Tematy - Skazany, Zatarcie skazania

Naczelny Sąd Administracyjny wydał przełomowy wyrok w sprawie pozwolenia na broń. Żołnierz zawodowy, mimo formalnego zatarcia skazania, nie otrzyma pozwolenia na broń do celów kolekcjonerskich. Sąd jednoznacznie orzekł, że przeszłość kryminalna wnioskodawcy może być brana pod uwagę przy ocenie wniosku, nawet gdy dana osoba oficjalnie uchodzi za niekaraną. Orzeczenie ma znaczenie dla wszystkich ubiegających się o pozwolenie.

Jest apel o zmianę prawa karnego wykonawczego. Według Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO), skazani powinni samodzielnie stawiać się w zakładzie karnym w wyznaczonym terminie, a dopiero w drodze wyjątku być doprowadzani na wezwanie sądu.

Kandydat skazany, ale nie wpisany do Krajowego Rejestru Karnego, bierze udział w wyborach, chyba że sam zrezygnuje - poinformował PAP dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Białymstoku Marek Rybnik.

Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik zostali prawomocnie skazani na dwa lata pozbawienia wolności. Dlatego marszałek Sejmu Szymon Hołownia stwierdził wygaśnięcie ich mandatów poselskich. Jeśli Sąd Najwyższy utrzyma w mocy postanowienie marszałka Kamiński i Wąsik przestaną być posłami. Kiedy będą mogli ponownie zasiąść w ławach Sejmu? Co mówią na ten temat przepisy?

Resocjalizacja to proces, który ma na celu przywrócenie jednostce, która popełniła przestępstwo, funkcjonowania zgodnego z normami społeczeństwa. To wieloetapowe działanie ma zapobiegać powtarzalności przestępstw poprzez zmianę postaw, zachowań i umiejętności osoby skazanej.

W niniejszym artykule będzie mowa o możliwości świadczenia pracy przez osoby wykonujące karę pozbawienia wolności. Pokrótce opiszę o zasadach wynagrodzenia takich pracowników i zasadach przyznawania pracy.

To część druga serii artykułów na temat obrazu życia więźniów za murami zakładu karnego. W dzisiejszej części przyjrzymy się kolejnym zagadnieniom związanym z pobytem osadzonych w jednostkach penitencjarnych.

Niejednokrotnie można usłyszeć, że przestępcom w zakładach karnych jest zbyt dobrze. Pojawiają się głosy, że powinni być surowiej traktowani i że zakłady karne oferują im „cieplarniane” warunki. O tym jak jest naprawdę mogą zaświadczyć w zasadzie jedynie sami osadzeni lub nadzorująca ich Służba Więzienna, natomiast ze swojej strony, jako adwokat oraz sympatyk kwestii związanych z więziennictwem w Polsce i podkulturą więzienną, chciałabym przedstawić czytelnikom tegoż artykułu kilka interesujących – mam nadzieję – faktów z „życia za murami”.

Zatarcie skazania jest pewnego rodzaju nagrodą dla skazanego, który w przeszłości popełnił przestępstwo, wykonał karę i od tej chwili przestrzega porządku prawnego. Dzięki kodeksowej możliwości zatarcia skazania ustawodawca pozwala na usunięcie danych skazanego z rejestru skazanych i posługiwanie się mianem niekaranego.

Względem skazanego na karę ograniczenia wolności, który odbył co najmniej połowę orzeczonej kary ograniczenia wolności, sąd może orzec o zwolnieniu go z reszty kary, jeśli skazany przestrzegał w tym czasie porządku prawnego. W tym celu skazany, jego obrońca lub kurator sądowy powinni złożyć do sądu wniosek o skrócenie kary ograniczenia wolności.

Z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwany jest z rejestru skazanych. Na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat. Jak powinien wyglądać wniosek o zatarcie skazania?

Co do zasady, kara pozbawienia wolności powinna zostać wykonana niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku skazującego. W wyjątkowych sytuacjach wskazanych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, możliwe jest odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Jak powinien wyglądać wniosek o odroczenie kary?

W razie zaistnienia przesłanek określonych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, sąd ma prawo lub obowiązek odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności. Kiedy sąd może, a kiedy musi odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności? Czy możliwe jest odwołanie odroczenia?

