REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co może być dowodem w postępowaniu cywilnym?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Pązik
środki dowodowe, przesłuchanie świadków, swobodna ocena dowodów
środki dowodowe, przesłuchanie świadków, swobodna ocena dowodów

REKLAMA

REKLAMA

Przedmiotem dowodu mogą być jedynie fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Przedstawienie materiału dowodowego jest szczególnie ważne w przebiegu postępowania dla każdej z jego stron.

Dowody to inaczej określone informacje zgłaszane przez stronę postępowania, a nośnik danych informacji to środek dowodowy. W postępowaniu cywilnym udowodnieniu nie podlegają fakty powszechnie znane, a więc takie, które są znane sądowi z urzędu (np. fakty historyczne) bądź takie, co do których strona nie wypowiedziała się w trakcie procesu a sąd uznał je za przyznane.

REKLAMA

Ocena dowodów przez sąd

Sąd kieruje się zasadą  legalnej i swobodnej oceny dowodów. Legalna ocena oznacza, że sąd związany jest pewnymi regułami przyznającymi danemu dowodowi określoną moc. Swobodna ocena dowodów polega na tym, że sąd samodzielnie podejmuje decyzje, co do uznania dowodów za wiarygodne. Ponadto sędzia nie jest skrępowany przepisami ustawy w tym zakresie. Jednakże granice w zakresie swobody przy ocenianiu dowodu określone są przez tzw. trzy czynniki. Wiążą one sąd pod względem logicznym przez wyprowadzenie wniosków z całego materiału dowodowego, ustawowym przez rozważenie całego materiału dowodowego pod względem istnienia istotnych faktów dla sprawy oraz pod względem ideologicznym związanym z indywidualną wiedzą sędziego.

Katalog dowodów

W kodeksie postępowania cywilnego znajduje się otwarty katalog dowodów, do których strona może się odwołać. Są to: dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłego, oględziny, przesłuchania stron i inne środki dowodowe jak np. fotografie. Często zdarza się, że nadrzędne znaczenie dla przebiegu postępowania dowodowego mają dokumenty. Ciężar dowodu spoczywa natomiast na stronie, która poprzez przedstawienie danych faktów jako dowód chce przekonać sąd do swoich racji.

Dokumenty

W postępowaniu cywilnym wyróżnia się dwa rodzaje dokumentów, określone jako urzędowe i prywatne. Pierwsze z nich są sporządzane przez organ państwowy natomiast drugie składają się na dowód, który stanowi, iż osoba podpisująca go zgodziła się z treścią zawartego w nim oświadczenia. Jednakże dokument niekompletny lub dowód z zeznań świadków innej treści niż w dokumencie jest zakazany. Sąd ocenia, czy dokument uszkodzony może być dopuszczony jako dowód w sprawie oraz może powołać biegłego tłumacza w przypadku, gdy dokument jest sporządzony w innym języku.

Zobacz: Dowód z dokumentu w postępowaniu cywilnym

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zeznania świadków

Dowód z zeznań świadków jest najbardziej powszechny w toku postępowania cywilnego. Jednakże ten rodzaj dowodu nie jest tak pewny jak dowód z dokumentu, ponieważ pewne fakty mogą ulegać zatarciu i nie są precyzyjne. Strona powołująca się na zeznania świadków jest zobowiązana do oznaczenia faktów, które poprzez ten dowód mają zostać stwierdzone. Każda osoba wezwana na rozprawę w charakterze świadka zobowiązana jest do stawiennictwa na rozprawie. Sąd może nałożyć na świadka karę grzywny, pozbawienia wolności bądź zażądać przymusowego doprowadzenia go do sądu. W przypadku sprzeczności zeznań świadków sąd może ich skonfrontować.

Zobacz: Czy świadek może odmówić zeznać w procesie cywilnym?

Opinia biegłego i oględziny

Dowód przeprowadzony z opinii biegłego, czyli tzw. ekspertyzy jest potrzebny w sytuacji, gdy wiadomości z określonej dziedziny wiedzy są konieczne do rozstrzygnięcia sprawy. Biegły nie jest upoważniony do oceny faktów czy dowodów jedynie sporządza precyzyjną opinię dotyczącą okoliczności wskazanych w sprawie. Tak samo jak inne dowody opinia biegłego podlega swobodnej ocenie sądu. W przypadku sprzeczności opinii sąd może skonfrontować biegłych tak samo jak w przypadku świadków. Dowód z oględzin przeprowadzany jest zazwyczaj wraz z biegłym bezpośrednio na osobie, rzeczy, w pomieszczeniu czy na miejscu zdarzenia.

Przesłuchanie stron

Ten rodzaj dowodu ma charakter posiłkowy i jest dopuszczony przez sąd celem wyjaśnienia dopiero w przypadku, gdy po wyczerpaniu wszystkich środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 299 kodeksu postępowania cywilnego). Co do zasady sąd ma obowiązek przesłuchania obu stron procesu, ponieważ przesłuchanie jednej może stanowić swego rodzaju uchybienie, chyba że przeszkoda w przesłuchaniu obu stron ma charakter faktyczny bądź prawny.

Inne środki dowodowe

Do katalogu tych dowodów można zaliczyć wyniki badania krwi, filmy, fotografie, płyty oraz inne nośniki utrwalające obrazy lub dźwięki. Sąd określa sposób przeprowadzenia takiego dowodu zgodnie z jego przeznaczeniem i charakterem.

Zobacz: Dowody przed sądem-poradnik

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablety dla uczniów w roku szkolnym 2025/2026? 13 sierpnia 2025 r. Centrum Obsługi Administracji Rządowej ogłosiło wyniki przetargu

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało 13 sierpnia 2025 r., że wybrano najkorzystniejsze oferty w przetargu na dostawę aż 735 tysięcy urządzeń przenośnych — w tym laptopów, Chromebooków i tabletów — dla szkół w całej Polsce. Inwestycja ta, dofinansowana z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), ma wyrównać standardy multimedialne w placówkach edukacyjnych.

