REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co może być dowodem w postępowaniu cywilnym?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Pązik
środki dowodowe, przesłuchanie świadków, swobodna ocena dowodów
środki dowodowe, przesłuchanie świadków, swobodna ocena dowodów

REKLAMA

REKLAMA

Przedmiotem dowodu mogą być jedynie fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Przedstawienie materiału dowodowego jest szczególnie ważne w przebiegu postępowania dla każdej z jego stron.

Dowody to inaczej określone informacje zgłaszane przez stronę postępowania, a nośnik danych informacji to środek dowodowy. W postępowaniu cywilnym udowodnieniu nie podlegają fakty powszechnie znane, a więc takie, które są znane sądowi z urzędu (np. fakty historyczne) bądź takie, co do których strona nie wypowiedziała się w trakcie procesu a sąd uznał je za przyznane.

REKLAMA

Ocena dowodów przez sąd

Sąd kieruje się zasadą  legalnej i swobodnej oceny dowodów. Legalna ocena oznacza, że sąd związany jest pewnymi regułami przyznającymi danemu dowodowi określoną moc. Swobodna ocena dowodów polega na tym, że sąd samodzielnie podejmuje decyzje, co do uznania dowodów za wiarygodne. Ponadto sędzia nie jest skrępowany przepisami ustawy w tym zakresie. Jednakże granice w zakresie swobody przy ocenianiu dowodu określone są przez tzw. trzy czynniki. Wiążą one sąd pod względem logicznym przez wyprowadzenie wniosków z całego materiału dowodowego, ustawowym przez rozważenie całego materiału dowodowego pod względem istnienia istotnych faktów dla sprawy oraz pod względem ideologicznym związanym z indywidualną wiedzą sędziego.

Katalog dowodów

W kodeksie postępowania cywilnego znajduje się otwarty katalog dowodów, do których strona może się odwołać. Są to: dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłego, oględziny, przesłuchania stron i inne środki dowodowe jak np. fotografie. Często zdarza się, że nadrzędne znaczenie dla przebiegu postępowania dowodowego mają dokumenty. Ciężar dowodu spoczywa natomiast na stronie, która poprzez przedstawienie danych faktów jako dowód chce przekonać sąd do swoich racji.

Dokumenty

W postępowaniu cywilnym wyróżnia się dwa rodzaje dokumentów, określone jako urzędowe i prywatne. Pierwsze z nich są sporządzane przez organ państwowy natomiast drugie składają się na dowód, który stanowi, iż osoba podpisująca go zgodziła się z treścią zawartego w nim oświadczenia. Jednakże dokument niekompletny lub dowód z zeznań świadków innej treści niż w dokumencie jest zakazany. Sąd ocenia, czy dokument uszkodzony może być dopuszczony jako dowód w sprawie oraz może powołać biegłego tłumacza w przypadku, gdy dokument jest sporządzony w innym języku.

Zobacz: Dowód z dokumentu w postępowaniu cywilnym

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zeznania świadków

Dowód z zeznań świadków jest najbardziej powszechny w toku postępowania cywilnego. Jednakże ten rodzaj dowodu nie jest tak pewny jak dowód z dokumentu, ponieważ pewne fakty mogą ulegać zatarciu i nie są precyzyjne. Strona powołująca się na zeznania świadków jest zobowiązana do oznaczenia faktów, które poprzez ten dowód mają zostać stwierdzone. Każda osoba wezwana na rozprawę w charakterze świadka zobowiązana jest do stawiennictwa na rozprawie. Sąd może nałożyć na świadka karę grzywny, pozbawienia wolności bądź zażądać przymusowego doprowadzenia go do sądu. W przypadku sprzeczności zeznań świadków sąd może ich skonfrontować.

Zobacz: Czy świadek może odmówić zeznać w procesie cywilnym?