Przepisy Kodeksu karnego wykonawczego przewidują możliwość umorzenia grzywny w całości lub w części. Instytucja umorzenia grzywny, choć w praktyce rzadko stosowana, może zostać wykorzystana, jeżeli skazany, z przyczyn od niego niezależnych, nie uiścił grzywny, a wykonanie tej kary w innej drodze okazało się niemożliwe lub niecelowe. Jak powinien wyglądać wzór wniosku o całkowite lub częściowe umorzenie grzywny?

Rośnie liczba skazanych za przestępstwa zniesławienia i znieważenia. Dane ministerstwa sprawiedliwości wskazują, że w ub. roku sądy rejonowe wydały łącznie 729 takich wyroków, a w I połowie 2018 r. było ich już 387. Najczęściej zasądzaną karą za popełnienie tgo typu czynu zabronionego była grzywna - w wielu przypadkach warunkowo umarzano postępowanie, rzadziej zasądzano prace społeczne.

Obecność w postępowaniu karnym możliwości ugodowego jego zakończenia jest obecnie zjawiskiem powszechnym w procedurach karnych wielu krajów. Pierwowzorem skazania bez rozprawy, jakie funkcjonuje od 1997 r. w prawie polskim była instytucja patteggiamento, istniejąca od 1981 roku we Włoszech.

Sprawa Tomasza Komendy, który spędził w więzieniu 18 lat mimo, że był niewinny, wstrząsnęła opinią publiczną. Rzecznik Praw Obywatelskich odniósł się do tej sprawy jednocześnie wskazując dziewięć najczęstszych pomyłek sądowych, które mogą przyczynić się do skazania niewinnych osób.

Odbywanie kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym wiąże się z obowiązkiem przestrzegania reguł wynikających nie tylko z ustaw ale także i z regulaminu wewnętrznego danego zakładu karnego. Więzień, który nie przestrzega ustalonych zasad może otrzymać od dyrektora zakładu jedną z licznych kar dyscyplinarnych.

Liczba widzeń przysługujących skazanemu oraz zasady ich przeprowadzania uzależnione są od przede wszystkim od rodzaju zakładu karnego w jakim skazany odbywa karę. Możemy wyróżnić zakłady karne zamknięte, półotwarte oraz otwarte. Skazany może widzieć się nie tylko z rodziną i osobami najbliższymi, ale także i ze swoim obrońcą lub inną osobą za zgodą dyrektora zakładu karnego.

Możliwość ,,wyjścia na przepustkę’’ jest bardzo ceniona przez więźniów. Otrzymanie przepustki jest uzależnione nie tylko od zachowania więźnia w trakcie odbywania kary ale także od rodzaju zakładu karnego w jakim przebywa.

Jeżeli grzywna nie przekracza 120 stawek dziennych i jej egzekucja okaże się bezskuteczna lub z okoliczności sprawy wynika, że byłaby bezskuteczna to istnieje możliwość zamiany tej grzywny na prace społecznie użyteczną. Decyzje w tym zakresie podejmuje sąd. Odmowa wykonania orzeczonych przez sąd prac społecznych lub uchylanie się od nich może skończyć się więzieniem.

Odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego jest formą odbywania kary w warunkach wolnościowych. Po spełnieniu szeregu przesłanek skazany może starać się o odbywanie kary w domu, z zastosowaniem tzw. elektronicznej „bransolety”. Jednym z elementów wniosku o udzielenie zgody na dozór elektroniczny jest załączony przez skazanego harmonogram czy też plan dnia dozoru elektronicznego.

Dozór elektroniczny jest stosunkowo nową formą wykonywania kary pozbawienia wolności w Polsce. Służy on kontrolowaniu przy pomocy urządzeń elektronicznych zachowań skazanego, w szczególności wykonywania nałożonych przez sąd obowiązków.

Ulgi dla przedsiębiorców zatrudniających więźniów, budowa hal produkcyjnych przy zakładach karnych oraz poszerzenie możliwości nieodpłatnej pracy skazanych na rzecz samorządów - to główne rozwiązania wprowadzone przez ustawę o zatrudnieniu osób pozbawionych wolności.

Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada zmiany w funkcjonowaniu dozoru elektronicznego. Kluczową zmianą będzie rozszerzenie dozoru elektronicznego na osoby skazane na kary do półtora roku więzienia.

Od 2016 r. prowadzony jest program Praca dla więźniów. Zwiększył on zatrudnienie więźniów w Polsce o 32 proc.

Zatrudnianie osób pozbawionych wolności jest – zgodnie z polskim porządkiem prawnym – dopuszczalne. Jak zatrudnić osobę pozbawioną wolności, jakie korzyści z tytułu zatrudnienia ma pracodawca?

