REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

E-mail i sms jako dowody w sprawie cywilnej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Winczakiewicz
Dowodami mogą być nie tylko zeznania świadków i dokumenty, ale też dowody elektroniczne jak dowód z filmu czy fotografii.
Dowodami mogą być nie tylko zeznania świadków i dokumenty, ale też dowody elektroniczne jak dowód z filmu czy fotografii.

REKLAMA

REKLAMA

Rozwój techniki sprzyja odejściu od tradycyjnych metod dowodzenia jak zeznania świadków czy oględziny. Coraz częściej na wokandach pojawiają się bilingi rozmów, wydruki z komputerów i nagrania z dyktafonów.

Istotą procesu cywilnego jest spór dwóch przeciwstawnych stron. Zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, czyli sporności, to na powodzie i pozwanym spoczywa obowiązek wskazywania dowodów i dzięki nim udowodnienia swoich racji. Zadaniem sądu jest ocena ich wiarygodności według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

REKLAMA

REKLAMA

Ponadto występuje grupa tzw. innych środków dowodowych, do których należą grupowe badanie krwi, dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki. Zgodnie z art. 309 k.p.c. nie jest to katalog zamknięty, gdyż sposób przeprowadzenia dowodu innymi środkami dowodowymi niż wymienione wyżej może określić sąd zgodnie z ich charakterem, stosując odpowiednio przepisy o dowodach. Potwierdza to art. 227 k.p.c., z którego wynika, że przedmiotem dowodu mogą być wszelkie fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.

Dowodami w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego (dalej k.p.c.) są dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych, oględziny, przesłuchanie stron.

Dowody wizualne i audialne

Dowody powstałe na skutek pracy urządzeń utrwalających można podzielić na dwie grupy:

REKLAMA

  • dowody wizualne, uzyskane za pomocą wzroku: film, telewizja, fotokopia, fotografia, plan, rysunek;
  • dowody audialne, uzyskane za pomocą słuchu: płyty, taśmy dźwiękowe.

Stanowią one dowody instrumentalne, utrwalające przedmioty i zdarzenia mające istotne znaczenie w stosunkach prawnych za pomocą różnych środków technicznych. Mają one charakter pośredni, przez co nie mogą zastępować dowodów tradycyjnych i uniwersalnych, jak dowody z dokumentu czy zeznania świadków.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Problematyką związaną z dowodami instrumentalnymi jest ich autentyczność. Ze względu na to iż rozwój techniki pozwala na przekształcanie, fałszowanie i preparowanie tego typu materiałów, stosunkowo często sądy powołują biegłych do oceny autentyczności wskazanych dowodów.

Dowód z filmu

Będzie to dowód z taśmy filmowej lub na jej podstawie dokonanej reprodukcji fotograficznej. Podstawowym sposobem przeprowadzenia dowodu jest wyświetlenie go na odpowiednim sprzęcie. Tego rodzaju dowód może być zarówno własnością osoby prywatnej (strony procesowej lub osoby trzeciej) jak i instytucji państwowej. Stosuje się do niego odpowiednio przepisy o oględzinach. Materiały z taśmy filmowej często wykorzystywane są w sprawach o ochronę dóbr osobistych i w sporach z zakresu prawa autorskiego. Analogicznie należy traktować dowód z telewizji.

Zobacz serwis: W sądzie


Dowód z fotografii

Przy dowodzie w postaci fotografii istotne jest to, iż może być zarówno dowodem pierwotnym, jak i wtórnym. Pierwotnym w sytuacji gdy utrwala określony przedmiot czy zdarzenie, wtórnym zaś jeśli jej przedmiotem będzie dokument. W drugim przypadku konieczne będzie stwierdzenie zgodności zdjęcia z oryginałem dokumentu.

Wydruk z komputera

Do tego rodzaju dokumentów stosujemy odpowiednio przepisy o dokumentach. Wydruk z komputera najczęściej oddaje treść strony internetowej lub korespondencji elektronicznej. W razie istotnych zmian co do treści strony internetowej można udowodnić ten fakt za pomocą zeznań świadków, którzy odwiedzili witrynę. Możliwe jest również powołanie jako świadka informatyka zajmującego się stroną oraz biegłych, którzy sprawdzą ewentualne modyfikacje.

Zobacz też: Co zrobić, gdy dowód w sprawie jest w posiadaniu pozwanego?

Dowód w postaci SMS-a

Aby krótka wiadomość tekstowa została zakwalifikowana jako dowód, konieczne jest przedstawienie jej treści, potwierdzenia od operatora, że została wysłana oraz uzyskanie bilingów połączeń. Aby zabezpieczyć procesowo treść sms-a należy udać się do notariusza, który ją zaprotokołuje. Kontrowersje budzą programy komputerowe pozwalające na zmianę treści wiadomości bez pozostawienia śladów ingerencji. W związku z tym kwestia dopuszczalności takiego dowodu pozostaje w uznaniu sądu.

