Prawo

25 września 2024 r. wchodzi w życie ustawa o ochronie sygnalistów. Nakłada ona na pracodawców liczne obowiązki. Najważniejszy z nich to stworzenie procedury zgłoszeń wewnętrznych. Zgodnie z dominującym poglądem wśród ekspertów, procedurę taką pracodawcy objęci ustawą o ochronie sygnalistów powinni mieć już gotową w dniu wejścia w życie ustawy, czyli 25 września 2024 r. Poniżej przedstawiamy kalendarium działań, jakie w celu wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych powinien przeprowadzić pracodawca.

Każde biuro rachunkowe powinno zweryfikować swoje procedury i zasady zgłaszania naruszeń, które zostały ustalone na potrzeby wdrożenia przepisów ustawy AML/CFT w świetle wymagań ustawy o ochronie sygnalistów.

Od 1 października 2024 roku zapłacimy więcej w aptece. Wzrosną ceny, a kwoty dopłat spadną. To również koniec refundacji leku na cukrzycę i odchudzanie. Znamy nową listę refundacyjną, która podlega aktualizacji co 2 miesiące.

Wnioski o zasiłek powodziowy oraz zasiłek z pomocy społecznej będą przyjmowane zgodnie z zasadą „jednego okienka”. Minister spraw wewnętrznych oraz minister rodziny i pracy wydali wspólnie rekomendacje upraszczające procedury.

Nowy obowiązek rodziców w roku szkolnym 2024/2025. Trzeba przedstawić zaświadczenia z rejestrów. Najtrudniej jest tym, którzy przyjechali z innego państwa. Niezbędne są zaświadczenia do celów działalności związanej z kontaktami z dziećmi.

W Polsce, od lipca 2024 r. odnotowywany jest znaczny wzrost liczby zachorowań na COVID-19. We wrześniu, do jeszcze większego przyrostu zakażeń wirusem SARS-CoV-2, przyczynił się powrót uczniów do szkół i przedszkoli. Czy w związku z powyższym – uczniom grozi powrót do nauki zdalnej? W jakich przypadkach – ze względu na sytuację epidemiologiczną – w szkołach może zostać wprowadzona nauka zdalna? 

Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, która ma uzależnić dopuszczenie podręcznika do użytku szkolnego, od tego czy będzie on posiadał swój odpowiednik cyfrowy i to niezależnie od daty, w której to dopuszczenie do użytku nastąpiło. Cyfryzacja ma zatem objąć wszystkie podręczniki szkolne, tym samym – istotnie odciążając tornistry uczniów. Pozostaje jednak pytanie – czy podręczniki te będą dostosowane również do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami? 

Jest już znany wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za II kwartał 2024 roku. Stosowne obwieszenie w tej sprawie właśnie zostało opublikowane w Monitorze Polskim. Wskaźnik wynosi 105,85%.

Przepisy, które weszły w życie 3 sierpnia 2024 r. określają możliwości wydłużania orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności. Z tego powodu Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wydało komunikat dotyczący tego jak po ostatnich zmianach ustalać prawo do świadczeń uzależnionych od niepełnosprawności i zachować ciągłość wypłat, w szczególności po 30 września 2024 r.

Posłowie koalicji rządowej złożyli projekt nowelizacji przepisów o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Głównym celem nowelizacji jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym w wieku do 16-lat przedłużenie ważności orzeczeń. Ale równie ważna jest nowa zasada, że osoba niepełnosprawna starając się o przedłużenie prawa do np. zasiłku pielęgnacyjnego nie musi składać żadnego wniosku. Sprawa jest wszczynana z urzędu na podstawie zaświadczenia przedstawionego przez osobę niepełnosprawną.

Wniosek o bon energetyczny jest dostępny online, w aplikacji mObywatel oraz w wersji do wydruku i złożenia osobiście w urzędzie gminy. Od początku sierpnia do końca września 2024 roku trwa nabór wniosków o bon energetyczny. Wysokość jednorazowego dofinansowania to maksymalna kwota w wysokości 1200 zł.

Projekt ustawy o bonie senioralnym ma zostać przyjęty przez rząd jeszcze w tym kwartale. Tak wynika z planu legislacyjnego Rady Ministrów. Wysokość bonu senioralnego ma wynosić maksymalnie 2150 zł. Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia.