Opinia biegłego i oględziny

Dowód przeprowadzony z opinii biegłego, czyli tzw. ekspertyzy jest potrzebny w sytuacji, gdy wiadomości z określonej dziedziny wiedzy są konieczne do rozstrzygnięcia sprawy. Biegły nie jest upoważniony do oceny faktów czy dowodów jedynie sporządza precyzyjną opinię dotyczącą okoliczności wskazanych w sprawie. Tak samo jak inne dowody opinia biegłego podlega swobodnej ocenie sądu. W przypadku sprzeczności opinii sąd może skonfrontować biegłych tak samo jak w przypadku świadków. Dowód z oględzin przeprowadzany jest zazwyczaj wraz z biegłym bezpośrednio na osobie, rzeczy, w pomieszczeniu czy na miejscu zdarzenia.

Przesłuchanie stron

Ten rodzaj dowodu ma charakter posiłkowy i jest dopuszczony przez sąd celem wyjaśnienia dopiero w przypadku, gdy po wyczerpaniu wszystkich środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 299 kodeksu postępowania cywilnego). Co do zasady sąd ma obowiązek przesłuchania obu stron procesu, ponieważ przesłuchanie jednej może stanowić swego rodzaju uchybienie, chyba że przeszkoda w przesłuchaniu obu stron ma charakter faktyczny bądź prawny.

Inne środki dowodowe

Do katalogu tych dowodów można zaliczyć wyniki badania krwi, filmy, fotografie, płyty oraz inne nośniki utrwalające obrazy lub dźwięki. Sąd określa sposób przeprowadzenia takiego dowodu zgodnie z jego przeznaczeniem i charakterem.

Zobacz: Dowody przed sądem-poradnik

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd odpowiada na wysokie ceny energii! Nie boi się weta prezydenta Nawrockiego

Rząd w najbliższy wtorek zajmie się ustawą, która ma zagwarantować utrzymanie cen energii na dotychczasowym poziomie – zapowiedział minister energii Miłosz Motyka. Dodał, że od stycznia 2026 r. możliwe będzie odejście od mrożenia cen energii.

Prawo jazdy kat. B od 17 roku życia, za jazdę po zatrzymaniu prawka – ponowny egzamin i obowiązkowe kaski dla rowerzystów i użytkowników hulajnóg elektrycznych. Rząd zmienia przepisy prawa o ruchu drogowym

Większa mobilność osób młodych, czyli prawo jazdy kat. B od 17 roku życia, cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami w przypadku prowadzenia samochodu po zatrzymaniu prawa jazdy oraz obowiązkowe kaski dla dzieci do 16 roku życia, poruszających się rowerem lub hulajnogą elektryczną. To najważniejsze założenia nowego projektu ustawy o zmianie prawa o ruchu drogowym autorstwa rządu.

Sąd w Warszawie pyta TSUE o WIBOR. Czy bank jasno informował konsumentów o ryzyku i zasadach ustalania zmiennego oprocentowania kredytu? Komentarz radcy prawnego

W dniu 30 czerwca 2025 roku, Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie wydał postanowienie w sprawie II C 1440/24, w którym sformułował pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące wskaźnika WIBOR. Uzasadnienie tego postanowienia komentuje dla infor.pl Beata Strzyżowska, radca prawny, której Kancelaria reprezentuje kredytobiorców w tej sprawie.

Młodsi i bardziej zadłużeni – multidłużnicy w Polsce

Profil polskiego multidłużnika wyraźnie się zmienia. Coraz większą część tej grupy stanowią młodsi konsumenci, a udział kobiet systematycznie maleje. W ciągu trzech lat udział osób w wieku 18–25 lat wzrósł sześciokrotnie, a w grupie 26–35 lat o ponad 7 pkt proc. Mężczyźni nie tylko stanowią większość, lecz także odpowiadają za coraz większą część zadłużenia. Szczegóły analizy poniżej.

REKLAMA

Przepada świadczenie wspierające. Umierają kolejne osoby niepełnosprawne. Co na to sądy?