Ustawowe terminy zatarcia skazania zostały wskazane bezpośrednio w kodeksie karnym. Jednak zatarcie skazania nie zawsze następuje wraz z upływem terminów określonych kodeksem karnym. Co w sytuacji, gdy w okresie próby sprawca popełni nowe przestępstwo?

Ochrona dóbr osobistych przysługuje każdemu człowiekowi, także skazanemu, na gruncie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93). Do ochrony dóbr osobistych (godności i prywatności) odniósł się Trybunał Konstytucyjny w wyroku K 22/10. Naruszeniem godności skazanego jest obligatoryjna obecność funkcjonariusza w trakcie badania lekarskiego.

22 stycznia 2014 roku weszła w życie ustawa o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób. Przewiduje ona dwie możliwości: oddanie osób stwarzających zagrożenie nadzorowi policji lub przymusowego skierowania ich do specjalnego ośrodka izolacyjnego.

Dozór elektroniczny polega na kontrolowaniu zachowań skazanego przebywającego poza zakładem karnym przy użyciu odpowiednich urządzeń elektronicznych. Jakie są warunki udzielenia zezwolenia na dozór elektroniczny? Jakie są obowiązki skazanego?

Małym świadkiem koronnym jest sprawca, który wraz z innymi osobami współdziałał w popełnieniu przestępstwa, a który organom ścigania ujawnił niezbędne informacje dotyczące okoliczności jego popełnienia. W takim przypadku sąd obligatoryjnie orzeka nadzwyczajne złagodzenie kary.

Z dniem 1 stycznia 2012 r. został powołany do życia Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Od tej daty przestaje funkcjonować wykaz instytucji, organizacji, fundacji i stowarzyszeń, o którym mówiły przepisy Kodeksu karnego. Nawiązki i świadczenia pieniężne orzeczone przez sądy będę od tego roku trafiały do Funduszu.

Zgodnie z treścią kodeksu karnego z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe, zaś wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych. Zatarcie skazania oznacza wieć przyjęcie przez ustawodawcę fikcji prawnej jakoby dana osoba nie była nigdy karana i związany z tym zakaz powoływania się przez inne podmioty na fakt tego skazania.

Wynagrodzenie za pracę skazanego nie powinno być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Pracodawca, który zatrudnia osobę odbywającą karę pozbawienia wolności może ubiegać się o refundację części tego wynagrodzenia.

W razie skazania przez sąd innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej zatarcie skazania następuje zgodnie z prawem państwa, w którym to skazanie nastąpiło.

Nie podlega zatarciu skazanie na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje osobom niepełnosprawnym i tym, które ukończyły 75 lat, jeżeli jest ona niezdolna do samodzielnej egzystencji. Osoba taka nie otrzyma jednak zasiłku, jeżeli przebywa w miejscu, które zapewnia jej całodobowe utrzymanie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 106 Kodeksu karnego, z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe, zaś wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych. Oznacza to przyjęcie przez ustawodawcę fikcji prawnej jakoby dana osoba nie była nigdy karana i związany z tym zakaz powoływania się przez inne podmioty na fakt tego skazania. Zatarcie skazania nie może jednak nastąpić, jeżeli wobec skazanego orzeczono grzywnę lub środek karny, dopóki nie wykona on tego środka karnego, jego wykonanie nie zostanie mu darowane albo nastąpi przedawnieniem jego wykonania (nie dotyczy to obowiązku naprawienia szkody).

Zgodnie z treścią przepisu art. 419 Kodeksu postępowania karnego nieobecność stron na rozprawie nie stanowi przeszkody dla ogłoszenia wyroku. Oznacza to, iż wyrok może zapaść bez obecności oskarżonego (prokuratora, pokrzywdzonego etc.), jedynie w obecności protokolanta lub w obecności protokolanta i publiczności. Treść tego przepisu podyktowana jest tym, iż zgodnie z treścią art.411 § 2 Kodeksu postępowania karnego przekroczenie terminu wydania wyroku powoduje konieczność prowadzenia rozprawy od początku.

Dnia 8 maja 2011 r. weszła w życie przeważająca część przepisów nowelizacji ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2011 r. Nr 48, poz. 245, dalej „nowelizacja”), które wprowadzają istotne zmiany w Kodeksie karnym oraz Kodeksie postępowania karnego i w tym zakresie będą przedmiotem niniejszej publikacji.