Dowód z taśmy magnetofonowej

Sądy dopuszczają dowody z taśmy magnetofonowej, ale oceniają je pod względem stanu technicznego, okoliczności i celów dokonania nagrania. Oprócz taśmy strona powinna dostarczyć dodatkowo protokół z zapisem treści. Do oceny stanu technicznego wzywani są biegli, którzy analizują każdą ingerencję w taśmę, jej montaż, przycinanie, łączenie, a także to czy na nią oryginalnie nagrano dźwięk. Wyjaśnienie okoliczności, celów i osoby nagrywającej odbywa się poprzez inne środki dowodowe jak zeznania świadków czy przesłuchania stron.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 12 stycznia 1999 r., I CKN 961/97 ustalenia autentyczności taśmy dźwiękowej sąd dokonuje przez odpowiednie stosowanie przepisów k.p.c. o dowodzie z oględzin, ustalenia zaś treści zawartej na taśmie - przez odpowiednie stosowanie przepisów o dowodzie z dokumentu.


Nagranie uzyskane podstępnie

Zagrożeniem związanym tego rodzaju dowodem jest to, iż nagrana rozmowa mogła być celowo tak prowadzona, by zarejestrować określoną treść. Kolejnym aspektem są czynniki, których utrwalenie w ten sposób nie jest możliwe, jak mimika człowieka, gesty, określone zachowania które mogą sprawić, że nagrane słowa w rzeczywistości dawały inny efekt. Dowód z taśmy występuje często w sprawach ze stosunków małżeńskich i rodzicielskich.

Pojawia się tu zagadnienie czy nagrania uzyskane podstępnie mogą stanowić dowód. Doktryna opiera się na stanowisku, iż w zakresie dowodów uzyskanych w sposób sprzeczny z prawem, niedopuszczalne jest ich wykorzystanie w postępowaniu dowodowym. Na tym samym stanowisku opiera się linia orzecznicza - sądy powołują się na naruszenie dóbr osobistych określonych w art. 23 Kodeksu cywilnego. Uznają, że taki sposób uzyskiwania materiału dowodowego narusza prawo do swobody wypowiedzi , wyboru rozmówcy i tajemnicy rozmowy. Jednak w wyroku z dnia 25 kwietnia 2003 roku, sygn. IV CKN 94/01, Sąd Najwyższy zawarł tezę wskazująca na możliwość wykorzystania w procesie cywilnym dowodu z nagrań , utrwalonych przez jedną ze stron bez wiedzy i zgody drugiej strony. Proces dotyczył sprawy rozwodowej a wskazany dowód miał służyć ustaleniom, kto ponosi winę za rozpad pożycia małżeńskiego. Sąd dopuścił dowód, jako że mógł on wskazywać na dalsze istotne przyczyny prowadzące do pogłębienia się rozkładu więzi małżeńskich między stronami. Sąd Najwyższy wskazał też, iż strona kwestionująca dowód powinna podnieść zarzut braku autentyczności nagrania. Orzeczenie to spotkało się jednak z krytyką, i przyjmuje się, że dowodami nie mogą być podstępnie uzyskane zeznania nagrane na taśmę, dokument czy przedmiot oględzin wydany w błędnym przekonaniu, że czyni się to w innym celu niż przedstawienie jako dowód. Ponadto gromadzenie materiału dowodowego w procesie i prezentowanie go przez stronę nie powinno odbywać się z naruszeniem zasad współżycia społecznego.

Nieco inaczej sytuacja może wyglądać w przypadku spraw pracowniczych. Jeżeli sąd uzna, że pracownik nie miał innej możliwości by bronić swoich praw niż potajemne nagranie, może taki dowód dopuścić. Sąd weźmie też uwagę, czy rozmowa nie była zmanipulowana przez nagrywającego celem uzyskania konkretnych odpowiedzi.

Podsumowując, tak zwane inne dowody odgrywają coraz bardziej donośną rolę w procesie cywilnym. Strony powinny korzystać z możliwości jakie dają przepisy a jednocześnie mieć na uwadze, że dopuszczalność dowodu i jego ocena pozostaje w uznaniu sądu, a wszelkie manipulacje zostaną wychwycone przez biegłych.

Zobacz serwis: Postępowanie sądowe

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy to wreszcie przełom, na który czekały tysiące par w Polsce? Wraca sprawa związków partnerskich. Katarzyna Kotula zapowiada: szczegóły już wkrótce!

Po latach politycznych obietnic i gorących debat, sprawa związków partnerskich znów znalazła się w centrum uwagi całego kraju. W piątek rządząca koalicja ma przedstawić szczegóły projektu, który – jak mówią jego autorzy – „ułatwi ludziom życie” i „odpowie na realne potrzeby społeczne”. Choć temat wracał do Sejmu wielokrotnie, nigdy jeszcze nie był tak blisko realizacji. Tym razem w grę wchodzi kompromis, który połączył nawet polityków z różnych biegunów ideowych.

