REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ruszył pilotaż Systemu Losowego Przydziału Spraw 2018

System Losowego Przydziału Spraw od 1 stycznia 2018 r./ fot. Fotolia
System Losowego Przydziału Spraw od 1 stycznia 2018 r./ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Bezstronność jest podstawowym warunkiem sprawiedliwości w sądach. Dlatego przydzielanie spraw poszczególnym sędziom musi być całkowicie przejrzyste i wolne od „ręcznego” sterowania. Zapewni to komputerowy System Losowego Przydziału Spraw (SLPS), który zacznie obowiązywać we wszystkich sądach powszechnych w całym kraju od początku stycznia 2018 r. W dniu 16 października ruszył pilotaż systemu.

- Ten system jest wyrazem marzeń wielu sędziów. Nie został jednak przygotowany ani dla sędziów, ani dla polityków, lecz z myślą o zwykłych Polakach, którzy w sądach szukają sprawiedliwości. To krok milowy, by dokonywać dobrej zmiany w sądownictwie – powiedział Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro podczas prezentacji systemu w Sądzie Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie.

REKLAMA

REKLAMA

Prezes tego sądu (jednego z trzech w Polsce, które biorą udział w pilotażu) sędzia Paweł Iwaniuk podkreślił, że opracowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości system zapewni gwarancję bezstronności sędziego, a jednocześnie pozwoli na równomierne rozłożenie pracy wśród sędziów. - Stoimy nieomal przed epokowym wydarzeniem - zaznaczył.

W prezentacji, podczas której system po raz pierwszy dokonał losowego przydziału rzeczywistej sprawy, wzięli również udział wiceministrowie sprawiedliwości Łukasz Piebiak i Michał Woś. - Przygotowanie systemu to gigantyczna praca zarówno informatyków Ministerstwa Sprawiedliwości, jak i sędziów pracujących w resorcie pod kierunkiem ministra Łukasza Piebiaka - mówił wiceminister Michał Woś, który nadzorował prace nad SLPS.

Dodatkowa gwarancja

Losowy przydział spraw sędziom ma chronić przed nadużyciami i dawać pewność, że sprawa nie została przydzielona sędziemu umyślnie wybranemu do danej sprawy. Stanowi dodatkową gwarancję uczciwego przebiegu procesu. Prawo do sędziego wskazanego w sposób losowy, a nie ad hoc do danej sprawy, jest bowiem wyrazem równości szans w toku postępowania sądowego.

Zobacz również: Strony postępowania

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obecnie wymóg losowego przydziału obowiązuje tylko w postępowaniu karnym, i to w bardzo ograniczonym zakresie. Pozostałe sprawy przydzielają przewodniczący wydziałów. Nie zawsze jest to przydział zapewniający pełną transparentność, co nie buduje zaufania obywateli do wymiaru sprawiedliwości.

Dopiero losowy przydział spraw da gwarancję, że sprawa nie została przydzielona sędziemu w sposób mogący budzić wątpliwości. Zminimalizuje też ryzyko wywierania nacisku na sędziów.

Jak to działa

REKLAMA

Każdego dnia, wraz z napływem spraw, będą one wprowadzane do systemu przez uprawnione osoby. Po godzinach pracy sądu, o tej samej porze w całym kraju, automatycznie rozpocznie się losowanie. SLPS kolejno „zajmie się” każdym wydziałem w 374 sądach w Polsce i dokona przydziału wprowadzonych spraw. Cała operacja w każdym wydziale sądu potrwa kilka sekund, bez jakiejkolwiek ingerencji. Losowania w żaden sposób nie będzie można przyśpieszyć ani opóźnić. Następnego dnia wynik, w postaci raportu o przydzieleniu sędziego do danej sprawy, zostanie wydrukowany i włożony do akt.

Część spraw, przede wszystkim rozpoznawanie apelacji, wymaga składu trzech sędziów. SLPS bierze to pod uwagę. Więc również w takich przypadkach zasada losowego przydziału spraw zostanie zachowana.

Równe obciążenie pracą

System łączy zasadę losowości z zasadą równego przydziału spraw. Daje to sędziom gwarancję jednakowego obciążenia obowiązkami w sądzie.

System pozwoli na równomierne obłożenie ich pracą. Dzięki specjalnym parametrom do sędziego, który wcześniej wylosował np. 10 spraw, nie trafi kolejna sprawa, jeśli inny sędzia z wydziału ma w wylosowanej puli np. 6 spraw. System będzie niwelował takie różnice, mogące wynikać choćby z tego, że ktoś był na urlopie lub chorował, więc nie brał udziału w losowaniach.

