Dziecko, NSA

Twoja mama ma orzeczenie o niepełnosprawności (stopień znaczny). Choroba jest bardzo poważna i mama waży 30 kg. Przychodzi pracownik MOPS. Daje mamie albo Tobie do wypełnienia ankietę. Przeprowadza wywiad środowiskowy. I MOPS uznaje, że z mamą nie jest tak źle. Twoja mama jest według MOPS całkiem sprawna. Bo np. da radę przejść sama z pokoju do łazienki. Albo sama (choć z trudem i niezgrabnie) zrobi herbatę. W konsekwencji Tobie nie przysługuje stare świadczenie pielęgnacyjne (w 2026 r. 3287 zł miesięcznie). Zastanawiasz się. Pracownik MOPS nie jest lekarzem. I właśnie podważa zapisy orzeczenia o niepełnosprawności, które trzymasz w dłoni. Ankietą (mama odpowiadała na pytania, co może sama zrobić) oraz wywiadem środowiskowym. Ten opis to dzień codzienny rodzin z osobami niepełnosprawnymi. Jest to problem w całej Polsce. Pracownicy MOPS przyjmują interpretację prawa, że mają prawo uzupełniać treść orzeczenia o niepełnosprawności pod kątem sprawdzenia samodzielności osoby niepełnosprawnej. W efekcie w aktach sprawy są jednocześnie: orzeczenie o niepełnosprawności z wskazaniem ciężkiego stanu zdrowia osoby niepełnosprawnej oraz ustalenia MOPS, że pomimo orzeczenia osoba ta jest samodzielna (z niewielkimi ograniczeniami). Pracownicy MOPS nie są winni tej sytuacji - od lat są szkoleni do interpretacji prawa, że ich zadaniem jest "ukonkretnić" i "sprawdzić" orzeczenie o niepełnosprawności w warunkach domowych osoby niepełnosprawnej. Pomimo tego, że pracownicy MOPS nie są lekarzami są szkoleni do wydawania ocen medycznych, czy dana osoba niepełnosprawna wymaga opieki, czy nie. Pracownicy robią to przy pomocy prostych testów sprawnościowych - "Czy niepełnosprawny chodzi sam po mieszkaniu?", Czy zrobi sobie kromkę chleba", "Czy się sam ubierze?". Tymczasem sędziowie NSA mówią "Tak nie wolno. Nie macie prawa w ten sposób podważać ustaleń lekarzy zawartych w orzeczeniach o niepełnosprawności".

W listopadowym wyroku NSA wydaje kolejne ważne interpretacje w sprawie renty, stażu i kwalifikacji chorób. NSA potwierdził restrykcyjne podejście do świadczeń przyznawanych „w drodze wyjątku". Podkreślono, że wszystkie przesłanki muszą być spełnione łącznie – brak jednej (np. odpowiedniego okresu składkowego) wyklucza możliwość przyznania świadczenia. Wyrok pokazuje, że trudna sytuacja życiowa, choć istotna, nie wystarczy bez spełnienia wymogów formalnych. Jaka jest więc konsekwencja wyroku?

W dobie cyfryzacji, gdzie dane stały się pewnego rodzaju walutą, a ich ochrona fundamentalnym prawem, każdy nowy projekt rządowy zakładający gromadzenie informacji o obywatelach, a zwłaszcza o dzieciach, podlega szczegółowej analizie. Ostatnio inicjatywa ustawodawcza, która na pierwszy rzut oka wydaje się szlachetna – promocja sportu i dbałość o kondycję fizyczną najmłodszych – stała się przedmiotem ostrej krytyki ze strony najwyższego organu nadzorczego w Polsce, w tym zakresie. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) w specjalnym piśmie wyraził głębokie zaniepokojenie planami rozszerzenia centralnej ewidencji uczniów, wskazując na szereg poważnych uchybień, które mogą prowadzić do masowego i niezgodnego z prawem przetwarzania milionów wrażliwych danych.

Darowiznę dziecku bez podatku można przekazać wielokrotnie, gdyż nie jest istotne ile razy, ale trzeba uważać, aby po przekroczeniu limitu kwoty wolnej od podatku dokonać niezbędnych formalności urzędowych. Sprawdź, jakie kwoty wolne od podatku obowiązują aktualnie, czyli w 2025 roku.

Czy można odmówić chrztu dziecku poczętemu dzięki in vitro? Czy osoba w związku homoseksualnym może być chrzestnym? Czyw księdze chrztu mogą być wpisane dwie kobiety?