Świadczenia po urodzeniu dziecka w 2026 r. Co przysługuje rodzicom? [LISTA]

Wielu rodziców oczekujących narodzin dziecka w 2026 r. zastanawia się nad możliwymi formami finansowego wsparcia. Na jakie świadczenia można liczyć? Czy trzeba spełnić dodatkowe kryteria? Odpowiadamy!

Rewolucja w L4 „przyklepana” przez rząd: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przyjęty przez rząd, w dniu 14 października 2025 r., projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Rewolucyjna zmiana w prawie spadkowym. Nowe przepisy wywracają zasady dziedziczenia

Jeszcze do niedawna, nawet jeśli ktoś odziedziczył po babci mieszkanie albo po ojcu działkę, zanim mógł ją sprzedać czy obciążyć hipoteką, musiał wyruszyć w małą urzędową pielgrzymkę. Kluczowym przystankiem był urząd skarbowy. To tam trzeba było zdobyć zaświadczenie, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony, nie jest należny lub uległ przedawnieniu. Bez tego dokumentu notariusz nie mógł ruszyć dalej, choćby wszystko inne było dopięte na ostatni guzik.

REKLAMA

Zakaz rozwiązania umowy z nieobecnym pracownikiem to mit. Trzeba przestrzegać kilku prostych zasad, a czynność będzie skuteczna

W powszechnym wyobrażeniu pracowników choroba i urlop chronią przed zwolnieniem z pracy. To stwierdzenie jest jednak prawdziwe tylko częściowo. Co przewidują przepisy i w jakich przypadkach można rozwiązać umowę z nieobecnym pracownikiem?

Rozwody po nowemu - bez sądu i na oświadczenie małżonków! Poważne zmiany

Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości, w ciągu ostatnich sześciu lat orzeczono w Polsce ok. 357 tys. rozwodów, w tym aż 286 tys. bez orzekania o winie. To znaczy, że ok. 80% rozwodów w Polsce w tym czasie było orzekanych bez stwierdzania winy którekolwiek z małżonków za rozkład pożycia małżeńskiego. W praktyce takie sprawy, gdzie obydwie strony są dogadane i nie angażują się w długotrwały proces, gdyż nie chcąc wykazywać winy któregokolwiek z małżonków, mogą być załatwione już na jednej rozprawie.

Seniorzy ratują budżety gospodarstw domowych. Zaskakujące dane z GUS: osoby starsze rzadziej mają długi i lepiej zarządzają finansami

Choć często mówi się o niskich emeryturach i trudnej sytuacji osób starszych, najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego pokazują zupełnie inny obraz: to właśnie seniorzy ratują dziś budżety gospodarstw domowych. Aż 87,4 proc. z nich nie ma żadnych długów, wydatki planują rozważnie, a z rachunkami radzą sobie lepiej niż młodsze pokolenia. Ich finansowa odpowiedzialność i życiowe doświadczenie sprawiają, że w wielu rodzinach to właśnie oni stanowią niewidzialny filar stabilności.

Rewolucja w L4 i orzecznictwie ZUS. Co czeka pracowników i lekarzy od 2026 roku?

Od 2026 roku mają wejść w życie daleko idące zmiany dotyczące zarówno zasad wystawiania i kontrolowania zwolnień lekarskich, jak i funkcjonowania lekarzy orzeczników ZUS. Rząd przyjął projekt ustawy, który, może całkowicie zmienić dotychczasowe zasady dotyczące niezdolności do pracy m.in. możliwość pracy podczas zwolnienia lekarskiego w określonych przypadkach, wprowadzenie maksymalnych terminów na wydanie orzeczenia oraz większy nadzór nad jakością opinii lekarskich.

REKLAMA

Nie będzie ustawy o związkach partnerskich. PSL i Lewica ogłaszają nowy projekt dotyczący związków nieformalnych [15.10.2025]

W środę, 15 października 2025 r., miało odbyć się pierwsze czytanie projektów ustaw o związkach partnerskich złożonych przez Lewicę. Tymczasem wiceprezes PSL Urszula Pasławska ogłosiła, że takich ustaw nie będzie. Koalicja rządowa zapowiada jednak nowy projekt – ustawę regulującą i chroniącą związki nieformalne.

300+ dla każdego ucznia do 24 roku życia. Wnioski tylko do 30 listopada

Rodzicu, nie przegap terminu! Tylko do końca listopada można ubiegać się o 300 zł na wyprawkę szkolną dla ucznia. Świadczenie „Dobry Start” przysługuje niezależnie od dochodu, ale aby je otrzymać, trzeba zdążyć ze złożeniem wniosku. ZUS przypomina – po 30 listopada nie będzie już takiej możliwości.

REKLAMA