Tematy - Prawo - Spadkobierca, Zachowek - INFOR.PL

Zachowek jest uprawnieniem przysługującym najbliższej rodzinie zmarłego w sytuacji, gdy zostali oni pominięci w testamencie. Czy roszczenie o zachowek jest jednak dziedziczne?

Uprawnieni mogą wystąpić z roszczeniem o zapłatę zachowku przeciwko spadkobiercy. Roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu bądź otwarcia spadku.

W dniu 2 grudnia 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny (dalej „NSA”) wydał wyrok istotny dla wszystkich spadkobierców, którzy odziedziczyli jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych (dalej „wyrok”). NSA uznał bowiem, że w przypadku odkupienia jednostki uczestnictwa przez fundusz inwestycyjny, podstawę opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym stanowi wypłacona spadkobiercy uczestnika funduszu kwota odkupienia jednostki uczestnictwa bez pomniejszenia o wydatki na jej nabycie poniesione przez spadkodawcę (sygn. II FSK 2557/10).

Roszczenia osób uprawnionych z tytułu zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Jeżeli dochodzimy uzupełnienia zachowku od zapisobierców windykacyjnych lub obdarowanych, to wówczas termin przedawnienia biegnie od chwili otwarcia spadku.

W dniu 28 stycznia 2009 r. Sąd Najwyższy (dalej „SN”) wydał postanowienie, w którym stwierdził, że strona dochodząca wydania nieruchomości, zobowiązana przez sąd do przedłożenia - pod rygorem zawieszenia postępowania - postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym współmałżonku pozwanego, ma interes we wszczęciu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku (sygn. akt IV CSK 361/08, dalej „Postanowienie”).

Gdy oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, możliwe jest uchylenie się od jego skutków prawnych. Dotyczy to również osób, które nie złożyły w terminie wymaganego oświadczenia.

Spółka partnerska jest spółką osobową prawa handlowego. Prowadzona jest przez osoby fizyczne wykonujące wolne zawody. Oznacza to, że ich udziały nie podlegają dziedziczeniu. Jednakże umowa spółki może przewidywać, iż w miejsce zmarłego partnera wstąpi jego spadkobierca posiadający odpowiednie kwalifikacje zawodowe.

Spółka cywilna jest najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej, nie posiadającą osobowości prawnej. Co do zasady prawa i obowiązki wspólników nie podlegają dziedziczeniu. Jednakże, jeżeli w umowie spółki cywilnej zawarte zostanie odpowiednie postanowienie to spadkobiercy zmarłego wspólnika mogą wstąpić w jego miejsce.

Podział spadku może nastąpić poprzez zawarcie umowy między spadkobiercami bądź przez orzeczenie sądu. Każda z osób uprawnionych do spadku może dochodzić działu spadku przed sądem, jeżeli spadkobiercy nie są zgodni co do jego dokonania.

Do chwili dokonania działu spadku odpowiedzialność za długi spadkowe ma charakter solidarny, jeżeli do dziedziczenia powołanych jest kilku spadkobierców. Z chwilą dokonania działu spadku, odpowiedzialność solidarna ustaje.

Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, która ma na celu ochronę osób najbliżej spokrewnionych ze zmarłym w przypadku pominięcia ich w testamencie. Pamiętajmy jednak o tym, iż przyjmując od potencjalnego przyszłego spadkodawcy darowiznę w postaci na przykład mieszkania, powinniśmy liczyć się z tym, iż o jej wartość zostanie nam pomniejszone prawo do zachowku po śmierci darczyńcy

W przypadku, gdy uprawniony nie zdoła uzyskać zachowku od spadkobierców, może żądać zachowku od zapisobierców windykacyjnych. Jeżeli i to nie skutkuje może wyjść z takim żądaniem do obdarowanych. Jaka jest odpowiedzialność obdarowanych za zachowek?

Odpowiedzialności spadkobiercy rozciąga się w szczególności na zobowiązania podatkowe spadkodawcy, którymi są wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązania podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatków w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

W pewnych okolicznościach osoba uprawniona do zachowku nie otrzyma go w pełnej wysokości lub wcale. Od kogo dochodzić wypłaty zachowku w takiej sytuacji?

W przypadku spadku będącego współwłasnością pojawia się problem jego podziału. W jaki sposób można dokonać działu spadku?

Przez zapis windykacyjny należy rozumieć możliwość zawarcia przez spadkodawcę w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego postanowienia, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku.