Do 15 tys. zł ma wzrosnąć kara za niewniesienie opłaty za marnowanie żywności. Natomiast sama opłata wzrośnie do 50 groszy za kilogram. Będzie także nowa definicja "marnowania żywności". Tak wynika z złożeń projektu przygotowanego przez ministerstwo rolnictwa.

ZUS informuje, że od 1 października 2024 r. będzie można składać wnioski w programie Aktywny Rodzic (tzw. "babciowe") o nowe świadczenia pieniężne dla rodziców i opiekunów dzieci w wieku żłobkowym. Wnioski trzeba będzie składać do ZUS wyłącznie w postaci elektronicznej. Wniosek złożony na papierze ZUS zignoruje - pozostawi bez rozpatrzenia.

W dniu 30 września 2024 r. upłynie ważność orzeczeń o niepełnosprawności prawie 400 tys. osób. Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (która 3 sierpnia 2024 r. weszła w życie) pozwoli na zachowanie statusu osób niepełnosprawnych przez okres oczekiwania na wydanie nowego orzeczenia - ale nie dłużej niż do 31 marca 2025 r. Ale to przedłużenie ma być pod warunkiem złożenia wniosku o nowe orzeczenie. Chodzi o zabezpieczenie tych osób przed nagłą utratą otrzymywanych świadczeń i uprawnień przysługujących na podstawie dotychczasowego orzeczenia. Ustawa ta ma także ograniczyć spiętrzenie w czasie wniosków o nowe orzeczenie o niepełnosprawności.

Pracownice w ciąży są objęte szczególną ochroną wynikającą z prawa pracy. Zwolnienie jest możliwe w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy oraz z winy pracownicy, za zgodą związku zawodowego. Przepisy szczegółowo regulują te sytuacje.

ZUS wydał komunikat dotyczący renty wdowiej, czyli zasad zbieg świadczeń z rentą rodzinną. ZUS informuje między innymi, że wzór wniosku o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (ERWD) będzie dostępny od 1 stycznia 2025 r. na stronie internetowej Zakładu i w każdej placówce. Wniosek ten wdowy i wdowcy będą mogli złożyć począwszy od 1 stycznia 2025 r.

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

Powrót nauki zdalnej. Gdzie i na jak długo? Co z brakiem prądu i internetu na terenach poszkodowanych przez powódź? Niektórzy będą mieli przez kilka tygodni odwołane zajęcia. Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad planem awaryjnym.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

W dniu 11 lipca 2024 r. opublikowano zapowiadany wcześniej projekt nowelizacji kodeksu pracy dotyczący stażu pracy. Jeżeli te przepisy wejdą w życie, to okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą zostanie zaliczony zarówno do ogólnego, jak i do tzw. zakładowego stażu pracy. Ponadto do stażu pracy (okresu zatrudnienia) będzie wliczany okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, wykonywania wolnego zawodu, bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej i inne przypadki. Zmiany te mają wejść w życie od 2026 roku.

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Na terenach poszkodowanych przez powódź trwają spekulacje cen. Rząd apeluje do przedsiębiorców i zapowiada konsekwencje.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało założenia programu Mój Prąd 6.0. Dofinansowanie otrzymają tylko takie mikroinstalacje fotowoltaiczne (PV), zgłaszane do przyłączenia do sieci po 1 sierpnia 2024 r., które będą współdziałać z magazynem energii i będą rozliczane w systemie net-billing. Nabór wniosków rozpoczął się 2 września 2024 r.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zamierza wydać od 2025 roku 300 mln zł ze środków pochodzących z Funduszu Modernizacyjnego na dopłaty (refundacje) do zakupu elektrycznych rowerów (w tym rowerów cargo) i wózków rowerowych. Taką dopłatę może dostać zarówno zwykły Kowalski (osoby fizyczne) ale także niektórzy przedsiębiorcy oraz samorządy. Dofinansowaniem ma być objętych przynajmniej 46 667 sztuk takich rowerów. Konsultacje projektu programu priorytetowego „Mój rower elektryczny” zakończyły się 18 lipca 2024 r.

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.