Nowelizacja Kodeksu karnego wykonawczego wprowadziła zmiany w zakresie szczególnej ochrony skazanego, którego życie lub zdrowie jest poważnie zagrożone. Jakie warunki muszą być spełnione, by skazany został objęty ochroną? Kto może o nią wnioskować?

Na potrzeby niniejszego opracowania, pod pojęciem postępowania karnego będziemy rozumieć każde postępowanie, którego celem jest osądzenie sprawcy czynu zabronionego, za wyjątkiem postępowania w sprawach nieletnich. Takimi czynami zabronionymi mogą być: przestępstwa, wykroczenia, przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe.

Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku orzekł o niekonstytucyjności art. 123 par. 2 Kodeksu karnego wykonawczego dotyczącego wynagrodzenia więźnia podejmującego pracę.

W zakładzie karnym typu zamkniętego osadza się skazanego, którego właściwości, warunki osobiste, motywacje, sposób zachowania się przy popełnieniu przestępstwa, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, sposób zachowania się w trakcie pobytu w zakładzie karnym lub stopień demoralizacji stwarzają poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu

W zakładzie karnym typu półotwartego osadza się skazanego odbywającego karę w systemie programowanego oddziaływania oraz skazanego za przestępstwo nieumyślne lub odbywającego zastępczą karę pozbawienia wolności albo karę aresztu.

W zakładzie karnym typu otwartego może zostać osadzony młodociany, skazany odbywający karę po raz pierwszy oraz skazany na karę aresztu wojskowego.

Krajowy Rejestr Karny prowadzi Minister Sprawiedliwości. Realizację zadań związanych z prowadzeniem tego rejestru zapewnia wchodzące w skład Ministerstwa Sprawiedliwości Biuro Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego.

Skazany to osoba, wobec której wydano prawomocny wyrok skazujący.

Skazany, Zatarcie skazania

Nie dla żołnierza pozwolenie na broń - tak orzeka Naczelny Sąd Administracyjny

Niefortunna zmiana prawa. RPO: skazani powinni sami stawiać się w zakładzie karnym w wyznaczonym terminie, a dopiero w drodze wyjątku być doprowadzani

KBW: kandydat skazany, ale nie wpisany do KRK, może brać udział w wyborach, chyba że zrezygnuje

Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik utracą mandaty? Jeśli tak – kiedy wrócą do Sejmu

Resocjalizacja – ważny proces reintegracji osób skazanych

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 6

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 4

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 2

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 1

Zatarcie skazania w rozumieniu Kodeksu karnego

Zwolnienie z reszty kary ograniczenia wolności

Wniosek o zatarcie skazania – WZÓR

Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – WZÓR

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Wniosek o całkowite lub częściowe umorzenie grzywny – WZÓR

Rośnie liczba skazań za zniesławienia i znieważenia

Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?

Dlaczego w Polsce skazuje się osoby niewinne? Sprawa Tomasza Komendy

Kary dyscyplinarne dla więźniów

Widzenia w zakładzie karnym – jakie zasady obowiązują?

Kiedy więzień może starać się o przepustkę?

Zamiana grzywny na prace społecznie użyteczną + wniosek

Jak zmienić harmonogram dozoru elektronicznego?

Warunki dozoru elektronicznego

Praca dla więźniów w 2017 r.

Zmiany w dozorze elektronicznym

Zwiększa się liczba zatrudnionych więźniów

Jak zatrudnić osobę pozbawioną wolności?

Zatarcie skazania – nie zawsze z upływem terminów określonych kodeksem karnym

Ochrona dóbr osobistych skazanego

Osoba stwarzająca zagrożenie

Dozór elektroniczny skazanych

Instytucja małego świadka koronnego

Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, czyli zmiany w prawie karnym

Zatarcie skazania w prawie karnym

Czy pracodawca może otrzymać dopłatę do pracy więźnia?

Zatarcie skazania w razie skazania przez sąd innego państwa członkowskiego UE (art. 107a)

Wyłączenie zatarcia skazania (art. 106a)

Czy zasiłek pielęgnacyjny przysługuje skazanemu?

Jakie są skutki zatarcia skazania?

Czy konieczna jest obecność stron na ogłoszeniu wyroku?

Sąd polski uwzględni orzeczenie skazujące z UE

Szczególna ochrona skazanych

Czym charakteryzuje się postępowanie karne?

Pracujący więźniowie dostaną minimalne wynagrodzenie

Zakład karny typu zamkniętego

Zakład karny typu półotwartego

Zakład karny typu otwartego

Krajowy Rejestr Karny

Skazany