Problem odpowiedzialności za stan techniczny balkonów w budynkach wielorodzinnych od lat generuje spory pomiędzy właścicielami poszczególnych lokali a wspólnotami mieszkaniowymi. Czy balkon jest wyłączną własnością użytkownika, czy elementem wspólnym, za którego utrzymanie odpowiada cała wspólnota? Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) w niedawnym wyroku z 23 października 2025 roku (sygn. akt II OSK 959/23) dał odpowiedź na taki dylemat, nadając kluczowe znaczenie funkcji, jaką dany element konstrukcyjny pełni w całym obiekcie. Orzeczenie to ma kolosalne znaczenie dla zarządzania nieruchomościami i przestrzegania obowiązków wynikających z Prawa budowlanego.

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. WSA w Warszawie dodał do tego natomiast – ustalane przez samorządy cen grobów i płyt, opłaty za ekshumację zwłok, uprzątnięcie szczątków, przechowywanie zwłok w chłodni, udostępnienie sali do ubierania zwłok i wiele innych. NSA potwierdza w swoich wyrokach, że – organ gminy może ustalić (a cmentarz – na tej postawie) pobierać tylko takie opłaty, które są związane z pochowaniem zwłok.

Przełom w podatkach: zapadła uchwała NSA, która zmienia wszystko, bo będzie można wznowić postępowanie zakończone ostateczną decyzją. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 października 2025 roku potwierdziła, że przesłanką wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną na wniosek strony mogą być okoliczności lub dowody, które były znane stronie w toku postępowania, lecz nie zostały przez nią powołane, o ile nie były one znane organowi prowadzącemu postępowanie. Uchwała sędziów NSA rozstrzyga dotychczasowe rozbieżności w orzecznictwie i ustala wykładnię literalną przepisu. Co zatem z postępowaniami, czy będzie fala wznowień?

Uwaga: jest opinia prawna dotycząca petycji nr BKSP-155-X-539/25 w sprawie przyznania „dodatków pieniężnych 800+ dla emerytów za wychowanie dzieci” z dnia 15 września 2025 r. Chodzi o 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy wejdzie? Wciąż podnoszony jest postulat wprowadzenia świadczenia „800 plus” dla seniorów i 50 latków, przysługującego za każde wychowane i obecnie pracujące dziecko płacące podatki w Polsce, powraca do dyskusji publicznej i wywołuje silne emocje oraz pytania o sprawiedliwość międzypokoleniową. Propozycji rozwiązania jest wiele: stałe miesięczne świadczenie, jednorazowa wypłata, płatność w ratach zaległych świadczeń. Ale czy wszystko to się ziści - pytają emeryci? Najpierw wszystko w rękach komisji sejmowej ds. petycji.

Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk powiedziała w poniedziałek w Bożkowie (Dolnośląskie), że program Aktywny Rodzic zdał egzamin. Minął rok jego funkcjonowania.

Choć pracownicy powinni mieć możliwość uzyskania od pracodawcy jako podmiotu profesjonalnego informacji o swoich prawach, często zdarza się, że nie jest to najlepsze źródło informacji. Tak bywa w przypadku korzystania z dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem.

Miejsce do nauki w domu ma znaczenia dla zdrowia dziecka. Może zapobiegać wadom postawy albo je pogłębiać. Sprawdź, jak urządzić zdrowe miejsce do odrabiania lekcji dla dziecka. Ważne jest światło, biurko, krzesło i dodatkowe siedzisko. Oto mini poradnik przygotowany przez NFZ.

Rodzice dzieci do lat 4, a nawet 8 mogą starać się o pracę zdalną na preferencyjnych zasadach. Ile dni pracy zdalnej przysługuje rodzicom małych dzieci? Czy pracodawca może odmówić pracy zdalnej matce lub ojcu małego dziecka? Kiedy wniosek składa pracownik wychowujący dziecko do ukończenia 4 roku życia?

Kryzysy zdarzają się nawet w najlepszym małżeństwie i każdy może potrzebować przerwy i czasu na przemyślenie, czy wyobraża sobie dalszą relację i jest gotowy/a podjąć starania na potrzeby odbudowania bliskości. W takiej sytuacji, część małżeństw decyduje się na separację, czy to faktyczną, czy prawną.

Zgodne z prawem są nawet konsultacje, w których wzięło udział tylko kilku mieszkańców sołectwa – o ile uchwała o konsultacjach obowiązująca na terenie gminy stanowi, że konsultacje są ważne bez względu na liczbę uczestniczących osób uprawnionych do udziału w zebraniu wiejskim.

Ekspert ds. demografii Mateusz Łakomy w rozmowie z PAP zwrócił uwagę na stały trend spadku urodzeń. Przyczynę upatruje w trudnościach Polek i Polaków z wchodzeniem w związki.