Uzupełnienie zachowku polega na tym, że w sytuacji gdy uprawniony nie może otrzymać od spadkobiercy należnego mu zachowku, może on żądać od osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny doliczony do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. Jednakże osoba ta jest obowiązana do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem zapisu windykacyjnego.

Obowiązek wypłaty zachowku ciąży również na zapisobiercy windykacyjnym. Sam zapis wpływa zaś na ustalenie wartości zachowku. Jak domagać się zachowku od zapisobiercy?

Nasze porady prawne z prawa spadkowego dotyczą wszelkich zagadnień związanych z dziedziczeniem. Korzystając z nich, dowiesz się jak sporządzić niezbędne pisma procesowe oraz jakie przysługują ci prawa.

Zapisy i polecenia ustanowione przez spadkodawcę na rzecz osób trzecich muszą być spełnione. Spadkobiercy mają więc prawny obowiązek wykonania zapisu i polecenia.

Dziadkowie mogą dziedziczyć po wnukach, jeżeli ci nie pozostawili po sobie zstępnych, nie mieli małżonka, byli jedynakami a ich rodzice nie żyją. W zaistniałej sytuacji dziadkowie stają się spadkobiercami swoich wnuków. Jednakże, w pewnych sytuacjach dziadkowie, którzy nie odziedziczyli spadku, mogą się domagać części pieniędzy od spadkobierców.

Orzeczenie stwierdzające nabycie spadku służy głównie legitymizacji stanu majątkowego, jaki powstał w wyniki otwarcia spadku. Z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku można udać się do sądu spadku.

Podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: 1) dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego; 2) darowizny, polecenia darczyńcy; 3) zasiedzenia; 4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności; 5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu; 6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności. Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Aby pozbawić krewnych zachowku należy ich wydziedziczyć. Jakie są podstawy wydziedziczenia?

Czy żona zawsze ma prawo do zachowku? Co się dzieje, kiedy mąż występuje o rozwód?

Czym jest zachowek i czy można go dziedziczyć? Jakie trzeba spełnić warunki przy dziedziczeniu zachowku?

Czy można żądać zapłaty zachowku od obdarowanego? Choć brzmi to paradoksalnie takie rozwiązanie jest możliwe.

Czy roszczenie o wypłatę zachowku może się przedawnić? Jeżeli tak, to po jakim okresie i czy można przywrócić ten termin

To, po kim dziedziczy dziecko zaadoptowane zależy od daty jego przysposobienia. O adopcji orzekają sądy rodzinne.

Zasady dziedziczenia ustawowego zawiera Kodeks cywilny. Sprawdź kto należy do kręgu spadkobierców i w jakich częściach dziedziczy.

Jaki rodzaj testamentu wybrać, jak wykorzystać polecenie, zapis i podstawienie oraz jak go skutecznie odwołać.

Komu przysługuje zachowek, czym jest niegodność dziedziczenia i jak przeprowadzić umowny dział spadku? W poradniku wszystko o zachowku i dziale spadku.

Spadki zagraniczne mogą przysporzyć wielu wątpliwości. Otrzymując schedę z zagranicy często nie wiemy czy stosować prawo polskie czy obce. A przecież w każdym państwie są inne terminy i inne uprawnienia spadkobierców.

Do działu spadku nie jest konieczne postanowienie sądu. Gdy spadkobiercy są zgodni co do sposobu podziału, mogą sporządzić odpowiednią umowę - umowę o dział spadku.

Stwierdzenie prawa do spadku może nastąpić na mocy postanowienia sądu lub notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Czym jest notarialne poświadczenie dziedziczenia? Czy akt poświadczenia dziedziczenia jest tak samo ważny jak postanowienie sądu?

Gdy spadkobierca pozostawił kilka testamentów pojawiają się komplikacje z prawidłowym podziałem masy spadkowej. Jak ocenia się, który z testamentów powinien być wiążący?

Choć generalną zasadą jest, iż wszelkie umowy o przyszły spadek po osobie żyjącej są nieważne, prawo przewiduje jeden wyjątek. Spadkobierca i spadkodawca mogą przed notariuszem podpisać umowę, na mocy której spadkobierca zrzeka się spadku.

Do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia praw do spadku można występować bez ograniczeń czasowych. U notariusza można sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, o ile otwarcie spadku (czyli śmierć spadkodawcy) nastąpiło po 30 czerwca 1984 r.

Akt poświadczenia dziedziczenia wydawany jest przez notariusza i istnieje obok sądowego stwierdzenia nabycia spadku.

