Zastępcza kara pozbawienia wolności za niezapłaconą grzywnę.

Zgodnie z przepisami kodeksu wykonawczego (ar.44 k.k.w.) skazanego na karę grzywny sąd wzywa do jej uiszczenia w terminie 30 dni. Należy pamiętać, że podstawową formą wykonania kary grzywny jest jej dobrowolne uiszczenie. W razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu grzywnę ściąga się w drodze egzekucji komorniczej.

Przesłanki zarządzenia przez sąd zastępczej kary pozbawienia wolności

Zgodnie z treścią art. 46 kodeksu karnego wykonawczego sąd zarządza zastępczą karę pozbawienia wolności, gdy orzeczona grzywna nie została zapłacona, a jej egzekucja okazała się bezskuteczna lub gdy z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, a jednocześnie:

1. skazany nie wyraził zgody na wykonywanie pracy społecznie użytecznej albo uchyla się od jej wykonania,
2. zamiana grzywny na pracę społecznie użyteczną jest niemożliwa lub niecelowa.

Zawarte w tym przepisie sformułowanie „sąd zarządza” oznacza, że przy spełnieniu opisanych wyżej przesłanek decyzja sądu jest obligatoryjna. Skazany nadal jednak może uniknąć zakładu karnego.

Wymiar kary

Zarządzając zastępczą karę pozbawienia wolności przyjmuje się, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny.

Kara zastępcza nie może przekroczyć 12 miesięcy pozbawienia, górnej granicy kary pozbawienia wolności przewidzianej za dane przestępstwo, a jeżeli za dane przestępstwo ustawodawca nie przewidział kary pozbawienia wolności kara zastępcza nie może być wyższa niż 6 miesięcy.

Jeżeli w wyroku skazującym grzywnę określono kwotowo jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny grzywnie w kwocie od 20,00 zł do 4.000 zł. W tym przypadku o wymiarze zadecyduje sąd zachowując odpowiednie proporcje pomiędzy wymiarem kary zastępczej a orzeczonej kary grzywny.

Wobec skazanego orzeczono karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych określając wysokość jednej stawki na 10 zł. Grzywna wynosi zatem 1000 zł. W drodze egzekucji na jej poczet wyegzekwowano kwotę 220,87 zł. Pozostała do uiszczenia kwota wynosi 779,13 zł. Aby obliczyć, ile dni zastępczej kary pozbawienia wolności będzie musiał obyć skazany należy: podzielić pozostałą kwotę przez wysokość jednej stawki dziennej tj. przez 10. Otrzymamy ilość pozostałych do uiszczenia stawek dziennych – 77,91. Otrzymany wynik zaokrąglamy w górę do pełnej stawki (78) i dzielimy przez dwa (39 dni). (Jeżeli to konieczne zaokrąglamy w górę do pełnego dnia.) Zatem pozostała do zapłaty kwota 779,13 zł zostanie zamieniona na 39 dni zastępczej kary pozbawienia wolności.