REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dlaczego nazwa "stwierdzenie nieważności małżeństwa"?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Stwierdzenie nieważności małżeństwa. / Fot. Fotolia
Stwierdzenie nieważności małżeństwa. / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W codziennym języku sformułowanie rozwód kościelny bądź unieważnienie małżeństwa kościelnego często używane jest zamiast określeń stwierdzenie czy orzeczenie nieważności małżeństwa. Pierwsze sformułowania oznaczają, iż zawarty związek małżeński był przez jakiś czas ważny, drugie zaś, iż od początku mamy do czynienia z nieważnym związkiem małżeńskim. Spróbujmy się wspólnie zastanowić nad prawidłowością i konsekwencjami terminologii z Kodeksu Prawa Kanonicznego (dalej: KPK).

Po pierwsze, stosowana w KPK terminologia oznacza, iż przyczyny dające podstawę do kościelnego procesu małżeńskiego nie mogą należeć do błahych (np. niezgodność charakterów). Po drugie, w trakcie kościelnego procesu małżeńskiego, bez względu na fakt czy chodzi o nieważne jego zawarcie z racji istnienia przeszkody małżeńskiej, z powodu wady zgody czy braku zachowania formy kanonicznej, bada się czy te trzy wymienione grupy przyczyn istniały już przed ślubem lub co najmniej w trakcie jego zawierania. Nie może dojść zatem do sytuacji pojawienia się przykładowo wady woli po wstąpieniu w związek małżeński, bo gdyby tak było, to mielibyśmy do czynienia z ewidentnym unieważnieniem kościelnego małżeństwa. Powtórnie „koło się zamyka”, gdy weźmiemy pod uwagę, iż właśnie co najmniej w chwili zawiązywania węzła, wola przynajmniej jednej ze stron była do tego stopnia wadliwa, bądź zaistniała taka przeszkoda, iż w pewnym sensie niesprawiedliwością byłoby, aby nie potwierdzić jego nieważności; ta wspomniana niesprawiedliwość dodatkowo tylko potwierdza prawidłowość stosowanej w KPK terminologii.

REKLAMA

REKLAMA

Zobacz również: Zawieszenie kościelnego procesu małżeńskiego

Przy niektórych przeszkodach, np. przy przeszkodzie wieku, można zastanowić się,czy w przypadku zawarcia związku mimo tej przeszkody, przy założeniu, iż małżeństwo dobrze funkcjonowało przez jakiś czas, jednak na skutek innej okoliczności (np. poznania innej osoby) jedna ze stron występuje z prośbą o stwierdzenie nieważności swojego małżeństwa, wykorzystując przy tym fakt właśnie przeszkody, ta terminologia jest również prawidłowa. Może warto wówczas odpowiedzieć na pytanie dlaczego strony zamierzają się rozstać, czy z powodu niedopuszczalnego w KPK? Może warto wówczas ustanowić extra warunki.  Podobny problem, według mnie, jest z niektórymi wadami zgody, np.: niezdolność natury psychicznej do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, a w ramach niej niedojrzałość. Oczywiście Prawodawca nakazuje (np. przy okazji przemówień do Adwokatów Roty Rzymskiej), iż nie można łatwo szafować tym pojęciem, tj. niedojrzałością i ferować na podstawie tej formy niezdolności  wyroki pozytywne, niemniej to zagadnienie wymaga też opracowania; widać to na przykładzie zawarcia związku przez przynajmniej jedną niedojrzałą Stroną, a zatem w sensie prawnym, niezdolną, i po wyrokach pozytywnych wejście przez Tę Stroną w „kolejny” związek kościelny, z tej racji, iż nie ma wymogu trwałości niezdolności.

Myślę, iż takich pytań czy wręcz „niebezpiecznych” miejsc można znaleźć więcej, ale to niestety przez nie intuicyjnie stosuje się nieprawidłowe sformułowania, jak właśnie rozwód czy unieważnienie. Pomijam kwestię mataczenia w sprawie przez same strony, jak to może mieć miejsce przy wykluczeniu (symulacji).

REKLAMA

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Oczywiście zawsze jakimś rozwiązaniem jest istnienie instytucji konwalidacji, czyli uważnienia nieważnie zawartego związku, ale nie zawsze strony chcą z niej skorzystać. Innym rozwiązaniem jest istnienie prawdy obiektywnej, co oznacza, iż w takiej sztucznej sytuacji, wytworzonej przez strony na potrzebę uzyskania wyroku pozytywnego, wydany wyrok jest de facto nieważny. Myślę też, iż nacisk powinien zostać położony na formację nupturientów w okresie przedślubnym, dzięki której zrozumiana by została istota ślubu kościelnego.

Przy tym temacie mogą pojawić się pytania, i takie też niejednokrotnie zostają zadane. Jak należy podejść wobec tego do kwestii dziecka pochodzącego z nieważnie zawartego związku? Jak należy podejść do kwestii pożycia w takim związku, tj. czy było ono grzeszne (niemoralne). Wręcz przeciwnie, bowiem prawodawca dał zabezpieczenie w postaci domniemania prawnego, na podstawie którego przyjmuje się ważność zawartego związku, innymi słowy: dopóki związek trwa i nie udowodni się jego nieważności, to należy przyjąć, iż jest on ważny (kan. 1060 KPK), a skoro tak, to w ramach niego czy pożycie intymne, czy pochodzenie dziecka nie można interpretować w kategoriach pożycia pozamałżeńskiego czy też dziecka nieślubnego, chociaż, co do tego ostatniego, to trzeba zdawać sobie sprawę, iż określenie w ten sposób potomstwa jest niewłaściwe, gdy przez takie określenie próbuje się ocenić je w kategoriach moralnych, chyba że chodzi o sens czysto prawny, czyli o pochodzenie dziecka z jakiegoś związku formalnego (określonego prawem cywilnym czy kościelnym) czy spoza niego.

Zobacz także: Unieważnienie małżeństwa

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

REKLAMA

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady

Zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego. Nie każdy jednak będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych. Jakie są nowe zasady na 2026 rok?

REKLAMA

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie czekaj na oficjalne informacje! Już teraz możemy z dużą dokładnością przewidzieć, ile wyniesie trzynastka w 2026 roku. Nasze wyliczenia oparte są na danych z GUS i aktualnych przepisach. Sprawdź w naszym artykule szczegółowe kalkulacje i dowiedz się, ile możesz otrzymać.

Rozliczasz się ze znajomymi blikiem? Uważaj na skarbówkę. Urzędy śledzą operacje, których dokonujemy, a relacje towarzyskie ich nie obchodzą

Rozliczenia między rodziną i znajomymi nigdy wcześniej nie były tak nieskomplikowane od strony technicznej, jak obecnie. Wystarczy kilka sekund by oddać dług, pokryć część rachunku za kolację, czy zrobić zrzutkę na prezent. Warto jednak pamiętać o tym, że z perspektywy urzędu skarbowego dokonywane przelewy mogą wyglądać inaczej, niż z naszej.

REKLAMA