jest prawdą, że przedłużanie orzeczeń dla osób niepełnosprawnych dotyczy tylko orzeczeń wygasających w terminie do 30 września 2024 r. Nieprawdą jest również, że przepisy o przedłużeniu ważności 400 0000 orzeczeń wygasających w tym terminie znikną po "załatwieniu" sprawy wrześniowych orzeczeń.

„Na co dzień borykam się z wieloma chorobami. Są to m.in. problemy neurologiczne, cukrzyca, choroby wzroku, a także dolegliwości związane z poruszaniem się. Czy wszystkie te choroby zostaną wymienione w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności?” – pyta Czytelnik. Otóż zgodnie z przepisami w orzeczeniu znajdą się maksymalnie trzy przyczyny niepełnosprawności.

Wskazania stanowią ważny element orzeczenia o niepełnosprawności. Rodzice często zwracają uwagę na punkty 7 i 8. Co one oznaczają i dlaczego są istotne do uzyskania świadczeń? Co powinny wiedzieć osoby, ubiegające się o świadczenie pielęgnacyjne?

Trwa narodowa dyskusja nad wprowadzeniem skróconego tygodnia pracy. Sejm jeszcze nie znowelizował Kodeksu pracy, ale już są pracownicy, których obowiązuje 35-godzinny tydzień pracy. Ponadto mają oni prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego w wymiarze nawet 36 dni. O kogo chodzi?

Mam dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności, co dalej? Takie pytanie często zadają sobie rodzice, szukając informacji o przysługujących im świadczeniach i zasiłkach. W artykule prezentujemy kilka najpopularniejszych form wsparcia, a także najistotniejsze warunki, jakie trzeba spełnić.

Symbol przyczyny niepełnosprawności jest ważnym elementem orzeczeń wydawanych osobom z niepełnosprawnościami. Ile takich kodów może znaleźć się w dokumencie? Czy w najbliższym czasie planowane są zmiany w tym zakresie?

W związku z ostatnią interwencją Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Finansów w sprawie wysokich i niezaskarżalnych kar za brak ważnego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, którymi – jak wynika z interwencji – niekiedy karane są nawet osoby nie ponoszące winy za niewykupienie na czas ubezpieczenia, ponieważ np. przebywały w tym czasie w szpitalu – mówi się przede wszystkim o kwestiach problematycznych z punktu widzenia ukaranych. Stawiając się w roli poszkodowanego w wypadku z udziałem nieubezpieczonego pojazdu – można jednak spojrzeć na sprawę z nieco innej perspektywy. UFG przedstawiło swoje stanowisko w sprawie interwencji Rzecznika.