Wszyscy wiemy, że przyznawanie świadczenie wspierającego obciąża przewlekłość. Okres oczekiwanie na przyznanie punktów w ramach poziomu potrzeby wsparcia wynosi w skrajnych przypadkach rok. Na punkty czekają osoby niepełnosprawne w tak poważnych stanach (i sędziwym wieku), że część z nich umiera. Ostrzegano przed takimi sytuacjami jeszcze przed wprowadzeniem świadczenia wspierającego. Niestety te obawy się spełniły. W efekcie rodziny osób zmarłych idą do sądu bo świadczenie wspierające ... przepada. Przykład takiej sytuacji poniżej.

Młodzi Polacy w trybie oszczędzania. Najczęściej od 20 do 60 proc. towarów kupują w promocjach [RAPORT]

Jak wynika z najnowszego raportu rynkowego, Polacy w wieku 18-25 lat najczęściej robią od 20% do 40% codziennych zakupów w promocjach – 32,5%. Głównie dotyczy to osób z dochodami w przedziale 3000-4999 zł, ze średnim wykształceniem i z mniejszych miejscowości. Z kolei 26,5% młodych konsumentów kupuje na co dzień od 40% do 60% podstawowych produktów w promocjach. Szczegóły poniżej wraz z omówieniem wyników raportu.

Zasiłek z MOPS? Tak, ale pamiętaj o wywiadzie środowiskowym

Osoby ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej często zapominają o ważnej roli, jaką odgrywa rodzinny wywiad środowiskowy. Jest to podstawowe narzędzie, które pozwala na ocenę sytuacji majątkowej i rodzinnej. Kto i gdzie przeprowadza taki wywiad? Czy jest on obowiązkowy?

MOPS od 10 lat naruszają prawo wbrew TK. Nie ma limitu 18 lat przy świadczeniu pielęgnacyjnym (starym) [osoba niepełnosprawna, stopień znaczny)

Nieufność staruszki z demencją (osoba niepełnosprawna, stopień znaczny) jest dodatkowym argumentem dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Bo staruszka ufa tylko swojej córce. I nie może wykonywać czynności opiekuńczych nikt inny. To ciekawostka z omówionego w artykule wyroku sądu. Wyrok ten pokazuje jednak stały problem z MOPS - urzędnicy wiedzą o tym, że nie ma limitu wieku (18 lat dla osoby nieuczącej się) przy świadczeniu pielęgnacyjnym (jako data powstania niepełnosprawności. Ale wciąż ten limit stosują. To karygodne. Bo wynika to w mojej ocenie z obawy, że wojewoda odbierze gminom pieniądze na świadczenie pielęgnacyjne albo RIO zarzucą gminie naruszenie zasad gospodarki środkami publicznymi - bo przepisy wciąż mówią o limicie 18 lat, a to że limit nie obowiązuje wynika z wyroku TK, którego Sejm nigdy nie przełożył na nowelizację przepisów

REKLAMA

Kłopoty ze skargą na MOPS za odebrany zasiłek pielęgnacyjny 215,84 zł. Tylko ePUAP albo papierowy dokument

W przepisach jest pułapka. Jeżeli spierasz się o zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) z MOPS to nie można obecnie wnosić elektronicznie pism do sądu z nowym systemem e-Doręczenia. Będzie to możliwe dopiero od 2029 r. (o czym informują przepisy przejściowe, które łatwo przegapić). Można skorzystać z ePUAP. I tak wniesioną skargę na decyzję MOPS sąd przyjmie. Przez e-Doręczenia to się nie uda. W artykule przykład utraconego w ten sposób zasiłku pielęgnacyjnego. Na dziś najbezpieczniejszym prawnie sposobem wniesienia skargi na MOPS (i SKO) w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego jest po prosty tradycyjna "papierowa" skarga.

1,1 mln osób dostanie czternastą emeryturę wcześniej. Ale nie każdy dostanie 1558,81 zł na rękę

Zakład Ubezpieczeń Społecznych kontynuuje wypłatę czternastych emerytur. Jeszcze przed najbliższym weekendem (do piątku 5 września 2025 r.) przelew na konto i przekaz pocztowy otrzyma prawie 1 mln 136 tys. osób. To emeryci i renciści, którym ZUS ustalił termin płatności głównego świadczenia na 6 dzień miesiąca.

REKLAMA