Zapalenie papierosa lub e-papierosa (również takiego, który nie zawiera nikotyny) nad jeziorem uszczupli portfel o nawet 5 tys. zł lub skończy się aresztem. Niewiele osób jest świadomych tego zakazu!

Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych – każdy ma prawo do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskich wyrobów tytoniowych. Realizacja powyższego prawa (i jednocześnie ochrona zdrowia osób niepalących) odbywa się poprzez wprowadzanie zakazów palenia w przestrzeni publicznej. Wynikają one nie tylko z ww. ustawy o ochronie zdrowia, ale również z ustaw szczególnych. Choć niektórzy mogą być tym faktem mocno zaskoczeni – 5 tys. zł grzywny, a nawet aresztem, może skończyć się zapalenie papierosa lub e-papierosa (również takiego, który nie zawiera nikotyny) na plaży nad jeziorem.

Polska z największym wzrostem bezrobocia w UE. Freelancing jako alternatywa dla etatu?

Stopa bezrobocia wśród osób poniżej 25 roku życia w Polsce wzrosła w ciągu roku o 27,4% – to najwyższy wzrost spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Mimo że wskaźnik 13,5% nadal pozostaje poniżej średniej UE, eksperci alarmują, że młodym Polakom coraz trudniej znaleźć pierwszą pracę. Platforma Freelancehunt zwraca uwagę, że w obecnych warunkach freelancing może być nie tylko tymczasowym wyborem, lecz także realną opcją na start kariery zawodowej.

RPO: "Wykorzystanie osób z niepełnosprawnościami, by w ich imieniu dochodzić świadczeń pielęgnacyjnych z pobraniem prowizji. Wygrany proces z udziałem RPO"

Sprawa dotyczy mechanizmu, w którym spółka z o.o. oferowała osobom z niepełnosprawnościami lub ich opiekunom "pomoc" w uzyskaniu świadczenia pielęgnacyjnego. W zamian za prowadzenie spraw w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym, firma zastrzegała sobie wynagrodzenie w wysokości aż trzykrotności miesięcznego świadczenia. Czy takie praktyki były legalne? Okazuje się, że w sprawie kluczowa jest zasada: nemo plus iuris.

REKLAMA

Dopłaty dla rolników a susza, gradobicia i inne zdarzenia pogodowe. MRiRW i ARiMR wyjaśniają zasady

Utratą plonów, ale też brakiem niektórych dopłat martwią się rolnicy poszkodowani przez podtopienia, gradobicia, ulewne deszcze czy suszę. Dlatego Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi uspokaja i przypomina: zdarzenia pogodowe nie muszą oznaczać utraty prawa do płatności bezpośrednich ani kar za niewypełnienie zobowiązań.

ZUS: Niższe limity dorabiania dla wcześniejszych emerytów i rencistów od 1 września 2025 r. Spadło przeciętne wynagrodzenie

Od 1 września 2025 r. pracujący wcześniejsi emeryci i renciści będą mogli dorobić mniej niż dotychczas. Powodem jest spadek przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, na podstawie którego ustala się kwoty graniczne przychodów.

Kredyty frankowe. Walka o narrację w sprawie TSUE Lubreczlik

W mitologii greckiej przedstawiana jest postać Prokrustesa, który rozciągał lub obcinał nogi swoim gościom, tak aby dopasować ich do długości swojego łoża. Kiedy więc czytam opinie prawników sektora bankowego na temat ich autorskiej interpretacji wyroku wydanego przez TSUE w sprawie Lubreczlik, to nie mogę się oprzeć nieodpartemu wrażeniu, że mamy tu przykład iście uwspółcześnionego „prokrustowego łoża” – tj. kreowania takiej narracji, która nie odpowiada zastanej rzeczywistości prawnej.

„Ochrona polskiej wsi” – Prezydent Nawrocki podpisuje, wieś komentuje

„Ochrona polskiej wsi” – Prezydent Nawrocki podpisuje projekt ustawy a wieś komentuje. Projekt ustawy ma na celu wzmocnienie ochrony rodzimego rolnictwa i wprowadzenie istotnych zmian w dwóch kluczowych aktach prawnych, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie gospodarstw rolnych i obrót ziemią rolną. Inicjatywa Prezydenta Nawrockiego spotkała się z mieszanymi reakcjami. Dla jednych to długo oczekiwany gest wsparcia, dla innych – kolejna deklaracja bez pokrycia. Jedno jest pewne: polska wieś znów znalazła się w centrum debaty publicznej. Jednak czy Sejm i Senat uchwalą ustawę w takiej wersji?

REKLAMA

Urlop dla poratowania zdrowia – jak uzyskać. Kiedy dyrektor szkoły może odwołać nauczyciela z tego urlopu?

Tematykę udzielania nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia wyjaśniła ekspertka Państwowej Inspekcji Pracy Marta Żelazowska. Wskazała również, na podstawie jakich przesłanek dyrektor szkoły może zakwestionować prawo do urlopu zdrowotnego lub odwołać nauczyciela z urlopu już udzielonego.

Oszustwo "na świadczenie wspierające". ZUS ostrzega: nie płać za złożenie wniosku, nie podpisuj dokumentu bez przeczytania!

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega: osoby z niepełnosprawnością nie muszą płacić kancelariom prawnym ani pośrednikom, aby otrzymać świadczenie wspierające. Wniosek można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej – samodzielnie lub z bezpłatną pomocą pracowników ZUS, zarówno w placówkach, jak i przez infolinię.

REKLAMA