Pojawiają się kolejne głosy i wiadomości od Czytelników w sprawie tzw. dodatku emerytalnego (czy nawet przedemerytalnego) z tytułu wychowania dziecka. Miałoby to być tzw. 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Pomysłów jest wiele i są różnorodne. Intencja jest jedna: dodatek emerytalny z tytułu wychowania dziecka dla seniorów. Wybrzmiał naprawdę mocno w ostatnim czasie ten apel o przyznanie dodatku emerytalnego dla rodziców za wychowanie dzieci. Jednak czy taka regulacja wejdzie w życie? Czekamy na odpowiedź z Kancelarii Prezydenta RP i ewentualnie stanowisko resortu pracy.

Niejeden właściciel nieruchomości zmagał się już na pewno z usuwaniem drzew (lub krzewów) z jego nieruchomości na wniosek właściciela urządzeń przesyłowych służących do doprowadzania energii elektrycznej, z tego względu, że drzewa te (lub krzewy) – z tymi urządzeniami kolidowały (a konkretniej – zagrażały funkcjonowaniu tych urządzeń). Okazuje się, że zgodnie z najnowszym wyrokiem NSA – w takim przypadku – odszkodowanie należne od przedsiębiorstwa energetycznego, obejmuje nie tylko wartość usuniętych drzew (lub krzewów), koszty ich wycinki, ponownego zalesienia i pielęgnacji, ale również koszty odtworzenia trawnika, który – na skutek powyższych działań – uległ zniszczeniu.

Najbliższy rok szkolny 2025/2026, będzie prawdziwym wyzwaniem dla pracujących rodziców, którzy będą musieli zagospodarować czas wolny swoich dzieci w ciągu aż 177 dni. Problem mogą mieć zwłaszcza rodzice dzieci w wieku wczesnoszkolnym, które wymagają jeszcze ich całodziennej opieki, a tymczasem – 26-dniowy urlop większości osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy nie jest z „gumy”, choć kodeks pracy ma do „zaoferowania” jeszcze kilka innych „zwolnień” od pracy na dziecko.

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

Od wtorku, 1 lipca 2025 r. można zacząć składać wnioski o dodatkowe pieniądze na wyprawkę szkolną. Gdzie należy złożyć wniosek? Kiedy wypłata dodatkowego świadczenia? Kto może otrzymać 400 zł zamiast 300 zł?

Co dalej ze świadczeniem 800 plus? Jest pomysł nowej formy wsparcia dla seniorów. Miałoby to być nawet 800 plus na rzecz seniorów ale i 800 plus dla 50. latków. Za co? Za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Inna opcja to dodatek emerytalny dla seniorów albo nawet zwrot od dzieci na rzecz rodziców 800 plus. To postulat, który wzbudza skrajne emocje i może wywołać debatę publiczną na temat sprawiedliwości pokoleniowej w systemie świadczeń. Czy taki postulat ma szanse na realizację? Czym jest sprawiedliwość społeczna? Czym jest zasada lex retro non agit? Jak seniorzy udowodniliby, że rzeczywiście taką opiekę sprawowali nad dzieckiem? Czy przyniesie to więcej wydatków czy też korzyści dla polskiego budżetu? Od kiedy i za jakie lata świadczenie miałoby być wypłacane? Są głosy za i przeciw - jak we wszystkim. Padł ciekawy pomysł jednorazowej rekompensaty, która byłaby formą odszkodowania, za utracony dochód, jednak wydaje się, że suma powinna obejmować jedynie damnumem emergens, bez lucrum cessans. Tak czy inaczej - 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: kto miałby ustalić? Pytań jest wiele, podobnie jak wątpliwości. Jednak czy nowe propozycje znajdą odzwierciedlenie w regulacjach prawnych w 2026 r.? O tym w pewnym sensie zdecyduje Prezydent RP odpowiadając na najnowszą petycję.

Nieświadome zawieranie umów lub przypadkowe subskrypcje mogą prowadzić do niechcianych kosztów i problemów prawnych, o których młodzież często nie ma pojęcia. Z jakimi sytuacjami spotyka się Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK)?

Od 1 lipca 2025 r. rodzice będą mogli złożyć elektroniczne wnioski o zasiłki rodzinne i dodatki, a także świadczenia z funduszu alimentacyjnego na nowe okresy 2025/2026. W praktyce nie jest łatwo uzyskać taką pomoc, głownie ze względu na kryteria dochodowe.

Z okazji Dnia Ojca ( 23 czerwca) przypominamy, że tata – podobnie jak mama – ma prawo do urlopu po narodzinach dziecka. Ojcowie coraz chętniej korzystają z przysługujących im świadczeń: urlopu ojcowskiego, macierzyńskiego (po 14 tygodniach) i rodzicielskiego. Komu i kiedy przysługuje zasiłek? Ile trwa urlop?