Sporządzając testament przed notariuszem, warto pamiętać, że nawet jeśli zapiszesz cały majątek jednej osoby, jest krąg osób uprawnionych do tzw. zachowku. Co to jest? Kto jest do niego uprawniony? I wreszcie, w jakich sytuacjach osoba zostanie pozbawiona tego uprawnienia?

Zasadniczy wpływ dla możliwości dziedziczenia gospodarstwa rolnego ma data śmierci spadkodawcy ma . Datą graniczną i mającą bardzo duże znaczenie dla tych kwestii jest data 14 lutego 2001 r. Od tej daty nie ma ograniczeń w dziedziczeniu gospodarstwa rolnego.

Spadkobiercy mogą potwierdzić swoje prawa do spadku w sądzie (prawomocnym postanowieniem sądu stwierdzającym nabycie spadku) lub u notariusza (zarejestrowanym akt poświadczenia dziedziczenia). Są jednak pewne sytuacje, kiedy notariusz nie sporządzi tego aktu. Jakie to sytuacje?

Otrzymałem od rodziców dom w drodze darowizny. Czy moje rodzeństwo może po śmierci rodzica dochodzić ode mnie zachowku? Jaka jest zależność między darowizną o zachowkiem?

Zgodnie z polskim prawem, jeżeli spadkodawca nie pozostawił ważnie sporządzonego testamentu, do dziedziczenia dochodzą osoby wskazane w Kodeksie cywilnym.

Zasadą jest, że nikt nie może odmawiać zeznań w charakterze świadka. Na obowiązek ten składają się obowiązek osobistego stawiennictwa w sądzie w wyznaczonym terminie, obowiązek składania zeznań oraz obowiązek złożenia przyrzeczenia.

Spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.

Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku

Testamenty szczególne to formy testamentów, które mogą być sporządzone w okolicznościach przewidzianych w ustawie, uzasadniających odstąpienie od wykorzystania zwykłych form testamentu.

Stwierdzenie nabycia spadku to sądowe (bądź urzędowe – można złożyć odpowiednie oświadczenie przed notariuszem) potwierdzenie kto i w jakim stopniu dziedziczy po zmarłym. Sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi.

Spadkobierca, Zachowek

Dziedziczenie prawa do zachowku

Do kogo wystąpić z roszczeniem o zachowek?

Opodatkowanie odkupu odziedziczonych jednostek uczestnictwa

Przedawnienie roszczenia o zachowek

Kto ma interes w stwierdzeniu nabycia spadku?

Zmiana oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

Dziedziczenie w spółce partnerskiej

Dziedziczenie w spółce cywilnej

Sądowy dział spadku

Zasady odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe

Darowizna mieszkania a zachowek

Odpowiedzialność obdarowanych za zachowek

Zakres odpowiedzialności spadkobiercy w prawie podatkowym

Kto otrzyma niższy zachowek?

W jaki sposób podzielić spadek?

Zapis windykacyjny

Uzupełnienie zachowku

Zapis windykacyjny a zachowek

Porady prawne: spadki

Czy zapis i polecenie muszą być zawsze wykonane?

Dziedziczenie przez dziadków

Sądowe stwierdzenie nabycia spadku

Podatek od spadków i darowizn

Pozbawienie prawa do zachowku - kiedy możliwe?

Prawo żony do zachowku

Czy możliwe jest dziedziczenia zachowku?

Żądanie zapłaty zachowku od obdarowanego

Przedawnienie zachowku

Porada Eksperta: Prawa spadkowe adoptowanych dzieci w Niemczech

Zasady dziedziczenia - vademecum

Testament - vademecum

Zachowek i dział spadku - vademecum

Spadek zagraniczny - jakie prawo właściwe?

Umowny dział spadku

Notarialne poświadczenie dziedziczenia

Który z pozostawionych testamentów jest wiążący?

Spadku można zrzec się tylko przed notariuszem

Stwierdzenie praw do spadku w sądzie czy u notariusza?

Akt poświadczenia dziedziczenia

Akt poświadczenia dziedziczenia

Kto jest uprawniony do zachowku?

Jakie przepisy stosuje się przy dziedziczeniu gospodarstw rolnych?

Notarialne poświadczenie dziedziczenia a data śmierci spadkodawcy

Ekspert radzi: Darowizna a zachowek

Dziedziczenie ustawowe

Czy świadek może odmówić zeznań?

Zbycie spadku

Wydziedziczenie

Testamenty szczególne

Stwierdzenie nabycia spadku