System umożliwia też zachowanie dotychczasowych specjalizacji sędziów. Nie będzie więc tak, że sędziowie specjalizujący się aktualnie w danej kategorii spraw, nagle dostaną sprawę zupełnie inną. Na przykład komuś, kto – zgodnie z przyjętym w danym okresie ustaleniem – zajmuje się takimi sprawami jak rozwody, system nie przydzieli nagle sprawy dotyczącej np. dochodzenia zapłaty za wykonanie odcinka autostrady.

Zobacz również: Pozew rozwodowy

System bierze też pod uwagę pełnienie funkcji przez sędziego (np. przewodniczącego wydziału), a także przewiduje możliwość wstrzymania przydziału spraw sędziemu, który prowadzi sprawę o wyjątkowo dużym ciężarze. Taką, która z uwagi na liczbę stron, świadków czy materiał dowodowy wyłączy go na wiele miesięcy od rozpoznania innych spraw.

Zasady te stanowią wzmocnienie niezawisłości sędziego. Zyskuje on pewność, że nie będzie można obciążać go ponad miarę i w sposób dowolny.

Konieczne wyjątki

Losowemu przydziałowi nie będą podlegały sprawy opiekuńcze, gdyż w ich przypadku korzystniejszy jest terytorialny podział czynności. Sędzia jest wówczas lepiej obeznany z sytuacją rodziny i podejmuje stałą współpracę z kuratorem rodzinnym z danego terenu.

Wyjątkiem będą też sędziowie na dyżurach, którzy zajmują się wnioskami o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Specyfika tych czynności wymagają szybkich decyzji, a sprawy nieraz prowadzone są w godzinach nocnych. Uniemożliwia to objęcie ich systemem losowania, przeprowadzanego jednocześnie w całym kraju o ustalonej godzinie. W tym przypadku gwarancją bezstronności jest wyznaczanie sędziów dyżurujących z miesięcznym wyprzedzeniem. Prokurator ma bowiem tylko 72 godziny na wystąpienie z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie, więc nie ma niebezpieczeństwa „sterowania” wnioskami pod upatrzonego sędziego.

Niezmienność składu

Z losowym przydziałem spraw ściśle związana jest zasada niezmienności składu orzekającego. Raz wylosowany skład sądu, niezależnie od tego, czy jest jednoosobowy, czy kilkuosobowy, nie powinien ulegać zmianie do zakończenia sprawy. Obecnie o zmianie składu może zadecydować prezes sądu lub przewodniczący wydziału. W konsekwencji w wielu sądach nowemu sędziemu w wydziale przydziela się sprawy już rozpoczęte przez innych sędziów – ze szkodą dla sprawności postępowania.

Bezpieczeństwo i przejrzystość

System jest zabezpieczony przed ingerencją osób trzecich. Będzie rejestrował wszystkie czynności użytkowników. Każde zalogowanie, wprowadzenie i usunięcie danych zostaną odnotowane. Jeśli urzędnik pomyli się przy wprowadzaniu sprawy (np. wpisze mylną sygnaturę), będzie mógł poprawić błąd, ale musi przy tym podać przyczynę wprowadzania zmian. Natomiast wszelkie nienaturalne posunięcia pozostawią ślad i będą łatwe do wykrycia. To diametralnie lepsza sytuacja od obecnej, bo dziś ewentualna ingerencja w proces przydziału spraw może nie pozostawić żadnego śladu.

Fundament zmian

Losowy przydział spraw sędziom jest jedną z fundamentalnych zmian, które do polskiego sądownictwa wprowadziła nowelizacja ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (projekt poselski). Weszła ona w życie 12 sierpnia 2017 r. Ministerstwo Sprawiedliwości bezzwłocznie podjęło prace nad wdrożeniem SLPS.

Po koniecznych testach rusza program pilotażowy systemu. Od 16 października objął Sąd Okręgowy Warszawa-Praga (wydział cywilny), Sąd Okręgowy w Gliwicach (wydział gospodarczy) i Sąd Rejonowy w Suwałkach (wydział cywilny). System działa tu na docelowych zasadach, obejmując losowaniem przydziału wszystkie wpływające sprawy.

Od początku przyszłego roku SLPS zostanie wprowadzony do wszystkich 374 sądów powszechnych w Polsce: 318 rejonowych, 45 okręgowych i 11 apelacyjnych. Ta zmiana oznacza wzmocnienie konstytucyjnego prawa do niezawisłego i bezstronnego sędziego. Obywatele otrzymują gwarancję, że sprawa nie została przydzielona określonemu sędziemu, tylko tak zdecydował los.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Ministerstwo Sprawiedliwości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rzecznik MŚP: Świadczenie interwencyjne nie dla wszystkich poszkodowanych przedsiębiorców?

Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, apeluje o zapewnienie wsparcia wszystkim poszkodowanym w wyniku powodzi firmom. Przepisy dotyczące świadczenia interwencyjnego mogą uniemożliwić skorzystanie z tego rozwiązania wielu podmiotom dotkniętym klęską żywiołową.

Marsz Niepodległości nie przejdzie przez Warszawę 11 listopada? Ratusz nie wydał pozwolenia

Stowarzyszenie Marsz Niepodległości nie dostało w tym roku pozwoleń od ratusza na zorganizowanie 11 listopada na trasie od ronda Dmowskiego do Stadionu Narodowego. 

Rewolucja w dostępie do napojów alkoholowych w Polsce – znamy już założenia projektu ustawy Ministerstwa Zdrowia

W dniu 14 października 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały opublikowane założenia zapowiadanego już wcześniej przez Ministerstwo Zdrowia projektu ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Projekt ten, ma stanowić odpowiedź na zdiagnozowane problemy dotyczące dostępu do napojów alkoholowych w Polsce.

Duże zmiany nie tylko w podatku od nieruchomości. Także w opłacie uzdrowiskowej

Rząd wprowadził projekt nowelizacji przepisów dotyczących podatku rolnego, podatków i opłat lokalnych oraz opłaty skarbowej. Projekt, który ma na celu przede wszystkim uszczegółowienie zasad opodatkowania nieruchomości i opłat uzdrowiskowych, został przekazany pod obrady parlamentu. Oto szczegóły. 

REKLAMA

Bon senioralny: Dla kogo wsparcie do 2150 zł miesięcznie? Od kiedy? Na jakie usługi? Co z dodatkiem pielęgnacyjnym?

O przyznanie nowego świadczenia w postaci bonu senioralnego będzie mogła ubiegać się osoba uprawniona do złożenia wniosku o przyznanie bonu na rzecz seniora, czyli zstępny, na którym ciąży obowiązek alimentacyjny. Maksymalna wartość świadczenia wyniesie 2150 zł miesięcznie. Co istotne, wartość dodatku pielęgnacyjnego będzie wliczana do przychodu seniora uprawnionego do świadczenia.

5 świadczeń dla niepełnosprawnych w 2025 r. Na jedno z nich wniosek możesz wysłać wcześniej, ale wypłata z wyrównaniem od stycznia będzie dopiero w maju 2025 r.

5 świadczeń dla niepełnosprawnych w 2025. Na jedno z nich wniosek możesz wysłać wcześniej, ale wypłata z wyrównaniem od stycznia będzie dopiero w maju 2025 r. Które ze świadczeń podlegają waloryzacji o od 1 mara 2025 r. zostaną podwyższone?

Z tych trzech powodów Polacy rozwodzą się najczęściej

Jakie są najczęstsze przyczyny rozwodów w Polsce? Co Polacy wskazują jako główny powód w powód rozpadu małżeństwa w pozwie rozwodowym? Sprawdzamy. 

Zarząd Poczty Polskiej chce zrównania pensji minimalnej w spółce z płacą minimalną

Zarząd Poczty Polskiej przedstawił właśnie projekt nowego Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, proponuje w nim zrównanie minimalnego wynagrodzenia w spółce z poziomem płacy minimalnej. Tak wynika z opublikowanego komunikatu Poczty Polskiej.

REKLAMA

Idą zmiany w zakresie opieki zdrowotnej nad uczniami w szkole. Jakie są nowe propozycje rządu?

Rząd zauważył, że występują trudności z zapewnieniem opieki zdrowotnej nad uczniami w szkole. Mamy więc nowe propozycje. Zmiany mają polegać m.in. na rozszerzeniu katalogu zawodów medycznych mogących sprawować profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami.

Jakie są prawa pracownika i obowiązki pracodawcy w momencie wystąpienia klęski powodzi? Jak w tym zakresie wspiera powodzian nowa ustawa?

W wyniku wrześniowej powodzi stanem klęski żywiołowej zostało objętych 749 miejscowości i 2 mln 390 tys. osób. Realnie powódź dotknęła 57 tys. osób, które nadal usuwają jej skutki ze swoich domów czy miejscowości. Warto wiedzieć, jak w tym zakresie wspiera powodzian ustawa, określająca prawa pracownika i obowiązki pracodawcy w momencie wystąpienia klęski powodzi.

REKLAMA