Jak może dojść do przejęcia grobu?

Prawa do grobu są to samoistne prawa majątkowe niezbywalne i niedziedziczne. W praktyce oznacza to, że miejsce przeznaczone na pochówek należy do osoby, która dane miejsce wykupiła. Z chwilą śmierci uprawnionego do tego miejsca, możliwość rozporządzania prawem do grobu wygasa. Prawo do grobu nie podlega dziedziczeniu, a najbliższa pozostała rodzina ma jedynie prawo do pochówku osoby uprawnionej, nie może natomiast rościć sobie żadnych praw związanych z późniejszym rozporządzaniem danym grobem.

Krąg osób uprawnionych.

Zgodnie z art. 10 § 1 pkt. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu (Dz.U.2011 Nr 118 Poz. 687) zmarłych prawo do pochówku zwłok osoby zmarłej mają: pozostały małżonek(ka), krewni zstępni (dzieci, wnuki), krewni wstępni (rodzice, dziadkowie), krewni boczni do 4 stopnia pokrewieństwa (np. rodzeństwo), powinowaci w linii prostej do 1 stopnia (teść, teściowa). Jest to krąg osób, którym przysługuje prawo do pochowania, nie stanowi natomiast źródła powstania prawa majątkowego do grobu, co nie oznacza, że te osoby mogą zostać pochowane w tym grobie.

Zobacz: Prawo do grobu

Kiedy można ponownie wykorzystać grób ziemny?

Prawo do grobu ziemnego wygasa po 20 latach, jednakże tylko w przypadku, gdy zarząd cmentarza użyje go do ponownego pochówku innej osoby, która nabyła to prawo oraz gdy nie została uiszczona opłata, tzw. pokładne na kolejne 20 lat, zgodnie z regulaminem danego cmentarza. W ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych nie została dokładnie dookreślona osoba uprawniona do wniesienia opłaty za grób, który może zostać ponownie wykorzystany. Powstaje okoliczność uprawniająca każdą osobę, która uiści daną opłatę na kolejnych 20 lat i złoży zastrzeżenie do dokonania ponownego pochówku. Osoba zgłaszająca takie zastrzeżenie nie nabywa dla siebie żadnych praw majątkowych do grobu, może jedynie wykorzystać dane miejsce do ponownego chowania. Wyjątek stanowi przypadek, gdy w grobie znajdują się pamiątki, posiadające wartość historyczną lub o charakterze artystycznym, wtedy możliwość kolejnego pochówku jest niedopuszczalna.

Prawo ponownego pochówku w grobie murowanym.

Chowanie zwłok w grobach murowanych podlega innym opłatom niż w grobach ziemnych ustalanych przez zarząd cmentarza. W przeciwieństwie do grobu ziemnego możliwość ponownego pochówku w grobie murowanym jest niedopuszczalna, jeżeli jest on przeznaczony do pochówku więcej niż jednej osoby. Opłata za grób murowany pobierana jest przy pierwszym pochówku na okres 99 lat. Dozwolone są umowy, przedłużające termin, przed upływem którego nie wolno użyć grobu do ponownego pochowania.

Zobacz też: Przepisy regulujące prawo do grobu